Δημήτρης Γληνός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ {{Authority control}} |
Επιμέλεια λήμματος, προσθήκη κατηγορίας |
||
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
== Βιογραφία ==
Γεννήθηκε στη Σμύρνη, από οικογένεια με καταγωγή το [[Κόρθι Άνδρου|Κόρθι]] της [[Άνδρος|Άνδρου]]. Το 1899
Το 1911 εγκατέλειψε τις σπουδές του λόγω βιοποριστικής ανάγκης και επιστρέφοντας στην Ελλάδα διορίστηκε αρχικά διδάσκαλος στο γυμνάσιο της [[Πλάκα|Πλάκας]] και στη συνέχεια καθηγητής στο [[Αρσάκειο Λύκειο Αθηνών]], αναλαμβάνοντας και την επιμέλεια της έκδοσης του ''Δελτίου του Εκπαιδευτικού Ομίλου'' στο οποίο και αρθρογραφούσε διάφορα εκπαιδευτικά μελετήματα.
Μετά την παραίτηση του Βενιζέλου, απολύθηκε από τη θέση του και κατά τα γεγονότα του Νοεμβρίου του 1916 συνελήφθη για εξύβριση του Βασιλέως και οδηγήθηκε στη φυλακή για ένα μήνα. Τον Ιανουάριο του 1917 με την αποφυλάκισή του μετέβη στη Θεσσαλονίκη όπου και ανέλαβε σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας της [[Κυβέρνηση της Εθνικής Άμυνας του 1917|προσωρινής κυβέρνησης της Θεσσαλονίκης]] ([[1917]]) και Γενικός Γραμματέας του ίδιου Υπουργείου.<ref>Φίλιππος Ηλιού, «Εισαγωγικό σημείωμα» (βλ. Βιβλιογραφία), σ.ις.</ref> Τότε ξεκίνησε την εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1917 προωθώντας το διάταγμα για την εισαγωγή της [[Δημοτική γλώσσα|δημοτικής]] στη στοιχειώδη εκπαίδευση γενόμενος έτσι ο πρωτεργάτης της λεγόμενης «γλωσσοεκπαιδευτικήςμεταρρύθμισης». Μετά την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 παραιτήθηκε από τη θέση του και επαναδραστηριοποιήθηκε στον Εκπαιδευτικό Όμιλο.<br /> Η Επαναστατική κυβέρνηση του 1922 τον επανέφερε στο υπουργείο, αλλά η δικτατορία του [[Θεόδωρος Πάγκαλος (στρατιωτικός)|Παγκάλου]] που ακολούθησε, τον Ιανουάριο του 1926 τον απέλυσε. Από τότε δεν επανήλθε ή δεν δέχθηκε ο ίδιος να επανέλθει σε κυβερνητική θέση. Από το 1926 εκδίδει το περιοδικό ''Αναγέννηση''<ref>Αγγ. Λούδη, «Αναγέννηση», ''Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου, ''τόμ. Α΄, σ.188-190.</ref> όπου δημοσιεύεται, μεταξύ άλλων, η ''Ασκητική'' του Ν. Καζαντζάκη. Το 1928 παραπέμπεται σε δίκη διότι θεωρείται υπεύθυνος για τα επεισόδια που έγιναν σε διάλεξη του διάσημου ελληνορουμάνου συγγραφέα Παναΐτ Ιστράτι, στην οποία ήταν διοργανωτής μαζί με τον Καζαντζάκη. Σταδιακά αρχίζει να προσεγγίζει την αριστερά και τις θέσεις του ΚΚΕ.▼
To 1912 διορίστηκε διευθυντής του [[Διδασκαλείο Μέσης Εκπαιδεύσεως|Διδασκαλείου Μέσης Εκπαιδεύσεως]] όπου απ΄ αυτή τη θέση τον επόμενο χρόνο μετά από συσκέψεις με το τότε υπουργό Παιδείας [[Ιωάννης Τσιριμώκος|Ιωάννη Τσιριμώκο]] ([[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910|Κυβέρνησης Ε. Βενιζέλου]]) υπήρξε ο βασικός υπεύθυνος και σχεδιαστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1913, που εκφράστηκε με τα λεγόμενα [[Νομοσχέδια Τσιριμώκου]] που κατατέθηκαν αλλά τελικά δεν ψηφίστηκαν.
