Στέφανος Γ΄ ο Μέγας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 59:
== Διακυβέρνηση ==
 
=== Εδραίωση της εξουσίας - πρώτα χρόνια ===
[[File:Moldavia's coat of Arms of 1481.jpg|right|thumb|alt=A coat-of-arms depicting the head of an aurochs with a crescent and a star over it|Θυρεός της Μπλδαβίας (Μοναστήρι Πούτνα])]]
Μια συνέλευση Βλάχων βογιάρων και κληρικών αναγνώρισε το Στέφανο ηγεμόνα της Μολδαβίας σε ένα λιβάδι κοντά στη [[Σουτσεάβα]] και ο Θεόκτιστος Α΄, Μητροπολίτης της Μολδαβίας, τον έχρισε πρίγκιπα. Για να υπογραμμίσει την ιερή φύση της εξουσίας του, ο Στέφανος ονόμασε τον εαυτό του «Ελέω Θεού, ... Στέφανο βοεβόδα, άρχοντα (ή [[Οσποδάρος|οσποδάρο]] των Μολδαβικών εδαφών» στις 13 Σεπτεμβρίου 1457. Συνέχισε να πληρώνει τον ετήσιο φόρο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία που είχε ξεκινήσει ο προκάτοχός του.
 
Ο Στέφανος εισέβαλε στην Πολωνία για να εμποδίσει τον Καζιμίρ Δ΄ να υποστηρίξει τον Πέτρο Αρον το 1458. Η πρώτη του εκστρατεία "καθιέρωσε τα διαπιστευτήριά του ως μεγάλο στρατιωτικός διοικητή", σύμφωνα με τον ιστορικό Τζόναθαν Ηγκλς. Ωστόσο ήθελε να αποφύγει την παρατεταμένη διένεξη με την Πολωνία, γιατί κύριος στόχος του ήταν η ανακατάληψη της Κίλα( στη σημερινή Ουκρανία). Η Κίλια ήταν σημαντικό λιμάνι στο Δούναβη, που ο Πέτρος Γ΄ της Μολδαβίας είχε παραχωρήσει στην Ουγγαρία το 1448. Υπέγραψε συνθήκη με την Πολωνία στον ποταμό [[Δνείστερος|Δνείστερο]] στις 4 Απριλίου 1459. Αναγνώρισε την επικυριαρχία του Καζιμίρ Δ΄ και υποσχέθηκε να υποστηρίξει την Πολωνία ενάντια στους [[Τάταροι|Τάταρους]] επιδρομείς. Ο Καζιμίρ με τη σειρά του υποσχέθηκε να προστατεύσει το Στέφανο από τους εχθρούς του και να απαγορεύσει στον Πέτρο Αρον να επιστρέψει στη Μολδαβία. Ο Πέτρος Αρον έφυγε στη συνέχεια από την Πολωνία για την Ουγγαρία και εγκαταστάθηκε στη Χώρα των Σέκελι, στην Τρανσυλβανία. Ένα χρόνο αργότερα ο Στέφανος επανεπικύρωσε τα προνόμια των εμπόρων του Λβοφ (τώρα [[Λβιβ]] στην Ουκρανία).
 
Ο Στέφανος εισέβαλε στη Χώρα των Σέκελι περισσότερες από μία φορές το 1461. Ο [[Ματθαίος Κορβίνος]], Βασιλιάς της Ουγγαρίας, αποφάσισε να υποστηρίξει τον Πέτρο Αρον, δίνοντάς του καταφύγιο στην πρωτεύουσά του [[Βουδαπέστη|Βούδα]]. Στη συνέχεια ο Στέφανος έκανε νέα συμφωνία με την Πολωνία στη Σουτσεάβα στις 2 Μαρτίου 1462, υποσχόμενος να ορκιστεί προσωπικά πίστη στον Καζιμίρ Δ΄ αν ο βασιλιάς το απαιτούσε. Η νέα συνθήκη ανέφερε ότι ο Καζιμίρ ήταν ο μοναδικός ηγέτης της Μολδαβίας, απαγορεύοντας στον Stephen να απαλλοτριώσει τα εδάφη της Μολδαβίας χωρίς την εξουσιοδότησή του. Η συνθήκη υποχρέωνε επίσης το Στέφανο να ανακαταλάβει τα απωλεσθέντα Μολδαβικά εδάφη που είχαν χαθεί, προφανώς με αναφορά στην Κίλια.
 
Η περίοδος ηγεμονίας του Στεφάνου συνέπεσε με τις μεγάλες κατακτήσεις των Οθωμανών Τούρκων. Οι τελευταίοι μόλις είχαν εκπορθήσει την [[Κωνσταντινούπολη]] και προωθούνταν ακάθεκτοι στη Βαλκανική. Τα ισχυρότερα χριστιανικά κράτη που είχαν αναλάβει τον αγώνα κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν πλέον η Ουγγαρία και η Πολωνία. Τα μικρότερα Πριγκιπάτα, Βλαχία και Μολδαβία, προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στους ισχυρούς γείτονες με κύριο μέλημα την διατήρηση της ανεξαρτησίας τους. Ο Στέφανος, έχοντας προσεγγίσει την Πολωνία και προσπαθώντας να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τους Τούρκους, στους οποίους άλλωστε ήταν φόρου υποτελής, άρχισε να απομακρύνεται από τον ηγεμόνα της Βλαχίας Βλάντ Δράκουλα που ακολουθούσε φιλο-ουγγρική και, από κάποια στιγμή κι έπειτα, σαφή αντιοθωμανική πολιτική. Μήλον της έριδος μεταξύ των δύο εξαδέλφων αποτέλεσε το παραλιακό οχυρό της [[Κιλία]], σημαντικό λιμάνι της [[Μαύρη Θάλασσα|Μαύρης Θάλασσας]]. Τελικά ο Στέφανος πολιόρκησε το οχυρό το [[1462]], όταν οι Οθωμανοί εισέβαλαν στην Βλαχία, αλλά δεν μπόρεσε να το καταλάβει, κάτι που κατάφερε τρία χρόνια αργότερα. Η ενέργεια αυτή εξόργισε τον Ούγγρο βασιλέα [[Ματθίας Κορβίνος|Ματθία Κορβίνο]], σύμμαχο των Βλάχων, ο οποίος εισέβαλε στην Μολδαβία επικεφαλής πολυάριθμου στρατού. Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν το [[1467]] έξω από την πόλη [[Μπάια]] ([[μάχη της Μπάια]]). Οι Μολδαβοί επικράτησαν κατά κράτος των αντιπάλων τους, οι οποίοι υποχώρησαν όπως-όπως στην Τρανσυλβανία. Τον επόμενο χρόνο ο Στέφανος εισέβαλε στην [[Τρανσυλβανία]] όπου συνέλαβε και εκτέλεσε τον Πέτρο Αρόν, που είχε παίξει σημαντικό ρόλο στην απόφαση εισβολής των Ούγγρων.
 
