|
Ο''' Γιόχαν Ρούντολφ ΓκλώμπερΓλώμπερ''' (''Johann Rudolf Glauber'',[[10 Μαρτίου]] [[1604]] – 10 Μαρτίου [[1670]]) ήταν [[Γερμανός|γερμανοΓερμανο]][[Ολλανδία|ολλανδός]] [[Αλχημεία|αλχημιστής]] και [[χημικός]]. Μερικοί [[Ιστορία|ιστορικοί]] της [[Επιστήμη|επιστήμης]] τον είχαν περιέγραψειπεριέγραψαν ως έναν από τους πρώτους [[Χημικός μηχανικός|χημικούς μηχανικούς]].<ref name="Skolnik">{{Cite book|title=A Century of Chemical Engineering|last=Skolnik|first=Herman|date=1982|publisher=Plenum Press|isbn=0-306-40895-3|editor-last=Furter|editor-first=William F.|location=New York|page=230}}</ref> Η ανακάλυψη του το [[1625]] (απ' αυτόν) του [[Θειικό νάτριο|θειικού νατρίου]] (Na<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>) οδήγησε στo να επονωμαστείεπονομαστεί (αυτή) η [[Χημική ένωση|ένωση]] «''[[άλας]] του ΓκλώμπερΓλώμπερ''» (''Glauber's salt'').
== Βίος ==
Γεννήθηκε στις 10 Μαρτίου του 1604 στο Κάρλσταντ (''Karlstadt am Main''), που βρίσκεται στη [[Βαυαρία]] της [[Γερμανία|Γερμανίας]]. Ήταν γιος μιας μεγάλης οικογένειας ενός κουρέα. Δεν τελείωσε ποτέ το [[σχολείο]], αλλά υποθέτεταιυποτίθεται ότι σπούδασε [[Φαρμακοποιός|φαρμακευτική]] και ότι επισκεύθηκεεπισκέφθηκε εργαστήρια<ref name="German">Αυτό το εδάφιο περιέχει υλικό από τη Γερμανόφωνη Βικιπαίδεια και τη Βικιεπιχείρηση Galileo, που αναφέρεται επίσης σε Γερμανικές πηγές.</ref>. Έλεγε ότι ήταν τυχερός που δεν υπέφερε τη βάσανο ενός [[Λύκειο|λυκείου]] αλλά αντί γι' αυτό έμαθε εμπειρικά. ΄ΕζησεΈζησε στη [[Βιέννη]] το 1625, στις πόλεις [[Σάλτσμπουργκ]], [[Γκίσεν]] και Γουέρθεϊμ (''Wertheim am Main'') την περίοδο [[1649]] - [[1651]], στο Κίτζιγκεν (''Kitzingen'') την περίοδο 1651 - [[1655]], στη [[Βασιλεία (Ελβετία)|Βασιλεία]], στο [[Παρίσι]], στη [[Φραγκφούρτη]], στην [[Κολωνία]] και στο [[Άμστερνταμ|Άμστρενταμ]] κατά τις περιόδους [[1640]] -[[1644]], [[1646]] - [[1649]] και [[1656]] - [[1670]]. Εργάστηκε αρχικά κατασκευάζοντας [[Κάτοπτρο|κάτοπτρα]], αργότερα σε δυο περιόδους ως φαρμακοποιός στην Αυλή του Γκίσεν, τη δεύτερη φορά (μάλιστα) ως αρχιφαρμακοποιός, φεύγοντας κατόπιν για να ξεφύγει από τον [[Τριακονταετής Πόλεμος|Τριακονταετή Πόλεμο]]. Στο Άμστρενταμ ξεκίνησε δική του [[επιχείρηση]] που παρήγαγε φαρμακευτικά προϊόντα που συμπεριλάμβαναν τη δική του ανακάλυψη, δηλαδή το θειικό νάτριο, το οποίο τότε (τουλάχιστον) ήταν γνωστό ως (;). Με αυτήν την επιχείρηση γνώρισε αρχικά μεγάλη οικονομική επιτυχία, αλλά κατόπιν, το 1649 [[Χρεωκοπία|χρεωκόπησε]], οπότε αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Γουέρθεϊμ.
