Σφαγή του Χορτιάτη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ δρθ 147 και προσθήκη περίπου 80 κάηκαν ζωντανοί.. περισσότερα στις 2 Σεοτεμβρίου μετά 72 χρόνια |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:WW2 Massacre Memorial, Chortiatis, Thessaloniki, Greece 00.jpg||thumb|Το μνημείο στον Χορτιάτη για την Σφαγή.]]
Η '''Σφαγή του Χορτιάτη''' ήταν η δολοφονία
== Το χτύπημα του ΕΛΑΣ έξω από τον Χορτιάτη ==
▲Η '''Σφαγή του Χορτιάτη''' ήταν η δολοφονία 147 κατοίκων από τους οποίους περίπου 80 κάηκαν ζωντανοί σε παρακείμενο φούρνο της κωμόπολης του [[Χορτιάτης Θεσσαλονίκης|Χορτιάτη]], που βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα έξω από τη [[Θεσσαλονίκη]], στις 2 Σεπτεμβρίου του 1944 από άτακτα τμήματα της [[Βέρμαχτ]] και Ελλήνων συνεργατών.
Το πρωί της 2ας Σεπτεμβρίου 1944, μια διμοιρία του [[Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός|ΕΛΑΣ]] με επικεφαλής τον Βάιο Ρικούδη, που ανήκε στον λόχο του Αντώνη Καζάκου (Καπετάν Φλωριά), χτύπησε στη θέση «Καμάρα», έξω από στο χωριό Χορτιάτης, δύο αυτοκίνητα που κατευθυνόταν στο χωριό. Πρώτα χτυπήθηκε ένα αυτοκίνητο που ανήκε στον Οργανισμό Ύδρευσης Θεσ/νίκης και λίγο αργότερα ένα γερμανικό αυτοκίνητο, που ακολουθούσε.
Στο πρώτο αυτοκίνητο επέβαιναν τουλάχιστον 3 ή 4 Έλληνες, υπάλληλοι του Οργανισμού, <ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. 331</ref>, που πήγαιναν στον Χορτιάτη για την απολύμανση της δεξαμενής του υδραγωγείου, από το οποίο έπαιρνε νερό ένα μεγάλο μέρος της Θεσ/νίκης, και την χλωρίωση του νερού. Το δεύτερο αυτοκίνητο ήταν γερμανικό και σ’ αυτό επέβαιναν τρεις Γερμανοί και δυο Έλληνες, υπάλληλοι του Ο.Υ.Θ <ref>Το αίμα των αθώων, Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στην Μακεδονία, 1941-1944, του Στράτου Δορδανά, σελ. 534</ref> ή δύο Γερμανοί, μέλη της Γκεστάπο, ένας Αυστριακός χημικός, ο υπεύθυνος για τη χλωρίωση του νερού, και δυό Έλληνες, υπάλληλοι του Ο.Υ.Θ<ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. Σελ. 332</ref>. Ο Ιωάννης Ταμιωλάκης, ανώτερος υπάλληλος του Ο.Υ.Θ., έκανε λόγω για τέσσερις Γερμανούς, εκ των οποίων οι τρεις ήταν στρατονόμοι και ο τέταρτος οδηγός, για έναν Αυστριακό χημικό που έκανε τη χλωρίωση του νερού και δύο Έλληνες <ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. 332</ref> ενώ ο Κώστας Πασχαλούδης, που ήταν καθοδηγητής της λεγόμενης «Υποδειγματικής Ομάδας της Νεολαίας της ΕΠΟΝ», που αποτελούσε μέρος του λόχου του καπετάν Φλωριά, αναφέρε τρεις Γερμανούς, μέλη της Γκεστάπο <ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. 321</ref>.
Από την επίθεση των ανταρτών στο πρώτο αυτοκίνητο τραυματίστηκαν ο οδηγός Κλεάνθης Τερζόπουλος και ο εργοδηγός Γεώργιος Σιδερίδης, ο οποίος αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του. <ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. 336</ref><ref>Το αίμα των αθώων, Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στην Μακεδονία, 1941-1944, του Στράτου Δορδανά, σελ. 533</ref>. Από την επίθεση στο γερμανικό αυτοκίνητο υπήρξε ένας νεκρός (πιθανόν ο Αυστριακός χημικός) ενώ οι αντάρτες έπιασαν έναν από τους Γερμανούς επιβαίνοντες που τραυματίστηκε (πιθανόν να παραδόθηκε ο ίδιος). Ένας άλλος Γερμανός, που ίσως και αυτός είχε τραυματιστεί, κατάφερε να διαφύγει και έφτασε στο Ασβεστοχώρι όπου ειδοποίησε τις γερμανικές αρχές. Υπάρχει και η εκδοχή οι τραυματίες Γερμανοί που κατάφεραν να ξεφύγουν ήταν δυο. <ref>Η ναζιστική τρομοκρατία στην Ελλάδα, Η αιματηρή πορεία του Φριτς Σούμπερτ και του ελληνικού «Σώματος Κυνηγών» στην κατοχική Κρήτη και στην Μακεδονία, του Θανάση Φωτίου, εκδ. Επίκεντρο, σελ. 336</ref>. Σύμφωνα με άλλη πηγή από τη δεύτερη συμπλοκή δεν υπήρχαν νεκροί αλλά μόνο δύο Γερμανοί τραυματίες εκ των οποίων ο ένας μαζί με τον τρίτο Γερμανό που δεν είχε τραυματιστεί μπόρεσαν να διαφύγουν και να φτάσουν στο Ασβεστοχώρι<ref>Το αίμα των αθώων, Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στην Μακεδονία, 1941-1944, του Στράτου Δορδανά, σελ. 534</ref>.
