Πομάκοι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Για πρώτη φορά στην περιοχή της Razlog (Βουλγαρία), οι Βουλγαροι Χριστιανοί αποκαλούν τους Βούλγαρους που αρνήθηκαν το Χριστιανισμό με τη λέξη
μ Carnegie (1914). Report of the international commission to inquire into the causes and conduct of the Balkan Wars. Washington, DC: Carnegie Endowment for International Peace
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:Pomak Photos 0011.jpg|thumb|right|300px|Πομάκες στο χωριό Μούγλα της Βουλγαρίας (1934).]]
Οι '''Πομάκοι''' ([[Βουλγαρική γλώσσα|βουλγαρικά]]: πομάτσι - πληθυντικό, και πομάκ – ενικό, [[Τουρκικά]]: ''Pomaklar'' / ''Πομακλάρ'' και «ΝΤΟΝΜΈ» dönme) είναι μία μουσουλμανική πληθυσμιακή ομάδα που μιλάει μία διάλεκτο της [[Βουλγαρική γλώσσα|βουλγαρικής]] <ref name="ethnologue_Bulgarian">{{cite web | url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bul | title=Ethnologue: Languages of the World'': Bulgarian. | accessdate=2012-10-12 | publisher=Ethnologue}}</ref> και συγκεκριμένα την [[Πομακική γλώσσα]] <ref name="karaxotza_biblio_pomakoi_glwssa">{{cite book | title=Η καθημερινή γλώσσα των Πομάκων | author=Σεμπαεδήν Καραχότζα | year=2006 | publisher=Εκδόσεις Σπανίδη | location=Ξάνθη | isbn=960-6653-08-0}}</ref>.
 
Η γλώσσα των Πομάκων αναφέρεται ως παλαιοσλαβική (αλλιώς, αρχαία βουλγαρική ή εκκλησιαστική σλαβική), με πολλές τουρκικές λέξεις, λόγω της τουρκικής παρουσίας στα Βαλκάνια. Η γλώσσα αυτή αντιπροσωπεύει την πρώτη γραπτή φιλολογική μορφή σλαβικής γλώσσας και με τα αρχαϊκά χαρακτηριστικά της βρίσκεται πολύ κοντά στην κοινή σλαβική ή πρωτοσλαβική (στη γλώσσα δηλαδή εκείνη που αποκαθίσταται υποθετικά βάσει της σύγκρισης των παραδεδομένων σλαβικών γλωσσών.)
Γραμμή 13:
Έτσι, ή άλλοι χριστιανοί της Βουλγαρίας τους ονόμασαν με τη λέξη «Πομάκ», επειδή ήταν «pomaknati» από  την χριστιανηκή πίστη και προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ.
 
«Apovtsi »- ήταν το όνομα των Χριστιανών που προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ στα Σκόπια (από την μεριά της Αλβανίας). Η ετυμολογία του ονόματος προέρχεται από την αλβανική λέξη για τον αδελφό. Θεωρείται δεδομένο ότι το όνομά τους δίνεται από τον γειτονικό αλβανικό πληθυσμό.
 
«Goriani» - ήταν το όνομα των Χριστιανών που προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ στο Μαυροβούνιο και στο Κοσσυφοπέδιο.
Γραμμή 21:
«ΝΤΟΝΜΈ» (τουρκική dönme) - ήταν το όνομα των Χριστιανών που προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ στην Τουρκία.
 
Στην ελληνική βιβλιογραφία, έχει υποστηριχτεί πως ο όρος προέρχεται από την ελληνική γλώσσα. Παραδίδονται οι εκδοχές πως συνδέεται με την ονομασία αρχαίας θρακικής πόλης ή με τη λέξη ''πομάξ'' που δηλώνει τον πότη<ref>Βλ. Μαγκριώτης Γ., ''Πομάκοι ή Ροδοπαίοι;'', Αθήνα 1990, όπως παρατίθεται στο Turan, Omer. "Pomaks, their past and present", ''Journal of Muslim Minority Affairs'' 19. 1 (Apr 1999): 69-83</ref>. Κατά μία άλλη ελληνική εκδοχή, προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ιππομάχος. Οι ιππομάχοι ήταν αυτοί που απάρτιζαν το φοβερό ιππικό του Μ. Αλεξάνδρου.
 
Επίσης μια ακόμη εκδοχή είναι, το όνομα Πομάκος να προέρχεται από την ελληνική λέξη απόμαχος (πόμαχος --> πομάκος). Ο Βυζαντινός στρατός ο οποίος άρχισε να υφίσταται, σαν οργανωμένο σύνολο, κυρίως από την εποχή τού Αναστασίου Α’ (491 - 518), περιελάμβανε και τους Απόμαχους. Οι Απόμαχοι ήταν οι στρατιώτες πού απομακρύνονταν μετά το όριο ηλικίας των 40 ετών. Πρέπει δε να ήταν και όσοι έγιναν ανίκανοι για τον στρατό, από προηγουμένη πολεμική υπηρεσία. Αυτές οι ομάδες των Απομάχων, εγκαταστάθηκαν κατά μήκος του ορεινού όγκου της Ροδόπης, με τα μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού τους να βρίσκεται στην σημερινή Βουλγαρία, και οι οποίοι αργότερα κατά την Οθωμανική κυριαρχία, εξισλαμίστηκαν.
 
