Αδαμάντιος Κοραής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Αδαμάντιος Κοραής''' ([[Σμύρνη]], [[27 Απριλίου]] [[1748]] – [[Παρίσι]], [[6 Απριλίου]] [[1833]]), ήταν [[Έλληνες|Έλληνας]] [[Φιλολογία|φιλόλογος]] με βαθιά γνώση του ελληνικού πολιτισμού. Ο Κοραής είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του [[Νεοελληνικός διαφωτισμός|νεοελληνικού διαφωτισμού]] και μνημονεύεται, ανάμεσα σε άλλα, ως πρωτοπόρος στην έκδοση έργων αρχαίας ελληνικής γραμματείας, αλλά και για τις γλωσσικές του απόψεις στην υποστήριξη της [[καθαρεύουσα]]ς, σε μια μετριοπαθή όμως μορφή της, με σκοπό την εκκαθάριση των πλείστων ξένων λέξεων που υπήρχαν στη γλώσσα του λαού.

Το 1783 πέθανε ο πατέρας του και το 1784 η μητέρα του. Από τότε ο Κοραής άρχισε να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες. Για βιοποριστικούς λόγους έκανε μεταφράσεις στα γαλλικά από γερμανικά και αγγλικά βιβλία, όπως η ''Κατήχησις'' του Ρώσου μητροπολίτη Πλάτωνος και η ''Κλινικὴ Ἰατρική'' του Γερμανού ιατροφιλοσόφου Selle. Το 1788, έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του, εγκαταστάθηκε στο [[Παρίσι]] με σκοπό να ασχοληθεί αποκλειστικά με τα γράμματα και την εθνική αφύπνιση. Ενώ δέχθηκε την γαλλική υπηκοότητα, η συνείδησή του παρέμεινε καθαρά ελληνική. Στο Παρίσι συνέχισε να κάνει μεταφράσεις ιατρικών κυρίως βιβλίων στα γαλλικά και ταυτόχρονα άρχισε να συγγράφει κείμενα σχετικά με την κατάσταση του ελληνισμού: με το κείμενό του ''Ἀδελφικὴ Διδασκαλία'' αντιτάχθηκε στις συντηρητικές θέσεις της ''Πατρικῆς Διδασκαλίας'', η οποία αντιδρούσε στον Διαφωτισμό και την πνευματική πρόοδο και υποστήριζε την οθωμανική κυριαρχία. Με τα ποιήματα ''ᾎσμα Πολεμιστήριον'' και ''Σάλπισμα Πολεμιστήριον'' προσπάθησε να τονώσει τις ελπίδες των Ελλήνων για απελευθέρωση και να ενισχύσει την αγωνιστική διάθεση, σε μια περίοδο κατά την οποία η εκστρατεία του [[Ναπολέων|Ναπολέοντα]] στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] δημιουργούσε προσδοκίες για ενδεχόμενη βοήθεια των [[Γαλλία|Γάλλων]] προς τους Έλληνες. Αποτέλεσμα αυτών των προσδοκιών ήταν και το κείμενό του ''Ὑπόμνημα περὶ τῆς παρούσης καταστάσεως τῆς Ἑλλάδος''. Επίσης, αντιδρώντας στην "Πατρική Διδασκαλία" του Πατριάρχη Ιεροσολύμων που καλούσε τους ορθόδοξους πιστούς να μην στηρίξουν τους "άθεους Γάλλους" ενάντια στους Οθωμανούς, εξέδωσε την "Αδελφική Διδασκαλία", στηλιτεύοντας τις θέσεις του Πατριάρχη και απορρίπτοντας τη νομιμότητα της Οθωμανικής τυρρανίας πάνω στους Γραικούς.

Ο Αδαμάντιος Κοραής, καθότι πολυσχιδής προσωπικότητα, ασχολήθηκε και με το θεολογικό κομμάτι της επιμόρφωσης των Ελλήνων. Ο ίδιος ήταν συνειδητά [[Ορθόδοξη Εκκλησία|ορθόδοξος χριστιανός]],{{efn|Αδαμάντιος Κοραής: «Συμβουλὴ τριῶν Ἐπισκόπων» (1820): «[...] ''φοβοῦμαι μὴ συκοφαντηθῶ ἀπὸ Γραικοὺς ὁ Γραικὸς ἐγὼ ὡς Ἄθεος, ἢ ὡς Ἀνατροπεὺς τῶν καθεστώτων'' [...] ''Λέγω πρῶτον εἰς ἀπολογίαν μου, ὅτι εἶμαι τέκνον τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας, εἰς αὐτὴν γεννημένος, μὲ αὐτὴν ἑνωμένος, καὶ τὸ αὐτὸ Σύμβολον τῆς πίστεως ὁμολόγων'' [...]»}} αλλά πίστευε πως η ορθόδοξη εκκλησία είχε αλλοιωθεί αρκετά σε σχέση με την αρχική πίστη των [[Απόστολοι|αποστόλων]], θεωρώντας ιδιαιτέρως υπεύθυνο για αυτό τον [[Μοναχισμός|μοναχισμό]],<ref>Κ. Δημαράς, Νεοελληνικός Διαφωτισμός, σελ. 152</ref> αλλά και την έλλειψη παιδείας που παρατηρούσε. Ήταν επικριτής της θρησκευτικής δεισιδαιμονίας, της άγνοιας του κλήρου και εναντίον πρακτικών όπως το [[Άγιο Φως]]. Ο ίδιος επεδίωκε ουσιαστικά μια μεταρρύθμιση βασισμένη στην επιμόρφωση των υπόδουλων Ελλήνων, εξού και ο θερμός χαιρετισμός του για τη λειτουργία της [[Αθωνιάδα σχολή|Αθωνιάδας σχολής]].<ref>Παράλληλοι Βίοι Πλουτάρχου, τ. Α2, σελίς 937</ref> Η προσπάθεια της αναγέννησης αυτής θεωρείται πως είχε επηρεασθεί αισθητά από το κίνημα του [[διαφωτισμός|διαφωτισμού]] και τις βάσεις των [[προτεσταντισμός|προτεσταντικών]] θεμελίων<ref>Γεώργιος Μεταλληνός, Φωτομαχικά-Αντιφωτομαχικά, Κάτοπτρο-Ιστορητής, Αθήνα 2001, σελ. 40 & υποσημ. #72</ref>, χωρίς αυτό να σημαίνει πως εξαιρούσε από την κριτική του και τις προτεσταντικές εκκλησίες.<ref>Βασίλειος Καραγεώργος, Ο Αδαμάντιος Κοραής και η Ευρώπη, Αθήνα 1984, σελ. 28</ref> Τελικά επεδίωξε μια μεταρρύθμιση για την ορθόδοξη εκκλησία βασισμένη στο μεταφυσικό οικοδόμημα του προτεσταντισμού, θεμέλια που σήμερα κάποιοι υποστηρίζουν πως έχουν κατεδαφιστεί από τις σύγχρονες κοινωνικές και θετικές επιστήμες.<ref>Γεώργιος Μεταλληνός, Παράδοση και αλλοτρίωση, τομές στην πνευματική πορεία του νεώτερου ελληνισμού κατά τη Μεταβυζαντινή περίοδο, Δόμος, Αθήνα 1994, σελ. 176</ref>