Μετά τις δύο αυτές επιθέσεις των ανταρτών οι κάτοικοι
▲Μετά τις δύο αυτές επιθέσεις των ανταρτών οι κάτοικοι της κωμόπολης του [[Χορτιάτης Θεσσαλονίκης|Χορτιάτη]] ζήτησαν τη συμβουλή του Καζάκου ως προς το αν έπρεπε να φύγουν από το χωριό, φοβούμενοι αντίποινα των Γερμανών, εκείνος όμως τους καθησύχασε, διαβεβαιώνοντας τους ότι δεν είχαν να φοβηθούν τίποτα. Έτσι η πλειοψηφία των κατοίκων που ήταν τότε στο χωριό παρέμειναν στα σπίτια τους (ήταν κυρίως γυναικόπαιδα, καθώς οι περισσότεροι από τους άντρες είχαν φύγει από νωρίς για να πάνε στις δουλειές τους). Έπειτα οι αντάρτες έφυγαν προς το [[Λιβάδι Θεσσαλονίκης|Λιβάδι]] και την [[Πετροκέρασα Θεσσαλονίκης|Πετροκέρασα]], παίρνοντας μαζί τους τους αιχμαλώτους.
== Η σφαγή ==
Λίγο αργότερα, έφτασαν στο Χορτιάτη περίπου είκοσι φορτηγά με Γερμανούς στρατιώτες και άντρες του Αποσπάσματος Καταδίωξης Ανταρτών του [[Φριτς Σούμπερτ]] (Jagdkommando Schubert) και περικύκλωσαν το χωριό. Αφού συγκέντρωσαν στην κεντρική πλατεία του χωριού τους κατοίκους που βρήκαν, άρχισαν να λεηλατούν και να πυρπολούν τα σπίτια.
Από τους εγκλωβισμένους όσοι προσπάθησαν να διαφύγουν από το κτίριο που καιγόταν μαχαιρώθηκαν από τους στρατιώτες που περίμεναν έξω. Μόνο δύο άνθρωποι κατάφεραν να γλυτώσουν από το φούρνο του Γκουραμάνη. Εκτός από τους κατοίκους που δολοφονήθηκαν στα δύο προαναφερθέντα σημεία του χωριού, άλλοι δολοφονήθηκαν έξω από τα σπίτια τους και έντεκα καταδιώχθηκαν και εκτελέστηκαν έξω από το χωριό ενώ προσπαθούσαν να διαφύγουν. Επίσης γυναίκες κάτοικοι του Χορτιάτη έπεσαν θύματα [[βιασμός|βιασμού]] πριν δολοφονηθούν από τους άντρες του Σούμπερτ. Συνολικά σκοτώθηκαν εκείνη την μέρα 149 κάτοικοι του Χορτιάτη, ανάμεσα τους 109 γυναίκες και κορίτσια και κάηκαν περίπου 300 σπίτια.▼
▲
Εξ αιτίας του φόβου ότι οι Γερμανοί θα επέστρεφαν αλλά και της δυσοσμίας από τα καμένα πτώματα που είχαν μείνει άταφα, οι κάτοικοι που κατάφεραν να σωθούν επέστρεψαν αρκετές μέρες αργότερα στο χωριό. Στις 4 Σεπτεμβρίου οι άντρες του Σούμπερτ επέστρεψαν για να ολοκληρώσουν την λεηλασία των σπιτιών που είχαν ξεκινήσει δυο μέρες πριν. Εκπρόσωποι του [[Ερυθρός Σταυρός|Ερυθρού Σταυρού]] έμαθαν για τη σφαγή του Χορτιάτη στις 5 Σεπτεμβρίου και κατάφεραν να εξασφαλίσουν άδεια για να μπουν στο χωριό μόλις στις 7 Σεπτεμβρίου.
| |||