Λουκίνο Βισκόντι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ignoto (συζήτηση | συνεισφορές)
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Iliasgal (συζήτηση | συνεισφορές)
Γραμμή 53:
[[File:La terra tremma.jpg|right|thumb|230px|''[[Η Γη Τρέμει|Η γη τρέμει]] (1948)'']]
 
Το 1939, μετά το θάνατο της μητέρας του, ο Βισκόντι μετακομίζει από το Μιλάνο στη [[Ρώμη]].<ref name=lvnet/> Εκεί γνωρίζει ορισμένους νεαρούς διανοούμενους, μανιώδεις με τον κινηματογράφο και μαρξιστές.<ref>Luchino Visconti, Paul Louis Thirard 74</ref> Πρόκειται για τον Μάριο Αλικάτα, τον Τζουζέπε Ντε Σάντις, τον Τζιάνι Πουτσίνι και τον [[Μικελάντζελο Αντονιόνι]], μαζί με τους οποίους γράφει στο περιοδικό "Cinema", που διευθύνει ο Βιτόριο Μουσολίνι, γιος του [[Μπενίτο Μουσολίνι]]. Με τα άτομα της ομάδας αυτής ο Βισκόντι θα γυρίσει την πρώτη του ταινία, ''[[Διαβολικοί Εραστές]] (Ossessione)'' (1943). Βασισμένη πάνω στο μυθιστόρημα του Τζέιμς Μ. Κέιν, ''Ο Ταχυδρόμος Χτυπάει πάντα δυο Φορές'', αποτελεί τη γενέθλια ταινία του ιταλικού νεορεαλισμού, ενός όρου που καθιερώθηκε χάρη στον μοντέρ του φιλμ, Μάριο Σεραντρέι.<ref name=emm/><ref name="Luchino Visconti, 102">Luchino Visconti, 102</ref> Τα γυρίσματα λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια του [[Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος|πολέμου]], με αποτέλεσμα οι συντελεστές της ταινίας να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσχέρειες: όλο το υλικό ελέγχεται από τη λογοκρισία του [[φασισμός|φασιστικού καθεστώτος]], ενώ μεγια να καλυφθούν τα έξοδα βαρύνεταιτης κιταινίας ο ίδιος ο Βισκόντι αναγκάζεται να διαθέσει ένα μέρος της οικογενειακής του περισουσίας.<ref name="Luchino Visconti, 102"/><ref>{{Cite book|title=A screen of time: A study of Luchino Visconti|last=Stirling|first=Monica|publisher=Harcourt Brace Jovanovich; 1st edition|year=1979|isbn=978-0151796847|location=ΗΠΑ|page=74}}</ref> Το ''[[Διαβολικοί Εραστές|Ossessione]]'' ταράζει τα νερά στον ιταλικό κινηματογράφο και γρήγορα απαγορεύεται από τη λογοκρισία.<ref name=bfi"Luchino Visconti, 7">{{citeLuchino webVisconti, 7</ref>
|url = http://www.bfi.org.uk/features/visconti/biography.html
|title = Luchino Visconti: Biography
| publisher = BFI
|date = 6 Μαΐου 2009
|accessdate = 5 Μαρτίου 2012}}</ref> Το ''[[Διαβολικοί Εραστές|Ossessione]]'' ταράζει τα νερά στον ιταλικό κινηματογράφο και γρήγορα απαγορεύεται από τη λογοκρισία.<ref name="Luchino Visconti, 7">Luchino Visconti, 7</ref>
 
