Γραμματοσειρά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 46.176.36.159 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρή...
λίγη επιμέλεια (επεξεργασία με το ProveIt)
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:fonts-greek1.jpg|right|thumb|right|250px|εικόνα 1: σαν-σερίφ και σερίφ]]
ΜιαΗ '''γραμματοσειρά''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλ]]. font) είναι σύνολο τυπογραφικών χαρακτήρων (ή ''[[Γλύφος|γλυφών]]''),<ref>{{cite book |title=Στοιχεία της τυπογραφικής τέχνης |publisher=Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης |author=Bringhurst, Robert |year=2001 |location=Ηράκλειο |isbn=960-524-078-8}}</ref> σχεδιασμένων με γνώμονα τη μεταξύ τους αρμονία και ομοιομορφία για να αναπαραστήσουν ένα αλφάβητο. Συνήθως περιλαμβάνει τα γράμματα τουενός αλφαβήτουή περισσοτέρων αλφαβήτων, αλλά και μια σειρά αριθμών, σημείασημείων στίξης και κάποια σύμβολασυμβόλων. Μπορεί, επίσης, να αποτελείται εξ ολοκλήρου από ιδεογράμματα και σύμβολα, π.χ. μαθηματικά σύμβολα ή σύμβολα χαρτογράφησης.
{| cellspacing="0" cellpadding="0" style="clear: {{{clear|right}}}; margin-bottom: .5em; float: right; padding: .5em 0 .8em 1.4em; background: none; width: {{{width|{{{1|auto}}}}}};" {{#if:{{{limit|}}}|class="toclimit-{{{limit}}}"}}
| __TOC__
|}
== Είδη ==
Οι γραμματοσειρές διακρίνονται βάσει του σχεδιασμού τους σε κάποιες κατηγορίες. Έτσι, δύο βασικές ομάδες είναι οι γραμματοσειρές με πατούρες ([[ακρεμόνας|ακρεμόνες]]) και οι χωρίς πατούρες· ή με τη διεθνή ονομασία [[σερίφ]], όπως η Παλατίνο, και [[σαν-σερίφ]], όπως η Γιούνιβερς 55 στην εικόνα 1, αντίστοιχα. Άλλες κατηγορίες είναι οι καλλιγραφικές, οι διακοσμητικές, οι γοτθικές κ.λ.π.
 
== Είδη και μορφές των γραμματοσειρών ==
Ένας δεύτερος σημαντικός διαχωρισμός είναι σε ισοπαχή, τα οποία θεωρούνται ότι προέρχονται από το ελληνικό αλφάβητο, και ανισοπαχή, που θεωρείται ότι προέρχονται από τις Ρωμαϊκές επιγραφές.<ref name="katsoulidis">{{Cite book| editor = Κατσουλίδης Τάκης| title = «Η Ελληνική γραφή» Το Σχέδιο του Γράμματος| publication-date = 1993| place = Αθήνα| publisher = Εκδόσεις Καστανιώτη | language= Ελληνικά | isbn = 960-03-0838-1}}</ref>
Οι γραμματοσειρές διακρίνονται βάσει του σχεδιασμού τους σε κάποιες κατηγορίες. Έτσι, δύο βασικές ομάδες: είναι οιτις γραμματοσειρές με πατούρες ([[ακρεμόνας|ακρεμόνες]], serif) και οιαυτές χωρίς πατούρες·. ήΓραμματοσειρά με τηακρεμόνες διεθνή ονομασία [[σερίφ]], όπωςείναι η Παλατίνο,Palatino και [[σαν-σερίφ]],χωρίς όπωςακρεμόνες η ΓιούνιβερςUnivers 55 στην εικόνα 1, αντίστοιχα. Άλλες κατηγορίες είναι οι καλλιγραφικές, οι διακοσμητικές, οι γοτθικές κ.λ.πκαι άλλες.
 
Ένας δεύτερος σημαντικός διαχωρισμός είναι σε ισοπαχήισοπαχείς, ταοι οποίαοποίες θεωρούνται ότι προέρχονται από το ελληνικό αλφάβητο, και ανισοπαχήανισοπαχείς, που θεωρείται ότι προέρχονται από τις Ρωμαϊκέςρωμαϊκές επιγραφές.<ref name="katsoulidis">{{Cite book| |editor = Κατσουλίδης Τάκης| |title = «Η Ελληνική γραφή» Το Σχέδιο του Γράμματος | publication-dateyear = 1993 | place = Αθήνα| |publisher = Εκδόσεις Καστανιώτη |location=Αθήνα |language= Ελληνικά | isbn = 960-03-0838-1}}</ref>
 
Στον εικοστό αιώνα υπήρχε μία ακόμα σημαντική ταξινόμηση, σε οικογένειες, που δημιουργήθηκε από τον Γάλλο Thibaudeau και χρησιμοποιούνταν από τους τυπογράφους.<ref name="katsoulidis" />
Γραμμή 15 ⟶ 13 :
*Διδότου (le Didot)
 
Η αναλογία του πάχους των κάθετων γραμμών προς το ύψος καθορίζει την ονομασία των γραμμάτων ως προς το μαύρο. Υπάρχουν τέσσερειςτέσσερις κατηγορίες:<ref name="katsoulidis" />:
===Το μαύρο των γραμμάτων===
Η αναλογία του πάχους των κάθετων γραμμών προς το ύψος καθορίζει την ονομασία των γραμμάτων ως προς το μαύρο. Υπάρχουν τέσσερεις κατηγορίες<ref name="katsoulidis" />:
* Λευκά
* Ημίμαυρα
Γραμμή 22 ⟶ 19 :
* Πολύ μαύρα
 
