Σόλιδος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 4:
Η λέξη σόλιδος (solidus) στα λατινικά σημαίνει στερεός, συμπαγής και αναφέρεται στην καθαρότητα του νομίσματος σε χρυσό.
 
Τον πρώτο σόλιδο έκοψε ο [[Διοκλητιανός]] το 301 σε αντικατάσταση του aureus, του ως τότε χρυσού νομίσματος της Αυτοκρατορίας. Ένας solidus ήταν πάντα ο μισθός του στρατιώτη. Οι aurei του Ιουλίου Καίσαρος ζύγιζαν το 1/40 της λίβρας, στην εποχή του Καρακάλλα το 1/50. Ο σόλιδος του Διοκλητιανού ορίσθηκε στο 1/60 της λίβρας (5,45 gr) και ίσος με 1.000 δηνάρια, αλλά κόπηκαν λίγοι σόλιδοι και έτσι δεν είχε επίπτωση στην πραγματική οικονομία. Ένας solidus ήταν πάντα ο μισθός του στρατιώτη, έτσι στα αγγλικά ο στρατιώτης λέγεται soldier. Ο Κωνσταντίνος Α' το 312 όρισε το σόλιδο στο 1/72 της λίβρας (4,55 gr) και ίσο με 275.000 υποτιμημένα δηνάρια. Θεωρητικά ήταν από καθαρό χρυσό, αλλά η τεχνολογία της εποχής μπορούσε να παράγει χρυσό καθαρότητας 95,8%· ζύγιζε 24 κεράτια (1 κεράτιο = 0,189 gr)<ref>κεράτιο = ο σπόρος της κερατέας (χαρουπιάς)</ref> από τα οποία τα 23 κεράτια ήταν χρυσός. Ο Κωνσταντίνος Α' ήταν που έκοψε μεγάλο αριθμό σολίδων και καθιερώθηκε για τους επόμενους αιώνες (4ο - 11ο) ως το νόμισμα της Αυτοκρατορίας, κυρίως διότι το βάρος του ήταν σταθερό. Κυκλοφορούσαν και υποδιαιρέσεις του σόλιδου, ο semissis (ήμισυ) και ο tremissis (το 1/3). Ο Νικηφόρος Β' Φωκάς (963-969) για οικονομικούς λόγους έκοψε ένα ακόμη χρυσό νόμισμα, μικρότερου βάρους (4,05 gr) από το σόλιδο, το ''τεταρτηρόν''. Στα επόμενα έτη για να ξεχωρίζουν εύκολα τα δύο νομίσματα, οι σόλιδοι, που λεγόταν τώρα ''ιστάμενα'', γινόταν λεπτότερα νομίσματα, μεγαλύτερης διαμέτρου (ως 26 mm) και κυρτά, ενώ τα τεταρτηρά ήταν πιο παχιά, μικρότερης διαμέτρου και επίπεδα. Αν και υπήρχε νόμος που απαγόρευε την έξοδο των χρυσών νομισμάτων από τη χώρα, οι εμπορικές διασυνδέσεις έκαναν να βρεθούν σόλιδοι στη Ρωσία, την κεντρική Ευρώπη, την Ουκρανία, στη Συρία ακόμη και στην Κίνα. Η σταθερότητα του βάρους, του μεγέθους και της περιεκτικότητας σε χρυσό τα έκανε παγκοσμίως αποδεκτά.
 
Οι οικονομικές δυσκολίες ανάγκασαν τους αυτοκράτορες να μειώσουν την περιεκτικότητά του σε χρυσό: οι σόλιδοι του Μιχαήλ Δ' του Παφλαγώνα είχαν 22 κεράτια χρυσού, του Κωνσταντίνου Θ' Μονομάχου 21 κεράτια, του Κωνσταντίνου Ι' Δούκα 18, του Ρωμανού Δ' Διογένη 16, του Μιχαήλ Ζ' Δούκα 14, του Νικηφόρου Β' Βοτανειάτη 8. Οι πρώτοι σόλιδοι του Αλεξίου Α' Κομνηνού είχαν χρυσό βάρους 8 κερατίων και μετέπειτα καθόλου χρυσό, έτσι αναγκάστηκε να πάρει αφιερώματα και σκεύη από τις εκκλησίες και να κόψει νέα νομίσματα. Στη νομισματική του μεταρρύθμιση του 1092 καταργήθηκαν τα ιστάμενα· νέο χρυσό νόμισμα της Αυτοκρατορίας έγινε το ''[[υπέρπυρον]]'' που περιείχε 20,5 κεράτια χρυσού (περιεκτικότητα 85% σε χρυσό).
Γραμμή 12:
 