Με την ολοκλήρωση της ταινίας, ο Βισκόντι αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην αντίσταση, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται από τους [[Εθνικοσοσιαλισμός|Ναζί]]. Τα γεγονότα αυτά αποτυπώνονται στο ντοκιμαντέρ του ''Μέρες Δόξας'' (1945). Το 1948 το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας του αναθέτει να γυρίσει μια τριλογία με θέμα τη ζωή των ψαράδων της [[Σικελία]]ς, των ανθρακωρύχων και των αγροτών. Τελικά, μόνο το πρώτο μέρος της τριλογίας ολοκληρώνεται· πρόκειται για την ταινία ''[[Η Γη Τρέμει]]'', βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τζιοβάνι Βέργκα ''Οι Μαλαβόλιε''. Γυρισμένη στο χωρίο Άτσι Τρέτσα της νότιας [[Σικελία]]ς με ερασιτέχνες ηθοποιούς, κατοίκους του χωριού, θεωρείται χαρακτηριστικό δείγμα του ιταλικού νεορεαλισμού. Παρά τις αντιδράσεις που προκαλεί, η ταινία βραβεύεται με το Ειδικό βραβείο της Επιτροπής στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας|Φεστιβάλ Βενετίας]] 1948.<ref name = emm/> Ακολουθεί το ''Bellissima'' (1951) στο οποίο ξεχωρίζει η ερμηνεία της [[Άννα Μανιάνι|Άννας Μανιάνι]].
Γραμμή 74 ⟶ 69 :
Το 1956 ο Βισκόντι αντιτίθεται δημόσια στη σοβιετική επέμβαση στην [[Ουγγαρία]]<ref name = emm/> και το 1957 γυρίζει τις ''Λευκές Νύχτες'', που αποτελούν διασκευή διηγήματος του [[Ντοστογιέφσκι]] και βραβεύονται με τον Αργυρό Λέοντα στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας|Φεστιβάλ Βενετίας]] του 1957. Η ταινία, όμως, που ο Βισκόντι αγαπούσε περισσότερο, όπως ο ίδιος είχε δηλώσει, είναι ''O Ρόκο και τα αδέρφια του'' (1960).<ref>Luchino Visconti, 19</ref> Με αυτήν επιστρέφει στο νεορεαλισμό και καταπιάνεται, για δεύτερη φορά μετά το έργο ''[[Η Γη Τρέμει]]'', με το θέμα του [[Ιταλία|ιταλικού]] Νότου: Τα μέλη μιας οικογένειας του Νότου μεταναστεύουν στο [[Μιλάνο]], ελπίζοντας να ξεφύγουν από τη μιζέρια και να βρουν ένα καλύτερο μέλλον. Παρά, όμως, τις προσπάθειές τους, η βαθμιαία διάλυση της οικογένειας, η δυστυχία και η ηθική κατάπτωση είναι αναπόφευκτες.<ref>Luchino Visconti, 22</ref>
 
Τρία χρόνια αργότερα, το 1963, ο Βισκόντι βραβεύεται με το [[Χρυσός Φοίνικας|Χρυσό Φοίνικα]] στο [[Φεστιβάλ των Καννών]] για την ταινία ''Ο Γατόπαρδος'', βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του [[Τζουζέππε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα]]. Ο Ιταλός σκηνοθέτης εστιάζει, για ακόμη μια φορά, σε ένα από τα αγαπημένα του θέματα: την παρακμή της αριστοκρατίας και την άνοδο της μεγαλοαστικής τάξης με φόντο τη [[Σικελία]] κατά τον δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.<ref>''Ταινίες-σταθμοί και νέα ταλέντα'', Ιστορικό Λεύκωμα 1963, σελ. 153-154, Καθημερινή (1997)</ref> Χαρακτηριστικό στοιχείο της ταινίας είναι τα εντυπωσιακά σκηνικά, καθώς ακόμη και τα συρτάρια ήταν γεμάτα με αυθεντικά αντικείμενα εποχής.<ref name="Luchino Visconti, 7"/> Ξεχωριστή η ερμηνεία του [[Μπαρτ Λάνκαστερ]] που ενσαρκώνει τον ξεπεσμένο αριστοκράτηπρίγκιπα Φαμπρίτσιο Σαλίνα.
 
Το 1965 ο Βισκόντι βραβεύεται εκ νέου στο [[Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας|Φεστιβάλ Βενετίας]], κερδίζοντας τον Χρυσό Λέοντα αυτήν τη φορά με την ταινία ''Μακρινά Αστέρια της Άρκτου''. Ακολούθως, ο Βισκόντι αποφασίζει να μεταφέρει στην κινηματογραφική οθόνη το βιβλίο του [[Αλμπέρ Καμύ]] ''Ο Ξένος'' (1967), αλλά το αρχικό σενάριο συναντά την αντίδραση της χήρας του συγγραφέα, Φρανσίν Καμύ, που απαιτεί να τηρηθεί πιστά η πλοκή του μυθιστορήματος του συζύγου της. Τελικά, ο Βισκόντι αναγκάζεται να δεχθεί αλλαγές στο σενάριό του και να μην απομακρυνθεί από την αφηγηματική γραμμή του μυθιστορήματος.<ref>Luchino Visconti, 164</ref>
Γραμμή 84 ⟶ 79 :
Τα τελευταία έργα του Λουκίνο Βισκόντι διακρίνονται από έντονη εσωτερικότητα και αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Η παρακμή, η αποσύνθεση και τα ομοφυλοφιλικά ένστικτα χαρακτηρίζουν όλες τις δημιουργίες της τελευταίας περιόδου του σκηνοθέτη. Με την ταινία ''Οι Καταραμένοι'' (1969), που προτάθηκε για [[Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου|Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου]], κατακρίνει τα εγκλήματα του [[Εθνικοσοσιαλισμός|ναζισμού]] μέσα από την αποσύνθεση μιας ισχυρής οικογένειας [[Γερμανία|Γερμανών]] βιομηχάνων τη δεκαετία του 1930. Η αίσθηση παρακμής, η οποία αναδεικνύεται και χάρη στη φωτογραφία της ταινίας, καθιστά το εν λόγω έργο χαρακτηριστικό δείγμα της κινηματογραφικής αισθητικής του Βισκόντι. ''Ο Θάνατος στη Βενετία'' (1971), που απέσπασε το Μεγάλο Ειδικό Βραβείο Εικοσιπενταετίας του [[Φεστιβάλ των Καννών]], αποτελεί μεταφορά της ομότιτλης νουβέλας του [[Τόμας Μαν]] και μια από τις πιο διάσημες ταινίες του, ενώ η "γερμανική τριλογία" ολοκληρώνεται με ''Το Λυκόφως των Θεών (Ludwig)'' (1972).<ref name = emm/>
 
