Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
επιμ., μδρθσεις, προσθήκες
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:20160224093826333 Page 3.jpg|μικρογραφία|Η πρώτη Διοίκηση του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου (1945)]]
 
Ο '''Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος''' (στα {{lang-ru|''Грекосоветское обществo''}}) ήταν ελληνικό σωματείο με πολιτιστική δράση, το οποίο ιδρύθηκε στην [[Αθήνα]] το 1945 από 120 εξέχουσες προσωπικότητες της πνευματικής, οικονομικής, πολιτικής και καλλιτεχνικής ζωής της Ελλάδας[[Ελλάδα]]ς, όπως και του εργατικού κινήματος και του δημοσιοϋπαλληλικού κόσμου της χώρας.<ref name="Mnimon-182">{{cite journal|last=Κουτσοπανάγου|first=Γιούλα|title=Προπαγάνδα και Απελευθέρωση. Το Βρετανικό Συμβουλιο και ο Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος στην Αθήνα στις παραμονές του Εμφυλίου Πολέμου (1945)|journal=Μνήμων|year=2000|volume=20|page=σελ. 182|doi=http://dx.doi.org/10.12681/mnimon.588|url=http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/mnimon/article/download/8282/8377.pdf|accessdate=27.-06.-2016|ref=Koutsop}}</ref> Πρώτος πρόεδρος του Συνδέσμου ήταν ο καθηγητής [[Νίκος Κιτσίκης]].<ref name="Noutsos">{{cite book|editor=Νούτσος, Παναγιώτης|title=Η σοσιαλιστική σκέψη στην Ελλάδα|year=1993|publisher=Γνώση|location=Αθήνα|volume=Γ΄|page=288|isbn=960-235-481-Χ|editor-link=Παναγιώτης Νούτσος}}</ref>
 
==Ιστορικό - σκοπός==
===Σύσταση===
Ο Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος συστάθηκε στις [[5 Μαρτίου]] [[1945]] στην [[Αθήνα]].<ref name="Elia-1">{{cite web|title=Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος|url=http://www.elia.org.gr/EntryImages/1/%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%97%CE%9D%CE%9F%CE%A3%CE%9F%CE%92%CE%99%CE%95%CE%A4%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A3%20%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%94%CE%95%CE%A3%CE%9C%CE%9F%CE%A3.rtf|publisher=[[Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο|Ε.Λ.Ι.Α.]]|format=rtf|page=1|accessdate=23-06-2016|ref=ELIA}}</ref>{{efn|Η σύσταση του Συνδέσμου αναγνωρίστηκε επίσημα στις 16 Ιουνίου 1945 από το [[Πρωτοδικείο]] Αθηνών.<ref>[[#Koutsop|Κουτσοπανάγου (2000)]], σελ. 181-182.</ref>}} Πολλά από τα ιδρυτικά μέλη δεν ήταν ούτε αριστεροί, ούτε κομμουνιστές, αλλά προέρχονταν τα ευρύτερα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας που κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή]]ς είχαν προσεγγίσει το [[ΚΚΕ]], μέσω του [[ΕΑΜ|εαμικού κινήματος]].<ref name="Mnimon-183">[[#Koutsop|Κουτσοπανάγου (2000)]], σελ. 183.</ref> Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο είχε ως πρόεδρο το Νίκο Κιτσίκη, αντιπρόεδρο το [[Νίκος Καζαντζάκης|Νίκο Καζαντζάκη]], στη θέση του γραμματέα τον καθηγητή [[Χαράλαμπος Θεοδωρίδης|Χαράλαμπο Θεοδωρίδη]] και στα μέλη περιλαμβάνονταν η συγγραφέας [[Έλλη Λαμπρίδη]] και ο καθηγητής [[Χρυσός Ευελπίδης]].<ref name="Noutsos"/> ΣταΜεταξύ ιδρυτικάτων μέληιδρυτικών μελών του περιλαμβάνοντανσωματείου βρίσκονταν και πρόσωπα (π.χ. ο ιστορικός [[Γιάννης Κορδάτος]], ο γιατρός Γιάννης Αντωνιάδης) τα οποία προπολεμικά είχαν συμμετοχή στη σύστασηδημιουργία του συλλόγου ''Οι Φίλοι της ΕΣΣΔ''.<ref name="Noutsos"/> Ο Σύνδεσμος συνέστησε παράρτημα στον [[Πειραιάς|Πειραιά]], υπό την προεδρία του γιατρού Βασίλη Καραβασίλη.<ref name="Mnimon-183"/> Παράρτημα του σωματείου λειτούργησε και στη [[Θεσσαλονίκη]].<ref name="Elia-2">[[#ELIA|«Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος»]] (Ε.Λ.Ι.Α.), σελ. 2.</ref>
 
