Μετεωρίτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
GFDgsdg
Rv
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Willamette Meteorite AMNH.jpg|thumb|right|200px|Μετεωρόλιθος σε μουσείο]]
Ο  '''μετεωρίτης'''  είναι ένα  [[ουράνιο σώμα]]  που έλκεται από τη βαρύτητα της  [[Γη|Γης]] ς και πέφτει στην επιφάνεια, χωρίς να διαλυθεί πλήρως στην  [[ατμόσφαιρα]]. Κατά την είσοδο στην ατμόσφαιρα θερμαίνεται λόγω τριβής και αναφλέγεται, αφήνοντας πίσω μια λαμπρή γραμμή φωτός, γνωστή και ως «''πεφταστέρι''» ή  ''διάττοντας αστέρας''.
 
== Γενικά ==
== Πίνακας περιεχομένων ==
Όταν οι μετεωρίτες εισέρχονται στη γήινη  [[ατμόσφαιρα]], οι ταχύτητές τους κυμαίνονται από 36.000 έως και 250.000 χιλιόμετρα την ώρα. Στη συνέχεια επιβραδύνονται και η ταχύτητά τους μειώνεται σε μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα την ώρα, για να καταλήξουν στην επιφάνεια της Γης με ένα χαρακτηριστικό σάλπισμα. Εν τούτοις, τα πολύ μεγάλα κομμάτια επιβραδύνονται ελάχιστα και γι' αυτό δημιουργούν κρατήρες. Τα πετρώδη, φυσικά, μετεωροειδή, με διάμετρο μέχρι 10 μέτρα, εκρήγνυνται στη διάρκεια της πτώσης τους μέσα στη γήινη ατμόσφαιρα πριν φτάσουν στην επιφάνεια της Γης, αν και η ενέργεια που εκλύεται είναι ίση με την έκρηξη πέντε  [[Ατομική βόμβα|ατομικών βομβών]]  τύπου  [[Χιροσίμα]].
[[null Απόκρυψη]] 
* [[Μετεωρίτης#.CE.A0.CE.AF.CE.BD.CE.B1.CE.BA.CE.B1.CF.82 .CF.80.CE.B5.CF.81.CE.B9.CE.B5.CF.87.CE.BF.CE.BC.CE.AD.CE.BD.CF.89.CE.BD|1Πίνακας περιεχομένων]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.93.CE.B5.CE.BD.CE.B9.CE.BA.CE.AC.5B.CE.95.CF.80.CE.B5.CE.BE.CE.B5.CF.81.CE.B3.CE.B1.CF.83.CE.AF.CE.B1.C2.A0.7C.C2.A0.CE.B5.CF.80.CE.B5.CE.BE.CE.B5.CF.81.CE.B3.CE.B1.CF.83.CE.AF.CE.B1 .CE.BA.CF.8E.CE.B4.CE.B9.CE.BA.CE.B1.5D|2Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.94.CE.B9.CE.B1.CE.BA.CF.81.CE.AF.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82|3Διακρίσεις]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.A3.CE.B7.CE.BC.CE.B5.CE.AF.CF.89.CF.83.CE.B7|4Σημείωση]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.94.CE.B5.CE.AF.CF.84.CE.B5 .CE.B5.CF.80.CE.AF.CF.83.CE.B7.CF.82|5Δείτε επίσης]]
 