Στις απλές ψηφιακές γραμματοσειρές που περιέχονται στα σύγχρονα υπολογιστικά περιβάλλοντα υπάρχουν μόνο δύο: τα κανονικά και τα έντονα (bold). Σε πολλές από αυτές, τα έντονα (όπως και τα πλάγια), είναι σχεδιασμένα και βρίσκονται σε ξεχωριστό αρχείο ενώ σε πιο απλές ή φτηνές γραμματοσειρές, δεν υπάρχουν. Μερικά λειτουργικά συστήματα και προγράμματα επεξεργασίας κειμένου ή γραφικών δίνουν τη δυνατότητα να σχεδιάζονται αυτόματα, τη στιγμή που χρειάζονται, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ικανοποιητικό.
 
Σε πολλές από αυτές, τα έντονα (όπως και τα πλάγια), είναι σχεδιασμένα και βρίσκονται σε ξεχωριστό αρχείο ενώ σε πιο απλές ή φτηνές γραμματοσειρές, δεν υπάρχουν. Μερικά λειτουργικά συστήματα και προγράμματα επεξεργασίας κειμένου ή γραφικών δίνουν τη δυνατότητα να σχεδιάζονται αυτόματα, τη στιγμή που χρειάζονται, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ικανοποιητικό.
 
== Ιστορία ==
Μέχρι το 1985 οι σχεδιαστές γραμματοσειρών ήταν υπάλληλοι των επιχειρήσεων που παράγουν τις μηχανές στοιχειοθεσίας ή τις μηχανές εκτύπωσης είτε, παλαιότερα, οι ίδιοι οι τυπογράφοι. Με την ψηφιοποίηση, όμως η όλη διαδικασία της εκτύπωσης άλλαξε. Σήμερα οι επιχειρήσεις όπως η Linotype και η Monotype μόνο εμπορεύονται γραμματοσειρές και οι σχεδιαστές εργάζονται ελεύθερα. Στην αγορά υπάρχει, επίσης, λογισμικό που επιτρέπει τη δημιουργία γραμματοσειρών.
 
Με την κυριαρχία της ηλεκτρονικής τυπογραφίας στον εκδοτικό χώρο ο παραδοσιακός τρόπος δημιουργίας γραμματοσειρών αντικαταστάθηκε από τον σχεδιασμό τους σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. ΗΟι σύγχρονες γραμματοσειρές δεν είναι πλέον απτά αντικείμενα, όπως τα μεταλλικά τυπογραφικά στοιχεία, αλλά ένας συνδυασμός γραφικού σχεδίου και προγραμματισμού.
== Ψηφιοποίηση ==
Με την κυριαρχία της ηλεκτρονικής τυπογραφίας στον εκδοτικό χώρο ο παραδοσιακός τρόπος δημιουργίας γραμματοσειρών αντικαταστάθηκε από τον σχεδιασμό τους σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η σύγχρονες γραμματοσειρές δεν είναι πλέον απτά αντικείμενα, όπως τα μεταλλικά τυπογραφικά στοιχεία, αλλά ένας συνδυασμός γραφικού σχεδίου και προγραμματισμού.
 
Τρεις διαφορετικοί τύποι γραμματοσειρών για υπολογιστές που συναντώνται σήμερα είναι:
Γραμμή 41 ⟶ 35 :
== Δημοφιλείς γραμματοσειρές ==
Σε παρένθεση το έτος σχεδίασης
 
* Garamond
<gallery>
* Bodoni
GaramondSpecimenA.svg | Garamond
* Times Roman
ITCBodoni.png | Bodoni
* Akzidenz Grotesk (1898)
Times_New_Roman-sample.svg | Times Roman (1932)
* [[Futura (γραμματοσειρά)|Futura]] (1932)
*Futura [[Κάμπελ]]Specimen.svg | Futura (1932)
*GillSansEG.svg [[DIN| 1451]]Gill Sans (1936)
*HelveticaSpecimenCH.svg | Helvetica (1957)
* Gill Sans (1936)
Myriadsp.svg | Myriad (1992)
* Helvetica (1957)
ComicSansSpec3.svg | Comics Sans
* [[Γιούνιβερς]] (1957)
GeorgiaSpecimenAIB.svg | Georgia
* Frutiger (1976)
MinionPro.svg | Minion Pro
* Rotis (1989)
</gallery>
* Myriad
 
 
=== Γραμματοσειρές που διανέμονται μαζί με τα MS Windows ===
Γραμμή 82 ⟶ 77 :
* Zapf Dingbats
 
=== Γραμματοσειρές γιαμε συστήματα τύπου Unix ===
* Bitstream Vera
* GNU freefont
Γραμμή 123 ⟶ 118 :
* [http://graphis.hellug.gr/ Γραφίς: Ελληνικές γραμματοσειρές για X-windows]
* [http://cg.scs.carleton.ca/~luc/ Luc Devroye] Εκτενής λίστα σχετικά με την Τυπογραφία (πάνω από 100 διαφορετικές κατηγορίες) - Συγκέντρωση και ταξινόμηση των στοιχείων από: Luc Devroye.
* [http://www.counterspace.us/typography/ Counterspace]: Ένα website αφιερωμένο στην Τυπογραφία (typography) και στην ιστορία αυτήςτης
* [http://www.greekfontsociety.gr Εταιρεία Ελληνικών Τυπογραφικών Στοιχείων]