Παυσανίας (στρατηγός): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Μετά το θάνατο του Λεωνίδα κατά τη [[μάχη των Θερμοπυλών]], η εξουσία πέρασε στο γιο του, τον [[Πλείσταρχος|Πλείσταρχο]]. Επειδή όμως ο Πλείσταρχος ήταν ακόμα ανήλικος, ο Κλεόμβροτος (ως θείος του) και στη συνέχεια ο Παυσανίας (ως εξάδελφος του) έγιναν επίτροποι μέχρι την ενηλικίωση του.

Μετά τη [[ναυμαχία της Σαλαμίνας]], η συμμαχία των [[Πελοπόννησος|Πελοποννησίων]], όρισε τον Παυσανία ως αρχηγό της. Ο ίδιος οδήγησε τον στρατό πέρα από τον [[Ισθμός της Κορίνθου|Ισθμό της Κορίνθου]], στις [[Πλαταιές]] το [[479 π.Χ.]], για να δώσει την τελική μάχη με τους [[Πέρσες]]. Μαζί του ενώθηκαν και οι δυνάμεις των Ελλήνων από την [[Στερεά Ελλάδα]], εξαιρουμένων των [[Αρχαία Θήβα|Θηβαίων]] οι οποίοι είχαν μηδίσει (συμπαραταχθεί με τους Πέρσες). Στις Πλαταιές απέδειξε πόσο μεγάλη ήταν η υπομονή του και πόσο συνετή η στρατηγική του. Νίκησε τους Πέρσες και τους ανάγκασε να τραπούν σε φυγή.

Οι Έφοροι ανακάλεσαν τον Παυσανία από το Βυζάντιο, πίσω στη Σπάρτη. Εκεί δικάστηκε αλλά αθωώθηκε, καθώς δεν υπήρχαν ισχυρές αποδείξεις εναντίον του. Οι συμπατριώτες του όμως δεν μπορούσαν να πεισθούν για την αθωότητά του και αποφάσισαν να τον εκτελέσουν. Ο στρατηγός βρήκε καταφύγιο στον [[Αθηνά Χαλκίοικος|ναό της Αθηνάς]] ως [[ικέτης]]. Σύμφωνα με τα ήθη των [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαίων Ελλήνων]], απαγορευόταν ο φόνος ικέτη. Έτσι οι Έφοροι έδωσαν διαταγή να χτιστεί η είσοδος και τα παράθυρα του ναού, μέχρι να λιμοκτονήσει ο Παυσανίας. Ως επακόλουθο ο ένδοξος στρατηγός πέθανε από ασιτία το [[470 π.Χ.]]. Για τη γέννησή του, οι πιο πιθανές ημερομηνίες σύμφωνα με τους μελετητές είναι το [[515 π.Χ.]] ή το [[510 π.Χ.]] ίσως.