Βικιπαίδεια

Βαλενθιανική Κοινότητα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον Clicklander (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστη...
Γραμμή 29:
Η '''Βαλενθιανική Κοινότητα''' ή '''Βαλενθιανική Χώρα''' ([[Καταλανική γλώσσα|βαλενθιανικά]]: ''Comunitat Valenciana ή País Valencià, στα ισπανικά, Comunidad Valenciana ή País Valenciano'') είναι μια [[Αυτόνομες κοινότητες της Ισπανίας|αυτόνομη κοινότητα]] της [[Ισπανία|Ισπανίας]] που εντοπίζεται στην κεντρική και νοτιοανατολική [[Ιβηρική Χερσόνησος|Ιβηρική Χερσόνησο]]. Η πρωτεύουσα της και μεγαλύτερη πόλη είναι η [[Βαλένθια]]. Η περιοχή διαιρείται σε τρεις [[Επαρχίες της Ισπανίας|επαρχίες]]: το [[επαρχία του Αλικάντε|Αλικάντε]], το [[επαρχία του Καστεγιόν|Καστεγιόν]] και τη [[επαρχία της Βαλένθια|Βαλένθια]] - και τριάντα τέσσερις φυσικές επαρχίες (κομάρκες). Το 2012 η Κοινότητα είχε 5.129.266 κατοίκους.
 
Συνορεύει στα βόρεια με την [[Καταλονία]] και την [[ΑραγωνίαΑραγονία|Αραγόνα]], στα δυτικά με την [[Καστίλλη-Λα Μάντσα|Καστίλη-Λα Μάντσα]] και στα νότια με τη [[Περιοχή της Μούρθια|Μούρθια]]. Τα 644 χιλιόμετρα ακτών της βρέχονται από τη Μεσόγειο θάλασσα· ανοικτά της Βαλενθιανικής Κοινότητας εντοπίζονται οι [[Βαλεαρίδες Νήσοι]]. Στην αυτόνομη κοινότητα ανήκουν το αρχιπέλαγος των νήσων [[Νήσοι Κολουμπρέτες|Κολουμπρέτες]], στα ανοικτά της Καστελιό, η νήσος [[Νόβα Ταβάρκα]], στα ανοικτά της [[Ντενία]], και το εξκλάβιο του [[Αδεμούς]]. Κύριες πόλεις της είναι η [[Βαλένθια]] (797.654 κάτοικοι), το [[Αλικάντε]] (333.408 κάτ.), η [[Έλτσε]] (222.422 κάτ.), η [[Καστεγιόν δε λα Πλάνα|Καστελιό δε λα Πλάνα]] και η [[Τορρεβέλια|Τορεβέλια]] (105.205 κάτ.).
 
Επίσημες γλώσσες της κοινότητας είναι τα [[Καταλανική γλώσσα|καταλανικά]], που στην επικράτειά της λαμβάνουν το όνομα των βαλενθιανικών, και τα [[Ισπανική γλώσσα|ισπανικά]] που μιλιούνται στις δυτικές κομάρκες και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Η παραδοσιακά καταλανόφωνη πλευρά αποτελεί μέρος των ευρύτερων [[Καταλανικές χώρες|καταλανικών χωρών]] (''Països Catalans'').
 
Σύμφωνα με το Καταστατικό Χάρτη της περιφερειακής της Αυτονομίας θεωρείται μια ιστορική εθνικότητα που εμφανίζεται ως διακριτό μόρφωμα στην [[Ιβηρική χερσόνησος|Ιβηρική]] από το 1239 με την κατάκτηση του μουσουλμανικού βασιλείου της ''Balansiya'' από τον [[Ιάκωβος Α΄ της Αραγωνίας|Ιάκωβο Α΄ της ΑραγώναςΑραγόνας]]. Το επονομαζόμενο [[Βασίλειο της Βαλένθια]] αποτέλεσε σημαντικότατο συστατικό στοιχείο του [[Στέμμα της ΑραγωνίαςΑραγονίας|Στέμματος της ΑραγώναςΑραγόνας]] και η πρωτεύουσά, πόλη της [[Βαλένθια]], επιτέλεσε τον ρόλο της πολιτισμική του πρωτεύουσας κατά τον 15ο αιώνα, τον λεγόμενο και [[Βαλενθιανικός χρυσός αιώνας|Χρυσό Αιώνα των Βαλενθιανικών Γραμμάτων]]. Η ενσωμάτωση του βασιλείου στην [[Ισπανική Μοναρχία]] επί [[Κάρολος Κουίντος|Καρόλου Κουίντου]] επέφερε την σταδιακή παρακμή: το εμπόριο με τη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]] ανακόπηκε και η βαλενθιανική ελίτ στράφηκε προς την Καστίλη. Ως αποτέλεσμα, από τον 16ο αιώνα κι έπειτα, οι ανώτερες τάξεις σταμάτησαν την καλλιέργεια των βαλενθιανικών, που περιορίστηκαν στην επαρχία.
 
