Τοπογραφία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
επέκταση |
επέκταση, +εξωτερικός σύνδσμος |
||
Γραμμή 4:
[[Αρχείο:Topographic map example.png|thumb|Τοπογραφικός χάρτης με υψομετρικά περιγράμματα]]
[[Αρχείο:Aster newyorkcity lrg.jpg|thumb|upright|[[Δορυφορική απεικόνιση]] που δείχνει την τοπογραφία του αστικού πυρήνα της πόλης της [[Νέα Υόρκη|Νέας Υόρκης]] με το [[Μανχάταν]] στο κέντρο.]]
'''Τοπογραφία''' ονομάζεται η μελέτη του σχήματος και των χαρακτηριστικών της [[επιφάνεια]]ς της [[Γη]]ς ή άλλων παρατηρήσιμων από κοντά ουράνιων σωμάτων ([[Πλανήτης|πλανητών]], [[Φυσικός δορυφόρος|φυσικών δορυφόρων]] ή [[Αστεροειδής|αστεροειδών]]). Πιο συγκεκριμένα, είναι ο επιστημονικός κλάδος που αφορά την περιγραφή και τις μεθόδους για την απεικόνιση και αποτύπωση κάθε τέτοιας επιφανειας, φυσικής ή διαμορφωμένης από ανθρώπινα έργα πάνω σε έναν [[Τοπογραφικός χάρτης|τοπογραφικό χάρτη]]<ref>[http://www.michigan.gov/cgi/0,1607,7-158-14767-31893--F,00.html ''What is topography?''] – Center for Geographic Information</ref><ref>
Αυτός ο κλάδος των [[Γεωεπιστήμες|γεωεπιστημών]] και των [[Πλανητική επιστήμη|πλανητικών επιστημών]] έχει επεκταθεί τελευταία ώστε να συμπεριλαμβάνει την [[Πατριδογνωσία|τοπική γεωγραφία]], ακόμα και την τοπική ιστορία και πολιτισμό.
Γραμμή 65:
Συνηθισμένα χαρακτηριστικά που απεικονίζονται σε τοπογραφικούς χάρτες εκτός από τα υψόμετρα είναι ποτάμια και ρυάκια, η δασοκάλυψη, οι οικοδομημένες εκτάσεις ή και (στις μεγαλύτερες κλίμακες) σημαντικά μεμονωμένα κτήρια, καθώς και άλλα σημεία ενδιαφέροντος.
Οι υπάρχοντες τοπογραφικοί χάρτες από επισκοπήσεις, εξαιτίας της ευσύνοπτης καλύψεως και των ποικίλων χαρακτηριστικών τους, αποτελούν συχνά τη βάση για δευτερογενές τοπογραφικό έργο. Για παράδειγμα, ψηφιακά υψομετρικά μοντέλα δημιουργήθηκαν συχνά όχι από νέα δεδομένα τηλεπισκοπήσεων, αλλά από προϋπάρχοντες τυπωμένους τοπογραφικούς χάρτες. Πολλές ιδιωτικές και κρατικές εκδόσεις χρησιμοποιούν τις γραμμές υψομετρικού περιγράμματος και καλλιτεχνικό σχέδιο από υπάρχοντα φύλλα τοπογραφικών χαρτών ως τη βάση για τους δικούς τους πιο εξειδικευμένους ή επικαιροποιημένους τοπογραφικούς χάρτες<ref>Δείτε π.χ. τις εκδόσεις των [http://www.ngmapstore.com/jump.jsp?itemType=CATEGORY&itemID=54 National Geographic Trails Illustrated Maps].</ref>
Η τοπογραφική χαρτογράφηση δεν πρέπει να συγχέεται με τη [[Γεωλογικός χάρτης|γεωλογική]]. Η τελευταία ασχολείται κυρίως με υπεδάφιες δομές, παρά με ταυτοποιήσιμα επιφανειακά χαρακτηριστικά.