Από το [[1930]] άρχισε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική. Το 1934 ταξίδεψε μαζί με τον Κώστα Βάρναλη, που ήταν στενός φίλος του, στη Σοβιετική Ένωση και όταν επέστρεψε δημοσίευσε τις εντυπώσεις του σε πολλές συνέχειες στην εφημερίδα ''Νέος Κόσμος''.<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού.'', σ.204.</ref> Το [[1935]] εξορίστηκε στον [[Άη Στράτης|Άη Στράτη]] από την [[δικτατορία]] [[Γεώργιος Κονδύλης|Κονδύλη]], όπως και αργότερα στη Σαντορίνη από το καθεστώς της «4ης Αυγούστου» του [[Ιωάννης Μεταξάς|Ι. Μεταξά]]. Το [[1936]] είχε εκλεγεί [[Βουλή των Ελλήνων|βουλευτής]], συνεργαζόμενος με το [[ΚΚΕ]]. ▼
Το 1914 πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Εκπαιδευτικού Συνδέσμου Λειτουργών Μέσης Εκπαιδεύσεως», διευθύνοντας και το περιοδικό ''[[Αγωγή (περιοδικό)|Αγωγή]]''<ref>{{Cite book|title=«Αγωγή» στην Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου, 1784-1974|last=Αθανασιάδης|first=Χάρης|publisher=Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|year=2008|isbn=978-960-7916-53-2|volume=Α΄|location=Αθήνα|page=101-102}}</ref> του εν λόγω συνδέσμου. Συνεργαζόμενος δε με τους [[Μανόλης Τριανταφυλλίδης|Μανόλη Τριανταφυλλίδη]] και [[Αλέξανδρος Δελμούζος|Αλέξανδρο Δελμούζο]] συμμετέχει στην Εκπαιδευτική Επιτροπή που συγκρότησε ο [[Ελευθέριος Βενιζέλος]] για την εξέταση του θέματος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και υποβολή προτάσεων.
Στη διάρκεια της Κατοχής ο Γληνός πρωταγωνίστησε στις διεργασίες για την ίδρυση του [[Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο|ΕΑΜ]] και συνέταξε το ιδεολογικο-πολιτικό [[μανιφέστο]] 'Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ'. Παράλληλα εντάχθηκε στο ΚΚΕ και εξελέγη μέλος του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος. Ο θάνατος τον βρήκε τα Χριστούγεννα του 1943, έπειτα από μια εγχείρηση και ενώ ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ελεύθερη Ελλάδα, προκειμένου να ηγηθεί της κυβέρνησής της.▼
▲Μετά την παραίτηση του Βενιζέλου, απολύθηκε από τη θέση του και κατά τα γεγονότα του Νοεμβρίου του 1916 συνελήφθη για εξύβριση του Βασιλέως και οδηγήθηκε στη φυλακή για ένα μήνα. Τον Ιανουάριο του 1917 με την αποφυλάκισή του μετέβη στη [[Θεσσαλονίκη]] όπου και ανέλαβε σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας της [[Κυβέρνηση της Εθνικής Άμυνας του 1917|προσωρινής κυβέρνησης της Θεσσαλονίκης]] (
Μέλος του [[Εκπαιδευτικός Όμιλος|Εκπαιδευτικού Ομίλου]] από το [[1911]] και επί σειρά ετών ηγετική φυσιογνωμία του, δημοσίευσε στο 'Δελτίο' του Ομίλου και στην 'Αναγέννηση' φιλοσοφικές και παιδαγωγικές μελέτες. Έργα του: Δημιουργικός ιστορισμός ([[1920]]), Γυναικείος ανθρωπισμός ([[1921]]), Οι χοίροι υΐζουσιν ([[1921]]), Ένας άταφος νεκρός ([[1925]]) κ.άλ. Το [[1927]], στη ''Διακήρυξη της Διοικητικής Επιτροπής του Εκπαιδευτικού Ομίλου'',<ref>Δημ. Γληνού, ''Εκλεκτές σελίδες'' (βλ. Βιβλιογραφία), τόμ.Γ', σ.24-59.</ref> συνέδεσε την παιδαγωγική κίνησή του με τις [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστικές αντιλήψεις]]. Εξόριστος στον Πύργο της Σαντορίνης από τη [[Ιωάννης Μεταξάς#Το πραξικόπημα της 4ης Αυγούστου|δικτατορία Μεταξά]] ([[1936]] - [[1940]]), έγραψε την ''Τριλογία του Πολέμου,'' <ref>Γιώργος Δ. Μπουμπούς, «Στη ζωή της σιωπής και του στοχασμού: ο Δημ. Γληνός στη Σαντορίνη», στο Δ. Γληνού, ''Η Τριλογία του Πολέμου'', επανέκδ. Παπαζήση (βλ. Βιβλιογραφία), σ.xiii-xviii.