Πριγκηπόννησα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Σημερινή εικόνα: στην Πρίγκηπος;;!! |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{coord|40|52|33|N|29|5|21|E|type:island_scale:500000_region:tr|display=title}}
[[Αρχείο:Princes Islands.png|thumb|right|300px|Δορυφορική φωτογραφία των Πριγκηπονησίων.]]
Τα '''Πριγκηπονήσια''' ([[τουρκική γλώσσα|τουρκ.]]: ''Prens Adaları'' = Πριγκιποννήσια, ''Adalar'' = Νησιά (επίσημη ονομασία), ''Kızıl Adalar'' = Κόκκινα νησιά), είναι ένα σύμπλεγμα νησιών στη [[Θάλασσα του Μαρμαρά]], νότια της [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινούπολης]], στο στόμιο του κόλπου της [[Νικομήδεια|Νικομηδείας]]. Αποτελείται από 4 μεγάλα νησιά ([[Πρώτη (νήσος)|Πρώτη]], [[Αντιγόνη (νήσος)|Αντιγόνη]], [[Χάλκη (Τουρκία)|Χάλκη]], [[Πρίγκηπος]]) και 5 μικρότερα ([[Πίτα (νήσος)|Πίτα]], [[Νέανδρος]], [[Οξειά (νήσος)|Οξειά]], [[Πλάτη (νήσος)|Πλάτη]], [[Αντιρόβυθος]]).
Γραμμή 9:
== Ιστορικές αναφορές ==
Τα Πριγκηπονήσια μνημονεύονται για πρώτη φορά τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]] με το όνομα «Χαλκηδόνιοι νήσοι» ή «Δημόνησοι», από το όνομα κάποιου Δημόνησου, ο οποίος πρώτος κατεργάστηκε τον υποθαλάσσιο [[
Η ονομασία «Δημόνησοι» επιβίωσε για πολλούς αιώνες, αφού έτσι τις αναφέρει ο Ησύχιος ο Μιλήσιος τον 6ο αιώνα μ.Χ. Ο [[Στέφανος Βυζάντιος]] αναφέρεται στην εξόρυξη του κυανού μεταλλεύματος (δηλαδή της [[γαλαζόπετρα]]ς ή θειικού χαλκού) από το βυθό της θάλασσας, κάτι που σημαίνει ότι το κοίτασμα δεν είχε ακόμα εξαντληθεί.
Γραμμή 33:
Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως με την αλιεία και αργότερα με την εμπορική [[ναυτιλία]] συσσωρεύοντας αμύθητα πλούτη. Σταδιακά αποικίστηκαν κι από άλλους Ρωμιούς από τη [[Νάξος|Νάξο]], την [[Άνδρος|Άνδρο]], την [[Κρήτη]], τη [[Χίος|Χίο]] κι από άλλα νησιά. Επίσης, από Έλληνες της [[Μικρά Ασία|Μικρασίας]] του [[Πόντος|Πόντου]] και της [[Θράκη]]ς. Αναφέρονται ακόμα [[Μάνη|Μανιάτες]] και [[Τσακωνιά|Τσάκωνες]] της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]]. Όλοι αυτοί με τον καιρό συγχωνεύτηκαν και οι απόγονοί τους θεωρούσαν πια τον εαυτό τους αυτόχθονα πληθυσμό.
Τα Πριγκηπόνησα ήταν αυτοδιοικούμενα από εντόπιους προκρίτους και εκκλησιαστικά ανήκαν στη μητρόπολη [[Χαλκηδόνα]]ς. Στα χρόνια πριν από την [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Ελληνική Επανάσταση]] του 1821, αποτέλεσαν ασφαλές καταφύγιο για τα μέλη της [[Φιλική Εταιρεία|Φιλικής Εταιρείας]]. Εκεί μπορούσαν χωρίς κίνδυνο να συζητούν για την προετοιμασία του αγώνα, αν και βρίσκονταν δυο βήματα από την έδρα του [[Σουλτάνος|Σουλτάνου]]. Μάλιστα συχνά τηρούνταν πρακτικά από τις συζητήσεις αυτές, τα οποία φυλάσσονταν σε ένα σιναΐτικο μετόχι ως το 1940 που τα πέταξαν αδαείς επίτροποι της μονής.