===Στόχοι και επιδιώξεις===
Η ίδρυση του Συλλόγου έγινε την επαύριον του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β' Παγκοσμίου Πολέμου]], σε αντιστοιχία, όπως σημείωνε ο πρόεδρός του Ν. Κιτσίκης, με το πνεύμα «της μεγάλης νίκης των ελευθέρων λαών κατά των καθεστώτων της βίας, της κοινωνικής αδικίας και του πνευματικού σκότους».<ref>{{cite journal|last=Κιτσίκης|first=Ν.|title=Ελλάδα και Σοβιετική
Ένωση|year=1945|journal=Ελεύθερα Γράμματα|issue=7 Σεπτεμβρίου|page=σελ. 1|ref=Kitsikis}}</ref> Πάνω στη βάση των πατροπαράδοτων ελληνορωσικών σχέσεων και, κυρίως, στη σύγχρονη ανοικοδομητική προσπάθεια του «λαοκρατούμενου» σοβιετικού κράτους, ο Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος πρόβαλε τη στόχευση για ενίσχυση της φιλίας των δυο λαών και την «αμοιβαία κατανόηση των πολιτισμών τους».<ref>[[#Kitsikis|Κιτσίκης (1945)]], σελ. 2.</ref>{{efn|Αυτές τις θέσεις ο Κιτσίκης φρόντισε να τις γνωστοποιήσει στον τότε υφυπουργό Εξωτερικών
[[Μιχαήλ Τσαμαδός|Μιχαήλ Τσαμαδό]] και στον στον καθηγητή, βυζαντινολόγο [[Διονύσιος Ζακυθηνός|Διονύσιο Ζακυθηνό]], ο οποίος ήταν υφυπουργός Τύπου και Διαφωτίσεως.<ref name="Mnimon-182"/>}} Σύμφωνα με το αναθεωρημένο Καταστατικό του 1961, ο σκοπός προσδιοριζόταν ως η καλλιέργεια των πνευματικών, εκπολιτιστικών και οικονομικών σχέσεων ανάμεσα στους Έλληνες και τους λαούς της [[Ε.Σ.Σ.Δ.]]<ref name="Elia-1"/> Οι ελληνικές κρατικές Αρχές είδαν τητην σύστασηεμφάνιση του Συνδέσμου με καχυποψία και η [[Αστυνομία Πόλεων#Οργανόγραμμα και Υπηρεσίες|Αστυνομική Διεύθυνσις Αθηνών]] έθεσε τα γραφεία του υπό παρακολούθηση.<ref name="Mnimon-185">[[#Koutsop|Κουτσοπανάγου (2000)]], σελ. 185.</ref> Το 1958 ιδρύθηκε στη [[Μόσχα]] το αδελφό, σοβιετο-ελληνικό σωματείο με την επωνυμία ''ΕΣΣΔ-Ελλάς'', με το οποίο ο Ελληνοσοβιετικός ανέπτυξε στενή συνεργασία, όπως και με ομόλογους συνδέσμους στις χώρες του [[Ανατολικό μπλοκ|Ανατολικού Μπλοκ]].
 
===Ο Σύνδεσμος Νέων===
Γραμμή 18:
 
==Δραστηριότητες==
Ο Σύνδεσμος χρησιμοποίησε διάφορα μέσα για να επιτευχθούν οι σκοποί του. Μεταξύ άλλων, συνέστησε Ινστιτούτο Γραμμάτων και Επιστημών της Ρωσικής Γλώσσας, βιβλιοθήκη, διοργάνωνε εκδρομές, κινηματογραφικές προβολές, διαλέξεις κ.λπ. και μετέφραζε στα ελληνικά κείμενα ρώσων επιστημόνων και λογοτεχνών.<ref name="Elia-1"/> Επίσης, φρόντιζε για τη συνεργασία με τους Έλληνες που ζούσαν στη Σοβιετική Ένωση, όπως και για την ανάπτυξη των εμπορικών και πολιτιστικών σχέσων των δυο χωρών, οργανώνοντας εκθέσεις. Ο Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος λειτούργησε μέχρι το 1967 και ενδεχομένως διέκοψε κατά την περίοδο της δικτατορίας.<ref name="Elia-1"/> Ορόσημο στις δράσεις του ήταν η πρόσκληση του πρώτου αστροναύτη [[Γιούρι Γκαγκάριν]] στην Ελλάδα το Φεβρουάριο του 1962, όπου η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε εν μέσω της καχυποψίας των ελληνικών αρχών.<ref>{{cite web|last=Гагарин|first=Юрий|title=Дорога в космос: Записки летчика-космонавта СССР. В Африке и Средиземноморье|url=http://kuvandykmcbs.ucoz.ru/gagarin/v_afrike_i_sredizemnomore.doc|website=Кувандыкская Библиотека|accessdate=23-06-2016|pages=128 ''κ.εξ''|language=ρωσικά|format=doc}}</ref>
 