Αρκετές φορές κατά το απώτερο παρελθόν ιδιαίτερα μεγάλοι μετεωρίτες έχουν φτάσει στην επιφάνεια της Γης και έχουν προκαλέσει μεγάλες εκρήξεις. Ο μεγαλύτερος  [[κρατήρας]]  από ένα τέτοιο γεγονός είναι στο Βρέντεφορτ, στη  [[Νότια Αφρική]], με διάμετρο σχεδόν 300 χλμ, που πιθανολογείται ότι δημιουργήθηκε κατά την πρόσκρουση μετεωρίτη διαμέτρου 10 χλμ. Από πρόσκρουση μετεωρίτη κοντά στη χερσόνησο  [[Γιουκατάν]]  του  [[Μεξικό|Μεξικού]]  θεωρείται πως εξαφανίστηκαν και οι  [[Δεινόσαυρος|δεινόσαυροι]].
== Πίνακας περιεχομένων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] ==
* [[Μετεωρίτης#.CE.93.CE.B5.CE.BD.CE.B9.CE.BA.CE.AC|1Γενικά]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.94.CE.B9.CE.B1.CE.BA.CF.81.CE.AF.CF.83.CE.B5.CE.B9.CF.82|2Διακρίσεις]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.A3.CE.B7.CE.BC.CE.B5.CE.AF.CF.89.CF.83.CE.B7|3Σημείωση]]
* [[Μετεωρίτης#.CE.94.CE.B5.CE.AF.CF.84.CE.B5 .CE.B5.CF.80.CE.AF.CF.83.CE.B7.CF.82|4Δείτε επίσης]]
 
Στους ιστορικούς χρόνους ελάχιστα τέτοια συμβάντα πρόσκρουσης είναι καταγεγραμμένα. Ένα  [[Έκρηξη της Τουνγκούσκα|πιθανό τέτοιο γεγονός]]  συνέβη το  [[1908]]  στην περιοχή Τουνγκούσκα της  [[Σιβηρία|Σιβηρίας]]ς, αν και δεν είναι εντελώς σίγουρο αν ήταν μετεωρίτης ή  [[κομήτης]]. Μία παρόμοια έκρηξη παρατηρήθηκε πάνω από τον  [[Καναδάς|Καναδά]]  στις αρχές του  [[2000]]  όπου ένας μετεωρίτης διαλύθηκε αφήνοντας πίσω του ένα σύννεφο σκόνης το οποίο ήταν ορατό επί αρκετές ώρες. Τα κομμάτια, όμως, των σιδηρούχων μετεωριτών, πολλές φορές φτάνουν μέχρι τη Γη.
== Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] ==
Όταν οι μετεωρίτες εισέρχονται στη γήινη [[ατμόσφαιρα]], οι ταχύτητές τους κυμαίνονται από 36.000 έως και 250.000 χιλιόμετρα την ώρα. Στη συνέχεια επιβραδύνονται και η ταχύτητά τους μειώνεται σε μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα την ώρα, για να καταλήξουν στην επιφάνεια της Γης με ένα χαρακτηριστικό σάλπισμα. Εν τούτοις, τα πολύ μεγάλα κομμάτια επιβραδύνονται ελάχιστα και γι' αυτό δημιουργούν κρατήρες. Τα πετρώδη, φυσικά, μετεωροειδή, με διάμετρο μέχρι 10 μέτρα, εκρήγνυνται στη διάρκεια της πτώσης τους μέσα στη γήινη ατμόσφαιρα πριν φτάσουν στην επιφάνεια της Γης, αν και η ενέργεια που εκλύεται είναι ίση με την έκρηξη πέντε [[Ατομική βόμβα|ατομικών βομβών]] τύπου [[Χιροσίμα]].
 
Για να επιβιώσει ένας μετεωρίτης από την τριβή με την ατμόσφαιρα της γης θα πρέπει να είναι σχετικά μεγάλου μεγέθους. Πρακτικώς, η γήινη ατμόσφαιρα προστατεύει τον πλανήτη από την εισβολή αντικειμένων διαμέτρου έως και 50 μέτρων και έτσι τα περιστατικά προσκρούσεων είναι σχετικά σπάνια. Μια άλλη πηγή προστασίας για την Γη είναι οι μεγάλοι πλανήτες στις εξωτερικές τροχιές του ηλιακού συστήματος, ειδικότερα ο  [[Δίας (πλανήτης)|Δίας]]  που με τα ισχυρά πεδία βαρύτητάς τους προσέλκουν τους τυχόν μετεωρίτες. Πρόσφατο παράδειγμα ήταν η επάνοδος του  [[Σουμέηκερ-Λέβυ 9|Κομήτη Σουμέηκερ-Λέβυ]]  που έπεσε πάνω στον Δία.
Αρκετές φορές κατά το απώτερο παρελθόν ιδιαίτερα μεγάλοι μετεωρίτες έχουν φτάσει στην επιφάνεια της Γης και έχουν προκαλέσει μεγάλες εκρήξεις. Ο μεγαλύτερος [[κρατήρας]] από ένα τέτοιο γεγονός είναι στο Βρέντεφορτ, στη [[Νότια Αφρική]], με διάμετρο σχεδόν 300 χλμ, που πιθανολογείται ότι δημιουργήθηκε κατά την πρόσκρουση μετεωρίτη διαμέτρου 10 χλμ. Από πρόσκρουση μετεωρίτη κοντά στη χερσόνησο [[Γιουκατάν]] του [[Μεξικό|Μεξικού]] θεωρείται πως εξαφανίστηκαν και οι [[Δεινόσαυρος|δεινόσαυροι]].
 