== Καταγωγή ==
Γραμμή 29:
[[Εικόνα:20091128 Medusa Xanthi Thrace Greece 1.jpg|right|thumb|200px|Το χωριό [[Μέδουσα Ξάνθης|Μέδουσα]] (Μέμκοβα) στην ορεινή Ξάνθη.]]
Οι χώρες όπου ζουν οι Πομάκοι διεκδικούν την εθνική τους καταγωγή. Τόσο η [[Βουλγαρία]] όσο και η [[Ελλάδα]], η [[Τουρκία]] αλλά και οι υπόλοιπες χώρες έχουν διεκδικήσει τους Πομάκους, παρουσιάζοντας διαφορετικά ιστορικά στοιχεία προκειμένου να ενισχύσουν τους εθνικούς μύθους προσεταιρισμού τους <ref name="eminov_101">{{cite book | title=Turkish & Other Muslim Minorities | author=Ali Eminov | year=1997 | publisher=C. Hurst & Co. (Publishers) | pages=101 | isbn=1-85065-319-4 | url=http://books.google.gr/books?id=q9ZS0B0dYHMC&pg=PA101#v=onepage&q&f=false}}</ref>. Δύο αδιαμφισβήτητα δεδομένα είναι ότι οι Πομάκοι είναι Βουλγαρόφωνοι και είναι μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα <ref name="Ghodsee_pomaks_p38"/>. Για την προέλευση των Πομάκων έχουν διατυπωθεί διάφορες αντικρουόμενες θεωρίες:
* Στην Ελλάδα ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι Πομάκοι είναι απόγονοι του [[Παίονες|Παιονικού φύλου]] των [[Αγριάνες|Αγριάνων]] <ref name="abc_clio_ethnic_encyclopedia_pomaks">{{cite book | title=Ethnic Groups of Europe: An Encyclopedia / Pomaks | author=Jeffrey Cole | year=May 2011 | publisher=ABC-CLIO | isbn=978-1-59884-302-6 | url=http://books.google.gr/books?id=Wlth0GRi0N0C&pg=PA288#v=onepage&q&f=false}}</ref>. Σύμφωνα με τους Έλληνες ο αρχαίος αυτός θρακικός λαός αναμίχτηκε με ελληνικά φύλα και στη συνέχεια εκσλαβίστηκε γλωσσικά και ασπάστηκε την ισλαμική θρησκεία κατά την οθωμανική περίοδο. Σήμερα η γλώσσα που μιλάνε οι Πομάκοι στην Ελλάδα είναι ουσιαστικά η ίδια σλαβική γλώσσα με την Βουλγάρικη διάλεκτο <ref name="minorityrights_turks_pomaks">{{cite web | url=http://www.minorityrights.org/1533/greece/turks-and-pomaks.html | title=Turks and Pomaks | accessdate=2012-12-13 | publisher=Minority rights groups international}}</ref> η οποία ομιλείται στην περιοχή Μαντάν και Ρούντοζεμ (βορείως της Ξάνθης στην Βουλγαρία) <ref name="Ghodsee_pomaks_p38"/>. Οι Βούλγαροι υποστηρίζουν ότι οι Πομάκοι είχαν Βουλγαρική συνείδηση αλλά λόγω πολιτικής της Ελλάδας τα τελευταία 50 χρόνια, έχουν αποκτήσει την Τουρκική συνείδηση.<ref name="tvxs_pomakoi_boulgarikh_tourkikh_syneidhsh">{{cite news | url=http://tvxs.gr/news/%CE%AD%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%88%CE%B1%CE%BD-%CE%B5%CE%AF%CF%80%CE%B1%CE%BD/%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CE%B9-%CE%B8%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82-%C2%AB%CE%BF%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%BA%CE%BF%CE%B9-5-%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%BC%CF%80%CF%8C%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B1%CE%BD-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%84%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%82-%CE%BF%CE%B9-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B5 | title=Μεταφρασμένο ολοσέλιδο ρεπορτάζ από την εφημερίδα «Σεγκα», της Τάνια Μανγκαλάκοβα: Πομάκοι Θράκης: «Οι Τούρκοι 5 αιώνες δεν μπόρεσαν να μας κάνουν Τούρκους, οι Έλληνες μας έκαναν σε 50 χρόνια». | accessdate=2012-12-13 | date=2010-10-06}}</ref>
* Οι Βούλγαροι ιστορικοί θεωρούν τους Πομάκους εξισλαμισμένους [[Βούλγαροι|Βούλγαρους]]. Κατά την Σοσιαλιστική Βουλγαρία χρηματοδοτήθηκαν έρευνες με σκοπό να παρουσιαστεί ότι οι Πομάκοι είναι εθνικά Βούλγαροι Σλάβοι χριστιανοί οι οποίοι υιοθέτησαν το ισλάμ στο παρελθόν. Σε αυτή τη θεωρία το αναπάντητο ερώτημα είναι αν οι Πομάκοι έγιναν μουσουλμάνοι ατομικά ή μαζικά αλλά και αν έγινε χρήση βίας για να αλλαξοπιστήσουν. Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία Βουλγάρων ιστορικών οι Πομάκοι που συγκεντρώνονταν στην οροσειρά της Ροδόπης αλλαξοπίστησαν στο ισλάμ κατά την οθωμανική αυτοκρατορία, με δική τους πρωτοβουλία, κυρίως για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Συγκεκριμένα στην θεωρία αναφέρεται ότι οι Πομάκοι ζούσαν σε άγονη περιοχή με περιορισμένη γεωργική παραγωγή. Οι Πομάκοι ως μέλη του χριστιανικού Μιλλέτ είχαν μεγαλύτερη φορολόγηση από την οθωμανική διοίκηση σε σχέση με το Μουσουλμανικό Μιλλέτ.