Το 1974 ο Βισκόντι, παρά την ήδη κλονισμένη υγεία του ολοκληρώνει μια ακόμα ταινία, τη ''Γοητεία της Αμαρτίας'', που αποτελεί ίσως την πιο αυτοβιογραφική δημιουργία του.<ref>Luchino Visconti, 100</ref> Οι παραγωγοί είχαν ορίσει ως "εφεδρικό" σκηνοθέτη τον πρωταγωνιστή [[Μπαρτ Λάνκαστερ]], σε περίπτωση που η υγεία του Βισκόντι δεν του επέτρεπε να συνεχίσει τα γυρίσματα.<ref>Luchino Visconti, 97</ref> Η πλοκή του έργου περιστρέφεται γύρω από έναν ηλικιωμένο και μοναχικό καθηγητή, ο οποίος αναστατώνεται όταν μια οικογένεια νεόπλουτων αστών και ένας διεφθαρμένος αλλά γοητευτικός νέος εισβάλλουν στη μονότονη ζωή του. Πρόκειται για μια σκληρή κριτική της πολιτικής και κοινωνικής κατάστασης της μεταπολεμικής [[Ιταλία]]ς, ενώ σε δεύτερο επίπεδο η ταινία πραγματεύεται τον κρυφό ομοφυλοφιλικό ερωτισμό μεταξύ του καθηγητή και του νεαρού Κόνραντ.

Η τελευταία ταινία του Βισκόντι είναι ''Ο Αθώος'' (1976), που γυρίζεται ενώ ο σκηνοθέτης είναι πλέον σχεδόν παράλυτος. Βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Γκαμπριέλε ντ' Ανούντσιο<ref>{{cite web
|url=http://www.imdb.com/title/tt0074686/
|title=L'innocente|publisher = IMDB
|accessdate = 5 Απριλίου 2012
}}</ref> αποτελεί μια σκληρή κριτική της αριστοκρατίας και της αλαζονείας της εξουσίας. Οι δύο κεντρικοί ήρωες της ταινίας (Τούλιο και Τζουλιάνα) δεν αναπαριστούν απλώς την παρακμή της οικογένειας,<ref name=":1">{{Cite book|title=Luchino Visconti: The Flames of Passion|last=Schifano|first=Laurence|publisher=HarperCollins Publishers Ltd; 1st UK ed edition|year=1990|isbn=978-0002154789|location=Ηνωμένο Βασίλειο|page=409}}</ref> αλλά όπως ο ίδιος ο Βισκόντι δήλωσε: "αναπαριστούν μια συγκεκριμένη κοινωνία και μια συγκεκριμένη Ιταλία που ανήκει στη μεγαλοαστική τάξη η οποία είναι υπεύθυνη για την έλευση του Φασισμού". <ref name=":1" />
}}</ref> αποτελεί μια σκληρή κριτική της αριστοκρατίας και της αλαζονείας της εξουσίας.
 
