Τζον Ντ. Ροκφέλερ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
IM-yb (συζήτηση | συνεισφορές) μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
IM-yb (συζήτηση | συνεισφορές) προσθήκη κειμένου από την αγγλική ΒΠ |
||
Γραμμή 3:
== Τα πρώτα χρόνια ==
Ο Τζον Ντέιβινσον Ροκφέλερ, γεννημένος στο Ρίτσφορντ της [[Νέα Υόρκη|Νέας Υόρκης]], ήταν το δεύτερο από τα έξι παιδιά και ο μεγαλύτερος γιος του καλλιτέχνη Γουίλιαμ Έιβερι (Μπιλ) Ροκφέλερ (13 Νοέμβρίου 1810 - 11 Μαΐου 1906) και της Ελίζα Ντέιβινσον (12 Σεπτεμβρίου 1813 - 28 Μαρτίου 1889 ). Τα αδέλφια του ήταν η Λούσι (1838-1878), ο Γουίλιαμ ο νεώτερος (1841-1922), η Μαίρι (1843-1925), και τα δίδυμα Φράνκλιν (Φρανκ) (1845-1917) και Φράνσις (1845-1847). Ο πατέρας του ήταν [[Άγγλοι|αγγλικής]] και [[Γερμανοί|γερμανικής]] καταγωγής, ενώ η μητέρα του ήταν [[Σκώτοι του Όλστερ|σκωτο-ιρλανδικής]] καταγωγής. Ο Μπιλ ήταν αρχικά ξυλοκόπος και στη συνέχεια πλασιέ, ο οποίος συστηνόταν ως «βοτανολόγος» και πωλούσε ελιξίρια. Οι ντόπιοι αναφέρονταν στο μυστηριώδη άνθρωπο που αγαπούσε τη διασκέδαση ως «Big Bill» και «Devil Bill».{{Sfn|Chernow|1998|p=11}} Ήταν ένας ορκισμένος εχθρός της συμβατικής ηθικής, που είχε επιλέξει να ζει άστατα και ο οποίος επέστρεφε στην οικογένειά του συχνά. Καθ' όλη τη ζωή του, ο Μπιλ ήταν διαβόητος για τα σκιερά συστήματα.{{Sfn|Chernow|1998|p=6}} Μεταξύ των γεννήσεων της Λούσι και του Τζον, ο Μπιλ και η ερωμένη του, οικονόμος Νάνσι Μπράουν, είχαν μια κόρη που ονομαζόταν Κλόριντα και πέθανε νέα. Μεταξύ των γεννήσεων του Τζον και του Γουίλιαμ του νεώτερου, ο Μπιλ και η Νανσί είχαν μια άλλη κόρη, την Κορνίλια.<ref name=Titan>{{cite web|last=Chernow|first=Ron|title=The Flimflam Man|url=http://www.nytimes.com/books/first/c/chernow-titan.html|publisher=New York Times|year=1998}}</ref>
Γεννήθηκε στο Ρίτσφορντ της [[Νέα Υόρκη|Νέας Υόρκης]] και η οικογένεια του ήταν γερμανοεβραϊκής καταγωγής. Αρχικά εργάστηκε ως λογιστής σε μικρές επιχειρήσεις. Το [[1863]] ίδρυσε το πρώτο διυλιστήριο πετρελαίου στο Κλίβελαντ και το [[1870]] ίδρυσε την [[Standard Oil|Standard Oil Company]]. Σταδιακά η εταιρία του απέκτησε τον έλεγχο όλων των διυλιστηρίων του [[Πίτσμπεργκ]], της [[Φιλαδέλφεια (Πενσυλβάνια)|Φιλαδέλφεια]]ς και της [[Βαλτιμόρη]]ς, έχοντας στα ταμεία της σε ρευστό περισσότερα από 40 εκατομμύρια δολάρια. Παράλληλα δραστηριοποιήθηκε και σε άλλους επιχειρηματικούς τομείς όπως τις μεταφορές, την σιδηρουργία, μεταλλουργία κ.α. Μέχρι το [[1882]] είχε καταφέρει να δημιουργήσει ένα από τα ισχυρότερα τραστ<ref>Ε΄ Ιστορικά, Τόμος 18, τεύχος 173, σελ.33</ref> του κόσμου. Οι μέτοχοι όμως ξεκίνησαν δικαστική διαμάχη, και αφού κέρδισαν με δικαστικές αποφάσεις του [[1882]] και [[1887]], τον ανάγκασαν να διαλύσει την Standard Oil. Γρήγορα όμως κατάφερε να προσαρμοστεί στους αντιμονοπωλιακούς νόμους και να διατηρήσει στο ακέραιο την περιουσία του. Η άνοδος στην προεδρία των [[ΗΠΑ|Η.Π.Α.]] του [[Θεόδωρος Ρούζβελτ|Θεόδωρου Ρούζβελτ]] συνέβαλε αποφασιστικά στο τέλος της αυτοκρατορίας του. Ύστερα από πολύχρονες δικαστικές διαμάχες το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε, τον Μάιο του [[1911]], τη διάλυση της εταιρείας σε μικρότερες, οι οποίες θα έπρεπε να λειτουργούν ανεξάρτητα και ανταγωνιστικά η μία προς την άλλη.▼
