Δυναστεία των Αρσακιδών της Αρμενίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 1:
Η '''Δυναστεία των Αρσακιδών της Αρμενίας''' είναι ένας κλάδος της [[Δυναστεία των Αρσακιδών της Παρθίας|Δυναστείας των Αρσακιδών της Παρθίας]] και μέλη της έγιναν βασιλείς της Αρμενίας το διάστημα 54-428. Κατά τα τελευταία έτη της προηγούμενης δυναστείας των Αρταξιαδών επικρατούσε χάος στην Αρμενία και ο [[Τιριδάτης Α΄ της Αρμενίας]], από τους Αρσακίδες βασιλείς της Παρθίας (Περσίας), εξασφάλισε το βασίλειο της Αρμενίας. Κατά την περίοδο των απογόνων του η Αρμενία εκχριστιανίστηκε και απέκτησε αλφάβητο.
==Οι πρώτοι Αρσακίδες της Αρμενίας==
Ο [[Βονώνης Α΄ της Παρθίας]], λόγω των δυτικών τρόπων του και της φιλο-Ρωμαϊκής πολιτικής του, εξορίστηκε από την Παρθία στην Αρμενία. Εκεί σύντομα απέκτησε τον θρόνο, με τη Ρωμαϊκή συναίνεση. Όμως ο [[Αρτάβανος Γ΄ της Παρθίας]] διαμαρτυρήθηκε στον σύμμαχό του [[Οκταβιανός Αύγουστος|Οκταβιανό Αύγουστο]], ο οποίος, επειδή δεν ήθελε να ταράξει την κατάσταση, καθαίρεσε τον Βονώνη Α΄ και τον έστειλε στη Συρία. Αμέσως ο Αρτάβανος Γ΄ έστειλε τον γιο του Ορόντη βασιλιά στην Αρμενία. Ο [[Τιβέριος]] επεδίωξε ρυθμιστικό ρόλο στην περιοχή και έστειλε τον Γερμανικό, που τοποθέτησε το έτος 18 τον Ζήνωνα, γιο του [[Πολέμων Α΄ ο Ποντικός|Πολέμωνος Α΄ του Πόντου]], ως βασιλιά της Αρμενίας με το όνομα Αρταξέρξης (Αρταξίας) Γ΄. Οι Πάρθοι τότε είχαν εσωτερικές διενέξεις και δεν αντέδρασαν, αλλά όταν το 36 απεβίωσε ο Ζήνων-Αρταξίας, ο Αρτάβανος Γ΄ τοποθέτησε τον γιο του [[Αρσάκης Α΄ της Αρμενίας|Αρσάκη Α΄]] ως βασιλιά της Αρμενίας. Ο Τιβέριος μάζεψε στρατό στα σύνορα. Έτσι έπειτα από 10 έτη ειρήνης οι δύο αυτοκρατορίες θα πολεμούν τα επόμενα 25 έτη για την Αρμενία. Ο Τιβέριος έστειλε τον Μιθριδάτη από την Ιβηρία του Καυκάσου, που έλεγε ότι είναι Αρσακίδης, ο οποίος υπέταξε την Αρμενία και έγινε βασιλιάς.
 
Τον Μιθριδάτη σκότωσε ο Ραδάμιστος (Γκαντάμ) και κατέλαβε το θρόνο. Ήταν τόσο σκληρός που οι Αρμένιοι στασίασαν και τον εξόρισαν. Ο νέος βασιλιάς [[Βολογέσης Α΄ της Παρθίας]] άδραξε την ευκαιρία και έστειλε βασιλιά τον γιο του [[Τιριδάτης Α΄ της Αρμενίας|Τιριδάτη Α΄]] στην Αρμενία.
 
==Μεταξύ Ρώμης και Παρθίας==
Ο [[Νέρων]] δυσαρεστήθηκε και έστειλε τον στρατηγό Γναίο Δομίτιο Κόρβουλο με στρατό. Ο Τιριδάτης Α΄ διέφυγε και εγκαταστάθηκε ο Τιγράνης Δ΄ υποτελής (πελάτης) των Ρωμαίων, ο οποίος κατέλαβε την περιοχή Αδιαβηνή της Παρθίας. Αυτό εξόργισε τον Βολογέση Α΄ που κινήθηκε με στρατό εναντίον της Αρμενίας. Το έτος 62 ο Κόρβουλος στρατοπέδευσε στη Ράνδεια και συμφώνησε να αναγνωρίσει τον Τιριδάτη Α΄, με τον όρο να είναι υποτελής στους Ρωμαίους και να μεταβεί στη Ρώμη για να παραλάβει το στέμμα του. Τον διαδέχθηκε ο ΑξιδάρηςΑξίδαρης, ανιψιός του νέου βασιλιά της Παρθίας Οσρόη Α΄.
 
