|
}}
{{Infobox manner of address
| είδος = Προσφωνήσεις του
| φόντο = #CCBBEE
| χρώμα = #000066
| όνομα = Βασιλιά Λουδοβίκου ΙΗ΄
| εικόνα = [[Αρχείο:Coat of Arms of the Bourbon Restoration (1815-30).svg|80px]]
| αναφορά = [[Μεγαλειότατος]]
| ομιλούμενη = Μεγαλειότατε
| εναλλακτική = Δ/Δ
}}
Ο '''Λουδοβίκος ΙΗ΄''' (Λουδοβίκος ο 18ος, [[17 Νοεμβρίου]] [[1755]] - [[16 Σεπτεμβρίου]] [[1824]]), βασιλιάς της [[Γαλλία]]ς και της [[Ναβάρρα]]ς (1814 - 1824) ήταν δεύτερος γιος του δελφίνου της Γαλλίας [[Λουδοβίκος Φερδινάνδος της Γαλλίας|Λουδοβίκου Φερδινάνδου]] και της Μαρίας Ιωσηφίνας της Σαξονίας. Πήρε τον τίτλο του κόμητος της [[Προβηγκία]]ς από τη γέννησή του.
Ο Λουδοβίκος ΙΗ΄ (Louis XVIII, Βερσαλλίες 17 Νοεμβρίου 1755 - Παρίσι 16 Σεπτεμβρίου 1824) ήταν βασιλιάς της Γαλλίας και της Ναβάρρας από το 1814 μέχρι το 1824.
Μετά τον θάνατο των δύο μεγάλων του αδελφών σε βρεφική ηλικία, διάδοχος του παππού του βασιλιά [[Λουδοβίκος ΙΕ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκου ΙΕ΄]] ορίστηκε ο μεγαλύτερος επιζών αδελφός του [[Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκος (μέλλων Λουδοβίκος ΙΣΤ΄)]], και ο ίδιος πήρε τον τίτλο του '''Κυρίου''', τίτλος που αντιστοιχεί στον μεγαλύτερο βασιλικό αδελφό.
Γιος του δελφίνου [[Λουδοβίκος Φερδινάνδος της Γαλλίας|Λουδοβίκου Φερδινάνδου]] και της Μαρίας Ιωσηφίνας της Σαξονίας, ήταν εγγονός του [[Λουδοβίκος ΙΕ΄|Λουδοβίκου ΙΕ΄]], αδελφός και διάδοχος στον βασιλικό θρόνο του [[Λουδοβίκος ΙΣΤ΄|Λουδοβίκου ΙΣΤ΄]]. Το 1771 παντρεύτηκε την [[Μαρία Ιωσηφίνα της Σαβοΐας]] αλλά δεν απέκτησε τέκνα. Μέχρι την ανάρρησή του έφερε τον τίτλο του κόμη της Προβηγκίας (comte de Provence).
== Συνομωσίες κατά των επαναστατών ==
Παντρεύτηκε το [[1771]] την [[Μαρία Ιωσηφίνα της Σαβοΐας]], χωρίς να κατορθώσει να κάνει παιδιά.
Όταν ο αδελφός του ανέβηκε στον θρόνο, ο κόμης της Προβηγκίας άρχισε να δίνει την εικόνα φωτισμένου πρίγκιπα, επηρεασμένου από τις ιδέες του [[Βολταίρος Βολταίρου]]. Μετά την έκρηξη της [[Γαλλική Επανάσταση Γαλλικής Επανάστασης]] είχε μια προστριβή με την βασίλισσα [[Μαρία Αντουανέτα]] για θέματα εξουσίας, και το όνομά του ενεπλάκη στην αντεπαναστατική συνωμοσία του μαρκησίου ντε Φαβρά, αλλά κατόρθωσε να αποσείσει την κατηγορία.
Κατά τη διάρκεια της [[Γαλλική Επανάσταση|Γαλλικής επανάστασης]] αρχικά στάθηκε εναντίον του αδελφού του, αλλά στη συνέχεια, βλέποντας τον κίνδυνο της [[Κομούνα του Παρισιού (Γαλλική Επανάσταση)|Κομμούνας]], αποφάσισε να τον υπερασπίσει. Ξεκίνησε τα σχέδια ([[1789]]) στέλνοντας τον μαρκήσιο του Φαβρά να εξασφαλίσει δάνειο 2.000.000 φράγκων από τους τραπεζίτες Σωμέλ και Σαρτόριο. Βρέθηκε έγγραφο στο Παρίσι ([[23 Δεκεμβρίου]] [[1789]]) ότι ο Φαβρά είχε οργανώσει συνωμοσία με τον κόμη της Προβηγκίας κατά του λαού. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, ο βασιλιάς με την οικογένειά του θα δραπέτευαν από το ανάκτορο [[Τουιλερί]] έξω από τη χώρα, ενώ ο κόμης της Προβηγκίας θα ανακηρυσσόταν αντιβασιλιάς με απόλυτες εξουσίες. Τότε μια δύναμη 30.000 ανδρών θα περικύκλωνε το [[Παρίσι]], με την δολοφονία των τριών κυριότερων υπουργών της επαναστατικής κυβέρνησης και θα έκοβαν τις προμήθειες στους επαναστάτες. Ως αποτέλεσμα του συγκεκριμένου εγγράφου ο Φαβρά συνελήφθη, φυλακίστηκε, και την επόμενη χρονιά εκτελέστηκε. Ο κόμης της Προβηγκίας, τότε, Λουδοβίκος, βιάστηκε να αποκηρύξει τον Φαβρά ως απατεώνα.
