Νομός Λακωνίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
CHE (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
CHE (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 29:
O '''νομός Λακωνίας''' είναι ο νοτιότερος νομός της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]] και της ηπειρωτικής Ελλάδας. Βρέχεται από το [[Αιγαίο Πέλαγος]] ([[Μυρτώο Πέλαγος]]), το [[Μεσσηνιακός κόλπος|Μεσσηνιακό κόλπο]] και το [[Λακωνικός κόλπος|Λακωνικό κόλπο]]. Έχει δύο κύριες οροσειρές, του [[Ταΰγετος|Ταϋγέτου]] που είναι και η υψηλότερη κορυφή της Πελοποννήσου (2.407 μέτρα) και του [[Πάρνωνας|Πάρνωνα]] (1.961 μέτρα). Ανάμεσά τους βρίσκεται η κοιλάδα του ποταμού [[Ευρώτας ποταμός|Ευρώτα]] και η [[Σπάρτη]]. Συνορεύει στα βόρεια με το νομό [[Αρκαδία|Αρκαδίας]] και στα δυτικά με το νομό [[Μεσσηνία|Μεσσηνίας]]. Στο νομό Λακωνίας ανήκει και το κατοικημένο νησί της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]], η [[Ελαφόνησος]].
== Γενικά στοιχεία ==▼
Ο νομός έχει έκταση 3.636 τ. χλμ. και πληθυσμό 99.637 κατοίκους κατά την [[απογραφή]] του 2001 (118.660 το 1961). Μεγαλύτερη πόλη είναι η [[Σπάρτη]] (15.828 κάτοικοι). Άλλες σημαντικές πόλεις είναι: το [[Γύθειο]], οι [[Μολάοι]], o [[Βλαχιώτης]], η [[Σκάλα Λακωνίας|Σκάλα]], η [[Αρεόπολη Λακωνίας|Αρεόπολη]], το [[Οίτυλο]], ο [[Μυστράς]], ο [[Πύργος Διρού]], ο [[Γερολιμένας Λακωνίας|Γερολιμένας]], η [[Βάθεια]], τα [[Βρέσθενα]], η [[Μονεμβασιά]] και η [[Νεάπολη Βοιών]] στα [[Βάτικα
== Διοικητική διαίρεση ==▼
Ο Νομός Λακωνίας χωρίζεται σε 5 [[δήμος|δήμους]] ύστερα από το πρόγραμμα "Καλλικράτης" με αλφαβητική σειρά:▼
1. [[Δήμος Ανατολικής Μάνης|Δήμος Αν.Μάνης]]▼
2. [[Δήμος Ευρώτα]]▼
3. [[Δήμος Ελαφονήσου]]▼
4. [[Δήμος Μονεμβασιάς|Δήμος Μονεμβάσιας]]▼
5. [[Δήμος Σπάρτης]]▼
Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης [[Διοικητική διαίρεση νομού Λακωνίας]].▼
== Μορφολογία ==▼
* ''Βουνά'': [[Ταΰγετος]], [[Πάρνωνας]] ▼
* ''Ποταμοί'': [[Ευρώτας ποταμός|Ευρώτας]], [[Βασιλοπόταμος]]▼
* ''Σπήλαια'': [[Δυρού]], [[Καστανιάς]], [[Αλεπότρυπας]] ▼
* ''Ακρωτήρια'': [[Ταίναρο]] και [[Μαλέας]]▼
* ''Nησιά'': [[Ελαφόνησος]], [[Κρανάη]].▼
== Οικονομία ==▼
Στο νομό αυτο, οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την αγροτική καλλιέργεια και την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, με πιο συνηθισμένα το [[πορτοκάλι]], την [[ελιά]] ,το [[λάδι]], και το [[κρασί]] ιδιαίτερα στην περιοχή του [[Δάφνιο Λακωνίας|Δαφνίου]], είτε ως κύρια πηγή εισοδήματος είτε ως δευτερεύουσα. Αρκετοί κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Ακόμη, αρκετά ανεπτυγμένος είναι ο κλάδος του καλοκαιρινού τουρισμού, κυρίως προς [[Μυστράς|Μυστρά]], [[Σπήλαια Διρού]], [[Βάθεια]] και στις παράκτιες περιοχές, με πιο γνωστούς προορισμούς τουριστών την [[Μονεμβάσια]], το [[Γύθειο]], την [[Ελαφόνησος|Ελαφόνησο]] και την Ακρωταινάρια περιοχή.▼
