Ροτόντα (Θεσσαλονίκη): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 14:
[[Αρχείο:ThessHagGeorgOnesiphPorphMos.jpg|thumb|right|220px|Ψηφιδωτό στην Ροτόντα: οι άγιοι Ονησίφορος και Πορφύριος.]]
[[Εικόνα:Mosaic in Rotoda Thessaloniki Greece.jpg|thumb|right|220px|Ψηφιδωτό στην Ροτόντα.]]
H '''Ροτόντα''' είναι θολωτό στρογγυλό κτίσμα του [[4ος αιώνας|4ου αιώνα]] στη Θεσσαλονίκη, όμοιο με το
== Ιστορικό ==
Γραμμή 22:
== Εσωτερικός χώρος ==
Οι [[αγιογραφία|αγιογραφίες]] είναι από τις αρχές του 5ου αιώνα, διότι οι εικονιζόμενοι άγιοι μαρτύρησαν όλοι μέχρι την εποχή του [[Διοκλητιανός|Διοκλητιανού]] και του [[Μαξιμιανός|Μαξιμιανού]]. Οι αγιογραφίες διασώζονται σήμερα μόνο κάτω από τον θόλο, ενώ οι υπόλοιπες καταστράφηκαν όταν ο ναός μεταβλήθηκε από τους [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|
== Αρχιτεκτονική ==
Γραμμή 30:
Έξω από το νότιο πρόπυλο του μνημείου έχει εντοπιστεί η βάση του μαρμάρινου μονολιθικού άμβωνα, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.<ref>{{Cite book|title = Θεσσαλονίκη η πόλη και τα μνημεία της|last = Τσακταίρα-Παπαευθυμίου-Μάντζιος-Καλογήρου|first = |publisher = Εκδόσεις Παιδεία/Μαλλιάρης|year = |isbn = |location = Θεσσαλονίκη|pages = }}</ref>
Ροτόντα ονομάστηκε από το κυκλικό της σχήμα, ενώ το όνομα Άγιος Γεώργιος
== Ο μιναρές της Ροτόντας ==
[[Αρχείο:Ροτόντα (Θεσσαλονίκη).jpg|μικρογραφία]]
[[Αρχείο:Thessaloniki Rotunda Langlume.jpg|thumb|right|300px|Ιστορική άποψη της Ροτόντας (1831)]]
Το Μάρτιο του 1430 η Θεσσαλονίκη μετατρεπόταν από κέντρο του χριστιανικού πολιτισμού σε μια νέα εστία της τουρκο-ισλαμικής κουλτούρας<ref name=":1.0">{{Cite book|title = Notes on some turkish monumentsin Thessaloniki.|last = M.Kiel|first = |publisher = Balkan Studies|year = 1970|isbn = |location = |pages = 125,141,147}}</ref>. Η τουρκική κατάκτηση άλλαξε τη μορφή της πόλης με την ύψωση μιναρέδων δίπλα στις εκκλησίες που μεταβλήθηκαν σταδιακά σε τζαμιά. Η μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά έγινε σε δύο φάσεις, μία στο τέλος του 15ου και μία στο τέλος του 16ου αιώνα<ref name=":1.1">{{Cite book|title = Notes on some turkish monumentsin Thessaloniki.|last = M.Kiel|first = |publisher = Balkan Studies|year = 1970|isbn = |location = |pages = 125}}</ref>. Η δεύτερη φάση συνδέεται με το γενικό φόβο για το τέλος του κόσμου στο μουσουλμανικό έτος 1000 (1592 μ.Χ). Ο Άγιος Γεώργιος έγινε τζαμί υπό αυτές τις συνθήκες το έτος 999 της [[Εγείρα|Εγίρας]] (1590 μ.Χ). Ο Σινάν Πασάς ανέλαβε τις απαραίτητες εργασίες για τη μετατροπή, που περιλάμβαναν και την κατασκευή του μιναρέ στον τύπο εκείνο που είχαν κτιστεί οι μιναρέδες στην Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης από τον [[Σελίμ Β΄]]<ref name=":1.2">{{Cite book|title = Notes on some turkish monumentsin Thessaloniki.|last = M.Kiel|first = |publisher = Balkan Studies|year = 1970|isbn = |location = |pages = 125}}</ref>.
Ο μιναρές της Ροτόντας σώζεται σήμερα χωρίς την κωνική στέγη του και με κατεστραμμένο μετά τον [[Σεισμός της Θεσσαλονίκης (1978)|σεισμό του 1978]] το υψηλότερο τμήμα του,
Η βάση του κορμού είναι σε κάτοψη εξωτερικά πολύγωνο με τριάντα πλευρές και με διάμετρο εγγεγραμμένου κύκλου που κυμαίνεται από 3,17 μ. στο χαμηλότερο σημείο έως 4,5 μ. στο υψηλότερο τμήμα του. Στην επιφάνεια του στερεού που καλύπτεται με ακτινωτές διακοσμήσεις, ανοίγεται μικρό παράθυρο ύψους 42 εκ. και πλάτους 12 εκ. Ο κορμός του μιναρέ που υψώνεται σαν δωρικός κίονας, είναι σε κάτοψη εσωτερικά κύκλος και εξωτερικά πολύγωνο με είκοσι πλευρές. Φέρει δύο πλίνθινους δακτυλίους, έναν κοντά στη βάση του και έναν κοντά στο ύψος του εξώστη, και πέντε στενόμακρα παράθυρα πλάτους περίπου 10 εκ. και ύψους 40-60 εκ., που φαρδαίνουν στο εσωτερικό και βρίσκονται στην ίδια κατακόρυφο. Το τμήμα του κορμού πάνω από τον εξώστη αλλάζει ελαφρά κλίση και καταλήγει, μετά την μεσολάβηση νέου δακτυλίου, σε εξωτερικό πολύγωνο με διάμετρο εγγεγραμμένου κύκλου 1,2 μ. Στον εξώστη, που έχει πλάτος 0,87 μ. οδηγεί άνοιγμα ύψους 1,5 μ με τοξωτή απόληξη. Η έντονα κωνική στέγαση του μιναρέ που βλέπουμε σε παλιές φωτογραφίες, δεν σώζεται σήμερα. Από τη βάση του κτίσματος μέχρι την κορυφή του μεσολαβούν 129 σκαλοπάτια. To πάχος της τοιχοποιίας της βάσης είναι 1,4 μ. Παράπλευρα στη θύρα εισόδου βρίσκονται εντοιχισμένοι πεσσίσκοι παλαιοχριστιανικής βασιλικής, που όμοιοί τους σώζονται ανάμεσα στα γλυπτά του περιβόλου της Ροτόντας<ref>{{Cite book|title = Μαθήματα ιστορίας της αρχιτεκτονικής|last = Χ.Μπούρας|first = |publisher = |year = 1977|isbn = |location = Αθήνα|pages = 216,217}}</ref>. Διακρίνονται ακόμη δύο επιτύμβιες πλάκες εντοιχισμένες στη βορειοανατολική και νοτιοανατολική πλευρά της βάσης του μιναρέ<ref>Οι επιγραφές στις επιτύμβιες πλάκες είναι δημοσιευμένες{{Cite book|title = Inscriptiones IGXII|last = |first = |publisher = Berolini|year = 1972|isbn = |location = |pages = }}, αρ 509, 510.
|