Οι εξελίξεις στην επαναστατημένη Γαλλία τον ώθησαν σε φυγή τον Ιούνιο του 1791 στην Κομπλέντς. Αγωνίστηκε για την παλινόρθωση της μοναρχίας συνεργαζόμενος με βασιλόφρονες της Γαλλίας, αυτοεξόριστους ευγενείς (émigrés) και ξένους ηγεμόνες. Όταν ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ εκτελέστηκε στις 21 Ιανουαρίου 1793, αυτοανακηρύχθηκε αντιβασιλεύς, και μετά τον θάνατο του ανιψιού του [[Λουδοβίκος ΙΖ΄|Λουδοβίκου ΙΖ΄]] (8 Ιουνίου 1795) βασιλιάς της Γαλλίας. Μέχρι το 1814 έζησε στην εξορία.
== Προσπάθειες για επιστροφή του ==
Ο κόμης της Προβηγκίας ζούσε εξόριστος στην [[Προβηγκία]] όταν αποκεφαλίστηκε ο αδελφός του (1793) και αυτοανακηρύχθηκε αντιβασιλέας για λογαριασμό του νεαρού βασιλιά [[Λουδοβίκος ΙΖ΄ της Γαλλίας|Λουδοβίκου ΙΖ΄]], αλλά το μικρό παιδί δεν κατάφερε ποτέ να κυβερνήσει, αφού πέθανε ([[1795]]) στη φυλακή σε ηλικία 10 ετών.
Βασιλιάς της Γαλλίας έγινε τον Απρίλιο του 1814, μετά την πτώση του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]]. Παραχώρησε σύνταγμα αλλά η βασιλεία του διεκόπη κατά την διάρκεια των Εκατό Ημερών (19 Μαρτίου – 15 Ιουνίου 1815) όταν ο Ναπολέων επανήλθε στην Γαλλία και ο Λουδοβίκος αναγκάστηκε να καταφύγει στη Γάνδη. Μετά το Βατερλώ αποκαταστάθηκε στον θρόνο.
Κατέφυγε στη [[Βερόνα]] που βρισκόταν υπό την εξουσία της [[Βενετία|δημοκρατίας της Βενετίας]], κηρύσσοντας τον εαυτό του βασιλιά της Γαλλίας ως Λουδοβίκος ΙΗ΄. Σε δήλωσή του αποκήρυσσε όλες τις αλλαγές που έγιναν από τους επαναστάτες μετά το [[1789]], στηρίζοντας πλήρως την προηγούμενη απόλυτη βασιλική εξουσία των [[βουρβόνοι|Βουρβόνων]], δεχόμενος μονάχα ως υποχώρηση μια μικρή παραχώρηση Συντάγματος. Οι Βενετοί το [[1796]] τον εξόρισαν, και αυτός περιπλανήθηκε στην [[Ευρώπη]] και κατέληξε στην [[Αγγλία]], την εποχή που η άνοδος του [[Ναπολέων Βοναπάρτης|Ναπολέοντα]] στην εξουσία καθιστούσε αδύνατη την επιστροφή του.
Ο Λουδοβίκος προσπάθησε να κρατηθεί στην μέση οδό, μεταξύ των δημοκρατικών και των βοναπαρτιστών αφ’ ενός και των υπερσυντηρητικών (Ultras) αφ΄ετέρου, για τους οποίους λεγόταν ότι ήταν «βασιλικότεροι του βασιλέως» και είχαν ηγέτη τον αδελφό του, τον κόμη του Αρτουά, τον μελλοντικό [[Κάρολος Ι΄ της Γαλλίας|Κάρολο Ι΄]]. Περιέσωσε κάποια από τα επιτεύγματα της Επανάστασης και της Αυτοκρατορίας, προσπάθησε να περιορίσει τις αντεκδικήσεις των μοναρχικών και εν γένει να επιβάλει μια μετριοπαθή γραμμή. Σημαντικότερος συνεργάτης του στην επιβολή αυτής της γραμμής ήταν ο κόμης Ντεκάζ, τον οποίον ο βασιλιάς υποστήριζε επί τέσσερα χρόνια, ακόμα κι όταν ο αδελφός του ερχόταν σε σύγκρουση με τον υπουργό.