== Μυθολογία ==
Γραμμή 43 ⟶ 71 :
== Ιστορία ==
Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας έχουν εντοπιστεί στη νότια Λακωνία και ανάγονται στην [[Παλαιολιθική περίοδος|παλαιολοθική εποχή]]. Σε αυτή χρονολογούνται τα ευρήματα σε βραχώδεις περιοχές δυτικά της
=== Από τη νεολιθική στη γεωμετρική εποχή ===
Γραμμή 136 ⟶ 164 :
Τελικά, το έτος [[1899]] θεωρείται ακόμα και σήμερα η λαμπρότερη χρονολογία στην ιστορία τόσο της Μάνης όσο και του σύγχρονου Γυθείου. Και αυτό γιατί, επί Βασιλέως Γεωργίου του Α΄, με το νέο Νόμο ΒΧΔ 6 Ιουλίου 1899 "Περί Διοικητικής Διαιρέσεως του Κράτους" η Ελλάδα χωρίσθηκε σε 26 Νομούς, μεταξύ των οποίων ιδρύθηκε, φερόμενος ως 20ός, ο [[Νομός Λακωνικής]] με 3 επαρχίες, (Γυθείου, Οιτύλου και Κυθήρων), με έδρα Νομάρχη το Γύθειο, και ως 21ος ο [[Νομός Λακεδαίμονος]], με 2 επαρχίες, Λακεδαίμονος και Επιδαύρου Λυμηράς, με έδρα Νομάρχη τη Σπάρτη. Δέκα χρόνια αργότερα, με τον Νόμο ΓΥΛΔ΄ της 16ης Νοεμβρίου 1909, καταργήθηκε ο Νομός Λακωνικής, ενώ οι επαρχίες (Γυθείου και Οιτύλου) υπάχθηκαν στο Νομό Λακωνίας, που υφίσταται μέχρι σήμερα, η δε Επαρχία Κυθήρων στον τότε Νομό Αργολίδας και Κορινθίας.
== Τέχνες και γράμματα ==
▲== Γενικά στοιχεία ==
[[File:P. Oxy. 8.jpg|thumb|Πάπυρος με απόσπασμα έργου του Αλκμάνος]]
▲Ο νομός έχει έκταση 3.636 τ. χλμ. και πληθυσμό 99.637 κατοίκους κατά την [[απογραφή]] του 2001 (118.660 το 1961). Μεγαλύτερη πόλη είναι η [[Σπάρτη]] (15.828 κάτοικοι). Άλλες σημαντικές πόλεις είναι: το [[Γύθειο]], οι [[Μολάοι]], o [[Βλαχιώτης]], η [[Σκάλα Λακωνίας|Σκάλα]], η Αρεόπολη], το [[Οίτυλο]], ο [[Μυστράς]], ο [[Πύργος Διρού]], ο [[Γερολιμένας Λακωνίας|Γερολιμένας]], η [[Βάθεια]], η [[Μονεμβασιά]] και η [[Νεάπολη Βοιών]] στα [[Βάτικα]], τα [[Βρέσθενα]].
Από τα ''Παρθένια'' του [[Αλκμάν|Αλκμάνα]] και τα εμβατήρια του [[Τυρταίος|Τυρταίου]] ως το μανιάτικο μοιρολόι και το στίχο του [[Γιάννης Ρίτσος|Γιάννη Ρίτσου]] και του [[Νικηφόρος Βρεττάκος|Νικηφόρου Βρεττάκου]], θα μπορούσε να αποτυπωθεί η διαδρομή των γραμμάτων και των τεχνών, και γενικότερα η πνευματική ζωή στη Λακωνία.
Την πρώτη δεκαετία του 1900 κυκλοφορεί το ''Σπαρτιατικόν Ημερολόγιον'', μια έκδοση ετήσια, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στις τέχνες και τα γράμματα σε ολόκληρη τη χώρα. Το περιοδικό αυτό εκδίδει ο [[Άγις Θέρος]], ποιητής, λογοτέχνης και κοινωνικός αγωνιστής, ο οποίος μαζί με τον [[Κώστας Παρορίτης|Κώστα Παρορίτη]] (Λεωνίδα Σουρέα) προωθεί το δημοτικισμό, διάφορα λαογραφικά και ιστορικά θέματα και λογοτεχνικά πράγματα της Λακωνίας, ιδιαίτερα της Σπάρτης.
