Πειρατεία στον αρχαίο μεσογειακό κόσμο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στα μέσα του 3ου αιώνα οι επιδρομές [[Γότθοι|Γότθων]] και [[Έρουλοι|Ερούλων]], ορμώμενων από τα βόρεια παράλια του [[Μαύρη Θάλασσα|Ευξείνου Πόντου]] και την [[Θάλασσα Αζόφ|Αζοφική Θάλασσα]], έπλητταν όχι μόνο τις παραθαλάσσιες πόλεις και τα νησιά του Αιγαίου, αλλά εισχωρούσαν βαθιά στα Βαλκάνια και τη Μικρά Ασία.<ref>Watson, σελ. 26, 39-40, 62</ref> Το [[267]] Έρουλοι πειρατές πέρασαν το Βόσπορο και, αφού καταλήστευσαν όσα νησιά βρήκαν στη ρότα τους, αποβιβάσθηκαναποβιβάστηκαν στην Αθήνα. Ακολούθησε γενικευμένη λεηλασία, από την οποία γλίτωσε μόνο η [[Ακρόπολη Αθηνών|Ακρόπολη]] χάρη στην ισχυρή [[Οχυρωτική|οχύρωσή]] της.<ref name="Μοσχονάς">Μοσχονάς</ref> Δύο τουλάχιστον συνοικίες του κλεινού άστεως ([[Κεραμεικός#Δίπυλο|Δίπυλον]] - [[Αρχαία Αγορά|Αγορά]]) ισοπεδώθηκαν εκ βάθρων και κάποια από τα λαμπρότερα οικοδομήματα καταστράφηκαν, όπως το [[Ωδείο Ηρώδου του Αττικού]] και η [[Στοά του Αττάλου]]. Με τους Ρωμαίους ανήμπορους να σώσουν την πόλη, ο [[Ελευσίνα|Ελευσίνιος]] [[Δέξιππος]] συγκρότησε μια [[πολιτοφυλακή]] 2.000 εθελοντών και ξεκίνησε να τους χτυπά από τα [[Προάστιο|προάστια]].<ref>Day, σελ. 259</ref> Έτσι οι πειρατές εξαναγκάσθηκανεξαναγκάστηκαν σε αποχώρηση, αφού όμως είχαν ήδη μετατρέψει την Αθήνα σε ''περιορισμένο σε έκταση, μικρό και ολιγάνθρωπο οικισμό, που αγωνιζόταν να επιβιώσει μέσα σ' ένα απέραντο και θλιβερό χώρο ερειπίων''.<ref name="Μοσχονάς"/>

Το [[439]], η κατάληψη της Καρχηδόνας από τους [[Βάνδαλοι|Βανδάλους]] σηματοδότησε την απώλεια των βορειοαφρικανικών επαρχιών και την έναρξη έντονης πειρατικής δραστηριότητας αυτού του γερμανικού φύλου, η οποία ταλαιπώρησε την ιταλική χερσόνησο και έφθανεέφτανε έως τις ακτές του ανατολικού τμήματος της αυτοκρατορίας.<ref>Treadgold, σελ. 92</ref> Σε μια από τις επιδρομές τους, κατέλαβαν και λεηλάτησαν την ίδια τη Ρώμη ([[455]]). Μια πολυέξοδη συνδυασμένη επιχείρηση της ανατολικής και της δυτικής Αυτοκρατορίας εναντίον της ίδιας της βάσης των Βανδάλων στην Αφρική ([[468]]) κατέληξε σε πανωλεθρία, με τους Βανδάλους να καταλαμβάνουν και τη Σικελία. Το βασίλειό τους θα καταλυθεί μόλις το [[534]], όταν ο αυτοκράτορας [[Ιουστινιανός Α'|Ιουστινιανός]] έστειλε εναντίον τους το στρατηγό [[Βελισάριος|Βελισσάριο]].<ref>Treadgold, σελ. 153, 185</ref>

Γενικά - και με αραιές εξαιρέσεις - το ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας (γνωστό στις μέρες μας ως [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]]) διατήρησε την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο έωςμέχρι την εμφάνιση των [[Άραβες|Αράβων]] πειρατών, σε αντίθεση με το δυτικό που κατέρρευσε και μαζί του η ειρήνη στις θάλασσες που εξουσίαζε.