Φιλότης (μυθολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ησίοδος - Λεκατσάς |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
Η '''Φιλότης''' (ή '''Φιλότητα''' στα νεότερα [[ελληνικά]]) ήταν θεότητα της [[ελληνική μυθολογία|ελληνικής μυθολογίας]] και θρησκείας, η οποία αποτελούσε την προσωποποίηση του σαρκικού [[έρωτας|έρωτα]]. Στα αρχαία ελληνικά, η λέξη ''φιλότης'' σήμαινε κυρίως τη φιλία, την αγάπη και τη στοργή, ενώ δεν ήταν άγνωστη και η χρήση της με την έννοια της [[συνουσία]]ς.<ref>{{cite book|title=[[Μεγάλο λεξικό της ελληνικής γλώσσας#Ελληνική μετάφραση|Μέγα λεξικόν της Ελληνικής γλώσσης]]|year=1906|publisher=Εκ του Tυπογραφείου των Καταστημάτων [[Ανέστης Κωνσταντινίδης|Ανέστη Κωνσταντινίδη]]|location=Αθήνα|volume=Δ΄|pages=553}} Βλ. και {{cite news|author=[[Δημήτρης Μαρωνίτης]]|title=Ομηρική φιλότης|newspaper=[[Το Βήμα]]|date=26 Μαΐου 2013|url=http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=514633|accessdate=24-12-2016}}</ref> Η Φιλότης (που γεννήθηκε με παρθενογένεση), σύμφωνα με τον [[Ησίοδος|Ησίοδο]], ανήκε στο γένος της [[Νυξ|Νυκτός]], κόρης του [[Χάος (μυθολογία)|Χάους]] και της [[Γαία (μυθολογία)|Γαίας]], όπως ο [[Μόρος]], η Κηρ, ο [[Θάνατος (μυθολογία)|Θάνατος]], ο [[Ύπνος (μυθολογία)|Ύπνος]], τα [[Όνειροι|Όνειρα]], ο [[Μώμος]], η [[Οιζύς]], οι [[Εσπερίδες]], οι [[Μοίρες]], οι [[Κήρες]], η [[Νέμεσις]], η [[Απάτη (μυθολογία)|Απάτη]], η [[Έρις]] και το [[Γήρας (μυθολογία)|Γήρας]].<ref>Βλ. στην Εισαγωγή του [[Παναγής Λεκατσάς|Παναγή Λεκατσά]] στο {{cite book|author=Ησίοδου|title=Θεογονία - Ασπίς - Αποσπάσματα Ηοιών|others=(Μετάφραση, σχόλια Π. Λεκατσά) |location=Αθήνα|publisher=Ιω. & Π. Ζαχαρόπουλος (<small>Βιβλιοθήκη Αρχαίων Ελλήνων Πεζογράφων και Ποιητών, αρ. 37</small>)|year=1939|page=79}} Πρβ. ''[[Θεογονία]]'' ([[s:Σελίδα%3AHesiodi_Carmina_(1908).djvu/24|223-225]]): «/.../ τίκτε δὲ καὶ Νέμεσιν, πῆμα θνητοῖσι βροτοῖσι, / Νὺξ ὀλοή· μετὰ τὴν δ᾽ Ἀπάτην τέκε καὶ Φιλότητα / Γῆράς τ᾽ οὐλόμενον, καὶ Ἔριν τέκε καρτερόθυμον». Ο Λεκατσάς μεταφράζει τη Φιλότητα ως ''ερωτική Ηδονή'' (βλ. ''Θεογονία - Ασπίς - Αποσπάσματα Ηοιών'', σ. 121).</ref>
Στην κοσμολογική αντίληψη της ''Θεογονίας'' η σημασία της Φιλότητος είναι περιορισμένη. Το αντίθετο συμβαίνει με την [[κοσμολογία]] του [[Εμπεδοκλής ο Ακραγαντινός|Εμπεδοκλή]]. Σε αυτόν, η Φιλότης και το Νείκος (η Φιλονικία) έχουν σπουδαιότητα ανάλογη των πρωταρχικών στοιχείων ''γη - αέρας - φωτιά - νερό''. Τα δυο άκρα του αέναου κύκλου του μετασχηματισμού αυτών των στοιχείων είναι η σύμπηξή τους, οπότε επικρατεί και ευδοκιμεί η Φιλότης, και ο πλήρης διαχωρισμός τους, οπότε επικρατεί και διαχέεται το Νείκος (η Φιλονικία). Από αυτήν τη σκοπιά, η Φιλότης στον Εμπεδοκλή ενέχει το ρόλο του [[Έρως|Έρωτος]] στον Ησίοδο.<ref>{{cite book|last=Adkins|first=Arthur W.H.|contribution=Myth, Philosophy, and Religion in Ancient Greece|editor=Reynolds, Frank E. και David Tracy (επιμ.)|title=Myth and Philosophy|others=(<small>Suny Series Toward a Comparative Philosophy of Religions</small>)|publisher=State University of New York Press|location=[[Όλμπανι (Νέα Υόρκη)|Ώλμπανυ]]|year=1990|page=99|url=https://books.google.gr/books?id=kXxwC_roiPEC&pg=PA99&lpg=PA99&dq=philotes+empedocles&source=bl&ots=CPmWMyvFB0&sig=Pnje-LKgCYBInIM1ttl9zFhQSOk&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjnzIDFj5TRAhXBPxoKHZ-LDXQQ6AEILDAB#v=onepage&q=philotes%20empedocles&f=false|isbn=978-0-7914-0417-1}}</ref>
Η μικρή αυτή θεότητα έδωσε το όνομά της σε γένος [[πεταλούδα|πεταλούδας]] της [[Βόρεια Αμερική|Βόρειας Αμερικής]], με μοναδικό είδος το ''philotes sonorensis''.{{παραπομπή}}
| |||