Με την έξωση του Αξιδάρη το 113 ο [[Τραϊανός]] ξεκίνησε προς την Αρμενία για να αποκαταστήσει έναν υποτελή βασιλιά. Απεσταλμένοι του Οσρόη Α΄ συνάντησαν τον Τραϊανό στην Αθήνα και πρότειναν τον αδελφό του ΑξιδάρηΑξίδαρη, τον Παρθαμάσιρη. Αλλά ο Τραϊανός βάδισε εναντίον της Αρμενίας, την κατέλαβε και την προσάρτησε ως επαρχία στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αυτό δημιούργησε αντίσταση και εξέγερση, ώσπου ο Βολογέσης Γ΄ κατέλαβε ένα σημαντικό κομμάτι. Το 118 ο νέος Αυτοκράτορας [[Αδριανός]] έθεσε τον Παρθαμασπάτη βασιλιά της Αρμενίας. Τελικά έγινε συμβιβασμός: ο Βολογέσης Γ΄ αναγνωριζόταν βασιλιάς και της Αρμενίας.
 
Το 140 ο νέος βασιλιάς της Παρθίας Βολογέσης Δ΄ με στρατό έδειωξε τις ρωμαϊκές λεγεώνες από την Αρμενία. Μάλιστα προχώρησαν δυτικότερα ως τη Συρία. Ο [[Μάρκος Αυρήλιος]] αμέσως έστειλε τον Λούκιο Βέρο και μετά τον Στάτιο Πρίσκο. Ο στρατός του Βολογέση Δ΄ παραδόθηκε. Βασιλιάς της Αρμενίας τοποθετήθηκε, ως υποτελής, ο συγκλητικός και ύπατος Σόαιμος των Αρσακιδών. Έπειτα από επιδημία στον εκεί Ρωμαϊκό στρατό, οι ΠάρθιοιΠάρθοι το 166 ανέκτησαν την πιο πολύ περιοχή τους. Το 198 ο βασιλιάς τους τοποθέτησε τον γιο του Χοσρόη Α΄ βασιλιά της Αρμενίας, τον συνέλαβαν όμως οι Ρωμαίοι. Τελικά συμφωνήθηκε να γίνει βασιλιάς στην Αρμενία ο γιος του Χοσρόη Α΄, ο Τιριδάτης Β΄.
==Σασσανίδες στην Αρμενία==
Το 224 ο [[ΑρδασήρΑρδασίρ Α΄ της Περσίας]] από τον Οίκο των Σασσανιδών έδιωξε τους Αρσακίδες από την Περσία, επανέφερε τον Ζωροαστρισμό και ήταν αποφασισμένος να αποκαταστήσει την αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών. Έμειναν μόνο οι Αρσακίδες της Αρμενίας· για να μείνει αυτόνομος ο Τιριδάτης Β΄ ζήτησε τη συμμαχία της Ρώμης. Αλλά ο Σαπώρ Α΄ της Περσίας νίκησε τον Αυτοκράτορα [[Φίλιππος ο Άραβας|Φίλιππο]], εισέβαλε στην Αρμενία, έδειωξεέδιωξε τον γιο του Τιριδάτη Β΄, τον Χοσρόη Β΄ και εγκατέστησε τον δικό του γιο Ορομάσδη βασιλιά της Αρμενίας. Τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Ναρσής, που αργότερα έγινε βασιλιάς της Περσίας. Ο [[Διοκλητιανός]] τον νίκησε και εγκατέστησε τον γιο του Χοσρόη Β΄, τον Τιριδάτη Γ΄.
==Ο εκχριστιανισμός==
Το 301 ο άγ. Γρηγόριος ο Φωτοδότης εκχριστιάνισε τον Τιριδάτη Γ΄ και αυλικούς του. Το 405 ο άγ. Μέροπ Πάστοτς, μμε εσκοπόσκοπό τη μετάφραση της Βίβλου, επινόησε το Αρμενικό αλφάβητο. Οι μαθητές του, στην προσπάθειά τους να μεταφράσουν τη Βίβλο, ταξίδεψαν ως την Κωνσταντινούπολη για να βρουν το αυθεντικό ελληνικό κείμενο. Με αντίγραφο της Βίβλουμετάφρασης των Εβδομήκοντα από την Αλεξάνδρεια, που είχε τη μετάφρασηκαι των Εβδομήκοντα και του Εξαπλού''Εξαπλών'' του Ωριγένη, ολοκληρώθηκε η προσπάθεια το 434.
==Η παρακμή==
Επί της βασιλίας του Τιγράνη Ζ΄, ο Σαπώρ Β΄ κατέλαβε την Αρμενία. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση της Κωνσταντινούπολης. Το 387 έγινε συμφωνία μεταξύ Ρωμαίων και Περσίας. Αρσακίδες και Μπαγκρατιόνι διατήρησαν την εξουσία τους ως φύλακες των συνόρων, υποτελείς πότε στους Ρωμαίους και πότε στους Πέρσες ως το 428. Το 639 οι Άραβες κατέκτησαν τη χώρα.
==Γενεαλογία των Αρσακιδών της Αρμενίας==
{{familytree/start}}