Η Ελίζα, νοικοκυρά και αφοσιωμένη [[Βαπτιστές|Βαπτιστής]], αγωνίστηκε για να διατηρήσει μια επίφαση σταθερότητας στο σπίτι, ενώ ο Μπιλ έλυπε συχνά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Επίσης αυτός παρουσιαζόταν ακόλαστος και με διπλή ζωή, η οποία περιελάμβανε διγαμία.{{Sfn|Chernow|1998|p=43}} Λιτή από τη φύση της και την αναγκαιότητα, δίδαξε στο γιο της ότι "σκόπιμη σπατάλη δημιουργέι απεγνωσμένη επιθυμία".{{Sfn|Segall|2001|p=14}} Ο Τζον έκανε το μερίδιό του από τις τακτικές δουλειές του σπιτιού και κέρδιζε επιπλέον χρήματα ταϊζοντας γαλοπούλες, πουλώντας πατάτες και γλυκά και τελικά δανείζοντας μικρά ποσά στους γείτονες. Ακολούθησε τις συμβουλές του πατέρα του να "εμπορεύεται πιάτα για πιατέλες" και πάντα να παίρνει το καλύτερο μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας. Ο Μπιλ κάποτε καυχήθηκε, "έχω εξαπατήσει τα αγόρια μου σε κάθε ευκαιρία που παίρνω. Θέλω να τους κάνω αιχμηρούς".{{Sfn|Segall|2001|pp=15–16}}
▲
== Ίδρυμα Ροκφέλερ ==
[[Αρχείο:John D. Rockefeller 1917 painting.jpg|thumb|right|Ο Τζον
Το [[1913]] αποσύρθηκε από τις επιχειρήσεις του και ίδρυσε, με αρχικό κεφάλαιο 100 εκατομμύρια δολάρια, το ίδρυμα Ροκφέλερ ([[Rockfeller Foundation]]) με σκοπό «την προαγωγή της ευημερίας της ανθρωπότητας στον κόσμο». Είχε προηγουμένως, το [[1901]], ιδρύσει το Ινστιτούτο Ροκφέλερ για ιατρικές έρευνες, προφανώς επηρεασμένος από την αρρώστια που τον ταλαιπωρούσε, την αλωπεκία. Επίσης είχε ιδρύσει το [[1880]] το κολλέγιο Σπέλμαν στην [[Ατλάντα]] ενώ ήταν μεγάλος χορηγός<ref>[http://www-news.uchicago.edu/resources/brief-history.html Σύντομη ιστορία του πανεπιστημίου του Σικάγο]</ref> του πανεπιστήμιου του [[Σικάγο]]. Σήμερα το ίδρυμα Ροκφέλερ είναι ένα από τα πλουσιότερα στον κόσμο με περιουσία άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολλαρίων<ref>[http://web.archive.org/20030412042729/www.2search.gr/history/otheradvices.asp?id=50 John Rockfeller]</ref>.
== Κριτική ==
▲[[Αρχείο:John D. Rockefeller 1917 painting.jpg|thumb|right|Ο Τζον Ντάβισον Ροκφέλερ. <small><br />Έργο του John Singer Sargent το [[1917]]</small>]]
Ο Ροκφέλερ κατά τη διάρκεια της ζωής του δέχτηκε πολλές κριτικές<ref name=auto1>{{cite web|url=http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=111611|title=Τζων Ροκφέλερ, η αδίστακτη ελαφρότητα του είναι|date=06/06/1999|publisher=ΤΟ ΒΗΜΑ}}</ref> για τις μεθόδους που χρησιμοποιούσε προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του. Όπως αποδείχτηκε αργότερα μέσω της εταιρείας του είχε εξαγοράσει πολλούς δικαστές και πολιτικούς ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που τον κατηγορούσαν για υπερβολικά σκληρή μεταχείριση προς τους χιλιάδες εργαζομένους του. Η μεγαλύτερη πολέμιος του ήταν η δημοσιογράφος [[Ίντα Τάρμπελ]], η οποία κατάφερε με μια σειρά άρθρων να αποκαλύψει το μέχρι τότε κρυφό πρόσωπο του. Ο Τζον Ροκφέλερ δεν απάντησε ποτέ στις κατηγορίες της, απλώς φρόντιζε πάντα να λέει: ''«Αν πατήσω πάνω σε αυτό το σκουλήκι, θα τραβήξω απλώς την προσοχή του. Αν το αγνοήσω, θα εξαφανιστεί»''<ref name=auto1 />.
Γραμμή 18 ⟶ 22 :
== Παραπομπές ==
{{παραπομπές|2}}
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
Γραμμή 25 ⟶ 29 :
{{Authority control}}
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|John D. Rockefeller}}
{{DEFAULTSORT:Ροκφελερ Τζον}}
|