</ref> ενώ πιο πριν, ενώ βρισκόταν εξόριστος στην Ανάφη, είχε γράψει το «Διάγραμμα της διαλεχτικής φιλοσοφίας» (Οκτώβριος 1936), πρόπλασμα μιας μεγαλύτερης μελέτης για το «Διαλεκτικό υλισμό».<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού'', σ.153-156</ref> Το [[1940]] μετέφρασε το ''Σοφιστή'' του [[Πλάτων|Πλάτωνα]], που εκδόθηκε με δική του εισαγωγή και σχόλια από τον οίκο Ι.&Π. Ζαχαρόπουλου, στη «Βιβλιοθήκη Αρχαίων Ελλήνων Πεζογράφων και Ποιητών», της οποίας διευθυντής ήταν ο ιστορικός [[Γιάννης Κορδάτος|Γ.Κορδάτος]].▼
Η Επαναστατική κυβέρνηση του 1922 τον επανέφερε στο υπουργείο, αλλά η δικτατορία του [[Θεόδωρος Πάγκαλος (στρατιωτικός)|Θεόδωρου Παγκάλου]] που ακολούθησε, τον Ιανουάριο του 1926 τον απέλυσε. Από τότε δεν επανήλθε ή δεν δέχθηκε ο ίδιος να επανέλθει σε κυβερνητική θέση. Από το 1926 εκδίδει το περιοδικό ''[[Αναγέννηση (περιοδικό)|Αναγέννηση]]''<ref>{{Cite book|title=«Αναγέννηση» στην Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου|last=Λούδη|first=Αγγελική|publisher=Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|year=2008|isbn=978-960-7916-53-2|volume=Α΄|location=Αθήνα|page=188-190}}</ref> όπου δημοσιεύεται, μεταξύ άλλων, η ''Ασκητική'' του [[Νίκος Καζαντζάκης|Νίκου Καζαντζάκη]]. Το 1928 παραπέμπεται σε δίκη διότι θεωρείται υπεύθυνος για τα επεισόδια που έγιναν σε διάλεξη του διάσημου ελληνορουμάνου συγγραφέα [[Παναΐτ Ιστράτι]], στην οποία ήταν διοργανωτής μαζί με τον Καζαντζάκη. Σταδιακά αρχίζει να προσεγγίζει την αριστερά και τις θέσεις του [[ΚΚΕ]].
Το International Bureau of Education της [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]] συμπεριέλαβε τον Γληνό μεταξύ των 100 πιο σημαντικών διανoουμένων, πολιτικών, δημοσιολόγων κ.λπ. όλου του κόσμου, που με το στοχασμό και τη δράση τους είχαν σημαντική συμβολή στην υπόθεση της εκπαίδευσης από την εποχή της αυγής του ανθρώπινου [[Πολιτισμός|πολιτισμού]] έως τις μέρες μας.<ref>[Γιώργος Δ. Μπουμπούς], «[http://www.glinos.gr/v1/glhnos/dimitrisglinos Δημήτρης Γληνός]», Ίδρυμα Γληνού (Αθήνα). Ανακτήθηκε στις 08.06.2015.</ref>▼
▲Από το
▲Στη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] ο Γληνός πρωταγωνίστησε στις διεργασίες για την ίδρυση του [[Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο|
▲Μέλος του [[Εκπαιδευτικός Όμιλος|Εκπαιδευτικού Ομίλου]] από το
▲Το Διεθνές Γραφείο Εκπαίδευσης (International Bureau of Education) της [[Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών|UNESCO]] συμπεριέλαβε τον Γληνό μεταξύ των 100 πιο σημαντικών διανoουμένων, πολιτικών, δημοσιολόγων κ.λπ. όλου του κόσμου, που με το στοχασμό και τη δράση τους είχαν σημαντική συμβολή στην υπόθεση της εκπαίδευσης από την εποχή της αυγής του ανθρώπινου [[Πολιτισμός|πολιτισμού]] έως τις μέρες μας.<ref>
== Λοιπές Πληροφορίες ==
Το όνομα «Δημήτρης Γληνός» φέρουν τιμητικά ο Σύλλογος Φοιτητών του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης<ref>{{Cite web|url
Το όνομά του φέρουν επίσης οδοί σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, όπως στη [[Θεσσαλονίκη]], στα [[Κωνσταντινοπολίτικα (Θεσσαλονίκη)|Κωνσταντινουπολίτικα Πυλαίας]], στη [[Μενεμένη]], στη [[Γλυφάδα]], στη [[Νέα Ιωνία Αττικής|Νέα Ιωνία]] κ.α.
