Θεολόγος Θάσου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 33:
Η πρώτη μνεία στην περιοχή γίνεται κατά το 1287, όταν ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου [[Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος|Ανδρόνικος Β']] αναφέρει την ύπαρξη μονής αφιερωμένης στον Ευαγγελιστή και Θεολόγο Ιωάννη<ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.go-thassos.gr/gr/about-thassos/places/theologos|title=Θεολόγος|last=|first=|date=|website=go-thassos.gr|publisher=Go ΘΑΣΟΣ|accessdate=19 Φεβρουαρίου 2017}}</ref>, από την οποία έλαβε την ονομασία του ο Θεολόγος. Ο οικισμός πρέπει να διαμορφώθηκε τους επόμενους αιώνες αν ληφθεί υπόψη πως ο Ιταλός περιηγητής [[Κυριακός Αγκωνίτης|Κυριάκος της Αγκώνας]] που επισκέφτηκε τη Θάσο κατά το 1444 - 1445 δεν κάνει μνεία στην ύπαρξη του Θεολόγου. Σε θέσεις κοντά στον σύγχρονο Θεολόγο έχουν ανευρεθεί απομεινάρια παλιών οικισμών<ref name=":2">Σαπφώ Αγγελούδη - Ζαρκάδα, ''[http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/24673#page/52/mode/2up Η αρχιτεκτονική των μεταβυζαντινών εκκλησιών της Θάσου. Ιστορική, κοινωνική και κατασκευαστική προσέγγιση]'', Διδακτορική Διατριβή, ΑΠΘ, 2011, σελ. 51 - 52.</ref>.
 
Λίγα χρόνια πριν η μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, κοντά στον Θεολόγο δημιουργήθηκαν οι προσφυγικοί οικισμοί Άνω και Κάτω Πολίτες<ref name=":3">Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 56.</ref>. Κατά την διάρκεια της [[Τουρκοκύπριοι|οθωμανικής κυριαρχίας]], στον Θεολόγο εγκαταστάθηκαν στα τέλη του 15ου και τις αρχές του 16ου αιώνα Τούρκοι έποικοι<ref name=":1" />. Ο Θεολόγος φέρεται εκείνη την εποχή άρρηκτα συνδεδεμένος με τα μετόχια των αγιορείτικων μονών του [[Μονή Δοχειαρίου|Δοχειαρίου]], του [[Μονή Διονυσίου|Διονυσίου]] και του [[Μονή Παντοκράτορος|Παντοκράτορος]]<ref name=":3" />. Παράλληλα, σύμφωνα με οθωμανική απογραφή του 1519 ο Θεολόγος ήταν ο πολυπληθέστερος οικισμός του νησιού με 230 οικίες<ref>Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 57.</ref>, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, σύμφωνα με οθωμανικό κατάστιχο το 1550, στον Θεολόγο ζούσαν 262 οικογένειες<ref name=":4">Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 60.</ref>.
 
Ο οικισμός παρουσιάζει αλματώδη αύξηση του πληθυσμού του σε οθωμανικό κατάστιχο του 1569/1570, σύμφωνα με το οποίο διέθετε εντός των ορίων του 619 σπίτια<ref name=":4" />. Οι πειρατικές επιδρομές των επόμενων ετών επηρέασαν τον Θεολόγο, ο οποίος στην απογραφή του 1601 είχε απολέσει 19 σπίτια, ενώ το 1626/1627 διέθετε μόλις 258 οικίες<ref>Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 61 - 62.</ref>.
Στις 30 Μαρτίου του 1813 παραχωρήθηκε μαζί με την υπόλοιπη Θάσο στον [[Μεχμέτ Αλή Πασάς|Μωχάμετ Αλή της Αιγύπτου]] με την Οθωμανική Αυτοκρατορία να διατηρεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα επί του νησιού<ref name=":2" />. Λίγα χρόνια αργότερα οι κάτοικοι θα συμμετάσχουν ενεργά στην [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|ελληνική επανάσταση του 1821]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />, χωρίς όμως να πετύχουν την απελευθέρωση.
 