Ενώ τα γυρίσματα για το ''Ο Αθώος'' έχουν ολοκληρωθεί και η ταινία βρίσκεται στη φάση του μοντάζ, ο Λουκίνο Βισκόντι πεθαίνει στις 17 Μαρτίου του 1976 στη Ρώμη. Στο πλευρό του βρίσκεται η αδελφή του Ουμπέρτα, η οποία διηγήθηκε αργότερα τις τελευταίες στιγμές του: άκουσε τη Δεύτερη Συμφωνία του [[Γιοχάνες Μπραμς|Μπράμς]], μετά γύρισε προς το μέρος της και και είπε "Αρκετά. Είμαι κουρασμένος". <ref>{{Cite book|title=Luchino Visconti: The Flames of Passion|last=Schifano|first=Laurence|publisher=HarperCollins Publishers Ltd; 1st UK ed edition|year=1990|isbn=978-0002154789|location=Ηνωμένο Βασίλειο|page=415}}</ref><ref>{{Cite book|title=A screen of time: A study of Luchino Visconti|last=Stirling|first=Monica|publisher=Harcourt Brace Jovanovich; 1st edition|year=1979|isbn=978-0151796847|location=ΗΠΑ|page=275}}</ref>
 
ΟΗ Λουκίνοτελευταία Βισκόντι πεθαίνει στις 17 Μαρτίουταινία του 1976 στη Ρώμη, ενώ ''Ο Αθώος'' βρίσκεται ήδη στη φάση του μοντάζ. Ολοκληρώνεταιολοκληρώνεται από τους συνεργάτες του, με βάση τις δικές του υποδείξεις, και προβάλλεται στο Φεστιβάλ των Καννών της ίδιας χρονιάς ως φόρος τιμής στο σκηνοθέτη.<ref>Luchino Visconti, 51</ref>
 
===Θέατρο===
[[File:Senso-opera.jpg|right|200px|thumb|Η όπερα [[Τροβατόρε]] του [[Τζουζέπε Βέρντι|Βέρντι]] στο θέατρο Λα Φενίτσε της [[Βενετία]]ς<br />(από την ταινία ''[[Έτσι Τελείωσε Μια Μεγάλη Αγάπη]] [1954]'' του Βισκόντι)]]
Εκτός από τον κινηματογράφο, σημαντική είναι η προσφορά του Βισκόντι και στο [[θέατρο]]. Η πρώτη του θεατρική παράσταση που ανέβασε ως σκηνοθέτης είναι το έργο ''Τρομεροί Γονείς'' του [[Ζαν Κοκτώ]], που ανεβαίνει στο θέατρο Ελιζέο της Ρώμης τον Ιανουάριο του 1945. Η επαναστατική σκηνοθεσία του έργου, βασισμένη στο μοντέλο του νεορεαλισμού του ''Ossessione'', προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση.<ref>Luchino Visconti, 44</ref> Ακολούθως, και ιδίως στα πρώτα χρόνια της καριέρας του, ο Βισκόντι σκηνοθετεί αρκετές θεατρικές παραστάσεις, κυρίως έργα των [[Άντον Τσέχωφ|Τσέχωφ]], [[Σαίξπηρ]], [[Τενεσί Ουίλιαμς]] και [[Άρθουρ Μίλερ]], ενώ το 1953 ανεβάζει τη [[Μήδεια]] του [[Ευριπίδης|Ευριπίδη]]. Συνεργάζεται επίσης με το θίασο της Ρίνα Μορέλι και του Πάολο Στόππα αλλά και με τον διάσημο ηθοποιό [[Βιτόριο Γκάσμαν]].
 
=== Όπερα ===
 
Η αγάπη του Βισκόντι για την [[όπερα]] είναι εμφανής από την ταινία του 1954 ''[[Έτσι Τελείωσε Μια Μεγάλη Αγάπη|Senso]]'', η οποία ξεκινά με την τέταρτη πράξη του [[Τροβατόρε]], γυρισμένη στο Θέατρο Λα Φενίτσε της [[Βενετία]]ς. Η πρώτη του όπερα που σκηνοθέτησε ήταν η ''Βεστάλε'' του Gaspare Spontini που ανέβηκε στη [[Σκάλα του Μιλάνου]] τον Δεκέμβριο του 1954. <br />
Ακολούθησαν δύο όπερες που άφησαν εποχή στη [[Σκάλα του Μιλάνου]].<ref name=Vima>{{cite web
|url = http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=388066
Γραμμή 104 ⟶ 103 :
|publisher = Το Βήμα
|date = 5 Μαρτίου 2011
|accessdate = 9 Μαρτίου 2012}}</ref> Η [[Τραβιάτα]] το 1955 και η [[Άννα Μπολένα]] το 1957, με πρωταγωνίστρια και στις δύο τη [[Μαρία Κάλλας]]. Ο Βισκόντι, άλλωστε, επηρέασε βαθύτατα την καριέρα της μεγάλης ντίβας, αφού μέσα από τη συνεργασία τους τη βοήθησε να τελειοποιήσει το υποκριτικό της ταλέντο.<ref name=bfiVima/><ref>{{Cite namebook|title=VimaLuchino Visconti, The Flames of passion|last=Laurence|first=Schifano|publisher=HarperCollins Publishers Ltd|year=1990|isbn=978-0002154789|location=UK|page=286}}</ref> Μετά την Ελβίρα ντε Χιντάλγκο, πρώτη δασκάλα της [[Μαρία Κάλλας|Κάλλας]] στο Ωδείο Αθηνών,  και τον μαέστρο Τούλιο Σεραφίν, κανένας άλλος δεν επηρέασε τόσο την καλλιτεχνική εξέλιξη της Κάλλας όσο ο Βισκόντι.<ref>{{Cite book|title=A screen of time: A study of Luchino Visconti|last=Stirling|first=Monica|publisher=Harcourt Brace Jovanovich; 1st edition|year=1979|isbn=978-0151796847|location=ΗΠΑ|page=74}}</ref>
 