== Διακρίσεις ==
Στους ιστορικούς χρόνους ελάχιστα τέτοια συμβάντα πρόσκρουσης είναι καταγεγραμμένα. Ένα [[Έκρηξη της Τουνγκούσκα|πιθανό τέτοιο γεγονός]] συνέβη το [[1908]] στην περιοχή Τουνγκούσκα της [[Σιβηρία|Σιβηρίας]], αν και δεν είναι εντελώς σίγουρο αν ήταν μετεωρίτης ή [[κομήτης]]. Μία παρόμοια έκρηξη παρατηρήθηκε πάνω από τον [[Καναδάς|Καναδά]] στις αρχές του [[2000]] όπου ένας μετεωρίτης διαλύθηκε αφήνοντας πίσω του ένα σύννεφο σκόνης το οποίο ήταν ορατό επί αρκετές ώρες. Τα κομμάτια, όμως, των σιδηρούχων μετεωριτών, πολλές φορές φτάνουν μέχρι τη Γη.
 
Για να επιβιώσει ένας μετεωρίτης από την τριβή με την ατμόσφαιρα της γης θα πρέπει να είναι σχετικά μεγάλου μεγέθους. Πρακτικώς, η γήινη ατμόσφαιρα προστατεύει τον πλανήτη από την εισβολή αντικειμένων διαμέτρου έως και 50 μέτρων και έτσι τα περιστατικά προσκρούσεων είναι σχετικά σπάνια. Μια άλλη πηγή προστασίας για την Γη είναι οι μεγάλοι πλανήτες στις εξωτερικές τροχιές του ηλιακού συστήματος, ειδικότερα ο [[Δίας (πλανήτης)|Δίας]] που με τα ισχυρά πεδία βαρύτητάς τους προσέλκουν τους τυχόν μετεωρίτες. Πρόσφατο παράδειγμα ήταν η επάνοδος του [[Σουμέηκερ-Λέβυ 9|Κομήτη Σουμέηκερ-Λέβυ]] που έπεσε πάνω στον Δία.
 
== Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] ==
Γενικά οι μετεωρίτες διακρίνονται σε τρεις βασικές κατηγορίες, ανάλογα της ποσοστιαίας περιεκτικότητας σε σίδηρο, οι:
[[Αρχείο:Shoemaker-Levy 9 on 1994-05-17.png|thumb|300px|Μετεωρίτες-θραύσματα του κομήτη Shoemaker-Levy  9, στις  [[17 Μαΐου]]  [[1994]].]]
 
# Λιθομετεωρίτες ή αερόλιθοι(ποσοστό σιδήρου 1%)
# Λιθοσιδηρομετεωρίτες ή Σιδηρολιθομετεωρίτες, και
# Σιδηρομετεωρίτες ή σιδερίτες(ποσοστό σιδήρου μεγαλύτερο του 50%)
Οι πρώτοι διακρίνονται επιμέρους σε χονδρίτες και αχονδρίτες.
 
== Σημείωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] ==
Τα μετέωρα που έχουν επιζήσει της πτώσης και φτάνουν ή και ανευρίσκονται στην επιφάνεια της Γης, ονομάζονται πλέον μετεωρίτες ή μετεωρόλιθοι ή αερόλιθοι.