Ιωάννης Κωλέττης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Όταν πέθανε ο Κωλέττης, η εφημερίδα ''Ελπίς'' στις 3 Σεπτεμβρίου 1847 σημείωνε, ''Αν ως άνθρωποι ελυπήθημεν τον θανάτον του ανθρώπου, ως πολίται της Ελλάδος εχάρημεν, ως θέλει χαρή όλο το Κοινόν της Ελλάδος, διότι κατήχθη εις τον τάφον εκείνος, που τα μέγιστα αδικούσε την Ελλάδα[...]'', ενώ η εφημερίδα ''Αιών'' στις 6 του ίδιου μήνα σημείωνε, ''[...]Άλλον δεν εγνώρισεν η Ελλάς Κωλέττην ειμή τον εγνωσμένον προ του 1821, ως θεράποντα πιστόν του Μουχτάρ πασσά, εν Ιωαννίνοις. Άλλον δεν εγνώρισεν η Ελλάς Κωλέττην ειμή εκείνον, όστις είχεν κακίαν και ελαττώματα. Όστις φιλάργυρος ων ιδιώτης εσπατάλει τα δημόσια. Εκείνον όστις φίλαρχος ων δεν εγνώριζεν, ούτ' ήθελε ποτέ να ακολουθήση την ακηθή οδόν της αρχής και της δόξης[...] όστις συνεκέντρωνεν ωσεπιπολού περί αυτόν την ακαθαρσίαν της ελληνικής κοινωνίας, την κακουργίαν. Εκείνον όστις κρυψίνους και δόλιος δεν συνεσχετίζετο ούτε μετά των ανθρώπων της τιμής και της ικανότητος''.<ref>παρατίθενται στο: Θεόδωρος Παναγόπουλος, Όλα στο φως, εκδ.Ενάλιος, Αθήνα, 2012, σελ.397</ref>Ο Γάλλος πρέσβης Γκιζώ πληροφορούμενος τον θάνατό του σημέιωσε, ''Η Ελλάς απώλεσε τον ενδοξώτερον των επιζώντων στρατιωτικών ...τον μόνο αναδειχθέντα έξοχον πολιτικόν, τον μοναρχικώτατον μεν Υπουργόν του βασιλέως Όθωνος...Πολύ πλέον εμερίμνα περί του μεγάλου εθνικού μέλλοντος ή περί της τακτικής αναπτύξεως και προσωπικών ελευθεριών''.<ref>παρατίθεται στο Τάσος Βουρνάς, Ιστορία της νεώτερης και σύγχρονης Ελλάδας, τομ.Α, εκδ.Πατάκης, Αθήνα, 1997, σελ. 302</ref>

Όπως σχολιάζει ο ιστορικός Βασίλης Κρεμμυδάς, «''Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει, από τα κείμενα και τις σκληρές εκφράσεις που βρίσκουμε σ' αυτά, ότι πολλοί άνθρωποι [...]τον μισούσαν. Εντούτοις, δεν έχουμε να κάνουμε με προσωπικά μίση, έχουμε να κάνουμε περισσότερο με πολιτικά πάθη της εποχής. Για τον Ι. Κωλέτη έχουν δημοσιευθεί και ευνοϊκά κείμενα και επαινετικά σχόλια, είναι όμως, λίγα, πολύ λογότερα από τα άλλα»<ref>Βασίλης Κρεμμυδάς, Ιωάννης Κωλέτης, Σειρά: Οι Ιδρυτές της νεότερης Ελλάδας,εκδ. Τα Νέα-Ιστορική Βιβλιοθήκη, Αθήνα,2010,σελ.64</ref>

Το 1858 περίπου ο [[Στέφανος Κουμανούδης]] σημειώνει μία λίστα προσώπων που αν και υπουργοποιήθηκαν ''ουδέν σχεδόν προύργου εποιήσαν'' και σε αυτήν συμπεριλαμβάνει και τον Κωλέττη.<ref>Κωνσταντίνος Δημαράς, «Αθησαύριστα και αποθησαυρισμένα κείμενα του Σ. Α. Κουμανούδη»,Ο Ερανιστής, τομ.15 (1979), σελ. 2, 4</ref>Ο Θ.Ι.Τυπάλδος σε άρθρο του στα 1873 αναφέρει σε ομότιτλο άρθρο του για τον Κωλέττη πως ήταν «[...] φύσει δεξιός εις το μεταχειρίζεσθαι τους ανθρώπους και δη τους ανθρώπους του πολέμου[...]»<ref>Θ. Ι. Τυπάλδος, «Ιωάννης Κωλέττης»,Παρθενών, Τεύχος 24 (Έτος Γ’),1873 σελ.1337</ref>

Για τον Γίανη Κορδάτο τονίζεται ο μαχητικός τόνος με τον οποίο διά της Ελληνικής Νομαρχίας, την οποία του αποδίδει, στηλιτεύει την ''ρωμέϊκή φεουδαρχία της προεπαναστατικής εποχής''.<ref>[[Γιάνης Κορδάτος]], Ο Ρήγας Φεραίος και η εποχή του, Αθήνα,1931, σελ. 260</ref> Ο [[Νίκος Σβορώνος]] τον χαρακτηρίζει εξ΄αιτίας του μεγαλοιδεατισμού του ως τον τύπο «του τυχοδιώκτη πολιτικού, που εισήγαγε όσο κανείς άλλος τη διαφθορά στην άσκηση της εξουσίας»<ref>[[Νίκος Σβορώνος]], Επισκόπηση της νεοελληνικής ιστορίας, εκδ.Θεμέλιο, Αθήνα, 1985, σελ. 84</ref>