O Λουδοβίκος συνάντησε τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στη [[Βερόνα]] και του ζήτησε να τον αφήσει να επιστρέψει, ενώ ο ίδιος θα του έδινε ηγεμονικούς τίτλους, θα συγχωρούσε τους δολοφόνους του αδελφού του, και δεν θα ακύρωνε καμιά από τις αλλαγές που έγιναν από το 1789. Ο Ναπολέων απάντησε ότι η επιστροφή του θα προκαλέσει τέτοιο εμφύλιο μακελειό, που θα μπορούσαν να φτάσουν οι νεκροί ακόμα και τους 100.000 ανθρώπους. Στην πραγματικότητα ο Ναπολέοντας, αν και είχε όλα τα μέσα να τον βοηθήσει να επιστρέψει και να γίνει ο ισχυρότερος άντρας του βασιλείου μετά τον Λουδοβίκο, δεν το έκανε γιατί στόχευε να γίνει ο ίδιος αυτοκράτορας.
Αλλά τον Φεβρουάριο του 1820 ο δούκας ντε Μπερρύ, γιος του κόμη του Αρτουά και επίδοξος διάδοχος του θρόνου, δολοφονήθηκε από ένα βοναπαρτιστή. Το υπουργείο Ντεκάζ έπεσε και επικράτησαν οι Ultras. Οι νέοι υπουργοί, ο δούκας ντε Ρισελιέ και ιδίως ο κόμης ντε Βιλλέλ, εξέφραζαν τη νέα υπερσυντηρητική πολιτική, εισάγοντες μεταξύ άλλων και τους νόμους Περί Γενικής Ασφαλείας και Περί Τύπου.
== Βασιλιάς της Γαλλίας ==
[[Αρχείο:Louis XVIII, the Desired.jpg|thumb|left|200px|Λουδοβίκος ΙΗ΄ της Γαλλίας]] ▼
Ο Λουδοβίκος πέθανε τον Σεπτέμβριο του 1824 και τον διαδέχτηκε ο αδελφός του Κάρολος Ι΄.
Το [[1814]], μετά την ήττα του Ναπολέοντα, στάθηκε ικανός να επιστρέψει στο Γαλλικό θρόνο με την υποστήριξη των συμμαχικών δυνάμεων. Οι οπαδοί του Ναπολέοντα τον πίεσαν να υπογράψει [[Σύνταγμα]], στο οποίο θα ορίζονταν δύο κυβερνητικά Συμβούλια: της αριστοκρατίας και των εκλεκτόρων.
Παρότι το δικαίωμα ψήφου ήταν πολύ περιορισμένο, οι λαϊκές ελευθερίες ήταν περισσότερες σε σχέση με αυτές της εποχής του Ναπολέοντα. Αλλά ο Λουδοβίκος έγινε γρήγορα μισητός στον λαό, λόγω των απρόσεκτων προσπαθειών του να αντιστρέψει το κλίμα που είχε δημιουργηθεί σε βάρος της μοναρχίας λόγω της επανάστασης. Δραπέτευσε από το [[Παρίσι]] με το άκουσμα και μόνο ότι έρχεται σε αυτό ο Ναπολέοντας (19 Μαρτίου [[1815]]). Ο Ναπολέων θα πραγματοποιήσει για 100 μόνο μέρες τη δεύτερη θητεία του ως αυτοκράτορας. Εν τω μεταξύ στο Νότο πραγματοποιήθηκαν σφαγές με τους μοναρχικούς εναντίον των οπαδών του Βοναπάρτη. Ο Λουδοβίκος προσπάθησε με κάθε μέσο, αλλά χωρίς αποτέλεσμα να περιορίσει τις ακρότητες των οπαδών του.
▲[[Αρχείο:Louis XVIII, the Desired.jpg|thumb|left|200px|Λουδοβίκος ΙΗ΄ της Γαλλίας]]
Οι υπουργοί του Λουδοβίκου, με σημαντικότερο από όλους τον [[Σαρλ-Μωρίς ντε Ταλλεϋράν-Περιγκόρ|Ταλλεϋράνδο]], δούκα του Ρισελιέ, ακολούθησε σύγχρονη πολιτική προκειμένου να εξασφαλίσει τη συνέχεια της μοναρχίας. Το Κοινοβούλιο εξελέγη ([[1815]]) και διοικείτο από τους ''Υπερβασιλικούς'' που διαλύθηκαν από τον Ρισελιέ. Ο Λουδοβίκος προσπάθησε να αναθεωρήσει τους εκλογικούς νόμους, ώστε να μπορούν με εκλογικές νοθείες να καταφέρνουν τα αποτελέσματα της αρεσκείας τους. Αλλά η δολοφονία του υπερσυντηρητικού δούκα του Μπερί ([[1820]]), γιου του κόμητος του Ανζού, επίσης υπερσυντηρητικού αδελφού του βασιλιά, και μέλλοντα διαδόχου του [[Κάρολος Ι΄ της Γαλλίας|Καρόλου Ι΄]], οδήγησαν τον Decages σε παραίτηση.
Ο βασιλιάς υπέφερε από χρόνια [[αρθρίτιδα]] που χειροτέρευε με τον χρόνο, τόσο που στα τέλη της ζωής του βρισκόταν σε αναπηρική καρέκλα.
== Πηγές ==
* Mansel, Philip. Louis XVIII. Thrupp, Stroud, Gloucestershire, UK: Sutton Publishing, 1999
{{Γάλλοι Μονάρχες}}
| 