Προβηγκία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
CHE (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
[[Αρχείο:Provence-Alpes-Côte d’Azur map.png|thumb|Η περιοχή της Προβηγκίας-Άλπεις-Κυανή Ακτή]]
H '''Προβηγκία''' (τοπ. διάλεκτος "Prouvènço" [pʀuˈvensɔ], [[Οξιτανική γλώσσα|οξιτανικά]] ''Provença'' [pʀuˈvensɔ], [[Γαλλική γλώσσα|γαλλικά]] ''Provence'' [pʀovãs(ə)]) είναι [[ιστορική περιοχή]] της νοτιοανατολικής [[Γαλλία|Γαλλίας]] που αποτελεί σήμερα τμήμα της διοικητικής περιοχής της [[Προβηγκία-Άλπεις-Κυανή Ακτή|Προβηγκίας-Άλπεων-Κυανής Ακτής]]. Υπήρξε μία από τις πρώτες [[ρωμαϊκή επαρχία|ρωμαϊκές επαρχίες]] εκτός της ιταλικής χερσονήσου. Βρίσκεται σε μία περιοχή που νότια βρέχεται από τη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο Θάλασσα]], όπου βρίσκεται το λιμάνι της [[Μασσαλία|Μασσαλίας]] -η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Γαλλίας μετά το [[Παρίσι]]- δυτικά με την εύφορη κοιλάδα του [[Ροδανός|Ροδανού]] και ανατολικά με την [[Ιταλία]] και τις [[Άλπεις]]<ref>''Προβηγκία και Κυανή Ακτή'', σελ. 12, εκδόσεις Explorer (2010)</ref>. Η εντυπωσιακή παράκτια περιοχή από το Μαντόν έως το Μπαντόλ είναι γνωστή ως [[Κυανή Ακτή]], ενώ το τμήμα κοντά στην Ιταλία αναφέρεται ως Ριβιέρα. Η περιοχή έχει έκταση πάνω από 30.000 τ. χλμ., ενώ ο πληθυσμός της φτάνει τα 4,25 εκατομμύρια. Η γειτνίαση με την Ιταλία και την Μεσόγειο έχουν αφήσει έντονα τα σημάδια στους κατοίκους της Προβηγκίας τόσο στην εμφάνιση όσο και στην τοπική προφορά, τη λεγόμενη [[προβηγκιανή γλώσσα|προβηγκιανή]] ή [[οξιτανική γλώσσα]] που περιέχει πολλές ιταλικές λέξεις.
 
== Φυσική ιστορία ==
Στην Προβηγκία, από τη Μεσόγειο έως τους υδροβιότοπους των ακτών, τα φαράγγια και τις απόμακρες κορυφές των Παραθαλάσσιων Άλπεων, συναντάται μεγάλη ποικιλία εντόμων, πουλιών, ζώων και λουλουδιών. Η περιοχή έχει το ηπιότερο κλίμα της Γαλλίας, θερμό, με ξηρά κυρίως καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες κοντά στις ακτές. Στις αρχές της άνοιξης ανθίζουν χιλιάδες λουλούδια ενώ στα τέλη της ίδιας εποχής μπορεί κανείς να δει αρκετά σπάνια πουλιά. Πολλές από τις πιο άγριες περιοχές έχουν μετατραπεί σε δρυμούς.
 
Το Λυμπερόν είναι μία τεράστια ασβεστολιθική περιοχή, όπου ευδοκιμούν οι ορχιδέες. Η περιοχή είναι επίσης κυνηγότοπος πουλιών. Οι χαμηλότερες πλαγιές του όρους Βαντού την άνοιξη είναι γεμάτες με λουλούδια. Στις ασβεστολιθικές πλαγιές των Μικρών Άλπεων συγκεντρώνονται πολλά όρνια, όπως αετοί, καθώς και αιγυπτιακοί γύπες, μπούφοι και μελισσοφάγοι. Στην Καμάργκ, στο δέλτα του ποταμού Ροδανού, βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της [[Ευρώπη|Ευρώπης]]. Εδώ ζουν πουλιά όπως ροζ ερωδιοί και μεγάλα φλαμίνγκο. Επίσης, συναντώνται ερπετά όπως η οφθαλμόστικτη σαύρα. Η πεδιάδα Κρο εκτείνεται νοτιοανατολικά της [[Αρλ]] σε έκταση 500.000 στρεμμάτων. Εκεί τα βοσκοτόπια που θυμίζουν στέπες φιλοξενούν πουλιά όπως ο τσαλαπετεινός. Το όρος Σαιν-Βικτουάρ είναι μία οροσειρά με ασβεστολιθικά πετρώματα, που προσελκύει πεζοπόρους και κατασκηνωτές. Η περιοχή ήταν ένα από τα αγαπημένα θέματα του [[Πωλ Σεζάν]]. Τα Καλάνκ είναι στενοί κολπίσκοι σε μία απόκρυμνη ακτή. Στις πλαγιές διαβιούν πολλά πουλιά όπως κουκουβάγιες. Ο εθνικός δρυμός Μερκαντούρ είναι ένα από τα ωραιότερα αλπικά τοπία, με άγρια ζώα όπως η μαρμότα και το σαμουά, αγριοκάτσικα και μουφλόν (αγριοπρόβατα). Επίσης η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορία. Το φαράγγι του Βερντόν, ανάμεσα στις Άλπεις και τη Μεσόγειο, είναι ένας πανέμορφος δρυμός με το εντυπωσιακό ποτάμι στο κέντρο του. Ακολουθώντας το μονοπάτι μέσα στο φαράγγι, μπορεί ο επισκέπτης να θαυμάσει τους σχηματισμούς των βράχων, τα σπάνια φυτά και τα πουλιά. Ο γεωλογικός βιότοπος της Οτ Προβάνς κοντά στην Ντίνι έχει μία εντυπωσιακή συλλογή γιγάντιων αμμωνιτών σε μορφή απολιθωμάτων. Το Σιμ ντε λα Μπονέτ είναι ένα ψηλό πέρασμα όπου διαβιούν τα σαμουά. Στο φαράγγι του Βεζυμπί υπάρχουν αποδημητικά πουλιά. Οι Προ-Άλπεις της Γκρας, γνωστές για τα εντυπωσιακά φαράγγια τους, εκτείνονται ανατολικά από τις παραθαλάσσιες Άλπεις. Στα ψηλά βραχώδη σπήλαια του Μασίφ ντε λ'Εστερέλ ζουν διάφορα είδη φιδιών. Στο Μασίφ ντε Μορ βρίσκουν καταφύγιο μελισσοφάγοι και τσαλαπετεινοί. Τα δάση αποτελούν επίσης καταφύγιο για το σπάνιο είδος της μεσογειακής χελώνας (Testudo hermanni). Το Μασίφ ντε λα Σαιντ Μπομ είναι γεμάτο με πολλά πλατύφυλλα δέντρα που έχουν έντονα χρώματα το φθινόπωρο. Τα νησιά Ιέρ, που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τη νοτιότερη ακτή της Προβηγκίας, είναι γνωστά για το θαλάσσιο πλούτο τους, που περιλαμβάνει ψάρια, όπως ο γύλος. Επίσης συναντώνται σαύρες γκέκο και σπάνια πουλιά. Τέλος, στα βαθιά νερά της Κυανής Ακτής διαβιούν πολλά θαλάσσια είδη, όπως χταπόδια.
 
== Ιστορία ==