Επαρχία Πατρών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''επαρχία Πατρών''', που αρχικά ονομαζόταν '''επαρχία Παλαιών Πατρών''', ήταν μία από τις τρεις επαρχίες του [[Νομός Αχαΐας|Νομούνομού Αχαΐας]] και η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό. Έδρα της ήταν η [[Πάτρα]], που ήταν πρωτεύουσα και ολόκληρου του νομού. Καταλάμβανε το δυτικό τμήμα του νομού και συνόρευε με τις επαρχίες [[επαρχία Καλαβρύτων|Καλαβρύτων]] και [[επαρχία Αιγιαλείας|Αιγιαλείας]] στα ανατολικά και με τον νομό [[νομός Ηλείας|Ηλείας]] στα νότια.

Η Πάτρα κατά την πρώτη και δεύτερη Τουρκοκρατία αποτέλεσε ξεχωριστό Βιλαέτιβιλαέτι (επαρχία) όπως και επί Α΄&Α΄και Β'Β΄ ΕνετοκρατίαςΒενετοκρατίας αφού οι Οθωμανοί κράτησαν την ενετικήβενετική διοικητική διαίρεση και αργότερα οι ΕνετοίΒενετοί κράτησαν την ίδια διοικητική διαίρεση με τους Τούρκους αλλά ονομάζοντας τα ''Territirii''. Πρώτη διαίρεση της περιοχής ήταν οι ΒαρονίεςΒαρωνίες το 1205 πάνω στις οποίες συνεχίστηκαν τα Βιλαέτιαβιλαέτια και επαρχίες όπως στην περίπτωση της επαρχίας Πατρών.<ref>Ουίλιαμ Μύλλερ, ''Οι Φράγκοι εν Πελοπόννησω'' αρχείο ιστορικών λόγων, Μετ. Σπυρίδων Λάμπρου, εκδόσεις Ελεύθερις σκέψις, Αθήνα 1994. ISBN 960-7199-34-0</ref>.

Τα όρια τουτης ήταν Ανατολικάανατολικά ο ποταμός Φοίνικας από τις εκβολές μέχρι τις πηγές του, περιλαμβάνοντας την [[Αρραβωνίτσα Αχαΐας|Αρραβωνίτσα]] και τα [[Δουκαναίικα Αχαΐας|Δουκανέικα]]. Από τις πηγές του Φοίνικα ανέβαιναν στο [[Παναχαϊκό όρος|Παναχαϊκό]] δίπλα στη [[Λεόντιο Αχαΐας|Γουρζούμισα]], αφήνοντας την όμως απέξω, ακολούθως στα [[Δεμέστιχα Αχαΐας|Δεμέστιχα]] και πέρναγε στον [[Ερύμανθος|Ερύμανθο]] και από εκεί κατέβαινε στην [[Δήμος Τριταίας|Τριταία]] την οποία συμπεριελάμβανε σχεδόν ολόκληρη, εκτός το ''Γερμοτσάνη'', μετά περνούσε μέσα στον σημερινό νομό [[Ηλεία|Ηλείας]] συμπεριλαμβάνοντας κάποια χωριά, και κατέληγε στον ποταμό [[Λάρισσος ποταμός|Λάρισσο]] στα σημερινά σύνορα των νομών. Μετά την απελευθέρωση η επαρχία Πατρών είχε σχεδόν τα ίδια όρια πιο διευρυμένα.<ref name=auto1>''Η Πελοπόννησος κατά την δεύτερην Τουρκοκρατίαν'' (1715-1821), Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, Αθήνα 1939, επανέκδοση 2000</ref>.

Δημιουργήθηκε αρχικά με την [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1828|Διοικητικήδιοικητική διαίρεση του 1828]] από τον κυβερνήτη [[Ιωάννης Καποδίστριας|Ιωάννη Καποδίστρια]] με το Ι' ψήφισμα της 13ης Απριλίου 1828 σαν ''Επαρχίαεπαρχία ΠαλαιάςΠαλαιών ΠάτραςΠατρών''.<ref>[http://www.nikosaspiotis.gr/books/dioik.pdf ''Διοικητικοί και Αυτοδιοικητικοί Θεσμοί στην Κέρκυρα. Πρόσωπα και Γεγονότα (1817‐1951)''] Νίκος Γ. Ασπιώτης, Κέρκυρα 2009, σελ. 8</ref>. Με την [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1833|διοικητική διαίρεση του 1833]] ως μία από τις πέντε επαρχίες του [[νομός Αχαΐας και Ήλιδος|νομού Αχαΐας και Ήλιδος]]<ref>{{Cite book|author = |title = Εφετηρίς του Βασιλείου της Ελλάδας δια το έτος 1837| publisher = |location = |year = 1837| pages = 178-180| language = | origyear = |url = http://books.google.gr/books?id=nQ9CAAAAcAAJ&source=gbs_navlinks_s|accessdate = }}</ref> με πρώτο έπαρχο τον [[Κάρολος Δρακόπουλος|Κάρολο Δρακόπουλο]]. Καταργήθηκε στην συνέχεια με την διοικητική διαίρεση του 1836 η οποία κατήργησε προσωρινά το νομαρχιακό σύστημα και επανασυστάθηκε το 1848. Παρέμεινε αμετάβλητη στην συνέχεια μέχρι το 1997 οπότε και καταργήθηκε με το σχέδιο Καποδίστριας. Με το [[σχέδιο Καλλικράτης]] που ακολούθησε το σχέδιο Καποδίστριας στον χώρο της πρώην επαρχίας δημιουργήθηκαν οι δήμοι [[δήμος Πατρέων|Πατρέων]], [[δήμος Δυτικής Αχαΐας|Δυτικής Αχαΐας]] και [[δήμος Ερυμάνθου|Ερυμάνθου]].