Αμυγδαλιά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ίδιες παραπομπές
Γραμμή 17:
Η '''Αμυγδαλιά''' είναι είδος φυτών της οικογένειας τών Ροδιδών που πολλές φορές εντάσσεται στο γένος Προύμνη. Το κοινότερο είδος είναι η [[Προύμνη η γλυκεία]] ('''Prunus dulcis''', συνώνυμα: '''Prunus amygdalus''', '''Amygdalus communis''') που φύεται σε όλες σχεδόν τις θερμές και ξηρές περιοχές της Παραμεσογειακής ζώνης όπου καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια. Για αυτόν το λόγο ο καθορισμός τού τόπου προέλευσής του είναι πολύ δύσκολος. Είναι [[δένδρο]] φυλλοβόλο με ύψος από 4 ώς 12 μέτρα, κορμό [[διάμετρος|διαμέτρου]] μέχρι 30 [[εκατοστό|εκατοστά]] και [[φύλλο (βοτανική)|φύλλα]] ελλειψοειδή, λογχοειδή και οδοντωτά.
==Ιστορία==
Η μη εξημερωμένη Αμυγδαλιά εμφανίζεται σε ανασκαφές στην [[Ελλάδα]] από το 8.000 π.Χ. έως το 3.000 π.Χ. γίνεται η εξημέρωση της. Η εξημερωμένη Αμυγδαλιά ήταν ευρέως γνωστή στους [[Εβραίοι|Εβραίους]] από τον 16ο π.χ. αιώνα. Όταν πέθανε ο [[Αίγυπτος|Αιγύπτιος]] βασιλιάς [[Τουταγχαμών]] γύρω στο [[1325 π.Χ.]] τα αμύγδαλα ήταν μία από τις τροφές που τοποθετήθηκαν στον περίφημο τάφο του για να τον τρέφουν στη μετά θάνατο ζωή του. Στους Έλληνες και τους [[Περσία|Πέρσες]] αναφέρεται σαφώς ως εδώδιμο από τον 6ο π.Χ. αιώνα. Από την [[Ελλάδα]] διαδόθηκε στην [[Ιταλία]] κατά τον 2ο π.Χ. αιώνα η δε [[Λατινικά|Λατινική]] ονομασία τού αμυγδάλου ήταν '''nux Graecum''' (=ελληνικό [[καρύδι]]).<ref name="Πάπυρος Λαρούς">Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα</ref>
 
==Καλλιέργεια==
Γραμμή 32:
 
==Καρποί και Χρήσεις==
Ο καρπός της αμυγδαλιάς κατατάσσεται στα ακρόδρυα, παρόλο που είναι μια χνουδωτή δρύπη που συγκομίζεται μετά την υπερωρίμανση. Το περικάρπιο διακόπτει τη διόγκωσή του μετά την ξυλοποίηση του ενδοκαρπίου. Στη συνέχεια χάνει την υγρασία του, ξεκολλάει από το ενδοκάρπιο και σκίζεται κατά μήκος της ραφής του καρπόφυλλου. Στο εσωτερικό υπάρχει ο πυρήνας ο οποίος αποτελείται από ένα ή δύο σπέρματα, τα οποία είναι τα [[αμύγδαλο|αμύγδαλα]] ή αμυγδαλόψιχα.<ref name="Πάπυρος Λαρούς">Πάπυρος Λαρούς</ref>
 
Λόγω της [[Φυσική επιλογή|φυσικής επιλογής]] η συντριπτική πλειονότητα των αμυγδάλων των αγριαμυγδαλιών στο παρελθόν είχε πολύ πικρή γεύση, ώστε να αποφεύγεται το τσιμπολόγημα τους από τα πουλιά (δεν αποτελούσε συνειδητή επιλογή, απλώς τα πικρά αμύγδαλα αποκτούσαν με αυτόν τον τρόπο απογόνους). Η ανθρώπινη παρέμβαση μέσω της τεχνητής επιλογής επέλεξε τους ελάχιστους άπικρους καρπούς και τους καλλιέργησε συστηματικά, έτσι σήμερα έχουμε πολλούς άπικρους καρπούς και ελάχιστους πικρούς.<ref> Jared Diamond</ref> Τα αμύγδαλα περιέχουν υψηλό ποσοστό [[πρωτείνη|πρωτεΐνης]] (21%), [[Σίδηρος|σιδήρου]], [[ασβέστιο|ασβεστίου]], [[φώσφορος|φωσφόρου]], και [[βιταμίνη|βιταμινών]] Β. Τα αμύγδαλα περιέχουν υψηλό ποσοστό λίπους (κοντά στο 50%), με πολλά μονοακόρεστα (39%) και λίγα κορεσμένα (3,7%).<ref name="Berryman2011">{{cite journal |author=Berryman CE, Preston AG, Karmally W, Deckelbaum RJ, Kris-Etherton PM |title=Effects of almond consumption on the reduction of LDL-cholesterol: a discussion of potential mechanisms and future research directions |journal=Nutrition Reviews |volume=69 |issue=4 |pages=171–85 |date=April 2011 |pmid=21457263 |doi=10.1111/j.1753-4887.2011.00383.x}}</ref>
Γραμμή 67:
!'''Σύνολα παγκοσμίως''' !! style="text-align:right;"| 2,51 {{decrease}} 2,00 !!style="text-align:right;"| 1,62 {{decrease}} 1,27
|}
Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές ποικιλίες, όπως ''Φερανιά'', ''Τέξας'', ''Ρέτσου'', ''Καλογεράτα Χίου'', ''Βολάτα Χίου'', ''Νίκηκα Χίου'', ''Ποταμίτικα Λασιθίου'', ''Καλαροτικά Λασιθίου'', Κρυστάλια Φουρνής Λασίθιου, ''Ξηρολίμνης'', ''Διστόμου Βοιωτίας'', ''Φυλλίς'' και ''11/21/67''.<ref name="Πάπυρος Λαρούς">Πάπυρος Λαρούς</ref> Η Παγκόσμια παραγωγή αμυγδάλων είναι 2,51 εκατομμύρια [[Τόνος (μονάδα μέτρησης)|τόνοι]] τον χρόνο<ref name=FAOSTAT>{{cite web |url=http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567 |publisher=Food and Agriculture Organization of the United Nations |title=FAOSAT |format=database |date=2013-01-16 |accessdate=2013-04-01 }}</ref>. Οι μεγαλύτερες χώρες παραγωγής είναι η [[ΗΠΑ]] η [[Ισπανία]], η [[Ιταλία]] και το [[Ιράν]].<ref name=FAOSTAT/> Η ελληνική παραγωγή ως επί το πλείστον καταναλώνεται στο εσωτερικό, ενώ οι εξαγωγές αφορούν κυρίως πικραμύγδαλα που χρησιμοποιούνται στην αρωματοποιία και τη ζαχαροπλαστική<ref name="Πάπυρος Λαρούς">Πάπυρος Λαρούς</ref>.
{{clear}}