|
Ο εκπολιτισμός σε τέτοιο πληθυσμιακό μέγεθος δεν συνέβη πουθενά αλλού στον κόσμο, (τουλάχιστον μέχρι την καθιέρωση της "βασικής" εκπαίδευσης περί τον 18ο κ.χ.ε.) παρά μόνο στην Αθήνα της Δημοκρατίας . Δικαιοσύνη, Συγγράμματα, Συμπόσια, Εορτές, Αγώνες, Φιλοσοφία, Θέατρο, εφαρμοσμένες τέχνες δηλαδή οι αρχές όλων των επιστημών κατέστησαν ελεύθερες σε όλους για πρώτη φορά στην Αθηναϊκή Δημοκρατία . Βασιλείς, τύρρανοι, αυτοκράτορες,ευγενείς, μπορεί να κατείχαν τμήματα των τεχνών αλλά δεν είχαν πολίτες να τις επωφεληθούν, να τις βελτιώσουν και να βελτιωθούν .
Εν τάχει, η δημοκρατία είχε τα εξής χαρακτηριστικά :
* '''(Δημοκρατική) Πόλις = κοινή συνισταμένη των πολιτών της .'''
* Αποφασίζουν για την πόλιν άρα '''θεωρούνται πολίτες, μόνο όσοι εκ των κατοίκων έχουν την υποχρέωση να την υπερασπιστούν''', δηλαδή άρρενες άνω των 18 . Δεν έχουν την υποχρέωση άρα δεν αποφασίζουν, δούλοι, μετανάστες, μέτοικοι, γυναίκες, ανήλικοι . Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εξαιρούμενοι -εκτός αυτών της παρακάτω παραγράφου- δεν έχουν άλλα σημαντικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις . Λόγω της νομοθετικής μεθόδου της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, είχαν την καλύτερη ποιότητα ζωής στον τότε γνωστό κόσμο .
* '''Εξαιρούνται των δικαιωμάτων οι [[Ατιμία|άτιμοι]]''', όσοι δηλαδή, έχουν απωλέσει με απόφαση των συμπολιτών τους την τιμή να την υπερασπίζονται και να αποφασίζουν (εξευτελιστικότερη ποινή εν ζωή) και προφανώς '''οι [[Οστρακισμός|εξοστρακισθέντες]]''' οι οποίοι εκδιώχθηκαν με απόφαση των συμπολιτών τους ως επικίνδυνοι για τη Δημοκρατία (για 10 στην αρχή και για 5 έτη μετέπειτα) . [http://myria.math.aegean.gr/lds/data/volA/djvu/pg_0507.djvu '''Αχρείοι'''] '''ονομάζονται''' οι πολίτες οι οποίοι παρά το δικαίωμά τους δεν ασχολούνται με την πολιτική . Αχρείος, είναι αυτός που δεν έχει ουδεμία χρησιμότητα (για τους συμπολίτες άρα την πόλη του) . Οι τελευταίοι δεν τιμωρούνται αλλά προκαλούν τη χλεύη των υπολοίπων .
* '''Οι βουλευτές δεν παίρνουν αποφάσεις''', αλλά καταθέτουν τις προτάσεις των πολιτών, στην συνέλευση των πολιτών, ώστε να αποφασίσουν οι πολίτες . Αυτή ήταν η κυρίαρχη τυποποίηση των πραγμάτων της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, που την εξέλιξε ως το καλύτερο πολίτευμα .
* '''Μόνο οι πολίτες αποφασίζουν για οποιοδήποτε δημόσιο θέμα και μόνο αφού τεθεί στην εκκλησία του δήμου''' . Είναι τέτοια η πίστη στις αποφάσεις συμπολιτών, που ολομέλεια απαιτείται μόνο, α)στην απόδοση δικαιώματος Αθηναίου πολίτη σε ξένο και β)στην εξέταση κατάργησης νόμου (γραφή παρανόμων), ούτε καν η διεξαγωγή πολέμου δεν απαιτεί ολομέλεια . Η αυξημένη συμμετοχή σε τέτοιες περιστάσεις ήταν προφανής άρα δεν απαιτείτο νομοθεσία .
* Δεν νοιώθουν όλοι οι πολίτες ικανοί να μιλήσουν (για αυτό άλλωστε εμφανίστηκε το επάγγελμα της βελτίωσης της ομιλίας, η ρητορική) αλλά όλοι ικανοί ώστε να αποφασίσουν μέσω της εκκλησίας, για το καλύτερο .
* '''Μόνο οι πολίτες έχουν δικαίωμα να καταθέσουν νόμο προς ψήφιση ή να προτείνουν την κατάργηση αντικείμενου στα κοινά συμφέροντα νόμου ([[Γραφή παρανόμων|γραφή παρανόμων]]) .'''
* '''Μόνο οι πολίτες έχουν δικαίωμα να κρίνουν τους συμπολίτες τους ως [http://www.mixanitouxronou.gr/ta-dikastiria-stin-archea-athina-i-dikes-oloklironontan-afthimeron-ke-i-dikastes-pou-legontan-iliastes-klironontan-prin-apo-tin-enarxi-tis-dikis-gia-na-mi-boroun-na-dorokithoun/ δικαστές] .'''
