Χάικου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Μίνως (συζήτηση | συνεισφορές) |
επιμέλεια |
||
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Japanpilz2.jpg|right|230px|thumb| Ζωγραφιά μανιταριών από τον [[Τσικούσο]] (1763-1830) και το χαϊκού
Το '''χαϊκού''' ({{lang-ja|俳句}},
▲Το '''χαϊκού''' ({{lang-ja|俳句}}, "αστείος στίχος") είναι μια [[Ιαπωνία|ιαπωνική]] ποιητική φόρμα. Παραδοσιακά αποτελείται από τρεις ομάδες των 5, 7, 5 [[Συλλαβή|συλλαβών]], οι οποίες τοποθετούνται σε τρεις στίχους για έμφαση ή σε έναν, χωρισμένο με κενά. Το χαϊκού είναι με συνολικά 17 συλλαβές η πιο σύντομη μορφή ποίησης στον κόσμο. Περιγράφει μια εικόνα της φύσης και δίνει στοιχεία για την εποχή του χρόνου μέσα από ''εποχιακές λέξεις'' ([[Χαϊκού#Κίγκο|Κίγκο]]). Υπάρχουν επίσης ποιητές χαϊκού οι οποίοι ακολουθούν μια πιο ελεύθερη φόρμα. Ο ιδρυτής του σύγχρονου χαϊκού ως αυτόνομης μορφής [[ποίηση]]ς ήταν ο [[Μασαόκα Σίκι]], ο οποίος επίσης διαμόρφωσε τον όρο ''χαϊκού'' (από τους παλιότερους ''χαϊκάι'' ή ''χόκκου'').
Ένα χαϊκού διαβάζεται σε μια αναπνοή.
Γραμμή 123 ⟶ 122 :
Ο [[Ρολάν Μπαρτ]] διακρίνει τις διάφορες δυνατές εναλλακτικές αναγνώσεις των χαϊκού. Τη δυτική ανάγνωση, η οποία το ερμηνεύει συμβολικά και ρέπει προς ένα [[Μεταφυσική|μεταφυσικό]] νόημα την απορρίπτει ως [[Ευρωκεντρισμός|ευρωκεντρική]]. Μια τέτοια ανάγνωση είναι αντίθετη στην [[Πρόθεση (Λογοτεχνία)|πρόθεση]] του χαϊκού <ref>Bettina Krüger (1997): ''Sehnsucht nach dem ganz anderen. Roland Barthes’ L’Empire des signes – eine Japan-Reise?'' Στο: ''parapluie'' no. 2 (sommer 1997).[http://parapluie.de/archiv/sehnsucht/japan/] {{ISSN|1439-1163}}</ref>. Ο Μπαρτ συγκρίνει το χαϊκού με το [[σατόρι]] του [[Βουδισμός Ζεν|βουδισμού Ζεν]] και βλέπει μια ουσιαστική [[Αναλογία (Ρητορική)|αναλογία]] στην αναλαμπή της [[αλήθεια]]ς<ref>Ο Ρολάν Μπαρτ παραπέμπει σχετικά στο τέλος του ''L'Effraction du sens'' στο χαϊκού του [[Ματσούο Μπασό]]: ''Πόσο θαυμαστό είναι, / Όποιος δε σκέφτεται: „Η ζωή παρέρχεται“ / Όταν βλέπει μια αστραπή.''</ref>
Ενάντια στις απόπειρες ερμηνείας δυτικού τύπου, η
== Τα χαϊκού εκτός της Ιαπωνίας ==
Γραμμή 131 ⟶ 130 :
Μια από τις πρώτες αναγνωρισμένες προσπάθειες σύνθεσης χαϊκού στην [[Ελλάδα]] καταγράφεται το 1925, όταν ο Γ. Σταυρόπουλος δημοσιεύει στο περιοδικό ''Λυκαβηττός'' έξι μικρά ποιήματα με το γενικό τίτλο «Τρίστιχα» συνοδευόμενα από σύντομο σημείωμα γνωριμίας με το ποιητικό είδος<ref name="ένα">Μανιάτης 2006</ref>.
Ίσως ο πιο επιφανής Έλληνας που έγραψε χαϊκού είναι ο [[Γιώργος Σεφέρης]] (
Το χαϊκού έχει γνωρίσει μεγάλη διάδοση στην Ελλάδα, όπως φαίνεται και από την εισαγωγή του στα ελληνικά σχολεία. Στο μάθημα Μουσικής της Β΄ Γυμνασίου, αφού παρουσιάζεται τη μορφή χαϊκού στους μαθητές, τους ζητείται να μελοποιήσουν το [[Ματσούο Μπασό#Το χαϊκού του βατράχου|χαϊκού του βατράχου]] του Μπασό<ref>[http://dide.fth.sch.gr/books_mous_gym/b_ergasion.pdf Τετράδιο Εργασιών Μουσικής Β΄ Γυμνασίου, σελ. 18 (αρχείο PDF, 1.8 MB)]</ref>. Όπως αναφέρει ο Γιάννης Μανιάτης,
Γραμμή 161 ⟶ 160 :
== Βιβλιογραφία ==
=== Ελληνικά χαϊκού (ενδεικτικά) ===
* Ζαφειριάδης, Τάσος, και Χριστόφορος Νικολάου
* Λαμπαδάρη, Στίβυ
* Παυλόπουλος, Γιώργης
* Πρίμπας, Γιώργος
* Σαβίνα, Ζωή
* Σαβίνα, Ζωή
* Σαβίνα, Ζωή
* Σαβίνα, Ζωή
* Σαβίνα, Ζωή
* [[Νίκος Σιδέρης|Σιδέρης, Νίκος]]
* Τουμανίδης, Χρήστος (επιμέλεια)
* Τουμανίδης Χρήστος
* Τουμανίδης Χρήστος
* Τσούκης, Γιώργος
* Τσουτάκος, Παναγιώτης
=== Ιαπωνικά χαϊκού στα ελληνικά ===
Γραμμή 213 ⟶ 212 :
{{Ενσωμάτωση κειμένου|de|Haiku}}
[[Κατηγορία:
[[Κατηγορία:Ιαπωνικός πολιτισμός|Χαικου]]
|