Από τότε έχουν διαδραματιστεί σημαντικά γεγονότα στην Ελλάδα, στα οποία και ο πνευματικός κόσμος της Λακωνίας συνέβαλε με το δικό του τρόπο. Από τη Λακωνία ξεκίνησαν και διέπρεψαν πολλοί σε διαφορετικούς τομείς. Ο [[Σπήλιος Πασαγιάννης]] με την ιδιαιτερότητα της γλώσσας του. Οι Κ. Ελευθερουδάκης και [[Γιάννης Γουδέλης]] (εκδόσεις Δίφρος) στον εκδοτικό τομέα. Οι [[Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος]] και [[Σωκράτης Κουγέας]] στο χώρο της φιλοσοφίας. Οι [[Δικαίος Βαγιακάκος]] (περιοδικό ''Λακωνικαί Σπουδαί'') και Α. Δασκαλάκης στον πανεπιστημιακό χώρο μαζί με τους Γ. Γριτσόπουλο, Α. Κατσώρη, Γ. Καψάλη, [[Φαίδων Κουκουλές|Φαίδωνα Κουκουλέ]] και τον πολυγραφότατο για τη Μάνη Α. Κουτσιλιέρη. Η [[Βούλα Δαμιανάκου]] (σύντροφος του [[Βασίλης Ρώτας|Βασίλη Ρώτα]]) στο χώρο της λογοτεχνίας. Ο Κ. Πετρολέκας από τον Ζάρακα, στο χώρο του δοκιμίου. Οι [[Κούλης Αλέπης]], Νικηφόρος Βρεττάκος, Γιάννης Ρίτσος, Τ. Ζερβός και Γιώργος Παπούλιας με εθνική εμβέλεια στο χώρο της ποίησης. Ο [[Γιώργος Τσιμπίδαρος-Φτέρης]] και [[Λιάνα Κανέλλη]] στη δημοσιογραφία, οι Γ. Τζανάκος, Γιάννης Βουρλίτης και Ν. Γεωργιάδης στη φωτογραφία, οι Ν. Αλευράς, Κώστας Βρεττάκος, [[Κωνσταντίνος Γιάνναρης]], Σταύρος Κωνστανταράκος στον κινηματογράφο, και πολλοί άλλοι. Αρκετοί Λάκωνες φιλόλογοι συνέχισαν να εκδίδουν για το λακωνικό χώρο, όπως οι Δημήτρης Κατσαφάνας, Δημήτρης Πετσετίδης, Δ. Αλεξίου, Τάσος Καπερνάρος, Γεωργία Κακούρου-Χρόνη και πολλοί άλλοι.
▲Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης [[Διοικητική διαίρεση νομού Λακωνίας]]
* [[Χίλων ο Λακεδαιμόνιος]]
* [[Λυκούργος (νομοθέτης)]]
Γραμμή 189 ⟶ 220 :
* Μιχαήλ Αναγνωστάκος η καπετάν Ματάπας
==
* Η Καστροπολιτεία του [[Μυστρά]]
* Το κάστρο της Μπαρδούνιας
Γραμμή 198 ⟶ 229 :
* Το κάστρο του Πασσαβά
* Παλαιόκαστρο Μεσοχωρίου Λακωνίας
▲== Διοικητική διαίρεση ==
▲Ο Νομός Λακωνίας χωρίζεται σε 5 [[δήμος|δήμους]] ύστερα από το πρόγραμμα "Καλλικράτης" με αλφαβητική σειρά:
▲1. [[Δήμος Ανατολικής Μάνης|Δήμος Αν.Μάνης]]
▲2. [[Δήμος Ευρώτα]]
▲3. [[Δήμος Ελαφονήσου]]
▲4. [[Δήμος Μονεμβασιάς|Δήμος Μονεμβάσιας]]
▲5. [[Δήμος Σπάρτης]]
▲== Μορφολογία ==
▲* ''Βουνά'': [[Ταΰγετος]], [[Πάρνωνας]]
▲* ''Ποταμοί'': [[Ευρώτας ποταμός|Ευρώτας]], [[Βασιλοπόταμος]]
▲* ''Σπήλαια'': [[Δυρού]], [[Καστανιάς]], [[Αλεπότρυπας]]
▲* ''Ακρωτήρια'': [[Ταίναρο]] και [[Μαλέας]]
▲* ''Nησιά'': [[Ελαφόνησος]], [[Κρανάη]].
▲== Οικονομία ==
▲Στο νομό αυτο, οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την αγροτική καλλιέργεια και την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, με πιο συνηθισμένα το [[πορτοκάλι]], την [[ελιά]] ,το [[λάδι]], και το [[κρασί]] ιδιαίτερα στην περιοχή του [[Δάφνιο Λακωνίας|Δαφνίου]], είτε ως κύρια πηγή εισοδήματος είτε ως δευτερεύουσα. Αρκετοί κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Ακόμη, αρκετά ανεπτυγμένος είναι ο κλάδος του καλοκαιρινού τουρισμού, κυρίως προς [[Μυστράς|Μυστρά]], [[Σπήλαια Διρού]], [[Βάθεια]] και στις παράκτιες περιοχές, με πιο γνωστούς προορισμούς τουριστών την [[Μονεμβάσια]], το [[Γύθειο]], την [[Ελαφόνησος|Ελαφόνησο]] και την Ακρωταινάρια περιοχή.
== Εκκλησία ==
| |||