Από το 1861 τα Νησιά απετέλεσαν δημαρχιακό τμήμα (καζά) με κέντρο την Πρίγκηπο. Ήδη είχαν εξελιχθεί σε παραθεριστικά θέρετρα για τις εύπορες οικογένειες των Ρωμιών και των [[Αρμένιοι|Αρμενίων]] της Πόλης. Από τις οικογένειες αυτές εκλέγονταν κυρίως οι δήμαρχοι.
Το 1894 ταλαιπωρήθηκαν από έναν μεγάλο σεισμό, αλλά σύντομα ανέκαμψαν. Πολλές σημαντικές οικογένειες της Πόλης προέρχονταν από εδώ ή είχαν τα εξοχικά τους: Καραθεοδωρή, Υψηλάντη, Σκυλίτση, [[Οικογένεια Μαυρογένη|Μαυρογένη]] κλπ. Την εποχή αυτή αριθμούσαν 10.250 μόνιμους Έλληνες κατοίκους.
== Ο 20ός αιώνας ==
Ο 20ός αιώνας ξεκίνησε με πολλά δεινά για τους κατοίκους των Νησιών. Στη διάρκεια των [[Βαλκανικοί πόλεμοι|βαλκανικών πολέμων]] και του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ παγκοσμίου πολέμου]], η υποχρεωτική στρατολόγηση των φτωχότερων κατοίκων, η κατάληψη των κοινοτικών κτιρίων (σχολών, ορφανοτροφείων κλπ) από Τούρκους στρατιωτικούς και η εγκατάσταση στρατευμάτων διαφόρων χωρών επέφερε μεγάλες καταστροφές και απώλειες σε έμψυχο και άψυχο υλικό.
Η κατάρρευση της [[Μεγάλη Ιδέα|Μεγάλης Ιδέας]] με την [[μικρασιατική καταστροφή]] του 1922 πάγωσε το ελληνικό στοιχείο που απέμεινε στην [[Τουρκία]] και φυσικά στα Πριγκηπόνησα. Ως το 1955 υπήρξε μια περίοδος ηρεμίας. Το πογκρόμ των ελληνικών περιουσιών της Πόλης που συνέβη τότε σήμανε την αρχή του τέλους
== Σημερινή εικόνα ==
Γραμμή 51:
Κατά την περίοδο της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]], τα Πριγκηπονήσια υπήρξαν τόπος εξορίας για Αυτοκράτορες και Πατριάρχες. Το ίδιο συνέβη αργότερα και με Οθωμανούς Σουλτάνους. Ο πληθυσμός των νησιών στο παρελθόν αποτελούνταν από σημαντικότατο αριθμό Ελλήνων, Αρμενίων και Εβραίων, οι οποίοι είτε έμεναν εκεί μονίμως ή είχαν παραθεριστικές κατοικίες. Σταδιακά, όπως και στην υπόλοιπη Κωνσταντινούπολη, η πληθυσμιακή αυτή σύνθεση αλλοιώθηκε, καθώς τα Πριγκηπονήσια επελέγησαν από πολλούς πλούσιους Τούρκους ως τόπος διαμονής. Έτσι χτίστηκαν ακριβές επαύλεις και τα νησιά απέκτησαν κοσμοπολίτικο χαρακτήρα.
Παρά ταύτα, το πέρασμα των μειονοτήτων είναι εμφανές ακόμη και σήμερα. Σημαντικού ελληνικού ενδιαφέροντος είναι η Μονή του Αγίου Γεωργίου στην [[Πρίγκηπος|Πρίγκηπο]] και η Μονή της Αγίας Τριάδας στη [[Χάλκη (Τουρκία)|Χάλκη]], στην οποία στεγαζόταν και η [[Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης|Θεολογική Σχολή της Χάλκης]]. Σημερα οι Έλληνες στα Πριγκηποννησα μετριουνται σε 980 άτομα,αποτελώντας την τρίτη πολυπληθέστερη κοινότητα της Πόλης, που κατανέμονται:
*520 ομογενείς στην [[Πρίγκηπος|Πρίγκηπο]]
*310 ομογενείς στη [[Χάλκη]]
| |||