Οι συνήθεις επιγραφές γύρω από την προτομή του αυτοκράτορα είναι πχ DN IVSTINIANVS PP AVG, δηλ. DOMINUS (δεσπότης, κύριος) ... PERPETUUS AUGUSTUS (αιώνιος Αύγουστος). Στα έτη πριν τον Κωνσταντίνο Α' η εκλογή του αυτοκράτορα από το στρατό γινόταν τυπικά για πέντε έτη και ανανεωνόταν κάθε φορά για την επόμενη πενταετία, έτσι το ''αιώνιος'' δηλώνει ότι εξελέγη για να είναι μόνιμος. Στην άλλη όψη<ref>Εμπρός όψη θεωρείται αυτή με την πιο σημαίνουσα παράσταση, ενώ οπίσθια όψη η άλλη. Αν η μία όψη έχει τον αυτοκράτορα και η άλλη τη Νίκη, εμπρόσθια θεωρείται αυτή με τον αυτοκράτορα. Αν η μια έχει τον αυτοκράτορα και η άλλη τον Χριστό, εμπρόσθια λέμε αυτή με το Χριστό</ref> γύρω από τη Νίκη υπάρχει η επιγραφή VICTORIA AVGVSTA ή γύρω από τον ένθρονο Χριστό η επιγραφή ΙHS XΙC REX REGNANTVM (βασιλεύς βασιλέων). Στο κάτω μέρος αναφέρεται το νομισματοκοπείο, πχ CON (Κωνσταντινούπολη) και τα γράμματα OB (οβ' = 72), που δηλώνουν το βάρος του χρυσού σε κόκκους<ref>1 σόλιδος = 24 κεράτια, 1 κεράτιο = 3 κόκκοι κριθαριού</ref>. Το έτος της βασιλείας του αυτοκράτορα που κόπηκε το νόμισμα δεν αναφέρεται όπως στους φόλλεις.
 
Οι σόλιδοι με τη μορφή του Κωνσταντίνου Α' λεγόταν ''Κωνσταντινάτα'' και συνεκδοχικά όλα τα χρυσά νομίσματα λεγόταν έτσι. Οι άνθρωποι του λαού πίστευαν ότι αυτά με τη μορφή του αγίου Κωνσταντίνου έχουν θαυμαστές, θεραπευτικές ιδιότητες. Τα νομίσματα με τη μορφή του Μανουήλ Α' ο απλός λαός τα έλεγε ''Μανουηλάτα''. Αν είχαν τη μορφή του Αγ. Γεωργίου, ''Αγιογεωργάτα''.
 
==Επιρροή σε νομίσματα άλλων χωρών==
Οι κατακτητές που βρέθηκαν σε εδάφη της αυτοκρατορίας μιμήθηκαν τους σόλιδους, όπως οι Οστρογότθοι, οι Άραβες υπό τους Ομεϋάδες, κά. Τον 8ο αι. ο [[Πιπίνος ο Βραχύς|Πεπίνος ο βραχύς]], πατέρας του Καρλομάγνου, επανέφερε το νομισματικό σύστημα στο προηγούμενο, αρχαίο Ρωμαϊκό νομισματικό σύστημα. Οι λαοί εκτός των ορίων της Αυτοκρατορίας (Φράγκοι, Άγγλοι, κά) δεν είχαν χρυσό, έτσι το αντίστοιχο του solidus (γαλλ. sol, αγγλ. shilling) παρέμεινε θεωρητικό νόμισμα, ως πολλαπλάσιο του αργυρού ''δηναρίου'' τους (γαλλ. denier, αγγλ. penny<ref>συμβολίζεται με d.</ref>). Βάση ήταν η λίβρα '''αργύρου''' (γαλλ. livre, αγγλ. pound<ref>συμβολίζεται με lb.</ref>). Ήταν 1 λίβρα αργύρου (livre/pound) = 20 sol/shilling και 1 sol/shilling = 12 denier/pence. Στη Δ. Ευρώπη κυκλοφορούσαν μόνο αργυρά και χάλκινα κέρματα ως τον 13ο αι. Τα μόνα χρυσά που κυκλοφορούσαν ήταν της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κομμένα στην Κωνσταντινούπολη. Τα εκτιμούσαν για το σταθερό τους βάρος και τη σταθερή περιεκτικότητα σε χρυσό. Τα πρώτα χρυσά νομίσματα εκτός της Αυτοκρατορίας κόπηκαν μετά την Δ' Σταυροφορία, από τη Φλωρεντία το 1252 (φλωρίνι) και τη Βενετία το 1284 (δουκάτο). Οι Άραβες, που μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου είχαν πρόσβαση στα μεταλλεία χρυσού του Β. Σουδάν, έκοψαν χρυσά νομίσματα αντιγράφοντας τους σόλιδους. Οι Σταυροφόροι έλεγαν bezant τα ρωμαϊκά και τις αραβικές μιμήσεις.
 
Το ασημένιο μεσαιωνικό νόμισμα της Ιταλίας ήταν tο soldo. O σόλιδος ήταν ο μισθός του ρωμαίου στρατιώτη, έτσι ο μισθός λέγεται sueldo (ισπαν.), soldo (πορτογ.) και ο στρατιώτης λέγεται soldier (αγγλ.), soldado (ισπαν., πορτογ.).
==Πηγές==
* J. Banaji: ''Precious metal coinages and monetary expansion in Late Antiquity''.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σόλιδος"