Το 1958 ακολούθησαν ο Ντον Κάρλος του [[Τζουζέπε Βέρντι|Βέρντι]] από τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, ο ''Μάκβεθ'' του [[Τζουζέπε Βέρντι|Βέρντι]] στο Σπολέτο και ο [[Τροβατόρε]] στο Κόβεντ Γκάρντεν το 1964. Το 1966 ο Φάλσταφ του [[Τζουζέπε Βέρντι|Βέρντι]] στην [[Κρατική όπερα της Βιέννης]] απέσπασε διθυραμβικά σχόλια από τους κριτικούς, ενώ αντίθετα η όπερα του [[Τζουζέπε Βέρντι|Βέρντι]] ''Σιμόν Μποκανέγκρα'' το 1969 με τους ηθοποιούς ντυμένους με γεωμετρικού τύπου κοστούμια προκάλεσε έντονες συζητήσεις.
Γραμμή 110 ⟶ 109 :
==Προσωπική ζωή==
 
Ο Λουκίνο Βισκόντι δεν έκρυψε ποτέ πως είναι [[ομοφυλοφιλία|ομοφυλόφιλος]], όπως και ο πατέρας του, Τζιουζέπε.<ref name="bfi">{{cite web|url=http://www.bfi.org.uk/features/visconti/biography.html|title=Luchino Visconti: Biography|date=6 Μαΐου 2009|publisher=BFI|accessdate=5 Μαρτίου 2012}}</ref> Η ομοφυλοφιλία του εκφράζεται ανοιχτά για πρώτη φορά την περίοδο που ζει στο Παρίσι,<ref name=NYT/> ενώ σύντροφοι του υπήρξαν ο σκηνοθέτης και συνεργάτης του [[Φράνκο Τζεφιρέλι]] <ref>{{Cite book|title=Luchino Visconti: The Flames of Passion|last=Schifano|first=Laurence|publisher=HarperCollins Publishers Ltd; 1st UK ed edition|year=1990|isbn=978-0002154789|location=UK|page=431}}</ref> και ο [[Αυστρία|Αυστριακός]] ηθοποιός [[Χέλμουτ Μπέργκερ]] <ref name=":2">{{Cite book|title=Luchino Visconti: The Flames of Passion|last=Schifano|first=Laurence|publisher=HarperCollins Publishers Ltd; 1st UK ed edition|year=1990|isbn=978-0002154789|location=UK|page=404}}</ref> που πρωταγωνιστεί στις ταινίες ''Οι Καταραμένοι'', ''Το Λυκόφως των Θεών'' και ''Η Γοητεία της Αμαρτίας''. Η ομοφυλοφιλία είναι ένα θέμα που απαντά σε αρκετές ταινίες του Βισκόντι, κυρίως σε αυτές της τελευταίας περιόδου. Πάντως, σε κανένα έργο του δεν πρωταγωνιστεί κάποιος ανοιχτά ομοφυλόφιλος χαρακτήρας, αλλά συχνά παρατηρείται ένας υφέρπων ομοφυλοφιλικός ερωτισμός και ανεκδήλωτα ομοφυλοφιλικά ένστικτα μεταξύ των ηρώων.<ref name=bfi":2" />
 
Από την οικογένεια του, ιδιαίτερη αδυναμία είχε στη μητέρα του, Κάρλα, αλλά και στην αδελφή του Ουμπέρτα.<ref>Luchino Visconti, 14</ref> Η βίλα του στη νήσο [[Ίσκια]] λειτουργεί πλέον ως πολιτιστικό ίδρυμα και μουσείο αφιερωμένο σε αυτόν.<ref>{{cite web