Στέφανος Γ΄ ο Μέγας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 86:
[[File:MariaPaleóloga.jpg|right|thumb|alt=A woman with a crown on her head wearing a decorated heavy coat|Η δεύτερη (ή τρίτη) σύζυγος του Στέφανου, Μαρία Ασανίνα Παλαιολογίνα]]
[[Αρχείο:Gentile Bellini 003.jpg|thumb|260px| Ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής]] επιχείρησε επανειλημμένως να προωθήσει και να εδραιώσει την εξουσία του βορείως του Δούναβη, αλλά συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των ρουμανικών Πριγκιπάτων.]]
Όλες αυτές οι ενέργειες και πρωτοβουλίες του Στεφάνου προκάλεσαν τους Τούρκους. Οι σχέσεις Μολδαβίας-Οθωμανικής αυτοκρατορίας επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο όταν το [[1473]] ο Στέφανος αρνήθηκε να καταβάλει τον ετήσιο φόρο υποτέλειας και συντάχθηκε στον αντιοθωμανικό συνασπισμό της Ουγγαρία και της [[Βενετία|Βενετίας]]. Εν όψει, λοιπόν, της τουρκικής εισβολής, που θεωρούνταν πλέον βέβαιη, ο Μολδαβός Πρίγκιπας επεχείρησε να αποσπάσει τη Βλαχία από το οθωμανικό στρατόπεδο. Για τον λόγο αυτό, προσπάθησε επανειλημμένως να ανατρέψει τον Ραντού και να τοποθετήσει έναν άνθρωπο της αρεσκείας του στον θρόνο του γειτονικού Πριγκιπάτου. Φυσικά ο Ραντού, υποστηριζόμενος και από τουρκικά στρατεύματα, δεν ήταν διατεθειμένος να αφήσει τον θρόνο του με αποτέλεσμα η ένταση στην περιοχή να κλιμακωθεί επικίνδυνα. Ιδίως κατά τα έτη 1473 και [[1474]], η Βλαχία βυθίστηκε στην αναρχία, καθώς οι εισβολές και οι επεμβάσεις των αντιμαχόμενων μερών διαδέχονταν η μία την άλλη χωρίς να επιτευχθεί κάποιο οριστικό αποτέλεσμα. Μάλιστα τον Νοέμβριο του 1473 ο Στέφανος κατέλαβε αμαχητί το [[Βουκουρέστι]], όπου ο Ραντού είχε αφήσει τη σύζυγο και την κόρη του (την οποία αργότερα ο Στέφανος νυμφεύφθηκε), διαφεύγοντας στους Τούρκους. Στην πρόσκαιρη επάνοδο του Ραντού, οι Οθωμανοί επέδραμαν στο έδαφος της Μολδαβίας, αλλά αποκρούστηκαν. Τελικά οι Οθωμανοί επέβαλαν τον Ραντού στον βλαχικό θρόνο και απέστειλαν τελεσίγραφο στον Στέφανο απαιτώντας την παράδοση των φρουρίων Κιλία και [[Τσετάτεα Άλμπα]] (Άκκερμαν) και την αναδρομική καταβολή του φόρου υποτελείας. Με την άρνηση του τελευταίου οι Τούρκοι (120.000 σύμφωνα με κάποιες πηγές<ref name=auto1>Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Τόμος ΚΒ’, σελ. 371</ref>) υπό τον φημισμένο στρατηγό Σουλεϊμάν Πασά πέρασαν τον [[Δούναβης|Δούναβη]] και εισήλθαν στην Μολδαβία (τέλη 1474). Αντιμετωπίζοντας την τακτική της «καμένης γης», οι επιτιθέμενοι κατευθύνθηκαν προς την περιοχή του [[Βασλούι]], όπου τους περίμεναν οι αντίπαλοί τους. Στη μάχη που ακολούθησε ([[μάχη του Βασλούι]] ή [[μάχη της Ράκοβα]], 10 Ιαν. [[1475]]), ο σχεδόν τριπλάσιος τουρκικός στρατός υπέστη πανωλεθρία. Οι απώλειες υπολογίζονται σε 45.000, ενώ αρκετοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι αιχμαλωτίστηκαν (μεταξύ αυτών και τέσσερις [[πασάς|πασάδες]])<ref>Περιοδικό Ιστορικές Σελίδες τχ 9, σελ. 49</ref>. Η απρόσμενη νίκη προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στην [[Ευρώπη]] και το όνομα του Μολδαβού πρίγκιπα ξεπέρασε τα όρια της μικρής χώρας του. Μάλιστα ο [[πάπας Σίξτος Δ']] τον χαρακτήρισε «''Αθλητή του Χριστού''» (Athleta Christi). ▼
