Ίνιγο Αρίστα της Παμπλόνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
[[Αρχείο:Íñigo_Arista_de_Pamplona_01.jpg|thumb|right|250px|Ανδριάντας του Ινίγκο Αρίστα της Παμπλόνα στην Μαδρίτη]]
Ο '''Ινίγκο Αρίστα της Παμπλόνα''' (''Eneko'', περί το [[790]] - [[852]]) ήταν [[Βάσκοι|Βάσκος]] ηγέτης και ο πρώτος βασιλιάς της [[Βασίλειο της Παμπλόνα|Παμπλόνα]].<ref>Collins 1990, p. 41.</ref> Ανέβηκε στην εξουσία ύστερα από την πτώση των τοπικών [[Φράγκοι|Φράγκων]] φεουδαρχών (816), η βασιλεία του τοποθετείται μετά από την ήττα του στρατού των [[Δυναστεία των Καρολιδών|Καρολιδών]] (852). Καταγράφεται από τους ιστορικούς σαν επαναστάτης απέναντι στο [[Χαλιφάτο της Κόρδοβας]] από το 840 μέχρι τον θάνατο του, θεωρείται ο ιδρυτής του έθνους και αναφέρεται από τον [[10ος αιώνας|10ο]] αιώνα με το όνομα ''Αρίστα''.<ref>Lacarra 1945, p. 204.</ref> Η καταγωγή του πιθανότατα να ήταν από την Βασκική Αρίτζα ή την Λατινική Αρέστα.<ref>Caro Baroja 1978, p. 48</ref> Χρονικογράφοι του [[11ος αιώνας|11ου]] αιώνα αναφέρουν τον ίδιο και τον αδελφό του ιμπν-Βανάκο που Αραβικά μεταφράζεται Ινίγκεζ, αυτό βγάζει το συμπέρασμα ότι ο πατέρας τους λεγόταν Ινίγκο.<ref>Martínez Díez 2007, p. 22.</ref> Αναφέρεται από τον Χιμένεθ ντε Ράδα (1170 - 1247) σαν κόμης του Μπιγκόρ αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις γι'αυτό.<ref>Barrau-Dihigo 1900.</ref> Αναφέρεται σαν ευγενής του Γκαρσία Χιμένεθ ο οποίος τον 8ο αιώνα διαδέχθηκε τον πατέρα του Χιμένο τον ισχυρό στο [[Δουκάτο της Γασκώνης]] η οποία βρισκόταν υπό την κυριαρχία
==Πτώση των Φράγκων στην περιοχή της Ναβάρρας==
Το όνομα της μητέρας του Ινίγκο είναι άγνωστο μερικές φορές αναγράφεται ως Οννέκα, είναι γνωστό ότι παντρεύτηκε επίσης τον λόρδο Μουσά-ιμπν-Φορτούν-ιμπν-Κουασί με τον οποίο απέκτησε γιο τον Μουσά-ιμπν-Μουσά-ιμπν-Κουασί. Ο νεώτερος Μουσά έγινε αρχηγός των Μπανού Κουασί που κυβερνούσε την Τουδέλα και ένας από τους σημαντικότερους άρχοντες στην κοιλάδα του [[Έβρος (Ισπανία)|Έβρου.]] Λόγω της συγγένειας που είχαν ο Ινιγκο Αρίστα συμμάχησε με τον Μουσά-ιμπν-Μουσά, συμμαχία που επέτρεψε να επεκτείνει την εξουσία του Ινίγκο στην κοιλάδα των [[Πυρηναία|Πυρηναίων]], αυτό οδήγησε σε εξεγέρσεις με τελικό αποτέλεσμα η Παμπλόνα να διακόψει τους δεσμούς της με τα Εμιράτα. Η οικογένεια αναδείχτηκε από τις διαμάχες μεταξύ των [[Φράγκοι|Φράγκων]] και της επιρροής της [[Χαλιφάτο της Κόρδοβας|Κόρδοβας]] στην βόρεια [[Ιβηρική χερσόνησος|Ιβηρία.]] Οι Φράγκοι δολοφόνησαν (799) τον Μουταρρίφ-ιμπν-Μούσα κυβερνήτη της Παμπλόνα πιθανότατα αδελφό του Μουσά-ιμπν-Μουσά-ιμπν-Κουασί άρα και του Ινίγκο Αρίστα. Οι αναφορές του Ίμπν Χαγιάν λένε ότι το 816 ο Άμπντ-αλ-Βαχίντ-ιμπν-Βαχιντ-ιμπν-Μουζίτ έκανε στρατιωτική εκστρατεία εναντίον του Φράγκου Βελάσκο της Γασκώνης τον οποίο αναφέρει σαν "εχθρό του θεού" επειδή είχε ενώσει χριστιανικές και παγανιστικές παραδόσεις. Η μάχη κράτησε τρεις μέρες, η Κόρδοβα συνέτριψε τους αντιπάλους της σκοτώνοντας τον Βελάσκο και τον Γκαρσία Λόπεζ ευγενή του Αλφόνσου Β΄ των Αστουριών, αυτή η ήττα φαίνεται να βοήθησε τον Ινίγκο Αρίστα εχθρό τον Φράγκων να ανέλθει στην εξουσία.
Το 820 ο Ινίγκο είχε επέμβει στην κομητεία της Αραγωνίας προωθώντας έναν Φράγκο υποτελή τον
==Ήττα και υποταγή στην Κόρδοβα==
Το 840 τα εδάφη του Ινίγκο δέχτηκαν επίθεση από τον Αμπντ-Αλλάχ-ιμπν-Κουλαίμπ κυβερνήτη της [[
Ο Ινίγκο Αρίστα πέθανε στα τέλη του 851 - αρχές του 852 περίοδος που αντιστοιχεί στο Μουσουλμανικό έτος 237, τον διαδέχτηκε ο γιος του Γκαρσία Ινίγκεζ ο οποίος ήταν κυβερνήτης του βασιλείου όλη την περίοδο που ήταν άρρωστος ο πατέρας του.<ref>Martínez Díez 2007, p. 23.</ref> Στην διάρκεια της ζωής του ο Ινίγκο ίδρυσε πλήθος από μοναστήρια κατά μήκος της [[Ναβάρρα|Ναβάρρας]] ιδιαίτερα όταν ο ιερές Ευλόγιος ήρθε στην περιοχή. Σε επιστολή του ο Ευλόγιος αναφέρει τον κυβερνήτη της Παμπλόνα εν Χριστώ βασιλιά και ιδρυτή πολλών μοναστηριών εκ των οποίων ονομάζει τρία : το Σιρέζα, το Σεν Ζαχαριάς και το Λείρ. Το μοναστήρι του Λείρ ιδρύθηκε τον [[9ος αιώνας|9ο]] αιώνα όπως αναφέρεται από τον βασιλιά της Παμπλόνα που δώρισε σε αυτό πολλά κτήματα, ένα έγγραφο του 842 αναφέρει ότι δώρισε στο μοναστήρι τις πόλεις Γιέσα και Λείρ αλλά η αυθεντικότητα του αμφισβητείται. Ο ίδιος ο Ινίγκο Αρίστα τάφηκε στο μοναστήρι του Λείρ μετά τον θάνατο του.
==Οικογένεια==
Το όνομα της συζύγου της Ινίγκο Αρίστα δεν αναφέρεται σε σύγχρονες με την εποχή του πηγές, αναφέρεται σε πηγές αργότερα ως
*Ασσόνα Ινίγκεζ
|