Αγνωστικισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ο Προυντόν ήταν γνωστό αγνωστικιστής και επίσης θεμελιωτής του Αγνωστικισμού. Στα αρχαια ο ορος συνανταται ως Αγνωσία. |
Αφαίρεση ονομάτων στα αγγλικά (είναι περιττά), μικρές διορθώσεις |
||
Γραμμή 1:
{{πηγές|23|09|2016}}
'''Αγνωστικισμός''' (προέρχεται από τη λέξη ''γνώση'' και το στερητικό ''α'') ονομάζεται η [[φιλοσοφία|φιλοσοφική]] θεώρηση ότι η [[αλήθεια]] ορισμένων μεταφυσικών υποθέσεων, όπως οι [[θεολογία|θεολογικοί]] ισχυρισμοί που αφορούν την ύπαρξη του [[Θεός|Θεού]], των θεών ή [[θεότητα|θεοτήτων]], είναι είτε προς το παρόν άγνωστη, είτε εγγενώς απρόσιτη. Ο όρος αυτός, καθώς και ο σχετικός όρος '''''αγνωστικιστής''''', πλάστηκαν από τον [[Τόμας Χάξλεϋ]]
Οι αγνωστικιστές μπορεί να ισχυρίζονται ότι δεν είναι δυνατόν να
== Μερικές φιλοσοφικές απόψεις ==
Μεταξύ των πιο διάσημων αγνωστικιστών (με την αρχική έννοια του όρου) συγκαταλέγονταν ο [[Τόμας Χάξλεϋ|Τόμας Χένρυ Χάξλεϋ]], ο [[Γιόζεφ Προυντόν]], ο [[Κάρολος Δαρβίνος]] και ο [[Μπέρτραντ Ράσσελ]]. Έχει υποστηριχθεί με βάση τα έργα του [[Ντέιβιντ Χιουμ]], ιδιαίτερα τους ''Διαλόγους σχετικά με την Φυσική Θρησκεία'' ''(Dialogues Concerning Natural Religion)'', ότι υπήρξε αγνωστικιστής, αλλά τούτο παραμένει ανοιχτό προς συζήτηση. Επίσης, ο [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαίος Έλληνας]] [[σοφιστής]] [[Πρωταγόρας]] είχε εκφράσει, ουσιαστικά
=== Πρωταγόρας ===
Γραμμή 11 ⟶ 12 :
:"Για τους θεούς δεν μπορώ να γνωρίζω τίποτα: ούτε ότι υπάρχουν, ούτε ότι δεν υπάρχουν, ούτε τι λογής μορφή έχουν. Γιατί είναι πολλά τα όσα εμποδίζουν να γνωρίζουμε. Από τη μία το άδηλο του ζητήματος και από την άλλη η συντομία της ανθρώπινης ζωής" ''(Diels-Kranz 80 Β4)''.
Για αυτή του τη δήλωση ο Πρωταγόρας εξορίστηκε και τα βιβλία του ρίχτηκαν στην πυρά. Δεν είναι απόλυτα σαφές αν ο Πρωταγόρας θεωρούσε την ύπαρξη των θεών εγγενώς ανεξιχνίαστη ή απλώς εξαιρετικά δύσκολη να διαπιστωθεί. Η φράση "το άδηλο του ζητήματος" κλίνει προς την πρώτη εκδοχή· η φράση "η συντομία της ανθρώπινης ζωής" προς τη δεύτερη. Κατά συνέπεια, η κατάταξή του στους ισχυρούς αγνωστικιστές
=== Τόμας Χένρυ Χάξλεϋ ===
Γραμμή 37 ⟶ 38 :
Στα [[1879]], καθώς ο [[Κάρολος Δαρβίνος|Δαρβίνος]] έγραφε την αυτοβιογραφία του, έλαβε ένα γράμμα όπου τον ρωτούσαν αν πιστεύει στο Θεό, και αν ο θεϊσμός είναι συμβατός με την εξέλιξη. Απάντησε ότι ένας άνθρωπος "μπορεί να είναι ένθερμος Θεϊστής και παράλληλα εξελικτιστής", παραθέτοντας τον [[Τσαρλς Κίνγκσλεϋ]] ''(Charles Kingsley)'' και τον [[Άσα Γκρέυ]] ''(Asa Gray)'' ως παραδείγματα και λέγοντας για τον εαυτό του ότι "δεν υπήρξα ποτέ Άθεος με την έννοια της άρνησης της ύπαρξης του Θεού". Πρόσθεσε, "Σκέφτομαι ότι σε γενικές γραμμές (όλο και περισσότερο μάλιστα καθώς γερνάω), αλλά όχι πάντοτε, ο όρος Αγνωστικιστής θα περιέγραφε καλύτερα την πνευματική μου στάση."