Ο Ελληνοσοβιετικός Σύνδεσμος ήταν ο επίσημος φορέας για τη διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας μέχρι το 1991, οπότε έπαψε να υφίσταται η Σοβιετική Ένωση. Τότε ο Σύνδεσμος και η Ρωσική Πρεσβεία ζήτησαν από τον Έλληνα εκδότη της εφημερίδας ''[[Πράβντα]]'' στη [[Ρωσία]], Γιάννη Γιαννίκο, να αναλάβει τη συνέχιση της διδασκαλίας των ρωσικών στην Ελλάδα. Έτσι συστάθηκε το ''Ινστιτούτο Πούσκιν'',<ref>{{Cite web|url=http://www.pushkin.gr/main/el/about/institouto/|title=Σχετικά με μας. Ινστιτούτο|website=Ινστιτούτο Πούσκιν|accessdate=23-06-2016}}</ref> ως αποκλειστικός εκπρόσωπος του Ρωσικού Ανώτατου Κρατικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος ''Ινστιτούτο Ρωσικής Γλώσσας «Α.Σ. Πούσκιν»''.
 
Μεγάλο μέρος του αρχείου που καλύπτει την πολυετή δράση του Συνδέσμου φυλάσσεται σήμερα στο ''Ινστιτούτο Πούσκιν''. Επίσης, στους χώρους του ''Ινστιτούτου Πούσκιν'' στεγάζεται η σημαντικότερη και πληρέστερη ρωσική βιβλιοθήκη στην Ελλάδα, διαθέτοντας πάνω από 18.000 τίτλους, μεγάλο μέρος των οποίων προέρχεται από τον Ελληνοσοβιετικό Σύνδεσμο.
Γραμμή 27:
* [[Άγγελος Σικελιανός|Αγγελος Σικελιανός]], ποιητής
* Νίκος Κιτσίκης, πρύτανης του [[Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο|ΕΜΠ]], τ. γερουσιαστής
* [[Μιχαήλ Κύρκος]], διευθυντής εφημερίδαςτης εφ. ''Ελεύθερη Ελλάδα'', τ. υπουργός
* [[Βύρων Καραπαναγιώτης]], τ. υπουργός
* [[Βλαδίμηρος Μπένσης]], καθηγητής του ΕΜΠ, πρόεδρος του Ελληνογαλλικού Συνδέσμου
Γραμμή 35:
* [[Γεώργιος Γεωργαλάς (καθηγητής)|Γεώργιος Γεωργαλάς]], ακαδημαϊκός
* [[Στυλιανός Κρητικάς]], γεν. γραμμ. ''Δημοκρατικής Ενώσεως'', τ. γερουσιαστής
* Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, καθηγητής πανεπιστημίου, διευθυντής περιοδικούτου περ. ''[[Ανταίος (περιοδικό)|Ανταίος]]''
* [[Δημοσθένης Βουτυράς]], λογοτέχνης
* Γεώργιος Λαιμός, εφοπλιστής
Γραμμή 41:
* [[Πέτρος Κόκκαλης]], καρδιοχειρουργός, καθηγητής πανεπιστημίου
* [[Μάριος Βάρβογλης]], μουσικοσυνθέτης
* [[Δημήτριος Φωτιάδης|Δημήτρης Φωτιάδης]], λογοτέχνης, εκδότης περιοδικούτου περ. ''[[Ελεύθερα Γράμματα]]''
* [[Άγγελος Αγγελόπουλος]], καθηγητής πανεπιστημίου, τ. υπουργός
* [[Θράσος Καστανάκης]], λογοτέχνης
Γραμμή 65:
* [[Παντελής Πρεβελάκης]], λογοτέχνης
* [[Νεόκοσμος Γρηγοριάδης]], αντιστράτηγος ε.α
* [[Αλκιβιάδης Λούλης]], βιομήχανος, τ. Βουλευτήςβουλευτής
* [[Μέλπω Αξιώτη]], συγγραφέας
* Ηλίας Αγοριανίτης, δικηγόρος