Φωσφοράνιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Δημιουργήθηκε από μετάφραση της σελίδας "Phosphorane"
 
Vchorozopoulos (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 1:
Τα '''φωσφοράνια''' (πλήρης ονομασία κατά IUPAC '''λ5λ<sup>5</sup>-φωσφίνη''', [[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''phosphorane'') είναι μια σειρά [[Ανόργανη ένωση|ανόργανων]] και [[Οργανική ένωση|οργανικών]] [[Χημική ένωση|χημικών ενώσεων]], του πεντασθενούς [[Φωσφόρος|φωσφόρου]], με [[Χημικός τύπος|γενικό τύπο]] PR5'''PR<sub>5</sub>'''. Το «μητρικό» φωσφοράνιο (PH5PH<sub>5</sub>) είναι (προς το παρόν) υποθετική ένωση, αλλά το [[πενταφαινυλοφωσφοράνιο]] (PhP5PhP<sub>5</sub>), είναι σταθερό.<ref><span class="citation wikicite" id="endnote_Quin">'''[[Phosphorane#ref Quin|^]]'''</span><span class="citation wikicite" id="endnote_Quin"></span><span> </span> ''Οδηγός για Οργανοφωσφορικές Χημεία'' Louis D. Quin '''2000''' John Wiley & Sons [[Special:BookSources/0471318248|, ISBN 0-471-31824-8]]</ref>
 
Τα φωσφοράνια υιοθετούν [[μοριακή γεωμετρία]] [[Τρίγωνο|τριγωνικής]] [[Πυραμίδα (γεωμετρία)|διπυραμίδας]], με το [[άτομο]] του φωσφόρου στο κέντρο, που περιέχει δυο (2) «αξονικούς» και τρεις (3) «ισημερινούς» δεσμούς. Οι [[Υπερσθενικός δεσμός|υπερσθενικοί δεσμοί]] περιγράφηκαν με την εμπλοκή μη δεσμικών [[Μοριακό τροχιακό|μοριακών τροχιακών]], όπως ομοίως συμβαίνει και με το συγγενικό (δομικά) [[Πενταφθοριούχος φωσφόρος|πενταφθοριούχο φωσφόρο]] (PF5PF<sub>5</sub>).<ref>Γ. Λ. Miessler και Δ. Α. Ταρ "Ανόργανη Χημεία" 3η έκδοση, Pearson/Prentice Hall, εκδότης, ISBN 0-13-035471-6.</ref>
 
Υπάρχουν και φωσφοράνια με γενικό τύπο '''R<sub>3</sub>P=CR<sub>2</sub>'''. Είναι πιο συνηθισμένα και πιο σημαντικά. Τα φωσφοράνια (αυτά) επίσης θεωρούνται ότι είναι μια από τις [[Μεσομέρεια|μεσομερείς]] μορφές των υλιδών[[Υλίδια|υλιδίων]] και υιοθετούν [[Τετράεδρο|τετραεδρική]] μοριακή γεωμετρία, με το άτομο του φωσφόρου στο κέντρο. Περιέχουν [[Διπλός δεσμός|διπλό δεσμό]] φωσφόρου άνθρακα (P=C). Αυτές οι ενώσεις (δηλαδή τα φωσφοράνια με γενικό τύπο R3PR<sub>3</sub>P=CR2CR<sub>2</sub>) χρησιμοποιήθηκαν ως [[Αντιδραστήριο|αντιδραστήρια]] στην [[αντίδραση Βίτινγκ]] (''Wittig reaction''). Παράδειγμα φωσφοράνιου με γενικό τύπο R3PR<sub>3</sub>P=CR2CR<sub>2</sub> αποτελεί το [[μεθυλενοτριφαινυλοφωσφοράνιο]] (Ph3P=CH2CH<sub>2</sub>).
 
<ref>Γ. Λ. Miessler και Δ. Α. Ταρ "Ανόργανη Χημεία" 3η έκδοση, Pearson/Prentice Hall, εκδότης, ISBN 0-13-035471-6.</ref>
 
Υπάρχουν και φωσφοράνια με γενικό τύπο
R<sub>3</sub>P=CR<sub>2</sub>. Είναι πιο συνηθισμένα και πιο σημαντικά. Τα φωσφοράνια (αυτά) επίσης θεωρούνται ότι είναι μια από τις μεσομερείς μορφές των υλιδών και υιοθετούν τετραεδρική μοριακή γεωμετρία, με το άτομο του φωσφόρου στο κέντρο. Περιέχουν διπλό δεσμό φωσφόρου άνθρακα (P=C). Αυτές οι ενώσεις (δηλαδή τα φωσφοράνια με γενικό τύπο R3P=CR2) χρησιμοποιήθηκαν ως αντιδραστήρια στην αντίδραση Βίτινγκ (Wittig reaction). Παράδειγμα φωσφοράνιου με γενικό τύπο R3P=CR2 αποτελεί το μεθυλενοτριφαινυλοφωσφοράνιο (Ph3P=CH2).
 
== Δείτε επίσης ==