Η περίοδος ηγεμονίας του Στεφάνου συνέπεσε με τις μεγάλες κατακτήσεις των Οθωμανών Τούρκων. Οι τελευταίοι μόλις είχαν εκπορθήσει την [[Κωνσταντινούπολη]] και προωθούνταν ακάθεκτοι στη Βαλκανική. Τα ισχυρότερα χριστιανικά κράτη που είχαν αναλάβει τον αγώνα κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ήταν πλέον η Ουγγαρία και η Πολωνία. Τα μικρότερα Πριγκιπάτα, Βλαχία και Μολδαβία, προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στους ισχυρούς γείτονες με κύριο μέλημα την διατήρηση της ανεξαρτησίας τους. Ο Στέφανος, έχοντας προσεγγίσει την Πολωνία και προσπαθώντας να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τους Τούρκους, στους οποίους άλλωστε ήταν φόρου υποτελής, άρχισε να απομακρύνεται από τον ηγεμόνα της Βλαχίας Βλάντ Δράκουλα που ακολουθούσε φιλο-ουγγρική και, από κάποια στιγμή κι έπειτα, σαφή αντιοθωμανική πολιτική. Μήλον της έριδος μεταξύ των δύο εξαδέλφων αποτέλεσε το παραλιακό οχυρό της [[Κιλία]], σημαντικό λιμάνι της [[Μαύρη Θάλασσα|Μαύρης Θάλασσας]]. Τελικά ο Στέφανος πολιόρκησε το οχυρό το [[1462]], όταν οι Οθωμανοί εισέβαλαν στην Βλαχία, αλλά δεν μπόρεσε να το καταλάβει, κάτι που κατάφερε τρία χρόνια αργότερα. Η ενέργεια αυτή εξόργισε τον Ούγγρο βασιλέα [[Ματθίας Κορβίνος|Ματθία Κορβίνο]], σύμμαχο των Βλάχων, ο οποίος εισέβαλε στην Μολδαβία επικεφαλής πολυάριθμου στρατού. Οι δύο στρατοί συναντήθηκαν το [[1467]] έξω από την πόλη [[Μπάια]] ([[μάχη της Μπάια]]). Οι Μολδαβοί επικράτησαν κατά κράτος των αντιπάλων τους, οι οποίοι υποχώρησαν όπως-όπως στην Τρανσυλβανία. Τον επόμενο χρόνο ο Στέφανος εισέβαλε στην [[Τρανσυλβανία]] όπου συνέλαβε και εκτέλεσε τον Πέτρο Αρόν, που είχε παίξει σημαντικό ρόλο στην απόφαση εισβολής των Ούγγρων.
 
Το 1462 στο θρόνο της Βλαχίας ανήλθε ο αδερφός του Βλάντ Τσέπες, [[Ραντού ο Όμορφος]] έχοντας την υποστήριξη των Οθωμανών. Γρήγορα εξελίχθηκε ουσιαστικά σε εντολοδόχο της Υψηλής Πύλης, πράγμα που ανησύχησε τόσο τον Στέφανο όσο και τους Ούγγρους. Μάλιστα μεταξύ του Κορβίνου και του Μολδαβού βοεβόδα υπεγράφη συνθήκη ειρήνης και αργότερα έγιναν σύμμαχοι εν όψει του τουρκικού κινδύνου. Ο Στέφανος επέδραμε στη Βλαχία το [[1470]], με την πρόφαση ότι ήθελε να προλάβει ανάλογη ενέργεια από την πλευρά του Ραντού. Κατέλαβε και πυρπόλησε τη σημαντική πόλη [[Βραϊλα]]. Εις ανταπόδοσιν, ο τελευταίος εισέβαλε στη Μολδαβία τον επόμενο χρόνο, αλλά υπέστη βαριά ήττα. Η αύξηση της Μολδαβικής ισχύος ανησύχησε και τους [[Γένουα|Γενουάτες]], που είχαν πολλές παράκτιες αποικίες στην περιοχή. Γι’ αυτό προσέγγισαν τους [[Χανάτο της Κριμαίας|Τατάρους]] της [[Κριμαία|Κριμαίας]] και τους έπεισαν να κινηθούν κατά της Μολδαβίας. Έτσι, προς τα τέλη της ίδιας χρονιάς οι βόρειες επαρχίες της χώρας δηώθηκαν. Την επόμενη χρονιά ήταν η σειρά των Μολδαβών να απαντήσουν και εισέβαλαν στις ταταρικές περιοχές συνεπικουρούμενοι από πολωνικές ενισχύσεις.