Στις 30 Μαρτίου του 1813 παραχωρήθηκε μαζί με την υπόλοιπη [[Θάσος|Θάσο]] στον [[Μεχμέτ Αλή Πασάς|Μωχάμετ Αλή της Αιγύπτου]] με την Οθωμανική Αυτοκρατορία να διατηρεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα επί του νησιού<ref name=":2" />. Λίγα χρόνια αργότερα οι κάτοικοικάτοικοί του θα συμμετάσχουν ενεργά στην [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|ελληνική επανάσταση του 1821]]<ref name=":0" /><ref name=":1" />, χωρίς όμως να πετύχουν την απελευθέρωση. Το 1828 ο Θεολόγος αναφέρεται από τον Αυστριακό διπλωμάτη [[Άντον Πρόκες φον Όστεν]] ως ένας από του κύριους οικισμούς της Θάσου<ref name=":5">Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 66.</ref>. Το 1831, η απογραφή που διενεργήθηκε βρήκε στο χωριό 230 εστίες<ref name=":5" />.
Ο Θεολόγος άκμασε επί αιγυπτιοκρατίας, απέκτησε σχετική αυτονομία και αποτέλεσε πρωτεύουσα ολόκληρου του νησιού μέχρι περίπου το 1840<ref name=":0" /><ref name=":1" />. Στις αρχές του 1902 πραγματοποιήθηκε στον Θεολόγο διαδήλωση εναντίον του περιορισμού των προνομίων που απολάμβαναν οι κάτοικοι, η οποία κατεστάλη βίαια από την αιγυπτιακή διοίκηση με αποτέλεσμα τον θάνατο δύο διαδηλωτών<ref name=":0" />. Μέσα στο ίδιο έτος η Θάσος πέρασε εκ νέου στον απόλυτο έλεγχο των Οθωμανών<ref name=":2" />. Ο Θεολόγος απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Θάσο την 18η Οκτωβρίου του 1912<ref name=":1" />.
 
Ο Θεολόγος άκμασε επί αιγυπτιοκρατίας, απέκτησε σχετική αυτονομία και αποτέλεσε πρωτεύουσα ολόκληρου του νησιού μέχρι περίπου το 1840<ref name=":0" /><ref name=":1" />. Μετά τις αποτυχημένες ελληνικές εξεγέρσεις του 1878 κατέφυγαν στον Θεολόγο ελληνικές οικογένειες από την [[Ήπειρος|Ήπειρο]] και τη [[Μακεδονία]]<ref>Αγγελούδη - Ζαρκάδα, 2011, σελ. 67 - 68.</ref>.
 
Ο Θεολόγος άκμασε επί αιγυπτιοκρατίας, απέκτησε σχετική αυτονομία και αποτέλεσε πρωτεύουσα ολόκληρου του νησιού μέχρι περίπου το 1840<ref name=":0" /><ref name=":1" />. Στις αρχές του 1902 πραγματοποιήθηκε στον Θεολόγο διαδήλωση εναντίον του περιορισμού των προνομίων που απολάμβαναν οι κάτοικοι, η οποία κατεστάλη βίαια από την αιγυπτιακή διοίκηση με αποτέλεσμα τον θάνατο δύο διαδηλωτών<ref name=":0" />. Μέσα στο ίδιο έτος η Θάσος πέρασε εκ νέου στον απόλυτο έλεγχο των Οθωμανών<ref name=":2" />. Ο Θεολόγος απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Θάσο την 18η Οκτωβρίου του 1912<ref name=":1" />.
 
Αποτελεί έδρα του τοπική κοινότητας Θεολόγου, στην οποία περιλαμβάνονται δεκατρείς οικισμοί και η Μονή Αρχαγγέλων Μιχαήλ με 1.762 μόνιμους κατοίκους.