Την Πέμπτη [[28 Σεπτεμβρίου]] [[1881]] ο Δαρβίνος δέχτηκε επίσκεψη από τους αθεϊστές Καθηγητές [[Λούντβιχ Μπύχνερ]]
<!--
On Thursday [[28 September]] [[1881]] Darwin was visited by the atheists Doctor [[Ludwig Büchner]] and [[Edward Aveling]] (later the partner of [[Eleanor Marx]]). Darwin's son [[Francis Darwin|Frank]] was present, and Darwin's wife [[Emma Darwin]] invited their old friend the Revd. Brodie Innes. Darwin wittily explained that "[Brodie] & I have been fast friends for 30 years. We never thoroughly agreed on any subject but once and then we looked at each other and thought one of us must be very ill". In discussions after dinner Darwin asked his guests "Why do you call yourselves Atheists?", saying that he preferred the word "Agnostic". Aveling replied that "Agnostic was but Atheist writ respectable, and Atheist was only Agnostic writ aggressive". Darwin responded by asking "Why should you be so aggressive?", wondering what was to be gained from forcing new ideas on people when freethought was "all very well" for the educated, but were ordinary people "ripe for it?" Aveling then asked what if "the revolutionary truths of Natural and Sexual Selection" had been confined to the "judicious few" and he had delayed publication of the ''Origin'', where would the world be? Surely "his own illustrious example" encouraged freethinkers to proclaim truth "abroad from the house-tops", but while Darwin agreed that Christianity was "not supported by the evidence", he had been in no rush to force this idea on anyone and in fact "I never gave up Christianity until I was forty years of age." -->
Γραμμή 44 ⟶ 45 :
Το [[φυλλάδιο]] του [[Μπέρτραντ Ράσσελ]] ''Γιατί Δεν Είμαι Χριστιανός'', βασισμένο σε μια ομιλία του που εκφωνήθηκε το [[1927]], θεωρείται μια κλασική δήλωση αγνωστικής πεποίθησης. Το δοκίμιο συνοψίζει τις αντιρρήσεις του Μπέρτραντ Ράσσελ σε μερικά από τα [[επιχειρήματα υπέρ της ύπαρξης του Θεού]] προτού εισέλθει σε συζητήσεις σχετικά με τις ηθικές αντιρρήσεις του προς τα διδάγματα του Χριστιανισμού. Στη συνέχεια, παρακινεί τους αναγνώστες του να "ορθοποδήσουν θαρραλέα και να κοιτάξουν τίμια τον κόσμο ως σύνολο", με "άφοβη στάση και απελευθερωμένη σκέψη".