* '''Η Δημοκρατία δεν έχει κρυφή γνώση και στεγανά . Όλοι οι πολίτες, πληροφορούνται απολύτως τα πάντα,''' ώστε σύμφωνα με την κρίση τους να λάβουν τις βέλτιστες δημόσιες αποφάσεις, που θα επηρεάσουν τη ζωή της πόλης τους, δηλαδή των συμπολιτών τους, των οικογενειών τους, των συγγενών τους και των τέκνων τους .
* Αρχοντες και βουλευτές '''κληρώνονται''' εκ των πολιτών . Υπήρχαν λογικές προϋποθέσεις για την συμμετοχή στην κλήρωση . Άρχοντες και βουλευτές κληρώνονται αντίστοιχα για μία και δύο φορές(όχι συνεχόμενα) κατά τη διάρκεια της ζωής τους . Όποιος δεν νοιώθει ικανός δεν συμμετέχει στην διαδικασία της κλήρωσης .
* '''Δεν υπάρχει εκλογή για οποιοδήποτε αξίωμα .''' Η δημοκρατία δεν εξυψώνει η καταβυθίζει άτομα αλλά επαινεί και αμείβει ή ψέγει και τιμωρεί τις πράξεις τους .
* '''Δεν υπάρχουν πολιτικοί''' . Υπήρξαν επιφανείς πολίτες, εκ των οποίων, κάποιες εκ των προτάσεων τους, εκτιμήθηκαν ορθές και ΨΗΦΙΣΤΗΚΑΝ εκ των συμπολιτών τους, εφαρμόσθηκαν από όλους και είχαν αποτελέσματα που περιγράφονται ως εξαιρετικά ακόμα και σήμερα . Αν δεν είχαν ψηφιστεί ή δεν είχαν φέρει αποτέλεσμα δεν θα γνωρίζαμε τα άτομα που τις πρότειναν .
* '''Εκλέγονται μόνο οι στρατηγοί'''(10, ένας από κάθε φυλή), σε περίπτωση πολέμου αλλά οι πολεμικές ψηφίζονται και έχουν αυξημένο έλεγχο (δεν μπορούσε να είναι ανεξέλεγκτος όποιος διαχειριζόταν τις ζωές πολιτών), σε περίπτωση διαφωνίας υποχρεούνται να ζητήσουν οδηγίες από την εκκλησία, ειδάλλως η αποτυχία οδηγεί σε δίκη και ατίμωση .
* '''Δεν υφίστανται έννοιες όπως αντιπροσώπευση, εκπροσώπηση''' . Ο πολίτης αποφασίζει . Όχι μόνον στη ...Βουλή, αλλά ούτε καν στο δικαστήριο . Στα δικαστήρια ομιλούν μόνο ο καταγγέλων, ο καταγγελόμενος και ορκισμένοι μάρτυρες . '''Δεν υπάρχουν δικηγόροι("εκπρόσωποι" διαδίκων), ούτε δικαστές ("εκπρόσωποι" της Ελληνικής "Δημοκρατίας")''' . Αποφασίζουν οι ίδιοι οι πολίτες-δικαστές, αφού ακούσουν τους πολίτες-διαδίκους . Δικαιοσύνη είναι το κοινό αίσθημα δικαίου και η δυνατότητα να υποστηρίξεις τις απόψεις σου . Επιτρέπεται μόνο η μαρτυρία και η λογογραφία ( όποιος δεν έχει άνεση στην ομιλία, μπορεί να γράψει το λόγο άλλος, αλλά θα τον απαγγείλει ο διάδικος ) .
* '''Κάθε 40 ημέρες''', στην κύρια συνεδρίαση της, η εκκλησία του δήμου, δηλαδή '''οι πολίτες, εξετάζουν καταγγελίες πολιτών έναντι αρχόντων''', εάν η κατηγορία δεν ήταν συκοφαντική (η οποία τιμωρείτο, όπως η ψευδορκία), ο άρχοντας καθαιρείτο και οδηγείτο σε δικαστήριο . Ο πολίτης θεωρούσε υποχρέωσή του να καταγγείλει την παρανομία καθώς, δεν ήταν παρανομία έναντι των νόμων που ψήφισαν κάποιοι άλλοι για "λογαριασμό" του, αλλά ήταν πράξη εναντίον αυτών που ο ίδιος θεώρησε σωστά και ζήτησε να τηρούνται .
* '''Ο άρχοντας κληρώνεται ώστε να εκτελέσει τα καθήκοντα που του αναθέτει η εκκλησία .''' Δεν υπάρχει ομαδική ευθύνη αλλά ατομική . Ο άρχοντας δεν αφυπηρετεί προτού αποδώσει τα "εύθυνα" εμφανιζόμενος στην εκκλησία του δήμου, δηλαδή, πριν αποφασίσουν οι συμπολίτες του ότι εξετέλεσε ορθώς αυτά που η πολιτεία του ανέθεσε . Πριν αποδοθούν τα εύθυνα ο άρχοντας ούτε να φύγει μπορεί από την Αττική, ούτε να μεταβιβάσει την περιουσία του, ούτε να κάνει δωρεές .