===Ψηφιακά υψομετρικά μοντέλα===
[[Αρχείο:Maps-for-free Sierra Nevada.png|thumb|225px|Ανάγλυφος χάρτης: Η [[Σιέρρα Νεβάδα (Ισπανία)|οροσειρά της Σιέρα Νεβάδα]] της Ισπανίας]]
[[Αρχείο:Mtm-05277e 3d.png|thumb|right|185px|Τριδιάστατη απεικόνιση ενός [[Ψηφιακό Υψομετρικό Μοντέλο|DEM]] για την τοπογραφία του [[Άρης (πλανήτης)|πλανήτη Άρη]]]]
Το Ψηφιακό Υψομετρικό Μοντέλο (DEM) είναι ένα σύνολο ψηφιακών δεδομένων της τοπογραφίας (υψομετρίας και/ή βαθυμετρίας) τμήματος ή και όλης της Γης (ή ενός [[Γεώμορφος πλανήτης|γεώμορφου πλανήτη]]) σε μορφή [[Πίνακας (μαθηματικά)|πίνακα]] αριθμών, το κάθε στοιχείο του οποίου είναι ένα υψόμετρο και αντιστοιχεί σε ένα [[εικονοστοιχείο]]. Μία επικεφαλίδα στην αρχή του συνόλου δεδομένων ορίζει την περιοχή που καλύπτεται, την έκταση που καλύπτει το κάθε εικονοστοιχείο και τις μονάδες στις οποίες εκφράζεται το υψόμετρο, καθώς και το πού αντιστοιχεί το σημείο μηδέν. Τα DEM μπορούν να εξάγονται από προϋπάρχοντες έντυπους χάρτες και δεδομένα επισκοπήσεων, ή από νέα δορυφορικά ή άλλα δεδομένα, από ραντάρ, σόναρ και άλλες μεθόδους.
===Δημιουργία τοπολογικών μοντέλων===
Κάποια [[Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών|συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών]] (GIS) μπορούν να αναγνωρίσουν και να αναλύσουν τις χωρικές συσχετίσεις που ενυπάρχουν σε ψυφιακά αποθηκευμένα χωρικά δεδομένα. Αυτές οι [[Τοπολογία|τοπολογικές]] σχέσεις επιτρέπουν πολύπλοκη χωρική προτυποποίηση και ανάλυση. Τοπολογικές σχέσεις ανάμεσα σε γεωμετρικές οντοτητες παραδοσιακά περιλαμβάνουν τη γειτονία (τι συνορεύει με τι), το τι περιέχεται σε τι, και την εγγύτητα.
Ενέργειες που μπορούν να γίνουν με βάση τα παραπάνω είναι η ανασύνθεση μιας θέας από συντιθέμενες εικόνες του εδάφους, ο προσδιορισμός μιας τροχιάς «υπερπτήσεως» πάνω από την περιοχή, ο υπολογισμός [[Εμβαδόν|εμβαδών]] ή [[Όγκος|όγκων]] και η ιχνηλάτηση τοπογραφικών προφίλ.
==Η τοπογραφία σε άλλα πεδία==
Ο όρος τοπογραφία άρχισε να χρησιμοποιείται και σε άλλα επιστημονικά πεδία: Στη [[νευροεπιστήμη]], η [[νευροαπεικόνιση]] εφαρμόζει τεχνικές όπως η «τοπογραφία EEG» για να χαρτογραφεί τον [[Εγκέφαλος|εγκέφαλο]]. Στην [[οφθαλμιατρική]], η [[τοπογραφία του κερατοειδούς]] είναι μία τεχνική για τη χαρτογράφηση της επιφανειακής καμπυλότητας του [[Κερατοειδής χιτώνας|κερατοειδούς χιτώνα]]. Στη [[μηχανική των ιστών]], η [[μικροσκοπία ατομικών δυνάμεων]] χρησιμοποιείται για τη ''νανοτοπογραφία''.
Στα [[μαθηματικά]] η έννοια της τοπογραφίας υποδεικνύει τη γενική οργάνωση ή τα μοτίβα των χαρακτηριστικών σε έναν χάρτη, ή τα μοτίβα σύμφωνα με τα οποία μεταβλητές ή οι τιμές τους κατανέμονται στον χώρο.
==Δείτε επίσης==
* [[Χαρτογραφία]]
* [[Γεωμορφολογία]]
* [[Υψόμετρο]]
* [[Τοπογραφικός χάρτης]]
==Παραπομπές==
{{παραπομπές}}
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* [http://www.survey.ntua.gr/el/departments/topo.html Ιστοσελίδα του Τομέα Τοπογραφίας] του [[ΕΜΠ]]
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Topography}}
| |||