Στρατιωτική Επιχείρηση ΝΙΚΗ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

'''Επιχείρηση Νίκη''' είναι η κωδική ονομασία που δόθηκε σε μυστική στρατιωτική αποστολή της [[Ελλάδα|Ελλάδος]] την 21^η προς 22^α Ιουλίου 1974 προς την [[Κύπρος|Κύπρο]] με σκοπό την [[αερομεταφορά]] καταδρομέων στο [[αεροδρόμιο]] της [[Λευκωσία]]ς . Η αποστολή ήταν μερικώς επιτυχής και χαρακτηρίσθηκε από τον διεθνή τύπο ως " αποστολή αυτοκτονίας ".{{πηγή}}

Μετά την [[Τουρκική εισβολή στην Κύπρο]] το [[1974]] , η άμυνα της Κύπρου ήταν σε δύσκολη θέση , όσες κινήσεις έγιναν για την απόκρουση των τουρκικών δυνάμεων εισβολής από ένοπλα τμήματα της ελληνοκυπριακής πλευράς, είχαν αρνητική εξέλιξη . Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα παρουσίαζε σημάδια διάλυσης στην στρατιωτική ηγεσία και ήδη είχε χαθεί πολύτιμος χρόνος . Παρ'όλα αυτά οι στρατιωτικές δυνάμεις της [[Ελληνική Δύναμη Κύπρου|ΕΛΔΥΚ]] και της Εθνικής Φρουράς Κύπρου είχαν περιορίσει τα αρχικά σχέδια του Τουρκικού στρατού .

Την 21η Ιουλίου του [[1974]] , αποφασίσθηκε στρατιωτική επιχείρηση<ref>Υπεύθυνο για την αποστολή ήταν το {{ασαφές|ΚΕ/ΑΑ}}</ref> ενίσχυσης της άμυνας του αεροδρομίου της Λευκωσίας με την κωδική ονομασία " ΝΙΚΗ " . Το σχέδιο της επιχείρησης προέβλεπε την αερομεταμεταφορά και απόβαση καταδρομέων με [[Αεροσκάφος|αεροσκάφη]] της [[Ελληνική Πολεμική Αεροπορία|Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας]] .

Η προετοιμασία έγινε στην [[αεροπορική βάση]] της [[Σούδας]] στην [[Κρήτη]] και περιλάμβανε :

Τα 20 αεροσκάφη Noratlas ανήκαν στην [[354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών|354^η Μοίρα Μεταφορών]]<ref>Ο ανεφοδιασμός των Νοράτλας και Ντακότα έγινε με βυτιοφόρα που διέθεσε η παρακείμενη Αμερικάνικη Βάση</ref><ref>Το 1977 μετονομάστηκε σε 354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών.</ref> " Πήγασος<ref>[http://www.hellasarmy.gr/haf_unit.php?id=354m 354 Μ.Τ.Μ. - ΠΗΓΑΣΟΣ<!-- Τίτλος που μπήκε από Bot -->]</ref> " και τα 10 αεροσκάφη Dacota στην 355η Μοίρα Μεταφορών και είχαν έδρα την 112η Πτέρυγα Μάχης στην Ελευσίνα. Αυτά τα αεροσκάφη θα μετέφεραν και θα αποβίβαζαν στο αεροδρόμιο της [[Λευκωσία]]ς την [[Α' Μοίρα Καταδρομών]]<ref>(Δοικητής ο Ταγματάρχης (ΠΖ) Γ. Παπαμελετίου)</ref><ref>αρχικά είχε επιλεχθεί η Β' Μοίρα καταδρομών η οποία έδρευε στην Ρεντίνα Χαλκιδικής . Την αερομεταφορά θα αναλάμβανε η 357 Μοίρα, η οποία συγκροτήθηκε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού την ημέρα εκείνη, με την επίταξη των αεριωθουμένων αεροσκαφών της Ολυμπιακής Αεροπορία</ref> με τον πλήρη οπλισμό της αποτελούμενη από 318 άνδρες<ref>Κάποιες αναφορές μιλάνε για 360 άνδρες δηλαδή από 12 διμοιρίες των 30 ανδρών η οποία ενισχύθηκε από 60 άντρες της Γ' Μ.Α.Κ. (Μοίρας Αμφιβίων Καταστροφών)</ref> . Λόγω των μέτρων επιφυλακής και των μετασταθμεύσεων που πραγματοποιούνταν τις προηγούμενες ημέρες τα περισσότερα αεροσκάφη βρίσκονταν διάσπαρτα σε διάφορες μονάδες της Αεροπορίας.

Ο σχεδιασμός της επιχείρησης προέβλεπε την αερομεταφορά της Α' Μοίρας καταδρομέων κατά την διάρκεια της νύχτας - σε απόλυτη σιγή ασυρμάτου - πτήση σε χαμηλό ύψος - χωρίς συνοδεία μαχητικών - προσγείωση - αποβίβαση καταδρομέων - επιστροφή στην Σούδα .

