Λιδωρίκι Φωκίδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
παραγράφους, αξιοθέατα, ιστορικά στοιχεία
Γραμμή 33:
Το '''Λιδωρίκι''' είναι ένα παραδοσιακό και γραφικό κεφαλοχώρι του [[νομός Φωκίδας|Nομού Φωκίδας]] και πρωτεύουσα του [[Δήμος Δωρίδος|Δήμου Δωρίδος]].
 
Ως ονομασία, αναφέρεται για πρώτη φορά απόατους την[[Notitiae εποχήEpiscopattum|επισκοπικούς καταλόγους]] της εποχής του [[Λέων ΣΤ' ο Σοφός|Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού]] (865886-912 μ.χΧ.) στον κατάλογο Επισκοπών, στο οποίο είχε την έδρα της η ορθόδοξη Επισκοπή Λιδωρικίου. Ίχνη αρχαίων - παλαιών οικισμών του βρίσκονται στο Παλιοχώρι, στα Καλτεζιά και στο Τραγουδάκι, όπου εντοπίζονται οι παλαιές θέσεις κατοίκισης.
 
Ως ονομασία πιθανολογείται ότι προέρχεται από την παραφθορά του Λιμοδωρικίου, δηλαδή της περιοχής όπου εγκαταστάθηκαν και ζούσαν φτωχικά, λόγω του άγονου και κακοτράχαλου εδάφους της περιοχής, μέρος των αρχαίων [[Δωριείς|Δωριέων]]. {{fn}}
 
Υπήρξε και έδρα του τέως [[δήμοςΔήμος Λιδωρικίου|Δήμου Λιδωρικίου]], έως το 2010. Ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την Απογραφήαπογραφή του 2011, είναι 875 κάτοικοι.
 
Είναι χτισμένο στους πρόποδες της [[Γκιώνα|Γκιώνας]] πάνω από τον ποταμό [[Μόρνος|Μόρνο]] και την τεχνιτή λίμνη - ταμιευτήρα του, που από το 1980 υδροδοτεί την Αττική κ.λ.π. Δεκαπέντε χιλιόμετρα από το Λιδωρίκι, βρίσκεται το φράγμα της λίμνης του ποταμού Μόρνου, που δημιουργήθηκε για την ύδρευση της [[Αθήνα]]ς και ακριβώς κάτω από το Λιδωρίκι διέρχεται η μεγαλύτερη σήραγγα της Ελλάδας (μήκους 16,5 χλμ.), που διατρυπά τον όγκο της Γκιώνας και βγαίνει πάνω από το φρούριο της [[Άμφισσα|Άμφισσας]].
 
Το Λιδωρίκι αποτελεί διοικητικό καθώς και συγκοινωνιακό κέντρο της ορεινής Δωρίδας[[Δωρίδα]]ς. Έχει Λύκειο, Κέντρο Υγείας και όλες τις δημόσιες αρχές και εμπορικά καταστήματα, ενώ εξυπηρετεί 56 χωριά της περιοχής.
 
Υπήρξε ανέκαθεν κέντρο κάθε επαναστατικής εξέγερσης κατά την [[Οθωμανική Ελλάδα|τουρκοκρατίαΤουρκοκρατία]], κατά την οποία καταστράφηκε αρκετές φορές από τους Τούρκους. Κέντρο δράσης του Αθανασίου Διάκου, Σκαλτσοδήμου, Σαφάκα, Ο. Ανδρούτσου, Καραϊσκάκη κ.ά. οπλαρχηγών. Σε σπίτι που υπήρχε στη συνοικία Βαρούσι, φυλακίσθηκε ο Αθανάσιος Διάκος από τους Τούρκους, απ' όπου δραπέτευσε και έγινε στη συνέχεια ο γνωστός οπλαρχηγός.
 
Την 29/30-8-[[1944]] πυρπολήθηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς, αφού πρώτα είχε λεηλατηθεί από τους Ιταλούς το [[1943]]. Γι' αυτό χαρακτηρίσθηκε ως μαρτυρική κωμόπολη. Το [[1949]] υπήρξε το επίκεντρο φονικών μαχών του [[Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος|εμφύλιου πολέμου]].
 
Το Λιδωρίκι είναι κτηνοτροφικό κυρίως κέντρο και οι κάτοικοί του, όσοι απέμειναν από τη [[μετανάστευση]], ασχολούνται με την κτηνοτροφία, παράγοντας εξαιρετικής ποιότητας τυροκομικά προϊόντα και κρέατα.
 
Ως αξιοθέατα είναι ο Άγιος Γεώργιος, η Παναγία Ζωοδόχου Πηγής και η αρχαιολογική συλλογή. Επίσης το φράγμα και η λίμνη του Μόρνου, το φρούριο και τα υπολείμματα της αρχαίας Καλλίπολης που [[Βρέννος|καταστράφηκε το 279 π.χΧ.]] από τους [[Γαλάτες]], η τεράστια πηγή (βελούχι) του Καλλίου, η μονή και το σπήλαιο της Αρσαλής και ο σχεδόν κάθετος γκρεμός της Γκιώνας (1075 μ.), που βρίσκονται κοντά στο χωριό Συκιά.
 
Επιπλέον τα περισσότερα χωριά του, όπως οι Καρούτες (όπου την 5/8/1944 υπέστησαν πανωλεθρία από τις αντιστασιακές δυνάμεις 250 κατακτητές Γερμανοί), το Κροκύλειο (η ιδιαίτερη πατρίδα του Στρατηγού Γιάννη Μακρυγιάννη), οι Πενταγιοί (η πατρίδα της Μαρίας της Πενταγιώτισσας), η Αρτοτίνα κ.ά., χωριά που είναι και πολύ ιστορικά και πολύ γραφικά και βρίσκονται κοντά σε πυκνά δάση και ποταμάκια.
[[Εικόνα:Lidoriki2.jpg|thumb|Άποψη από το Λιδωρίκι]]
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
*[http://www.lidorikiotis.gr www.lidorikiotis.gr]