Πρωταγόρας (διάλογος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 97:
Ο Σωκράτης αμφισβητεί την άποψη του Πρωταγόρα. Αρχίζει λοιπόν την επιχειρηματολογία του φέρνοντας το παράδειγμα της αθηναϊκής εκκλησίας του δήμου, όπου αν κάποιος μη ειδικός θελήσει να συμβουλεύσει τους συμπολίτες του για κάποιο τεχνικό θέμα, διώχνεται από το βήμα και περιγελάται. Αντίθετα, αν κάποιος θελήσει να εκφράσει την άποψή του σε μια πολιτική συζήτηση ή συζήτηση για διοικητικά θέματα, μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τη γνώμη του, κάτι που δείχνει πως η πολιτική αρετή ενυπάρχει σε όλους τους ανθρώπους ακόμα κι αν δεν έχουν εκπαιδευθεί πάνω σε αυτήν. Εξάλλου, κατά πώς συνεχίζει, η ζωή έχει αποδείξει πως ακόμα και οι πολιτικοί ηγέτες, όπως ο Περικλής δεν κατάφεραν να διδάξουν την πολιτική αρετή στα παιδιά τους, έτσι και οι πιο μεγάλοι διδάσκαλοι δεν πέτυχαν τίποτα με κακούς μαθητές. Οποιαδήποτε τέχνη μπορεί να διδαχτεί, αλλά κανείς δε μπορεί να διδάξει σε κάποιον άνθρωπο το πώς να είναι καλύτερος, αγαθότερος και ικανότερος πολίτης.
 
Όσον αφορά τώρα στο γεγονός ότι από καλούς πατεράδες βγαίνουν όχι τόσο καλοί γιοί συνίσταται όχι στο ότι η αρετή δεν είναι διδακτή αλλά στο ότι την διδάσκονται όλοι και έτσι η κρίση μας είναι συγκριτική. Σε αυτό το δεύτερο μέρος της επιχειρηματολογίας του, ο Πρωταγόρας προχωρά σε λογικά επιχειρήματα αντί μύθων και λέει δεν θα ήταν δυνατό, ενάρετοι γονείς να μην φροντίζουν για τη διδαχή της αρετής στα παιδιώνπαιδιά τους αφού εκείνη είναι αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν πιο αναγκαίο για τη δημιουργία κοινωνιών και πόλεων. Η διδαχή γίνεται, όχι μέσω μορφής μαθήματος αλλά από τη στιγμή που είναι ικανά να επικοινωνήσουν με τους γύρω τους πραγματικά και λογικά, τα παιδιά μπαίνουν στη θέση των δεκτών, απορροφώντας διδάγματα και παραδείγματα μέσω των οποίων θα γίνουν δίκαιοι και σώφρονες άνθρωποι. Και οι δάσκαλοι φροντίζουν γι αυτό, μέσω της επιλογής που κάνουν στα ποιήματα και τη μουσική που τους διδάσκουν, το ίδιο και η πολιτεία που διδάσκει στους νεαρούς πολίτες τους νόμους και την υπακοή σε αυτούς. Σαν παράδειγμα, ας φανταστούμε ότι η πολιτική ζωή προαπαιτεί όχι την αρετή αλλά την τέχνη του αυλού για να υπάρξει, περίπτωση στην οποία θα θεωρούταν ως ύψιστο αγαθό από τους πολίτες και θα διδασκόταν δημοσίως. Θα φανταζόμασταν επίσης ότι οι πατεράδες θα δίδασκαν με μεγάλη επιμέλεια τους γιους τους αλλά καθώς η επιτυχία αυτού εξαρτάται και από το ταλέντο του κάθε παιδιού, θα υπήρχαν περιπτώσεις όπου καλοί μουσικοί θα βγάζανε κακόμουσους γιους. Σε σύγκριση όμως με τους απλούς πολίτες, ακόμα και ο χειρότερος ανάμεσα τους θα μοιάζει κάπως καλός αφού στη Αθήνα της εποχής η τέχνη αυτή είναι εξειδικευμένη και διδάσκεται σε λίγους. Έτσι και η πολιτική αρετή στην Αθήνα, επειδή θεωρείται πολύ σημαντική για την επιβίωση της πόλης, διδάσκεται σε όλους, σε τέτοιο βαθμό που νομίζουμε ότι είναι μέρος της φύσης ενώ δεν είναι έτσι.
 
=== Η διαφωνία του Σωκράτη ===