Στέφανος Γ΄ ο Μέγας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 83:
Η σχέση μεταξύ Κάζιμιρ Δ΄ και Mατθαίου Κορβίνου χειροτέρεψς στις αρχές του 1471. Οταν ο Στέφανος δεν μπόρεσε να υποστηρίξει την Πολωνία ο Κάζιμιρ Δ΄ απέστειλε πρεσβεία στη Μολδαβία ζητώντας από το Στέφανο να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του. Ο Στέφανος συναντήθηκε με τους Πολωνούς απεσταλμένους στο [[Βασλούι]] στις 13 Ιουλίου, υπενθυμίζοντας τους τις εχθρικές πράξεις Πολωνών ευγενών που διαπράχθηκαν κατά μήκος των συνόρων, και απαίτησε την έκδοση των Μολδαβών βογιάρων που είχαν καταφύγει στην Πολωνία . Ο Στέφανος έστειλε τους απεσταλμένους του στην Ουγγαρία για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με τον Κορβίνο. Παραχώρησε εμπορικά προνόμια στους εμπόρους της Τρανσυλβανικής πόλης [[Μπρασόβ]] στις 3 Ιανουαρίου 1472.
 
=== Οι πόλεμοι με την Οθωμανική αυτοκρατορίαΑυτοκρατορία ===
[[File:MariaPaleóloga.jpg|right|thumb|alt=A woman with a crown on her head wearing a decorated heavy coat|Η δεύτερη (ή τρίτη) σύζυγος του Στέφανου, Μαρία Ασανίνα Παλαιολογίνα]]
[[Αρχείο:Gentile Bellini 003.jpg|thumb|260px| Ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής]] επιχείρησε επανειλημμένως να προωθήσει και να εδραιώσει την εξουσία του βορείως του Δούναβη, αλλά συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των ρουμανικών Πριγκιπάτων.]]
 
Όλες αυτές οι ενέργειες και πρωτοβουλίες του Στεφάνου προκάλεσαν τους Τούρκου. Οι Οθωμανοί άσκησαν πίεση στο Στέφανο να εγκαταλείψει την Κίλια και την Τσετάτε Αλμπα (σήμερα Μπιλχορόντ-Ντνιστρόβσκι στην Ουκρανία) στις αρχές της δεκαετίας του 1470. Αντί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τους, ο Στέφανος αρνήθηκε να στείλει τον ετήσιο φόρο στην [[Υψηλή Πύλη]] το 1473 και συντάχθηκε στον αντιοθωμανικό συνασπισμό της Ουγγαρία και της [[Βενετία|Βενετίας]]. Επωφελούμενος από τον πόλεμο του Μωάμεθ Β΄ κατά του Οζούν Χασάν στη [[Μικρά Ασία]] ο Στέφανος εισέβαλε στη Βλαχία για να αντικαταστήσει το Ράντου τον Ωραίο, εξισλαμισμένο και εγκατεστημένο από τους Οθωμανούς υποτελή τους, με τον προστατευόμενό του Βασάραβα Γ΄ Λαϊότα. Κατατρόπωσε το στρατό της Βλαχίας στο Ρίμνικου Σεράτ σε μάχη που διήρκεσε τρεις ημέρες από τις 18 έως τις 20 Νοεμβρίου. Τέσσερις ημέρες αργότερα ο στρατός της Μολδαβίας κατέλαβε αμαχητί το [[Βουκουρέστι]], όπου ο Ραντού είχε αφήσει τη σύζυγο και την κόρη του (την οποία αργότερα ο Στέφανος νυμφεύφθηκε), και ο Στέφανος τοποθέτησε στο θρόνο το Βασάραβα. Ωστόσο ο Ράντου επανέκτησε τη Βλαχία με Οθωμανική υποστήριξη πριν από το τέλος του χρόνου. Ο Βασάραβα εξεδίωξε και πάλι το Ράντου από τη Βλαχία το 1475, αλλά οι Οθωμανοί τον βοήθησαν πάλι να επιστρέψει. Για να επαναφέρει το Βασάραβα ο Στέφανος ξεκίνησε νέα εκστρατεία στη Βλαχία τον Οκτώβριο, αναγκάζοντας το Ράντου να εγκαταλείψει το πριγκηπάτοπριγκιπάτο.
 