<ref name="Ghodsee_pomaks_p39-40">{{cite book | title=Muslim Lives in Eastern Europe: Gender, Ethnicity, and the Transformation of Islam in Postsocialist Bulgaria | author=Kristen Ghodsee | year=2009 | publisher=Princeton University Press | pages=39-40 | isbn=978-0691139555 }}</ref> Εδώ αξίζει να σημειωθεί συν τις άλλοις ότι, από τους Κώδικες της Μητροπόλεως Φιλιππουπόλεως, προκύπτει ότι τα μέσα του 17ου αιώνα (το 1628 κατά τους Βούλγαρους, κατ' άλλους το 1636 – 1672) οι πρόκριτοι των Πομάκων, για λόγους επιβίωσης αποφάσισαν ομαδικό εξισλαμισμό. Το γεγονός αυτό αποδέχονται και οι ιστορικοί, ο Τσέχος Κ. Jerecek και ο Βούλγαρος πρώην πρεσβευτής στην Ελλάδα (ελληνικής καταγωγής από την μητέρα του), πρόεδρος της βουλγαρικής βουλής Ν. Todorov. Ειδικότερα, κατά τον προαναφερθέντα Τσέχο ιστορικό, ο εξισλαμισμός που άρχισε σταδιακά τον 16ο αιώνα επί Σελίμ Α (1512 -1520), ολοκληρώθηκε επί Μεχμέτ Δ (1641 – 1661). Τότεμετά οιτα πρόκριτοιαιματηρά τωνγεγονότα Πομάκωνστην παρουσιάσθηκανκοιλάδα στιςτου αρχές της Φιλιππουπόλεως και γνωστοποίησαν την απόφασή τους να προσχωρήσουν στο ισλάμ. Ο Τούρκος διοικητής φοβήθηκε το σκάνδαλο και τους παρέπεμψε στο Μητροπολίτη Φιλιππουπόλεως Γαβριήλ (1636 – 1672). Ο τελευταίος προσπάθησε να τους αποτρέψει, αλλά προσέκρουσεΤσεπίνου στην απόφασή τους να απαλλαγούν από την τουρκική καταπίεση. Κατά την παράδοση των Ελλήνων της Φιλιππουπόλεως, η περιτομή έγινε πανηγυρικά στο παλαιό τζαμί κοντά στο Διοικητήριο. Με την επιστροφή τους στη Ροδόπη εξισλαμίστηκαν και οι ομόφυλοί τουςΒουλγαρία. Οι Πομάκοι στην Βουλγαρία δεν αναγνωρίζονται ως ξεχωριστή μειονότητα και αναγνωρίζονται μόνο ως Βούλγαροι <ref name="USA_Library_of_Congress_Country_Studies_Pomaks">{{cite web | url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+bg0085%29 | title= A Country Study: Bulgaria, "Pomaks" | accessdate=2012-12-14 | publisher=Library of Congress Country Studies | date=1992-06|archiveurl=https://archive.is/e9de|archivedate=2012-12-12}}</ref>.
* Κατά τους Τούρκους ιστορικούς είναι [[Τουρκικά φύλα|Τούρκοι]] "Κουμάνοι" οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Ροδόπης πριν την Οθωμανική κατάκτηση της περιοχής. Τα φύλα αυτά που λόγω της γειτνίασης με ΣλάβουςΒούλγαρους, έμαθαν τη [[Βουλγαρική γλώσσα|Βουλγαρική]] γλώσσα με την συνεχή επαφή με τους Βούλγαρους χριστιανούς <ref name="Ghodsee_pomaks_p38"/>. '''Η υπόθεση αυτή απορρίπτεται από σύγχρονες (αρχές 21ου αι.) γενετικές μελέτες.<ref>[http://inkomotini.gr/vieos-%CF%84%CE%BF-dna-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%BA%CF%89%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BD%CF%8D%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7-%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9/][[Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης|Τριανταφυλλίδης Κωνσταντίνος]], συνέντευξη στα πλαίσια του Συμποσίου «Οι Πομάκοι της Θράκης: Πολυεπιστημονικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις», Δημοκρήτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Μάρτιος 2017, βίντεο στον ιστοχώρο IN KOMOTINI, 18-3-2017.</ref>'''
* Οι [[Σλαβομακεδόνες]] ιστορικοί υποστηρίζουν ότι οι ΠομάκοιΤορμπέςοι είναι Σλαβομακεδόνες οι οποίοι ασπάστηκαν βίαια το Ισλάμ από τους Οθωμανούς <ref name="Ghodsee_pomaks_p38"/>.
* Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία οι Πομάκοι είναι ξεχωριστή εθνότητα. Η Βουλγάρικη γλώσσα οφείλεται με την συχνή επαφή με τους χριστιανούς Βούλγαρους.<ref name="Ghodsee_pomaks_p38"/>Σε αυτή τη θεωρία το αναπάντητο ερώτημα είναι παρά το γεγονός ότι είχαν επαφή με τις ελληνικές κοινότητες των Βαλκανίων, γιατί να μην πάρουν ελληνική ή τουρκική ως μητρική τους γλώσσα. Η απάντηση μάλλον βρίσκεται στην προηγούμενη ερώτηση.
 