Παντρεύτηκε δυο φορές, και με τη δεύτερη γυναίκα του, Χελένα Κορνέλιους (''Helena Cornelius''), την οποία νυμφεύθηκε το [[1641]], απέκτησαν [[8 (αριθμός)|οκτώ (8) ]] παιδιά. Ο γιος του, Γιοχάνες Γκλώμπερ (Johannes Glauber), πιθανότατα τον βοήθησε στις εγχάρακτες εικονογραφήσεις (που κατασκεύαζε)του. ▼[[Σάλτσμπουργκ]], [[Γκίσεν]] και Γουέρθεϊμ (''Wertheim am Main'') την περίοδο [[1649]] - [[1651]], στο Κίτζιγκεν (''Kitzingen'') την περίοδο 1651 - [[1655]], στη [[Βασιλεία (Ελβετία)|Βασιλεία]], στο [[Παρίσι]], στη [[Φραγκφούρτη]], στην [[Κολωνία]] και στο [[Άμστερνταμ|Άμστρενταμ]] κατά τις περιόδους [[1640]] -[[1644]], [[1646]] - [[1649]] και [[1656]] - [[1670]]. Εργάστηκε αρχικά κατασκευάζοντας [[Κάτοπτρο|κάτοπτρα]], αργότερα σε δυο περιόδους ως φαρμακοποιός στην Αυλή του Γκίσεν, τη δεύτερη φορά (μάλιστα) ως αρχιφαρμακοποιός, φεύγοντας κατόπιν για να ξεφύγει από τον [[Τριακονταετής Πόλεμος|Τριακονταετή Πόλεμο]]. Στο Άμστρενταμ ξεκίνησε μια (δική του) [[επιχείρηση]] που παρήγαγε φαρμακευτικά προϊόντα που συμπεριλάμβαναν τη δική του ανακάλυψη, δηλαδή το θειικό νάτριο, το οποίο τότε (τουλάχιστον) ήταν γνωστό ως ΄. Με αυτήν την επιχείρηση γνώρισε (αρχικά) μεγάλη οικονομική επιτυχία, αλλά κατόπιν, το 1649 [[Χρεωκοπία|χρεωκόπησε]], οπότε αναγκάστηκε να μετακομίσει στο Γουέρθεϊμ.
Το [[1660]] αρρώστησε σοβαρά, γεγονός που αποδώθηκεαποδόθηκε σε [[Δηλητήριο|δηλητηρίαση]] από τα διάφορα [[βαρέα μέταλλα]] που χρησιμοποιούσε στις εργασίες του<ref name="metals">Ο [[υδράργυρος]] χρησιμοποιούνταν για την [[Άργυρος|επαργύρωση]] των κατόπτρων, αλλά επίσης και στην [[ιατρική]]. Το [[αρσενικό]] και το [[αντιμόνιο]] χρησιμοποιούνταν σε [[Φάρμακο|φάρμακα]]. Ο [[μόλυβδος]] χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή [[Οξύ|οξέων]]. Όλα αυτά είναι προσθετικά δηλητήρια.</ref>, και το [[1666]] έμεινε [[Αναπηρία|ανάπηρος]], όταν έπεσε από μια [[άμαξα]], με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να μείνει κλινήρης για το υπόλοιπο της ζωής του. Για να συντηρήσει την οικογένειά του αυτό το διάστημα υποχρεώθηκε να πουλήσει τα [[Βιβλίο|βιβλία]] και τον υπόλοιπο εξοπλισμό του. Πέθανε στις 16 Μαρτίου (ανήμερα των γενέθλειωνγενεθλίων του , δηλαδή), το 1670, στο Άμστρενταμ. ▼▲Παντρεύτηκε δυο φορές, και με τη δεύτερη γυναίκα του, Χελένα Κορνέλιους (''Helena Cornelius''), την οποία νυμφεύθηκε το [[1641]], απέκτησαν [[8 (αριθμός)|οκτώ (8)]] παιδιά.Ο γιος του, Γιοχάνες Γκλώμπερ (Johannes Glauber), πιθανότατα τον βοήθησε στις εγχάρακτες εικονογραφήσεις (που κατασκεύαζε).
▲Το [[1660]] αρρώστησε σοβαρά, γεγονός που αποδώθηκε σε [[Δηλητήριο|δηλητηρίαση]] από τα διάφορα [[βαρέα μέταλλα]] που χρησιμοποιούσε στις εργασίες του<ref name="metals">Ο [[υδράργυρος]] χρησιμοποιούνταν για την [[Άργυρος|επαργύρωση]] των κατόπτρων, αλλά επίσης και στην [[ιατρική]]. Το [[αρσενικό]] και το [[αντιμόνιο]] χρησιμοποιούνταν σε [[Φάρμακο|φάρμακα]]. Ο [[μόλυβδος]] χρησιμοποιούνταν στην παραγωγή [[Οξύ|οξέων]]. Όλα αυτά είναι προσθετικά δηλητήρια.</ref>, και το [[1666]] έμεινε [[Αναπηρία|ανάπηρος]], όταν έπεσε από μια [[άμαξα]], με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να μείνει κλινήρης για το υπόλοιπο της ζωής του. Για να συντηρήσει την οικογένειά του αυτό το διάστημα υποχρεώθηκε να πουλήσει τα [[Βιβλίο|βιβλία]] και τον υπόλοιπο εξοπλισμό του. Πέθανε στις 16 Μαρτίου (ανήμερα των γενέθλειων του, δηλαδή), το 1670, στο Άμστρενταμ.