* '''Κάθε ζήτημα, εξετάζεται και αποφασίζεται σε μία μόνο μέρα, καθώς την επόμενη ημέρα μπορεί να συμμετείχαν άλλοι πολίτες στην εκκλησία''' . Δεν συμμετείχαν όλοι ταυτοχρόνως στην εκκλησία του Δήμου . Αυτό θα ήταν αδύνατο, πρώτον γιατί οι αποστάσεις ήταν [[Αρχαία Αθήνα#/media/File:Phyle map-en.svg|τεράστιες]] και δεύτερον γιατί οι φτωχοί πολίτες έπρεπε να δουλεύουν για την επιβίωσή τους . Αργότερα το δεύτερο διορθώθηκε καθώς θεσμοθετήθηκε αποζημίωση των φτωχών πολιτών για την συμμετοχή τους στην εκκλησία .
* '''Ο κρατικός μηχανισμός είναι ευθύνη των αρχόντων .''' Οι άρχοντες χρησιμοποιούν επ' αμοιβή όποιον επαγγελματία κατά περίσταση, όπως ναυπηγούς για τα πλοία, αρχιτέκτονες για τους ναούς, πολεοδόμους για τους δρόμους, λογιστές για τις καταμετρήσεις και λοιπά .
* '''Όπου δεν απαιτούνται αποφάσεις, δεν απασχολούνται πολίτες αλλά δούλοι με αμοιβή''' ανάλογη της φύσης της εργασίας (π.χ. εγγράμματος δούλος ήταν ο βιβλιοθηκάριος των νόμων και των ψηφισμάτων, η αστυνομία, οι εξεταστές μέτρων και σταθμών, τιμοκράτες του άρτου και των κρίνων κλπ.) .
* '''Η δημοκρατία δεν σχετίζεται με την περιουσία''', η περιουσία σχετίζεται μόνο το ύψος των φόρων και εισφορών . Η περιουσία δεν επηρεάζεται από τη δημοκρατία, υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί, ικανοί και ανίκανοι σε κάποιο επάγγελμα, επιτήδιοι και αγαθοί .
* '''Η Δημοκρατία δεν ασχολείται με την ιδιωτική ζωή''' και τις ιδιοτροπίες του καθενός, ούτε ζητά να απαρνηθεί το ατομικό του συμφέρον .
* '''Η Δημοκρατία δεν θέλει ειδικές γνώσεις''', άλλωστε ελάχιστοι πολίτες γνώριζαν γραφή και ανάγνωση τότε, η δημοκρατία θέλει οι αποφάσεις να είναι συνισταμένες, άρα για το καλό του συνόλου, ενώ μέσω της χρήσης η δυνατότητα κρίσης αυξάνεται . Όταν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις, ο κάτοχος τις μεταφέρει δια ζώσης στην εκκλησία των πολιτών ώστε να αποφασίσουν . Ουδείς πολίτης κάτοχος ιδιαίτερων γνώσεων θα τολμούσε να εξαπατήσει το ακροατήριο των πολιτών του απέναντί του .
== Ιστορική αναδρομή ==
== Ετυμολογία ==
Η λέξη δημοκρατία δεν προϋπήρχε αλλά δημιουργήθηκε ώστε να περιγράψει το νέο πολίτευμα, ακριβώς όπως η λέξη internet δημιουργήθηκε ωστε να περιγράψει τον παγκόσμιο ιστό . Συνθετικές της λέξεις είναι ο ‘δήμος’ (διαμέρισμα, γη, [http://myria.math.aegean.gr/lds/data/volA/djvu/pg_0615.djvu χωρίον], όπου εννοούνται οι κάτοικοι) και ‘κρατώ’ (έχω την ισχύ, εξουσία, κυριαρχία). Δηλαδή ο δήμος έχει την εξουσία . Στις λέξεις μοναρχία, ολιγαρχία, δημαρχία π.χ. το δεύτερο συνθετικό εκ της αρχής προϋποθέτει ότι υπάρχει αρχή, δηλαδή άρχων, αντίθετα στη δημοκρατία ο δήμος έχει την ισχύ, ενώ στη δημαρχία ο δήμ-αρχος .
Η λέξη παρουσιάζεται στον [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτο]], που έγραψε μερικά από τα πρωιμότερα σωζόμενα γραπτά, αλλά ίσως δεν χρησιμοποιήθηκε πριν το 440-430 π.Χ. Δεν είναι σίγουρο ότι η λέξη χρησιμοποιήθηκε από τη στιγμή της γέννησης της δημοκρατίας, αλλά από το 460 π.Χ. γνωρίζουμε την ύπαρξη του ονόματος ‘Δημοκράτης’, που προφανώς δόθηκε από τους γονείς στο παιδί τους ως ένδειξη δημοκρατικής νομιμότητας‘Δημοκράτης.
== Συμμετοχή και αποκλεισμός ==
| 