Όλες αυτές οι ενέργειες και πρωτοβουλίες του Στεφάνου προκάλεσαν τους Τούρκου. Οι Οθωμανοί άσκησαν πίεση στο Στέφανο να εγκαταλείψει την Κίλια και την Τσετάτε Αλμπα (σήμερα Μπιλχορόντ-Ντνιστρόβσκι στην Ουκρανία) στις αρχές της δεκαετίας του 1470. Αντί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τους, ο Στέφανος αρνήθηκε να στείλει τον ετήσιο φόρο στην [[Υψηλή Πύλη]] το 1473 και συντάχθηκε στον αντιοθωμανικό συνασπισμό της Ουγγαρία και της [[Βενετία|Βενετίας]]. Επωφελούμενος από τον πόλεμο του Μωάμεθ Β΄ κατά του Οζούν Χασάν στη [[Μικρά Ασία]] ο Στέφανος εισέβαλε στη Βλαχία για να αντικαταστήσει το Ράντου τον Ωραίο, εξισλαμισμένο και εγκατεστημένο από τους Οθωμανούς υποτελή τους, με τον προστατευόμενό του Βασάραβα Γ΄ Λαϊότα. Κατατρόπωσε το στρατό της Βλαχίας στο Ρίμνικου Σεράτ σε μάχη που διήρκεσε τρεις ημέρες από τις 18 έως τις 20 Νοεμβρίου. Τέσσερις ημέρες αργότερα ο στρατός της Μολδαβίας κατέλαβε αμαχητί το [[Βουκουρέστι]], όπου ο Ραντού είχε αφήσει τη σύζυγο και την κόρη του (την οποία αργότερα ο Στέφανος νυμφεύφθηκε), και ο Στέφανος τοποθέτησε στο θρόνο το Βασάραβα. Ωστόσο ο Ράντου επανέκτησε τη Βλαχία με Οθωμανική υποστήριξη πριν από το τέλος του χρόνου. Ο Βασάραβα εξεδίωξε και πάλι το Ράντου από τη Βλαχία το 1475, αλλά οι Οθωμανοί τον βοήθησαν πάλι να επιστρέψει. Για να επαναφέρει το Βασάραβα ο Στέφανος ξεκίνησε νέα εκστρατεία στη Βλαχία τον Οκτώβριο, αναγκάζοντας το Ράντου να εγκαταλείψει το πριγκηπάτο.
▲
Ο Στέφανος προσπάθησε να κινητοποιήσει τις δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις απευθυνόμενος στον πάπα και τη Βενετία, ωστόσο ούτε και πάλι έλαβε ουσιαστική βοήθεια. Έτσι την επόμενη χρονιά βρέθηκε πάλι μόνος απέναντι στη νέα τουρκική εισβολή. Αυτή τη φορά όμως ο εξοργισμένος [[σουλτάνος]] [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής]] προετοίμασε καλύτερα την εκστρατεία. Τέθηκε προσωπικά επικεφαλής του στρατού του (άνω των 100.000), έλαβε ένα σώμα στρατού από τον υποτελή βοεβόδα της Βλαχίας και προσέγγισε τους Τατάρους της Κριμαίας τούς οποίους έπεισε να εισβάλουν στη Μολδαβία από τον βορρά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένα μέρος του μολδαβικού στρατού να εγκαταλείψει τον ηγεμόνα του για να υπερασπιστεί τις περιοχές που ερημώνονταν από τους Τατάρους. Στις [[26 Ιουλίου]] του [[1476]] ο Στέφανος με περιορισμένες δυνάμεις, όχι περισσότερες από 20.000, αντιμετώπισε τον σουλτανικό στρατό στο δάσος του [[Ραζμποϊένι]] ([[μάχη της Βάλεα Άλμπα]]). Η πολύωρη και λυσσαλέα μάχη έληξε με ολοκληρωτική νίκη των Οθωμανών και πολύ μεγάλες απώλειες και για τους δύο αντιπάλους. Ο μολδαβικός στρατός διαλύθηκε και ο Στέφανος με ελάχιστους συντρόφους διέφυγε στα βόρεια της χώρας, ίσως και στην Πολωνία,<ref name=auto1 /> όπου άρχισε να συγκεντρώνει νέο στρατό.
| |||