Σύμφωνα με γενετικές έρευνες, οι Πομάκοι είναι αυτόχθονες πληθυσμοί της Ροδόπης με χαρακτηριστικά απομόνωσης. Σε σύγκριση με άλλους μεσογειακούς πληθυσμούς της περιοχής, βρέθηκε ότι σχετίζονται γενετικά περισσότερο με τους Έλληνες και τους Βουλγάρους παρά με τους Τούρκους.<ref>[http://www.he.duth.gr/conference/attachments/article/83/ABSTRACTS.pdf Sawsan Khdair,
The Origin of Pomaks and Their Genetic Relatedness with Other Mediterranean Populations, Διεθνές συνέδριο με θέμα «Οι Πομάκοι της Θράκης: Πολυεπιστημονικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις, 17-19 Μαρτίου 2017, Δημοκρήτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας, Κομοτηνή.]</ref><ref>[http://inkomotini.gr/vieos-%CF%84%CE%BF-dna-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%BA%CF%89%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CE%BA%CE%BD%CF%8D%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7-%CE%B8%CF%81%CE%B1%CE%BA%CE%B9/ [[Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης|Τριανταφυλλίδης Κωνσταντίνος]], συνέντευξη στα πλαίσια του Συμποσίου «Οι Πομάκοι της Θράκης: Πολυεπιστημονικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις», Δημοκρήτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Μάρτιος 2017, βίντεο στον ιστοχώρο IN KOMOTINI, 18-3-2017.]</ref>
 
Γραμμή 50:
 
== Ιστορία ==
Υπάρχουν αρκετές πηγές που δείχνουν ότι ένα μεγάλο μέρος του Μουσουλμανικού πληθυσμού σε ορισμένες περιοχές της Μακεδονίας και των βουνών της Ροδόπης (Πομάκοι) εξισλαμίστηκαν με βίαιο τρόπο από το τουρκικό στρατό. Υπήρξαν δύο περίοδοι εξισλαμισμού: α) η μια περίοδος έγινε το πρώτο μισό του 16ου αιώνα κάτω από τον Σουλτάνο [[Σελίμ Α΄]] (1512-1520) και β) η δεύτερη περίοδος εξισλαμισμού έλαβε χώρα το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα κάτω από τον Σουλτάνο [[Μωάμεθ Δ΄]] (1648-1687).<ref name="anton_minkov_eksislamismos_p77_78">{{cite book | title=Conversion to Islam in the Balkans: Kisve Bahasi Petitions and Ottoman Social Life, 1670-1730 | author=Anton Minkov - edited by Suraiya Faroqhi and Halil Inalcik | year=2004 | publisher=Brill | location=Leiden | pages=77-78 | isbn=90-04-13576-6}}</ref> Ο μοναχός [[Παχώμιος Ρουσάνος]] (1508-1553), που επισκέφτηκε την ορεινή Ξάνθη, έγραψε το 1550 ότι μόνο 6 ή 9 χωριά είχαν στραφεί στο ισλάμ<ref>[http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_01/10/2009_300162 Εφημερίδα "Καθημερινή", Στήλη Ταξίδια "Πομακοχώρια Θράκης, Πολυπολιτισμική Ελλάδα", Νικόλαος Θ. Κόκκας, Αθήνα 1 Οκτωβρίου 2009]{{dead link|date=June 2015}}</ref>.
 
ΚαταΣτη την παράδοση των ΒουλγάρωνΒουλγαρία, ο [[Μέγας Βεζίρης]] [[Κιοπρουλού Μεχμέτ πασάς]] (1656-1661) απείλησε τους Βούλγαρους της κοιλάδας του Τσεπίνου (στη βορειοδυτική [[Ροδόπη]]) ότι αν δε προσέρχονταν στο Ισλάμ, θα εξοντώνονταν. Πράγματι, το 1656 Οθωμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στην κοιλάδα του Τσεπίνου, συνέλαβαν τους προύχοντες των Βούλγαρων και τους μετέφεραν στον τοπικό πασά, όπου αναγκάστηκαν με βίαιο τρόπο να υποκύψουν. Ο Μέγας Βεζίρης Μεχμέτ Κιοπρουλού, μετά τον ομαδικό εξισλαμισμό, κατέστρεψε 218 εκκλησίες και 336 παρεκκλήσια στις περιοχές των Βούλγαρων.<ref name="phd_liazos_p18"/> Τα ερείπια της καταστροφής παραμένουν έως και σήμερα σε πολλά μέρη. Το γεγονός αυτό έχει μείνει ως ανάμνηση στις Πομακικές κοινότητες. Ο εξισλαμισμός δεν έγινε πάντοτε οικειοθελώς. Πολλοί Βουλγαροι Χριστιανοί προτίμησαν να πεθάνουν παρά να εξισλαμιστούν, πηδώντας σε κάποιο βάραθρο. Σημεία θυσίας των Βούλγαρων Χριστιανών αναφέρονται σε πολλές κωμοπόλεις και χωριά των Πομάκων, όπως το ''Γκούλεμ Κάμεν'' στη [[Γλαύκη Ξάνθης]], το ''Μόμτσι Κάμεν'' στο [[Ωραίο Ξάνθης]], το ''Τσερβέν Κάμεν'' στη [[Μάνταινα Ξάνθης]], η ''κορυφή Μαρίνα'' στην [[Αιώρα Ξάνθης]], ο ''βράχος Νεβιάστα'' στο [[Σμόλυαν]] [[Βουλγαρία]]ς, το ''Μόμιν Κάμεν'' στο [[Ζλάτογκραντ]] [[Βουλγαρία]]ς, στην [[Πάχνη Ξάνθης]], στην [[Κοττάνη Ξάνθης]] και στη [[Σιρόκα Λάκα]] [[Βουλγαρία]]ς.<ref>Μ. Γ. Βαρβούνης "Λαογραφικά των Πομάκων της Θράκης", Αθήνα 1996</ref>
 
