Χιναγιάνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

'''Χιναγιάνα''' (χίνα =μικρό, γιάνα =όχημα) ή '''Τεραβάντα''' είναι ένας από τους δύο βασικότερους κλάδους του Βουδισμού που διαδόθηκε κυρίως στη Σρι Λάνκα (Κεϋλάνη), στην Ταϋλάνδη (Σιάμ), στη Μυανμάρ (Βιρμανία ή Μπούρμα), στην Καμπότζη και στην Ινδοκίνα. Ο άλλος βασικός κλάδος είναι η [[Μαχαγιάνα]] (Μεγάλο όχημα),οι οπαδοί του οποίου αποκαλούν τον άλλο βουδιστικό κλάδο υποτιμητικά "μικρό όχημα" ,θέλοντας εμφανώς με το επίθετο "μικρός¨ να καταδείξουν το στοιχείο του στενότερου και του κατώτερου σε αντιπαράθεση με το δικό τους "ανώτερο" και "ευρύτερο" .

Οι οπαδοί του "μικρού οχήματος" ονομάζουν τον κλάδο τους Τεραβάντα (Theravada < Thera = παλαιός ,μεγαλύτερος, γηραιός, έμπειρος και vada = διδασκαλία), που όπως υποστηρίζουν, μένει πιστός στην αρχική βουδιστική διδασκαλία, τον μοναστικό κανόνα και τις θεωρίες που έχουν σχέση με τον κόσμο και την ανθρώπινη οντότητα. Ο βουδισμός Χιναγιάνα θεωρείται η πιο παλιά και ορθόδοξη σχολή και είναι η βασική πηγή της βουδιστικής φιλοσοφίας. Σ΄ αυτήν υπάρχει ο πιο γνήσιος βουδιστικός στοχασμός.

== Σκοπός ==

Η απελευθέρωση του ανθρώπου από την οδυνηρή του ύπαρξη. Ιδανικός τρόπος ζωής για τον χιναγιανίν είναι ο μοναχισμός.

== Γλώσσα - ιερά βιβλία ==

Το σπουδαιότερο ιερό βιβλίο του κλάδου είναι ο Κανόνας Πάλι. Το όνομά του προήλθε από την ομώνυμη γλώσσα [[Πάλι]],που συγγενεύει με τη σανσκριτική και τη γλώσσα που μίλησε ο [[Βούδας]].

== Διδασκαλία ==

Κεντρικό σημείο της διδασκαλίας του Τεραβάντα βουδισμού είναι το διαχρονικό θέμα που σχετίζεται με τον ανθρώπινο πόνο. Γιατί δηλαδή ο πόνος συνδέεται άρρηκτα με την ανθρώπινη ύπαρξη και πώς θα μπορέσει τελικά ο άνθρωπος να απαλλαγεί και να λυτρωθεί απ` αυτόν. Ο Γκαουτάμα Σιντάρτα, κατά κόσμον Βούδας υποστήριξε ότι βρήκε τη λύση στο αιώνιο αίτημα του ανθρώπου με τον προσωπικό του φωτισμό που συνόψισε σε τέσσερις ευγενικές και φιλοσοφικές αλήθειες και αποτελούν την πεμπτουσία της διδασκαλίας του: 1. Ιδού μοναχοί, η Άγια Αλήθεια για τον πόνο ( dukkha) : Η γέννηση είναι πόνος ,τα γηρατειά είναι πόνος, η αρρώστεια είναι πόνος, ο θάνατος είναι πόνος, η ένωση με εκείνο που δεν αγαπάμε είναι πόνος, ο χωρισμός με εκείνο που αγαπάμε είναι πόνος, η μη εκπλήρωση της επιθυμίας σου είναι πόνος, η ίδια η ύπαρξη στο σύνολό της και στα επιμέρους στοιχεία της είναι πόνος. 2. Η αιτία του πόνου είναι η επιθυμία ( tanha), η δίψα για απόλαυση υλικών επίγειων ευτελών αγαθών με τα οποία είναι προσκολλημένος ο άνθρωπος. Αυτή η δέσμευση και ομηρία οφείλεται στην άγνοια (avidja) και είναι καταλυτική. Ο προσκολλημένος άνθρωπος είναι τυφλά δέσμιος μιας ψευδαίσθησης για τον κόσμο και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα. Πιστεύει ότι τα πράγματα είναι συμπαγή και σταθερά ,ενώ στην πραγματικότητα είναι σύνθετα και μεταβλητά. Από ένα σπίτι για παράδειγμα, αν αφαιρεθεί η στέγη, Φαίνεται ότι δεν υπήρξε ποτέ συμπαγές, αλλά ένα σύνολο από πολλά μικρά κομμάτια. Επίσης , η αρχική ιδέα που έχουμε για ένα νόμισμα που φαντάζει από μακριά χρυσό, αν το πλησιάσουμε και διαπιστώσουμε ότι είναι κάλπικο, θα χάσει την αρχική του αξία στην αντίληψή μας και παράλληλα θα χαθεί και κάθε ενδιαφέρον μας με το αρχικό αντικείμενο του πόθου μας. Επιπροσθέτως, τα πάντα αλλάζουν με την πάροδο του χρόνο, επομένως τίποτα δεν παραμένει σταθερό στη συμπαντική εντροπία. Άρα η επιθυμία που συνδέεται με την ψευδή αισθητή πραγματικότητα είναι μάταιη, οφείλεται στην άγνοια και πρέπει να εξαλειφθεί.

 

== Προτεινόμενη βιβλιογραφία ==

* ''The Encyclopaedia Britannica'', Chicago(1998)

* Γρηγόριος Ζιάκας, Ιστορία των θρησκευμάτων,τομ.Α΄ Τα Ινδικά θρησκεύματα, εκδ. Π.Πουρναράς, Θεσσ/ίκη, 1986, σελ. 333-334

 

{{Βουδισμός-επέκταση}}