== Έργο ==
Ο Γκλώμπερ σπούδασε (μάλλον με εμπειρικό τρόπο) [[χημεία]] και [[οινολογία]] και είχε κάποια (-προσωρινή έστω)- εμπορική επιτυχία [[Ευρεσιτεχνία|πατεντάροντας]] βελτιώσεις (στους σχετικούς τομείς). Ήταν επίσης φαρμακοποιός, προμηθευτής φαρμακευτικών και ήταν γνωστό ότι παρείχε δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε φτωχούς. Είναι γνωστός για τη συνεισφορά του στην [[ανόργανη χημεία]] και για το γεγονός ότι ήταν ικανός να ζει από τη χημική παραγωγή που βασίζονταν σε δικές του ανακαλύψεις, οπότε από την άποψη αυτή ήταν ένας [[Βιομηχανία|βιομηχανικός]] χημικός. Οι βελτιώσεις που εισήγαγε στις χημικές διεργασίες και στον εξοπλισμό, που αξιοσημείωτα συμπεριλάμβανε [[Κλίβανος|κλιβάνους]] και [[Αποστακτήρας|αποστακτήρες]]<ref name=":0">{{Cite book|title=Furni Novi Philosophici|last=Glauber|first=Johann Rudolf|publisher=|year=1646|isbn=|location=Amsterdam|page=}}</ref>, τον έκαναν έναν πρώιμο χημικό μηχανικό.<ref name="Skolnik" />
Το 1625 ήταν ικανός να παράγει πυκνό [[υδροχλωρικό οξύ]] (π. HCl), συνδυάζοντας [[θειικό οξύ]] (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>) και μαγειρικό αλάτι (NaCl). Επίσης βελτίωσε την υφιστάμενη διεργασία παραγωγής νιτρικού οξέως (HNO<sub>3</sub>), το [[1648]], θερμαίνοντας [[νιτρικό κάλιο]] (KNO<sub>3</sub>) με πυκνό θειικό οξύ. Η ανακάλυψη παραγωγής θειικού νατρίου από τον ίδιο, που αρχικά ονομάστηκε «θαυμαστό άλας» (''sal mirabilis'') και αργότερα «''άλας του Γλώμπερ''», του απέφερε φήμη και τιμές. Ήταν ένα αποτελεσματικό αλλά σχετικά ασφαλές [[καθαρτικό]] για την εποχή του, όταν η εκκένωση του [[Γαστρεντερικό σύστημα|πεπτικού σωλήνα]] ήταν (τότε) μια λαοφιλήςδημοφιλής [[θεραπεία]] για πολλές [[Ασθένεια|ασθένειες]].<ref name="Martini2015">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=7W9WCgAAQBAJ&pg=PA288|title=The Renaissance of Science: The Story of the Cell and Biology|last=Martini|first=Albert|date=27 May 2015|publisher=Albert Martini|isbn=978-0-692-48512-5|page=288}}</ref>
Ο «χημικός κήπος» (''chemical garden'') ή «πυριτικός κήπος» (''silica garden'') πρωτοανακαλύφθηκε επίσης από τον Γκλώμπερ και περιγράφηκε από τον ίδιο το [[146 π.Χ.|1646]].<ref name=":0" /> Στην αρχική του μορφή, ο «χημικός κήπος» συμπεριλάμβανε [[Κρύσταλλος|κρυστάλλους]] [[Διχλωριούχος σίδηρος|διχλωριούχου σιδήρου]] (FeCl<sub>2</sub>) σε [[διάλυμα]] [[Πυριτικό κάλιο|πυριτικού καλίου]] (K<sub>2</sub>SiO<sub>3</sub>, ''water glass'').
Συνέθεσε και απομόνωσε για πρώτη φορά τις ενώσεις [[τριχλωριούχο αντιμόνιο]] (SbCl<sub>3</sub>), [[τριχλωριούχο αρσενικό]] (AsCl<sub>3</sub>), [[Τετραχλωριούχος κασσίτερος|τετραχλωριούχο κασσίτερο]] (SnCl<sub>4</sub>) και [[Χλωριούχος ψευδάργυρος|χλωριούχο ψευδάργυρο]] (ZnCl<sub>2</sub>).
Επιπρόσθετα συνέγραψε περίπου [[40 (αριθμός)|40]] βιβλία. Το εικονογραφημένο ''Dess Teutschlands Wohlfahrt (Γερμανική Ευημερία)'' πρότεινε την επένδυση σε χημικές βιομηχανέςβιομηχανίες ως μέσο ανάκαμψης της γερμανικής [[Οικονομία|οικονομίας]] μετά από τον Τριακονταετή Πόλεμο.
=== ΕπίλεκτεςΕπιλεγμένες δημοσιεύσεις του ===
* ''Dess Teutschlands Wohlfahrt'' 1656-1661
* ''Operis mineralis Oder Vieler künstlichen und nutzlichen metallischen Arbeiten Beschreibung'', 1651–1652
|