Με την απελευθέρωση της Δυτικής [[Θράκη]]ς το 1920, διαπιστώθηκε η ύπαρξη πολλών Πομάκων κρυπτοχριστιανών, οι οποίοι και εκδηλώθηκαν. Στη βιβλιογραφία έχει δημοσιευτεί η περίπτωση κάποιου Γιουσούφ από τον [[Κέχρος Ροδόπης|Κέχρο Ροδόπης]], που διατηρούσε τα άμφια του παππού του που ήταν χριστιανός ιερέας <ref name="phd_liazos_p18">{{cite book | title=Τα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια της μειονοτικής εκπαίδευσης στην ανάπτυξη διαπολιτισμικών σχέσεων μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων στυ Δυτική Θράκη | author=Λιάζος, Νικόλαος | year=2006 | publisher=Διδακτορική Διατριβή - Σχολή Θεολογική. Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας | location=Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) | pages=18 | url=http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/14508#page/22/mode/2up}}</ref>.
Γραμμή 59:
 
[[Εικόνα:Baptizing the village of Banite.jpg|thumb|right|300px|1912: Βάφτιση Πομάκων στο χωριό Μπανίτε, στην περιοχή του Σμόλυαν της Βουλγαρίας (βορείως της Ξάνθης).]]
Στις [[16 Αυγούστου]] του [[1913]], ξέσπασε το επαναστατικό τουρκικό κίνημα στις περιοχές Κοσούκαβακ (σημερινό Κρούμοφγκραντ Βουλγαρίας), Μαστανλί (σημερινό Μόμτσιλγκραντ Βουλγαρίας) και [[Κάρντζαλι]]. Οι επαναστάτες κατέλαβαν επίσης την Κομοτηνή, την Ξάνθη και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης (Δεδέαγατς). Την 1η Σεπτεμβρίου 1913 ιδρύθηκε στην Κομοτηνή η [[Δημοκρατία Δυτικής Θράκης|"Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης"]] (''Garbi Trakya Hukumet i Muvakkatesi''). Η Οθωμανική διοίκηση δεν υποστήριξε τους επαναστάτες και έτσι, με την ανοχή Οθωμανικής κυβέρνησης, η περιοχή παραδόθηκε στο Βουλγαρικό στρατό στις [[30 Οκτωβρίου]] [[1913]]. Οι επαναστάτες (αν και αν και τούρκοι μουσουλμάνοι) αναζήτησανέλαβαν στήριξηβοήθεια, κυρίως από την Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) διορίστηκε Έλληνας δήμαρχος<ref>στην τουρκική: Biyiklioglou Tevfik, "Trakya' da millî mücadele" Άγκυρα 1956</ref><ref>στη γερμανική: Peter Soustal, "Thrakien (Thrake, Rodope und Haimimontos)" Βιέννη 1991</ref><ref>Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Aνατολικής Mακεδονίας - Θράκης, "Θράκη" Κομοτηνή 1994</ref><ref>στην τουρκική: Aydinli Ahmet, "Bati Trakya faciasinin icyuzu" Κωνσταντινούπολη 1972</ref>. Μετά το τέλος του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]], 8 Πομάκοι βουλευτές της Βουλγαρικής βουλής, απευθυνόμενοι στις κυβερνήσεις της [[Ελλάς|Ελλάδος]] και [[Γαλλία]]ς, ζήτησαν να προστατευτεί η εθνική και θρησκευτική τους ιδιαιτερότητα από τη Βουλγαρική διοίκηση<ref>[http://www.pomak.eu/en/content/pomaks-history-slavic-people-muslim-faith-%E2%80%93-history-and-modernity European Union Pomak Forum]</ref>. Η πολιτική της Βουλγαρίας το [[1912]] ήταν οι Πομάκοι να "εκχριστιανιστούν" και να αλλάξουν όνομα και ταυτότητα <ref>{{cite book | title=Balkan Border Crossings: First Annual of the Konitsa Summer School | author=Vassilis Nitsiakos, Ioannis Manos, Georgios Agelopoulos, Aliki Angelidou, Vassilis Dalkavoukis | year=2008 | publisher=LIT Verlag Münster | pages=179-180 | isbn=978-3-8258-0918-8 | url=http://books.google.gr/books?id=M0NjLLVK18cC&pg=PA179#v=onepage&q&f=false}}</ref>. Κατά την [[Δημοκρατία Δυτικής Θράκης|"Προσωρινή Διοίκηση Δυτικής Θράκης"]] οι Βούλγαροι επέβαλαν με βία "βουλγαροποίηση" των μουσουλμάνων Πομάκων μέσω χριστιανικών βαπτίσεων. Αναφέρεται σε πηγές ότι ένας εξαρχικός Βούλγαρος κληρικός βάπτιζε τους Πομάκους χριστιανούς παράλληλα τους απέδιδε ένα Βουλγάρικο όνομα σχετικό με την Βουλγάρικη ιστορία και εκκλησία. Καθώς με το ένα χέρι έριχνε αγιασμένο νερό τηρώντας την θρησκευτική παράδοση. Στις γυναίκες επιβαλλόταν να κυκλοφορούν χωρίς μαντίλα.<ref name="last_ottomas_baptism_pomaks_komotini_1923_p27">{{cite book | title=The Last Ottomans: The Muslim Minority of Greece, 1940-49 | author=Kevin Featherstone, Dimitris Papadimitriou, Argyris Mamarelis, Georgios Niarchos | year=2011 | publisher=Palgrave Macmillan | pages=27 | isbn=978-0-230-23251-8}}</ref> Η "Χριστιανοποίηση" των Πομάκων παραβίαζε της συνθήκη της Κωνσταντινούπολης (1912) και του Βουκουρεστίου (1913) όπου η Βουλγαρία έπρεπε να σεβαστεί την θρησκευτική ελευθερία - επιλογή των πολιτών.<ref name="balkan_Genocides_pomaks_baptism_p31">{{cite book | title=Balkan Genocides: Holocaust and Ethnic Cleansing in the Twentieth Century | author=Paul Mojzes | year=2011 | publisher=Rowman & Littlefield | pages=31 | isbn=978-1-4422-0663-2 | url=http://books.google.gr/books?id=m5bDUFZXQ5sC&pg=PA31#v=onepage&q&f=false}}</ref>
 
