Αραγωνία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 28:
|ύμνος = Ύμνος της Αραγωνίας
}}
Η '''Αραγωνία''', ή '''ΑραγώνΑραγώνα''', ή '''Αραγονία''', ([[ισπανικά]]: ''Aragón''), [[Καταλανική γλώσσα|καταλανικά]]: ''Aragó'') είναι μια από τις [[Αυτόνομες Κοινότητες Ισπανίας|αυτόνομες κοινότητες]] (περιφέρειες) της [[Ισπανία]]ς. Ευρισκόμενη στην βορειοανατολική Ισπανία, η περιοχή περιλαμβάνει τρεις [[επαρχίες της Ισπανίας|επαρχίες]] από τα βόρεια προς τα νότια: την [[Ουέσκα (επαρχία)|Ουέσκα]], τη [[Σαραγόσσα (επαρχία)|Σαραγόσα]], και το [[Τερουέλ (επαρχία)|Τερουέλ]]. Η πρωτεύουσα της είναι η [[Σαραγόσα]].
 
Η βορειότερη επαρχία, της Ουέσκας, συνορεύει με τη [[Γαλλία]] και βρίσκεται στο μέσο των [[Πυρηναία|Πυρηναίων]]. Μέσα στην Ισπανία, η περιοχή περικλείεται από την [[Καταλονία]] στα ανατολικά, τη [[Βαλένθια (αυτόνομη κοινότητα)|Βαλένθια]] και την [[Καστίλη-Λα Μάντσα]] στα νότια, και την [[Καστίλη και Λεόν]], τη [[Λα Ριόχα (αυτόνομη κοινότητα)|Λα Ριόχα]], και τη [[Ναβάρρα]] στα δυτικά.
 
Καλύπτοντας μια περιοχή 47719&nbsp;km<sup>2</sup>, το έδαφος της περιοχής κυμαίνεται ποικίλως από μόνιμους παγετώνες, ως χλοερές κοιλάδες, πλούσια βοσκοτόπια και περιβόλια, μέχρι τις άνυδρες στέπες-πεδιάδες των κεντρικών κάμπων. Η ΑραγονίαΑραγωνία είναι σπίτι πολλών ποταμών — περισσότερο, του ποταμού [[Έβρος (Ισπανία)|Έβρου]] — του μεγαλύτερου ποταμού της Ισπανίας σε όγκο, ο οποίος κυλά δυτικά-ανατολικά κατά πλάτος όλης της περιοχής μέσω της επαρχίας της Σαραγόσας. Είναι επίσης σπίτι του [[Ανέτο]], του υψηλότερου βουνού στα [[Πυρηναία]].
 
Το 2006, ο πληθυσμός ήταν 1.277.471 με τους μισούς ανθρώπους της περιοχής να ζουν στη [[Σαραγόσα (Ισπανία)|Σαραγόσα]], την πρωτεύουσα της.
 
Επιπροσθέτως στις τρεις επαρχίες της, η Αραγωνία υποδιαιρείται σε 33 [[ΚομάρκαςΚομάρκες της ΑραγονίαςΑραγωνίας|κομάρκαςκομάρκες]] ή κομητείες· όλες με μια πλούσια [[γεωπολιτική]] και πολιτισμική ιστορία από τις [[Προρωμαίοι της Ιβηρικής Χερσονήσου|προρωμαϊκές]] και [[Hispania|Ρωμαϊκές]] ημέρες· και από τους τέσσερις αιώνες Ισλαμικής περιόδου ως ''Marca Superior'' της [[Al-Andalus]] ή βασιλείου των (ή [[ταϊφά]]) της [[Ταϊφά της Θαραγόθα|Σαρακούστα]], και ως γαίες που κάποτε ανήκαν στην Φραγκική Ισπανική Παραμεθόριο ή [[Marca Hispanica]]· και χώρες που αργότερα σχημάτισαν το [[Βασίλειο της Αραγωνίας]] και στη συνέχεια ανήκαν [[Στέμμα της Αραγωνίας]].
 
== Πληθυσμός ==
Γραμμή 67:
[[Αρχείο:Aragon languages-en.png|thumb|left|230px|Κατανομή γλωσσών στην Αραγωνία. Τα Ισπανικά ομιλούνται σε όλη την Αραγωνία, και είναι η μόνη επίσημη γλώσσα.]]
 
Τα [[Ισπανική γλώσσα|Ισπανικά]] είναι η μητρική γλώσσα των περισσότερων κατοίκων της Αραγωνίας. Παράλληλα με αυτή, η [[Αραγωνική γλώσσα]] συνεχίζει να ομιλείται στις ορεινές βόρειες κομητείες των [[Πυρηναία|Πυρηναίων]] και συγκεκριμένα στην δυτική [[Ριβαγόρθα]], το [[Σοβράρβε]], την [[Χαθετανία]] και το [[Σομοντάνο]]. Οι ανατολικότερες περιοχές της, κατά μήκος του συνόρου με την [[Καταλονία]], είναι παραδοσιακά [[Καταλανικά|καταλανόφωνες]]. Η [[Καταλανική γλώσσα|Καταλανικής γλώσσας]] ομιλούνται,ομιλείται σε ορισμένες κομάρκες περιλαμβανομένωνόπως τωνστην κομάρκαςπεριοχή της ανατολικής [[Ριμπαχόρθα]], της [[Λα Λιτέρα]], της [[Μπάχο Θίνθα]], της [[Μπάχο Αραγόν-Θάσπε]], της [[Μπάχο Αραγόν]] και της [[Ματαρράνια]]. Η λωριδόσχημη Καταλανόφωνη περιοχή στην Αραγωνία συχνά καλείται ''[[Λα Φράνχα]]''.
 
== Γεωγραφία ==