Η υποστήριξη του διεκδικητή [[Κάρολος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Καρόλου]] κατά τον [[Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής|Πόλεμο της Ισπανικής Διαδοχής]] και η πρώιμη κατάκτηση του Βασιλείου της Βαλένθια από τον [[Φίλιππος Ε΄ της Ισπανίας|Φίλιππο Ε΄]] το 1707 έθεσε τέλος στην αυτόνομη νομική, πολιτική και διοικητική ύπαρξή του. Οι τρεις επαρχίες της Κοινότητας ανέκτησαν περιφερειακή αυτονομία με την επιστροφή της δημοκρατίας στην [[Ισπανία]] το 1978 και την ψήφιση των Καταστατικών Χαρτών της Περιφερειακής Αυτονομίας για τη Βαλενθιανική Χώρα.
Γραμμή 48:
Η μουσουλμανική Βαλένθια αναδείχθηκε σε σημαντικό κέντρο εμπορίου. Οι μουσουλμάνοι καλυτέρευσαν το αρδευτικό σύστημα της περιοχής και τη μετέτρεψαν σε πλούσια παραγωγό φρούτων και σίτου. Από το 1010, με την κατάρευση του Χαλιφάτου της Κόρδοβα, προέκυψαν δύο βασίλεια τάιφα, της Βαλένθια και της Ντένια. Η εκστρατεία του Ροδρίγο Ντίαθ δε Μπιβάρ, γνωστού και ως [[Ελ Σιντ]] το 1094, έφερε την πόλη της Βαλένθια υπό χριστιανικό έλεγχο για μερικά χρόνια μέχρι την μουσουλμανική ανάκτησή της από τους [[Αλμοραβίδες]] το 1103.
 
Ωστόσο, η σημερινή μορφή της Βαλενθιανικής Κοινότητας και η πολιτισμική της ταυτότητα, άρχισε να διαμορφώνεται μόνο από τη στιγμή της κατάκτησής της από τον [[Ιάκωβος Α΄ της Αραγωνίας|Ιάκωβο Α΄]], μονάρχη της [[Βασίλειο της ΑραγωνίαςΑραγονίας|ΑραγώναςΑραγόνας]] και [[Κομητεία της Βαρκελώνης|κόμη της Βαρκελώνης]] το 1233. Η σύσταση του [[Βασίλειο της Βαλένθια|Βασιλείου της Βαλένθια]] και η ίδρυση θεσμών διακυβέρνησης λειτούργησαν παράλληλα με τον επικοισμό από καταλανούς (στα μεγάλα αστικά κέντρα και τα παράλια) και αραγονέζους (στο εσωτερικό), που διέδωσαν την καταλανική γλώσσα και ενέταξαν την Βαλένθια στην νεογέννητη μεσογειακή αυτοκρατορία του Στέμματος της ΑραγώναςΑραγόνας. Ο [[Βαλενθιανικός χρυσός αιώνας]], δείγμα της ακμής του Βασιλείου, έθεσε τις βάσεις για τη σημερινή [[καταλανική γλώσσα]].
 
=== Νεώτεροι χρόνοι ===
Η παρακμή του Βασιλείου της Βαλένθιας και η ενσωμάτωση του Στέμματος της ΑραγώναςΑραγόνας στην Ισπανική Μοναρχία εξαφάνισαν την δυναμική της περιοχής. Κατακλείδα της παρακμής αυτής υπήρξε και η υποταγή του Βασιλείου στον [[Φίλιππος Ε΄ της Ισπανίας|Φίλιππο Ε΄]] κατά τη διάρκεια του [[Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής|Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής]], γεγονός που σήμανε την οριστική ενσωμάτωσή του στην συγκεντρωτική Ισπανία των Βουρβόνων, τόσο νομικά όσο και πολιτισμικά, με την απαγόρευση της χρήσης των βαλενθιανικών στις δημόσιες υπηρεσίες και την εκπαίδευση. Το φαινόμενο της καστελιανοποίησης των ανώτερων τάξεων της Βαλένθια ενισχύθηκε εις βάρος της βαλενθιανικής ιστορικής ταυτότητας.
 
=== Σύγχρονη εποχή ===
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Βαλενθιανική_Κοινότητα"