Το 1920, κατά τη διάρκεια της οριοθέτησης των νέων συνόρων της Βουλγαρίας και της Ελλάδας με την ανταλλαγή πληθυσμών, οι Πομάκοι θα έπρεπε να εγκατασταθούν στη Βουλγαρία όπως οι υπόλοιποι Βούλγαροι της Θράκης. Οι Πομάκοι που παραμένουν στην Ελλάδα δεν ήταν επιθυμητοι από τις βουλγαρικές αρχές λόγω τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν από αυτούς στο Θρακικό πληθυσμό της Βουλγαρίας κατά τη διάρκεια των σφαγών το 1913<ref>{{Cite news|url=|title=Carnegie (1914). Report of the international commission to inquire into the causes and conduct of the Balkan Wars. Washington, DC: Carnegie Endowment for International Peace|last=Carnegie|first=|date=(1914)|work=|first5=|accessdate=|via=}}</ref>
Κατά τη διάρκεια της [[Βουλγαρία|βουλγαρικής]] Κατοχής της [[Ανατολική Μακεδονία και Θράκη|Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης]], ένας μικρός αριθμός Πομάκων της ορεινής Ξάνθης υποστήριξε τους αντάρτες του [[Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός|ΕΛΑΣ]] ενώ αρκετοί Πομάκοι τόσο της [[Ελλάδα|ελληνικής]] όσο και της [[Βουλγαρία|βουλγαρικής]] επικράτειας ενίσχυσαν τις [[Εθνικισμός|εθνικιστικές]] αντάρτικες ομάδες του [[Αντών Τσαούς]] τόσο ως τροφοδότες και σύνδεσμοι όσο και ως αντάρτες κατά το τέλος της Κατοχής<ref>Χατζηαναστασίου Τάσος (2003) Αντάρτες και καπετάνιοι - Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, 1942-1944, εκδ. αδελφών Κυριακίδη, σελ 169 - 170 και 231 - 232.</ref> και την περίοδο των [[Δεκεμβριανά|Δεκεμβριανών]]. Οι Πομάκοι σύμμαχοι των εθνικιστών ανταρτών ( στην πλειοψηφία τους αυτόμολοι από τη [[Βουλγαρία]] ) υπολογίζονταν μεταξύ 300<ref>Παρμενίων Παπαθανασίου, Για τον ελληνικό Βορρά, εκδόσεις Παπαζήσης, τόμος Β', σελ 740.</ref> και 600<ref>Φοίβος Νεοκόσμου Γρηγοριάδης, Ιστορία του Ελληνικού Εμφυλίου 1945 - 49 : Το δεύτερο αντάρτικο, τόμος 2, σελ 324.</ref> ανδρών ενώ έγγραφο του [[Αντών Τσαούς|Φωστερίδη]] προς το [[ΓΕΣ]] περιλάμβανε τα ονόματα 89 Πομάκων<ref>K. Featherstone, Δ. Παπαδημητρίου, Α. Μαμαρέλης, Γ. Νιάρχος, Οι τελευταίοι Οθωμανοί - Η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης, 1940-1949, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2013, σελ 259 - 262.</ref>.
 
Ίδιοι οι Πομάκοι επίσης, φοβούνται να μην κριθούν από το Δικαστήριο της Βουλγαρίας, και επιθυμούν να παραμείνουν στην Ελλάδα, ως Έλληνες πολίτες. Η [[wikipedia:Treaty_of_Sèvres|Συνθήκη των Σεβρών (1920) - The Treaty of Sèvres (French: Traité de Sèvres)]], δέχθηκε το αίτημά τους και διέταξε τις ελληνικές αρχές να αφήσούν στην Ελλάδα τους Πομάκους που για δικούς τους λόγους δεν μπορούσαν να πάνε στη Βουλγαρία.
Το 1920, κατά τη διάρκεια της οριοθέτησης των νέων συνόρων της Βουλγαρίας και της Ελλάδας με την ανταλλαγή πληθυσμών, οι Πομάκοι θα έπρεπε να εγκατασταθούν στη Βουλγαρία όπως οι υπόλοιποι Βούλγαροι της Θράκης.
 
Στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκαν μόνο οι Πομάκοι από τα χωριά που δεν έχουν συνεργαστεί με τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των βουλγαρών της Θράκης το 1913 - Carnegie (1914). Report of the international commission to inquire into the causes and conduct of the Balkan Wars. Washington, DC: Carnegie Endowment for International Peace.
Οι Πομάκοι που παραμένουν στην Ελλάδα δεν ήταν επιθυμητοι από τις βουλγαρικές αρχές λόγω τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν από αυτούς στο Θρακικό πληθυσμό της Βουλγαρίας κατά τη διάρκεια των σφαγών το 1913.
 
Κατά τη διάρκεια της [[Βουλγαρία|βουλγαρικής]] Κατοχής της [[Ανατολική Μακεδονία και Θράκη|Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης]] το 1941, ένας μικρός αριθμός Πομάκων της ορεινής Ξάνθης υποστήριξε τους αντάρτες του [[Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός|ΕΛΑΣ]] ενώ αρκετοί Πομάκοι τόσο της [[Ελλάδα|ελληνικής]] όσο και της [[Βουλγαρία|βουλγαρικής]] επικράτειας ενίσχυσαν τις [[Εθνικισμός|εθνικιστικές]] αντάρτικες ομάδες του [[Αντών Τσαούς]] τόσο ως τροφοδότες και σύνδεσμοι όσο και ως αντάρτες κατά το τέλος της Κατοχής<ref>Χατζηαναστασίου Τάσος (2003) Αντάρτες και καπετάνιοι - Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, 1942-1944, εκδ. αδελφών Κυριακίδη, σελ 169 - 170 και 231 - 232.</ref> και την περίοδο των [[Δεκεμβριανά|Δεκεμβριανών]]. Οι Πομάκοι σύμμαχοι των εθνικιστών ανταρτών ( στην πλειοψηφία τους αυτόμολοι από τη [[Βουλγαρία]] ) υπολογίζονταν μεταξύ 300<ref>Παρμενίων Παπαθανασίου, Για τον ελληνικό Βορρά, εκδόσεις Παπαζήσης, τόμος Β', σελ 740.</ref> και 600<ref>Φοίβος Νεοκόσμου Γρηγοριάδης, Ιστορία του Ελληνικού Εμφυλίου 1945 - 49 : Το δεύτερο αντάρτικο, τόμος 2, σελ 324.</ref> ανδρών ενώ έγγραφο του [[Αντών Τσαούς|Φωστερίδη]] προς το [[ΓΕΣ]] περιλάμβανε τα ονόματα 89 Πομάκων<ref>K. Featherstone, Δ. Παπαδημητρίου, Α. Μαμαρέλης, Γ. Νιάρχος, Οι τελευταίοι Οθωμανοί - Η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης, 1940-1949, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2013, σελ 259 - 262.</ref>.
Ίδιοι οι Πομάκοι επίσης, φοβούνται να μην κριθούν από το Δικαστήριο της Βουλγαρίας, και επιθυμούν να παραμείνουν στην Ελλάδα, ως Έλληνες πολίτες.
 