Ο Μωάμεθ Β΄ διέταξε το Χαντίμ Σουλεϊμάν Πασά, [[Μπεηλέρμπεης|Μπεηλέρμπεη]] (ή κυβερνήτη) της [[Ρούμελη (Οθωμανική)|Ρούμελης]], να εισβάλει στη Μολδαβία - ένας Οθωμανικός στρατός περίπου 120.000 ισχυρών εισέβαλε στη Μολδαβία στα τέλη του 1474. Στους Οθωμανούς εντάχθηκαν επίσης στρατεύματα της Βλαχίας, ενώ ο Στέφανος έλαβε υποστήριξη από την Πολωνία και την Ουγγαρία. Με δύναμη το εν τρίτο εκείνης των εισβολέων ο Στέφανος αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Εδωσε μάχη με το Χαντίμ Σουλεϊμάν Πασά στο Ποντούλ Ιλνάτ (ή την Υψηλή Γέφυρα) κοντά στο [[Βασλούι]] στις 10 Ιανουαρίου 1475. Πριν από τη μάχη είχε στείλει τους σαλπιγγτές του να κρυφτούν πίσω από τ εχθρικό μέτωπο. Όταν ήχησαν ξαφνικά τις σάλπιγγές τους, προκάλεσαν τέτοιο πανικό στους εισβολείς που έφυγαν από το πεδίο της μάχης. Τις επόμενες τρεις ημέρες, εκατοντάδες Οθωμανοί στρατιώτες σφαγιάστηκαν και οι επιζώντες αποχώρησαν από τη Μολδαβία.
 
Η νίκη του Στεφάνου στη Μάχη του Βασλούι ήταν "αναμφισβήτητα μία από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές νίκες επί των Οθωμανών", σύμφωνα με τον ιστορικό Αλεξάντερ Μικαμπερίτζε. Η [[Μάρα Μπράνκοβιτς]], μητριά του Μωάμεθ Β΄, δήλωσε ότι οι Οθωμανοί "δεν είχαν υποστεί ποτέ μεγαλύτερη ήττα". Κάλεσε τους Βενετούς να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να προσπαθήσουν να πείσουν τους Οθωμανούς να υπογράψουν μια ειρηνευτική συνθήκη, αλλά οι Οθωμανοί δεν θέλησαν να προσφέρουν ευνοϊκούς όρους. Ο Στέφανος έστειλε επιστολές στους Ευρωπαίους ηγέτες για να ζητήσει την υποστήριξή τους κατά των Οθωμανών, υπενθυμίζοντάς τους ότι η Μολδαβία ήταν «η Πύλη του Χριστιανισμού» και «ο προμαχώνας της Ουγγαρίας και της Πολωνίας και φύλακας αυτών των βασιλείων». Ο [[Πάπας Σίξτος Δ΄]] τον επαίνεσε ως ''Verus christiane fidei athleta'' ("Αληθινός αθλητή της χριστιανικής πίστης"). Ωστόσο, ούτε ο Πάπας ούτε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή δύναμη έστειλε υλική υποστήριξη στη Μολδαβία.
 
Στην πρόσκαιρη επάνοδο του Ραντού, οι Οθωμανοί επέδραμαν στο έδαφος της Μολδαβίας, αλλά αποκρούστηκαν. Τελικά οι Οθωμανοί επέβαλαν τον Ραντού στον βλαχικό θρόνο και απέστειλαν τελεσίγραφο στον Στέφανο απαιτώντας την παράδοση των φρουρίων Κιλία και [[Τσετάτεα Άλμπα]] (Άκκερμαν) και την αναδρομική καταβολή του φόρου υποτελείας. Με την άρνηση του τελευταίου οι Τούρκοι (120.000 σύμφωνα με κάποιες πηγές<ref name=auto1>Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Τόμος ΚΒ’, σελ. 371</ref>) υπό τον φημισμένο στρατηγό Σουλεϊμάν Πασά πέρασαν τον [[Δούναβης|Δούναβη]] και εισήλθαν στην Μολδαβία (τέλη 1474). Αντιμετωπίζοντας την τακτική της «καμένης γης», οι επιτιθέμενοι κατευθύνθηκαν προς την περιοχή του [[Βασλούι]], όπου τους περίμεναν οι αντίπαλοί τους. Στη μάχη που ακολούθησε ([[μάχη του Βασλούι]] ή [[μάχη της Ράκοβα]], 10 Ιαν. [[1475]]), ο σχεδόν τριπλάσιος τουρκικός στρατός υπέστη πανωλεθρία. Οι απώλειες υπολογίζονται σε 45.000, ενώ αρκετοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι αιχμαλωτίστηκαν (μεταξύ αυτών και τέσσερις [[πασάς|πασάδες]])<ref>Περιοδικό Ιστορικές Σελίδες τχ 9, σελ. 49</ref>. Η απρόσμενη νίκη προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στην [[Ευρώπη]] και το όνομα του Μολδαβού πρίγκιπα ξεπέρασε τα όρια της μικρής χώρας του. Μάλιστα ο [[πάπας Σίξτος Δ']] τον χαρακτήρισε «''Αθλητή του Χριστού''» (Athleta Christi).