Την 21^η Ιουλίου και ώρα 22:35 η αποστολή ξεκίνησε με χρονικό περιορισμό τα μεσάνυκτα της ίδιας μέρας .<ref>διότι κάθε αεροσκάφος που θα απογειωνόταν μετά την ώρα αυτήν, εκτιμήθηκε ότι δεν θα είχε επαρκή χρόνο ώστε να απογειωθεί και να απομακρυνθεί από την Κύπρο υπό την κάλυψη του σκότους</ref> Μόνο όμως τα 15 αεροσκάφη [[Nord Noratlas|Noratlas]]<ref>τα αεροσκάφη είχαν κωδικούς απογείωσης με βάση την σειρά απογείωσης π.χ. "ΝΙΚΗ 1" , "ΝΙΚΗ 2" , "ΝΙΚΗ 3" κ.ο.κ</ref> από τα 20 κατάφεραν να απογειωθούν στο χρονικό περιθώριο το οποίο προέβλεπε το σχέδιο , με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα αεροσκάφη ( 5 [[Nord Noratlas|Noratlas]] και 10 C-47<ref>με τον βαρύ οπλισμός της Μοίρας δηλ. ΠΑΟ, μπαζούκας, όλμοι, νάρκες και πυρομαχικά.</ref> ) να παραμείνουν στο αεροδρόμιο της Σούδας . Αμέσως μετά την απογείωση δόθηκε σήμα από το Κέντρο επιχειρήσεων πρός το Γ.Ε.Ε.Φ. Λευκωσίας με την φράση " Έρχονται τα 15 πορτοκάλια" .

Οι προσγειώσεις στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας<ref>τουρκικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν δεκάδες προσβολές στο αεροδρόμο και είχαν καταστρέψει τους διαδρόμους του</ref> ξεκίνησαν στις 01:52 της 22^ας Ιουλίου . Πρώτο προσγειώθηκε το "ΝΙΚΗ 2" στις 01:52, επόμενο το "ΝΙΚΗ 1" ακούμπησε το διάδρομο της Λευκωσίας στις 01:55. Όμως από εδώ και πέρα ξεκινάει η τραγωδία της αποστολής , λόγω καθυστέρησης του ΑΕΔ να ενημερώσει<ref>περί την 01.00 το ΑΕΔ ενημέρωσε το ΓΕΕΦ με το σήμα : "ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ" .</ref> τo ΓΕΕΦ και τα αντιαεροπορικά στοιχεία αποτελούμενα από τις 185η και 184η Μοίρες αντιαεροπορικών πολυβόλων και τα οποία φύλαγαν την περιοχή , δεν ενημερώθηκαν με αποτέλεσμα να θεωρήσουν ότι τα αεροσκάφη τα οποία πέταγαν ήταν εχθρικά . Αμέσως άρχισαν έντονα αντιαεροπορικά πυρά τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα , το "ΝΙΚΗ 4"<ref>ένας καταδρομέας κατάφερε να σωθεί o Ζαφειρίου Αθανάσιος</ref><ref>Πλήρωμα του "ΝΙΚΗ 4" ήταν οι Επισμηναγός (Ι) Βασίλειος Παναγόπουλος (Κυβερνήτης), Επισμηναγός (Ι) Σέργιος Συμεωνίδης (Συγκυβερνήτης), Επισμηνίας (Ρ) Ηλίας Άνθιμος (Ραδιοναυτίλος) και Ανθυπασπιστής Γεώργιος Δάβαρης (Ιπτάμενος Μηχανικός)</ref> το οποίο βρισκόταν στο στάδιο προσγείωσης , να αρπάξει φωτιά και να συντριβεί λίγα χιλιόμετρα από τον διάδρομο προσγείωσης . Τρίτο προσγειώθηκε το "ΝΙΚΗ 7" στις 02:18.

και 11 τραυματίες καταδρομείς</ref> εβλήθη σε πολλαπλά σημεία της ατράκτου και σχεδόν χωρίς μηχανές και χάρη στις προσπάθειες των πιλότων να καταφέρει να προσγειωθεί . Τα υπόλοιπα αεροσκάφη κατάφεραν και αυτά να προσγειωθούν με λιγότερες ζημιές .

Τελευταίο προσγειώθηκε το "ΝΙΚΗ 15" το οποίο και είχε απογειωθεί από την Σούδα με καθυστέρηση και παρά τις εντολές να μην εκτελέσει την αποστολή . Το "ΝΙΚΗ 13" ήταν αεροσκάφος κατηγορίας "Ζ" μακράς απόθεσης και το οποίο ενεργοποίησαν με τα γεγονότα είχε προβλήματα πλεύσης (ολίσθαινε) με αποτέλεσμα στην πτήση από Ελευσίνα προς Σούδα να παρεκλίνει προς Ρέθυμνο. Έτσι στη διαδρομή από Σούδα προς Λευκωσία παρέκλινε της πορείας του και έφτασε μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας και μετά από την περιπλάνησή του στις 04:15 ξεκίνησε την επιστροφή του όπου προσγειώθηκε στη Ρόδο στις 07:40. Το "ΝΙΚΗ 14" έφτασε αφόύ είχε πλέον ξημερώσει και δεν προσγειώθηκε καθόλου , ακολούθησε εντολές και επέστρεψε πίσω στο Καστέλι στις 07:30 όπου ανεφοδιάστηκε και επέστρεψε στη Σούδα . Το τελευταίο "ΝΙΚΗ-15" απογειώθηκε από τη Λευκωσία στις 04:02 και επέστρεψε στη Σούδα στις 07:40.

===ΝORATLAS 52-133 " NIKH 4 "===

===NORATLAS 52-139 " NIKH 6 "===

Οι σημαντικές καθυστερήσεις τόσο στις αποφάσεις της ηγεσίας όσο και στην οργάνωση και εκτέλεση της επιχείρησης είχαν ως αποτέλεσμα τις απώλειες σε έμψυχο υλικό . Η συγκεκριμένη αποστολή δεν στηριζόταν σε κανένα σχέδιο του [[Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων|Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων]] (ΑΕΔ)<ref>το σημερινό ΓΕΕΘΑ</ref> αλλά ήταν μια απόφαση η οποία πάρθηκε από το Πολεμικό Συμβούλιο. Δεν είχε καμία επίδραση στην εξέλιξη των επιχειρήσεων στην Κύπρο, εκτός του γεγονότος ότι οι καταδρομείς αμυνόμενοι κατάφεραν να κρατήσουν το αεροδρόμιο.