Την άνοιξη του 1954 η Ελλάδα θέσπισε τον επίσημο χαρακτηρισμό ολόκληρης της μειονότητας ως Τουρκικής και σε αυτό το χαρακτηρισμό συμπεριλάμβανε και τους Πομάκους.<ref>{{cite book|title=Muslim Identity and the Balkan State|year=1997|publisher=C. Hurst & Co|location=United Kingdom|isbn=1-85065-276-7|pages=85|url=http://books.google.gr/books?id=lQqHjwW6XzcC&pg=PA85&lpg=PA85#v=onepage&q&f=false|author=Hugh Poulton, Suha Taji-Farouki}}</ref><ref>{{cite journal|last=Stefanos|first=Stavros|title=Cultural Rights for National Minorities: Covering the Defict in the Protection Provided by the European Convention on Human Rights|journal=IALS Bulletin|year=1997|volume=25|pages=9}}</ref> Ο νόμος 3065/1954 (ΦΕΚ Α’ 239, 9.10.1954) ήταν ο πρώτος νόμος που ρύθμιζε τα θέματα της μειονοτικής εκπαίδευσης ο οποίος ισχύει μέχρι σήμερα.<ref>{{cite web|last=Huseyinoglu|first=Ali|title=The Development of Minority Education at the South - easternmost Corner of the EU: The Case of Muslim Turks in Western Thrace, Greece|url=http://sro.sussex.ac.uk/39339/1/Huseyinoglu,_Ali_%28secured%29.pdf|publisher=University of Sussex|page=163|year=2012}}</ref> Στο Νόμο αυτό η Ελλάδα αναγνωρίζει τα σχολεία της μειονότητας ως Τουρκικά.<ref>{{cite journal|title=Νομοθετικό Διάταγμα 3065 "Περί τρόπου ιδρύσεως και λειτουργίας Τουρκικών Σχολείων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Δυτικής Θράκης και ρυθμίσεως ζητημάτων τινών αφορώντων εις την εποπτείαν αυτών και τους Επιθεωρητάς Τουρκικών σχολείων Δυτικής Θράκης."|journal=Εφημερίδα της Κυβέρνησης|year=1954|month=9 Οκτωβρίου|volume=Α|issue=239|url=http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wE718tTQ1NEEHdtvSoClrL8CDdq5QSx9YJ5MXD0LzQTLWPU9yLzB8V68knBzLCmTXKaO6fpVZ6Lx3UnKl3nP8NxdnJ5r9cmWyJWelDvWS_18kAEhATUkJb0x1LIdQ163nV9K--td6SIuetA609OEJbJ0G8ZtfwZWBm5Mae_-NJTm1pPlXqhbIHF}}</ref> Ο χαρακτηρισμός των Πομάκων ως Τούρκων ήταν στα πλαίσια πολιτικής κατά της κομμουνιστικής [[Βουλγαρία]]ς και της πιθανής επεκτατικής πολιτικής στην [[Θράκη]] και την [[Μακεδονία]]. Οι Πομάκοι μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1940 θεωρούνταν από την Ελληνική πολιτική ως πιθανοί συνεργάτες της [[Σόφια]]ς και των Σοβιετικών μιας και αυτοί βρίσκονται στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας και μιλάνε σλαβικήτην γλώσσα τους. Κατά τον εμφύλιο πόλεμο οι γειτονικές κομμουνιστικές χώρες θεωρούνταν απειλή και εφαρμόστηκε πολιτική Τουρκοποίησης των Πομάκων οι οποίοι μιλούν παλαιοσλαβική διάλεκτο (η Πομάκικη θεωρείται διάλεκτος της Βουλγάρικης γλώσσας; αλλιώς, αρχαία βουλγαρική ή εκκλησιαστική σλαβική <ref name="ethnologue_Bulgarian">{{cite web | url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bul | title=Ethnologue: Languages of the World'': Bulgarian. | accessdate=2012-10-12 | publisher=Ethnologue}}</ref>) και ζούσαν στην παραμεθόριο περιοχή κοντά στην τότε κομμουνιστική [[Βουλγαρία]]. Από την δεκαετία του 1990 η Ελληνική κυβέρνηση αλλά και αργότερα εθνικιστικοί κύκλοι (όπως του ΛΑΟΣ) υποστηρίζουν σωματεία και ομάδες Πομάκων οι οποίοι αναδεικνύουν την ανάδειξη της εθνικής ταυτότητας των Πομάκων ως διαφορετική από την ταυτότητα των Τούρκων. Το 1997 υποστηρίχθηκε η ίδρυση του "Κέντρου Πομακικών Σπουδών" και τότε ξεκίνησε η έκδοση της Εφημερίδας "Ζαγάλισα". Επίσης μέσω του "Κέντρου Πομάκικων Σπουδών" το 2009 ιδρύθηκε ο "Πανελλήνιος Σύλλογος Πομάκων" με χρηματοδότηση του επιχειρηματία Εφιετζόγλου {{Ref_label|ΣΤ|στ|none}}.<ref name="tsiteslikhs_islam_pomaks_bektashi_p235">{{cite book | title=Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant Newcomers | author=Konstantinos Tsitselikis | year=2012 | publisher=Martinus Nijhoff Publishers | pages=235 | isbn=978-90-04-22152-9 | url=http://books.google.gr/books?id=FdqRdctzEXcC&pg=PA235#v=onepage&q&f=false}}</ref> Ο σημερινός εκδότης της Πομάκικης εφημερίδας "Ζαγάλισα" [[Αχμέτ Ιμάμ]] υπήρξε το 2007 υποψήφιος με το [[ΛΑΟΣ]] <ref>{{cite news|title=Οι λίστες του ΛΑΟΣ|url=http://www.skai.gr/news/politics/article/58005/%CE%9F%CE%B9-%CE%BB%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%9B%CE%91%CE%9F%CE%A3/|accessdate=1 Μαΐου 2014|newspaper=skai.gr|date=28 Αυγούστου 2007}}</ref><ref>{{cite web|title=Ομηρία γαλλικού τηλεοπτικού συνεργείου στις Θέρμες.|url=http://www.xanthipress.gr/2010-09-30-07-42-32/|date=30 Σεπτεμβρίου 2010|publisher=xanthipress.gr|accessdate=1 Μαΐου 2014}}</ref> ενώ μέχρι το 1993 ήταν δάσκαλος (δημόσιος υπάλληλος) σε μειονοτικό σχολείο της Θράκης. To 1993 απολύθηκε λόγω "''ανθελληνικής''" δράσης / πειθαρχικής παράβασης άρθρων του υπαλληλικού κώδικα (δημοσίων υπαλλήλων). Το 2000 έκανε προσφυγή στο [[Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων|Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ)]] κατά της Ελλάδας (Νο. 63719/00) υποστηρίζοντας ότι η απόλυσή του έγινε λόγω ότι ήταν μέλος της Τουρκικής Μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Η προσφυγή του απορρίφθηκε από το δικαστήριο το 2003.<ref name="edad_imam_axmet">Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων - Πρώτο Τμήμα. ''Απόφαση επί του παραδέκτου της προσφυγής Νο. 63719/00 του Αχμέτ Ιμάμ κατά της Ελλάδας'' (μετάφραση στα ελληνικά). [http://www.nsk.gov.gr/webnsk/pdf.jsp?fileid=30841871 Απόφαση μεταφρασμένη στα Ελληνικά από την ιστοσελίδα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους]. {{pdf}} Η απόφαση στα αγγλικά [http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-23067 Application no. 63719/00 by Ahmet IMAM against Greece]. {{pdf}}</ref> Σήμερα ο [[Αχμέτ Ιμάμ]] υπερασπίζεται την Πομάκικη ταυτότητα σε διεθνείς οργανισμούς όπως του ΟΑΣΕ <ref name="xronos_oase_imam_axmet">{{cite news|title=Για πρώτη φορά άκουσαν στον ΟΑΣΕ περί Πομάκων στην Ελλάδα|newspaper=Χρόνος|date=21 Οκτωβρίου 2009}} Το άρθρο υπήρχε στο link [http://www.xronos.gr/detail.php?ID=49772&sphrase_id=18550] αλλά ο σύνδεσμος δεν λειτουργεί και υπάρχει διαθέσιμο online εδώ [http://www.berlin-athen.eu/PressCenter/Articles/index.php?id=126]{{dead link|date=June 2015}}</ref>. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις ενεργοί σύλλογοι που αφορούν τους Πομάκους: το [[Κέντρο Πομακικών Ερευνών]] και ο [[Πανελλήνιος Σύλλογος Πομάκων]] και ο [[Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων νομού Ξάνθης]]<ref>[http://www.snf.org/EL/index.php?ID=grants_EL&Rec_ID=45 Ίδρυμα Στάυρος Νιάρχος, Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων νομού Ξάνθης: Οικονομική ενίσχυση]{{dead link|date=June 2015}}</ref>, και δυο εφημερίδες, η [[Ζαγάλιστα (εφημερίδα0|Ζαγάλιστα]] (Αλήθεια στα Πομάκικα) (που εκδίδεται από το Κέντρο Πομακικών Ερευνών και γράφεται στα Πομάκικα με ελληνικούς χαρακτήρες) και η [[Γκαζέτε Πομάτσκι]]<ref>[http://books.google.gr/books?id=nZkvAAAAMAAJ&q=%CE%93%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CF%84%CE%B5+%CE%A0%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BA%CE%B9&dq=%CE%93%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CF%84%CE%B5+%CE%A0%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BA%CE%B9&hl=en&sa=X&ei=-9TGUZz7E4bNtAaYkYHAAw&ved=0CC0Q6AEwAA Θράκη: Η μειονότητα σήμερα] Μανώλης Κοττάκης, Νέα Σύνορα, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2000, σελ. 44</ref>.
Η [[wikipedia:Treaty_of_Sèvres|Συνθήκη των Σεβρών (1920) - The Treaty of Sèvres (French: Traité de Sèvres)]], δέχθηκε το αίτημά τους και διέταξε τις ελληνικές αρχές να αφήσούν στην Ελλάδα τους Πομάκους που για δικούς τους λόγους δεν μπορούσαν να πάνε στη Βουλγαρία.
 
Στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκαν μόνο οι Πομάκοι από τα χωριά που δεν έχουν συνεργαστεί με τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των βουλγαρών της Θράκης το 1913.
 
Την άνοιξη του 1954 η Ελλάδα θέσπισε τον επίσημο χαρακτηρισμό ολόκληρης της μειονότητας ως Τουρκικής και σε αυτό το χαρακτηρισμό συμπεριλάμβανε και τους Πομάκους.<ref>{{cite book|title=Muslim Identity and the Balkan State|year=1997|publisher=C. Hurst & Co|location=United Kingdom|isbn=1-85065-276-7|pages=85|url=http://books.google.gr/books?id=lQqHjwW6XzcC&pg=PA85&lpg=PA85#v=onepage&q&f=false|author=Hugh Poulton, Suha Taji-Farouki}}</ref><ref>{{cite journal|last=Stefanos|first=Stavros|title=Cultural Rights for National Minorities: Covering the Defict in the Protection Provided by the European Convention on Human Rights|journal=IALS Bulletin|year=1997|volume=25|pages=9}}</ref> Ο νόμος 3065/1954 (ΦΕΚ Α’ 239, 9.10.1954) ήταν ο πρώτος νόμος που ρύθμιζε τα θέματα της μειονοτικής εκπαίδευσης ο οποίος ισχύει μέχρι σήμερα.<ref>{{cite web|last=Huseyinoglu|first=Ali|title=The Development of Minority Education at the South - easternmost Corner of the EU: The Case of Muslim Turks in Western Thrace, Greece|url=http://sro.sussex.ac.uk/39339/1/Huseyinoglu,_Ali_%28secured%29.pdf|publisher=University of Sussex|page=163|year=2012}}</ref> Στο Νόμο αυτό η Ελλάδα αναγνωρίζει τα σχολεία της μειονότητας ως Τουρκικά.<ref>{{cite journal|title=Νομοθετικό Διάταγμα 3065 "Περί τρόπου ιδρύσεως και λειτουργίας Τουρκικών Σχολείων Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Δυτικής Θράκης και ρυθμίσεως ζητημάτων τινών αφορώντων εις την εποπτείαν αυτών και τους Επιθεωρητάς Τουρκικών σχολείων Δυτικής Θράκης."|journal=Εφημερίδα της Κυβέρνησης|year=1954|month=9 Οκτωβρίου|volume=Α|issue=239|url=http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wE718tTQ1NEEHdtvSoClrL8CDdq5QSx9YJ5MXD0LzQTLWPU9yLzB8V68knBzLCmTXKaO6fpVZ6Lx3UnKl3nP8NxdnJ5r9cmWyJWelDvWS_18kAEhATUkJb0x1LIdQ163nV9K--td6SIuetA609OEJbJ0G8ZtfwZWBm5Mae_-NJTm1pPlXqhbIHF}}</ref> Ο χαρακτηρισμός των Πομάκων ως Τούρκων ήταν στα πλαίσια πολιτικής κατά της κομμουνιστικής [[Βουλγαρία]]ς και της πιθανής επεκτατικής πολιτικής στην [[Θράκη]] και την [[Μακεδονία]]. Οι Πομάκοι μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1940 θεωρούνταν από την Ελληνική πολιτική ως πιθανοί συνεργάτες της [[Σόφια]]ς και των Σοβιετικών μιας και αυτοί βρίσκονται στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας και μιλάνε σλαβική γλώσσα. Κατά τον εμφύλιο πόλεμο οι γειτονικές κομμουνιστικές χώρες θεωρούνταν απειλή και εφαρμόστηκε πολιτική Τουρκοποίησης των Πομάκων οι οποίοι μιλούν παλαιοσλαβική διάλεκτο (η Πομάκικη θεωρείται διάλεκτος της Βουλγάρικης γλώσσας; αλλιώς, αρχαία βουλγαρική ή εκκλησιαστική σλαβική <ref name="ethnologue_Bulgarian">{{cite web | url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=bul | title=Ethnologue: Languages of the World'': Bulgarian. | accessdate=2012-10-12 | publisher=Ethnologue}}</ref>) και ζούσαν στην παραμεθόριο περιοχή κοντά στην τότε κομμουνιστική [[Βουλγαρία]]. Από την δεκαετία του 1990 η Ελληνική κυβέρνηση αλλά και αργότερα εθνικιστικοί κύκλοι (όπως του ΛΑΟΣ) υποστηρίζουν σωματεία και ομάδες Πομάκων οι οποίοι αναδεικνύουν την ανάδειξη της εθνικής ταυτότητας των Πομάκων ως διαφορετική από την ταυτότητα των Τούρκων. Το 1997 υποστηρίχθηκε η ίδρυση του "Κέντρου Πομακικών Σπουδών" και τότε ξεκίνησε η έκδοση της Εφημερίδας "Ζαγάλισα". Επίσης μέσω του "Κέντρου Πομάκικων Σπουδών" το 2009 ιδρύθηκε ο "Πανελλήνιος Σύλλογος Πομάκων" με χρηματοδότηση του επιχειρηματία Εφιετζόγλου {{Ref_label|ΣΤ|στ|none}}.<ref name="tsiteslikhs_islam_pomaks_bektashi_p235">{{cite book | title=Old and New Islam in Greece: From Historical Minorities to Immigrant Newcomers | author=Konstantinos Tsitselikis | year=2012 | publisher=Martinus Nijhoff Publishers | pages=235 | isbn=978-90-04-22152-9 | url=http://books.google.gr/books?id=FdqRdctzEXcC&pg=PA235#v=onepage&q&f=false}}</ref> Ο σημερινός εκδότης της Πομάκικης εφημερίδας "Ζαγάλισα" [[Αχμέτ Ιμάμ]] υπήρξε το 2007 υποψήφιος με το [[ΛΑΟΣ]] <ref>{{cite news|title=Οι λίστες του ΛΑΟΣ|url=http://www.skai.gr/news/politics/article/58005/%CE%9F%CE%B9-%CE%BB%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%9B%CE%91%CE%9F%CE%A3/|accessdate=1 Μαΐου 2014|newspaper=skai.gr|date=28 Αυγούστου 2007}}</ref><ref>{{cite web|title=Ομηρία γαλλικού τηλεοπτικού συνεργείου στις Θέρμες.|url=http://www.xanthipress.gr/2010-09-30-07-42-32/|date=30 Σεπτεμβρίου 2010|publisher=xanthipress.gr|accessdate=1 Μαΐου 2014}}</ref> ενώ μέχρι το 1993 ήταν δάσκαλος (δημόσιος υπάλληλος) σε μειονοτικό σχολείο της Θράκης. To 1993 απολύθηκε λόγω "''ανθελληνικής''" δράσης / πειθαρχικής παράβασης άρθρων του υπαλληλικού κώδικα (δημοσίων υπαλλήλων). Το 2000 έκανε προσφυγή στο [[Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων|Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ)]] κατά της Ελλάδας (Νο. 63719/00) υποστηρίζοντας ότι η απόλυσή του έγινε λόγω ότι ήταν μέλος της Τουρκικής Μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Η προσφυγή του απορρίφθηκε από το δικαστήριο το 2003.<ref name="edad_imam_axmet">Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων - Πρώτο Τμήμα. ''Απόφαση επί του παραδέκτου της προσφυγής Νο. 63719/00 του Αχμέτ Ιμάμ κατά της Ελλάδας'' (μετάφραση στα ελληνικά). [http://www.nsk.gov.gr/webnsk/pdf.jsp?fileid=30841871 Απόφαση μεταφρασμένη στα Ελληνικά από την ιστοσελίδα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους]. {{pdf}} Η απόφαση στα αγγλικά [http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-23067 Application no. 63719/00 by Ahmet IMAM against Greece]. {{pdf}}</ref> Σήμερα ο [[Αχμέτ Ιμάμ]] υπερασπίζεται την Πομάκικη ταυτότητα σε διεθνείς οργανισμούς όπως του ΟΑΣΕ <ref name="xronos_oase_imam_axmet">{{cite news|title=Για πρώτη φορά άκουσαν στον ΟΑΣΕ περί Πομάκων στην Ελλάδα|newspaper=Χρόνος|date=21 Οκτωβρίου 2009}} Το άρθρο υπήρχε στο link [http://www.xronos.gr/detail.php?ID=49772&sphrase_id=18550] αλλά ο σύνδεσμος δεν λειτουργεί και υπάρχει διαθέσιμο online εδώ [http://www.berlin-athen.eu/PressCenter/Articles/index.php?id=126]{{dead link|date=June 2015}}</ref>. Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις ενεργοί σύλλογοι που αφορούν τους Πομάκους: το [[Κέντρο Πομακικών Ερευνών]] και ο [[Πανελλήνιος Σύλλογος Πομάκων]] και ο [[Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων νομού Ξάνθης]]<ref>[http://www.snf.org/EL/index.php?ID=grants_EL&Rec_ID=45 Ίδρυμα Στάυρος Νιάρχος, Πολιτιστικός Σύλλογος Πομάκων νομού Ξάνθης: Οικονομική ενίσχυση]{{dead link|date=June 2015}}</ref>, και δυο εφημερίδες, η [[Ζαγάλιστα (εφημερίδα0|Ζαγάλιστα]] (Αλήθεια στα Πομάκικα) (που εκδίδεται από το Κέντρο Πομακικών Ερευνών και γράφεται στα Πομάκικα με ελληνικούς χαρακτήρες) και η [[Γκαζέτε Πομάτσκι]]<ref>[http://books.google.gr/books?id=nZkvAAAAMAAJ&q=%CE%93%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CF%84%CE%B5+%CE%A0%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BA%CE%B9&dq=%CE%93%CE%BA%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CF%84%CE%B5+%CE%A0%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%83%CE%BA%CE%B9&hl=en&sa=X&ei=-9TGUZz7E4bNtAaYkYHAAw&ved=0CC0Q6AEwAA Θράκη: Η μειονότητα σήμερα] Μανώλης Κοττάκης, Νέα Σύνορα, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, 2000, σελ. 44</ref>.
 
== Γνωστοί Πομάκοι ==
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Πομάκοι"