Οι '''Άγιοι Σαράντα''' ([[αλβανικά|αλβ.]] ''Saranda'') είναι δήμος του [[Νομός Αυλώνα|Νομού του Αυλώνα]] στη νότια [[Αλβανία]]. Βρίσκεται σε έναν ανοικτό κόλπο του [[Ιόνιο Πέλαγος|Ιονίου Πελάγους]] στην κεντρική [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]], περίπου 14 χλμ. ανατολικά του βόρειου άκρου της [[Κέρκυρα]]ς. Η πόλη των Αγίων Σαράντα έχει πληθυσμό περίπου 41.173 (εκτίμηση 2013). Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης [[Βουθρωτό]], [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς]] της [[UNESCO]]. Οι Αγιοι Σαράντα έχουν Ελληνική μειονότητα και θεωρούνται ένα από τα δύο κέντρα της στην Αλβανία.
==ΟνομαΌνομα==
Το σημερινό όνομα των Αγίων σαράνταΣαράντα προέρχεται από το όνομα του [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|Βυζαντινού]] μοναστηριού των ''Αγίων Σαράντα'' προς τιμή των [[Άγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες|Σαράντα Μαρτύρων της Σεβάστειας]]. Τα ερείπια του μοναστηριού σώζονται στον λόφο πάνω από την πόλη. Ο κεντρικός ναός, πρωτοβυζαντινής εποχής, έχει δύο σειρές κολόνες στο εσωτερικό του και αψίδες σε όλο το μήκος των πλευρών του. Στον περίβολο του ναού λέγεται ότι υπήρχαν 40 εκκλησίες, μία για κάθε μάρτυρα της Σεβαστείας. Ο κεντρικός ναός περιγράφεται από τους ιστορικούς ως πρωτοβυζαντινής τεχνοτροπίας με δύο σειρές κολόνες στο εσωτερικό και αψίδες σε κάθε πλευρά. Υπό την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Τουρκική κυριαρχία]] το όνομα έγινε ''Αγιά Σαράντι'' και στη συνέχεια ''Σαραντόζ ''. Λόγω της Βενετικής επιρροής στην περιοχή, συχνά εμφανιζόταν σε Δυτικούς χάρτες με το Ιταλικό όνομα ''Σάντι Κουαράντα'' (Santi Quaranta). Η χρήση αυτή συνεχίστηκε ακόμη και μετά την ίδρυση του Πριγκιπάτου της Αλβανίας, λόγω της πρώτης Ιταλικής κατοχής της περιοχής (1917-1920). Κατά τη [[Βασίλειο της Αλβανίας (1939-1943)|δεύτερη κατοχή]], στο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], ο [[Μπενίτο Μουσολίνι]] άλλαξε το όνομα σε ''Porto Edda'', προς τιμή της μεγαλύτερης κόρης του. Μετά την αποκατάσταση της Αλβανικής ανεξαρτησίας η πόλη απέκτησε το Αλβανικό της όνομα ''Σαράντα'' (Saranda).