Σε μεταγενέστερο φυλλάδιό του που τιτλοφορείται ''Είμαι Αθεϊστής ή Αγνωστικιστής;'' (με υπότιτλο ''Μια Έκκληση Για Ανεκτικότητα Εν Όψει Νέων Δογμάτων''), ο Ράσσελ επιβεβαιώνει ότι είναι αγνωστικιστής με τη φιλοσοφική έννοια ότι δεν μπορεί να γνωρίζει την αλήθεια σχετικά με την ύπαρξη ή την ανυπαρξία του Θεού. Στο ίδιο έργο, ωστόσο, παραδέχεται ότι με το να αυτοαποκαλείται [[
=== Λογικός Θετικισμός ===
Οι [[λογικός θετικισμός|λογικοί θετικιστές]], όπως ο [[Ρούντολφ Κάρναπ]]
<!-- [[logical positivism|Logical positivists]], such as [[Rudolph Carnap]] and [[A. J. Ayer]], are sometimes erroneously thought to be agnostic. Using arguments reminiscent of [[Wittgenstein]]’s famous "Whereof one cannot speak, thereof one must be silent", they viewed any talk of gods as literally [[nonsense]]. For the logical positivists and adherents of similar schools of thought, statements about religious or other transcendent experiences could not have a truth value, and were deemed to be without meaning. But this includes all utterances about God, ''even'' those agnostic statements that deny knowledge of God is possible. In ''[[Language, Truth and Logic]]'' Ayer explicitly rejects agnosticism on the grounds that an agnostic, despite claiming that knowledge of God is not possible, nevertheless holds that statements about God have meaning. -->
Γραμμή 55 ⟶ 56 :
Ο αγνωστικισμός έχει υποφέρει σε μεγαλύτερο βαθμό από τις περισσότερες εκφράσεις φιλοσοφικών θέσεων από ονοματολογικές παρεκτροπές. Έχουμε ως παράδειγμα απόπειρες να συσχετιστεί ο αγνωστικισμός με τον αθεϊσμό. Η παράδοση "[[ελεύθερη σκέψη|ελεύθερης σκέψης]]" του [[αθεϊσμός|αθεϊσμού]] αποκαλεί την έλλειψη πίστης στην ύπαρξη οποιασδήποτε θεότητας "[[ασθενής αθεϊσμός|ασθενή αθεϊσμό]]" (ή "αρνητικό αθεϊσμό"). Ωστόσο, μπορεί κανείς ακόμη να τραβήξει μια διαχωριστική γραμμή μεταξύ ασθενούς αθεϊσμού και αγνωστικισμού, κάνοντας διάκριση μεταξύ [[πίστη]]ς και [[επιστημολογία|γνώσης]], οδηγώντας εκείνους που πιστεύουν ότι η γνώση του Θεού είναι αδύνατη να ισχυριστούν ότι ο αγνωστικισμός αφορά τη γνώση, ενώ ο αθεϊσμός/θεϊσμός αφορά την έλλειψη πίστης. Ο [[Αγνωστικός αθεϊσμός]] είναι μια σύνθεση των δύο.
Ο Τζωρτζ Σμιθ, ένας εξέχων αθεϊστής συγγραφέας, ισχυρίζεται ότι ολόκληρος ο αγνωστικισμός είναι μια μορφή αθεϊσμού (που ορίζεται εδώ ως "έλλειψη πίστης σε μια θεότητα")
Οι υπηρεσίες συλλογής δεδομένων [http://adherents.com/Religions_By_Adherents.html#Nonreligious], [http://cia.gov/cia/publications/factbook/fields/2122.html] συχνά εμφανίζουν την κοινή χρήση του όρου, που διακρίνεται από τον αθεϊσμό λόγω της έλλειψης αμφισβήτησης της ύπαρξης των θεοτήτων. Οι αγνωστικιστές καταγράφονται δίπλα στους [[εγκοσμιότητα|κοσμικούς]], τους [[άθρησκος|άθρησκους]] ή άλλες παρόμοιες κατηγορίες.
Γραμμή 85 ⟶ 86 :
* [[Τόμας Χένρυ Χάξλεϋ και αγνωστικισμός]]
* [[Κατάλογος γνωστών αγνωστικιστών]]
* [[
<!--== Εξωτερικές αναφορές ==
| |||