== Δείτε επίσης ==
Γραμμή 31 ⟶ 40 :
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [http://glinos.gr/ Ίδρυμα Γληνού.] Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2007.
*
* Κ. Θεριανός και Μ. Μπέλλα, [http://criticeduc.blogspot.gr/2013/02/blog-post_8498.html «Δημήτρης Γληνός, ο ριζοσπάστης παιδαγωγός»]
* Kώστας Θεριανός, [http://criticeduc.blogspot.gr/2015/02/blog-post_11.html «Ο δημιουργικός ιστορισμός του Δημήτρη Γληνού»]
* Μαριάνθη Μπέλλα, [http://criticeduc.blogspot.gr/2013/02/h-1921-1923.html «Η Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή του Δημήτρη Γληνού (1921-1923)»]
== Παραπομπές ==
Γραμμή 42 ⟶ 51 :
*(συλλογικό), ''Δημήτρης Γληνός, ο πνευματικός ταγός''. Πρακτικά του συμποσίου για τα πενήντα χρόνια από το θάνατό του: Αφιερώνεται στα 80χρονα του ΚΚΕ, έκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1997.
* Κασιούρας, Δημήτρης, «Σχετικά με τις φιλοσοφικές αντιλήψεις του Δ. Γληνού», περ. ''Διαβάζω,'' τεύχ. 61 (1983).
* Φίλιππος Ηλιού, «Εισαγωγικό σημείωμα», στα ''Άπαντα'' Δημ. Γληνού, τόμ.Α΄, έκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1983,
* Γιώργος Δ. Μπουμπούς, «Γληνός, Δημήτρης»,
* (συλλογικό), ''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού. Μελέτες για το έργο του και ανέκδοτα κείμενά του'', έκδ. Τα Νέα Βιβλία, Αθήνα 1946. [http://www.biblionet.gr/book/86771/%CE%A3%CF%84%CE%B7_%CE%BC%CE%BD%CE%AE%CE%BC%CE%B7_%CE%94%CE%B7%CE%BC%CE%AE%CF%84%CF%81%CE%B7_%CE%91._%CE%93%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%BF%CF%8D Επανέκδοση: Παπαζήσης, Αθήνα 2003, επιμ. Κωνσταντίνος Μαυρέας - Γιώργος Δ. Μπουμπούς].
* Ελένη Ζούζουλα και Κώστας Θεριανός, «Δημήτρης Γληνός: ο αγωνιστής δάσκαλος, ο ριζοσπάστης παιδαγωγός», περ. ''Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης,'' τεύχ. 68-69, Δεκ. 2003-Φλεβ. 2004.
* Μαριάνθη Μπέλλα, «Η Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή (1921-1923)», περ. ''Εκπαιδευτική Κοινότητα,'' τεύχ''.''99, Αύγ.-Οκτώβρ. 2011.
{{Authority control}}
Γραμμή 58 ⟶ 66 :
[[Κατηγορία:Βουλευτές εκλεγμένοι με το Παλλαϊκό Μέτωπο]]
[[Κατηγορία:Βουλευτές Αθηνών]]
[[Κατηγορία:Απόφοιτοι Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών]]
|