Αντίγονος ο Μονόφθαλμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αντικατάσταση παρωχημένου προτύπου με references tag |
μ διόρθωση συνδέσμων |
||
Γραμμή 2:
|όνομα = Αντίγονος Α΄
|χρώμα = background:#318CE7; color:yellow
|εικόνα = Antigone le Borgne (pièce).jpg
|μέγεθος_εικόνας =
|λεζάντα = Δύο όψεις νομίσματος του Αντιγόνου.
Γραμμή 24:
|υπογραφή =
}}
Ο '''Αντίγονος Α΄ Κύκλωψ''' ή '''Μονόφθαλμος''' ([[382 π.Χ.|382]]-[[301 π.Χ.]]) ήταν Μακεδόνας ευγενής καταγόμενος από την [[Ελιμία|Ελιμεία]], στρατηγός του [[Μέγας Αλέξανδρος|Μεγάλου Αλέξανδρου]]. Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου, ο Αντίγονος υπήρξε κεντρικό πρόσωπο στους «[[Διάδοχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου|
== Κατάτμηση της Αυτοκρατορίας ==
Ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος ή Κύκλωψ (γιατί είχε χάσει το αριστερό του μάτι σε μια μάχη), από το βασιλικό γένος της Ελιμείας, είχε διορισθεί, από τον Αλέξανδρο, κυβερνήτης της Μεγάλης [[Φρυγία]]ς το [[333 π.Χ.]] Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου ([[323 π.Χ.]]), στην πρώτη διανομή του κράτους στην Βαβυλώνα, έγινε σατράπης της χώρας αυτής καθώς και της [[Παμφυλία]]ς και [[Λυκία]]ς. Στη συνέχεια ο Αντίγονος επέσυρε την οργή του [[Περδίκκας|Περδίκκα]] για το λόγο ότι αρνήθηκε, ενώ του ζητήθηκε, να βοηθήσει τον [[Ευμένης ο Καρδιανός|Ευμένη]] να καταλάβει της επαρχίες που του παραχωρήθηκαν ([[Παφλαγονία]] και [[Καππαδοκία]]), των οποίων η κατάκτηση δεν είχε ολοκληρωθεί από τους Μακεδόνες. Επειδή οι φιλοδοξίες του Περδίκκα είχαν εκδηλωθεί, ο Αντίγονος διέφυγε με το γιο του [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Δημήτριο]] στην Ελλάδα, όπου συμμάχησε με τον [[Αντίπατρος|Αντίπατρο]] (αντιβασιλέα της Μακεδονίας). Σε αυτή τη φάση σχηματίζεται ένας συνασπισμός κατά του Περδίκκα με κύριους πρωταγωνιστές τον Αντίπατρο, τον [[Πτολεμαίος ο Σωτήρ|Πτολεμαίο]], τον [[Κρατερός (στρατηγός)|Κρατερό]] και τον Αντίγονο. Σύμμαχος του Περδίκκα παραμένει ο [[Ευμένης ο Καρδιανός|Ευμένης]], ο οποίος καταφέρνει να εξοντώσει τον Κρατερό σε μάχη που έγινε στην Ελλησποντιακή Φρυγία ή στην Καππαδοκία
Στον Αντίγονο ανατέθηκε ο πόλεμος κατά του εναπομείναντος [[Ευμένης ο Καρδιανός|Ευμένη]] ο οποίος αν και ήταν ικανότατος και στα πολεμικά, δεν πλαισιωνόταν από πιστούς συνεργάτες
== Μάχη για την Ασία ==
[[File:Macedonian Army Thessalian.jpg|thumb|left|270px|«Σαρκοφάγος
Ο [[Πολυπέρχων]] διαδέχθηκε τον Αντίπατρο στη Μακεδονία το [[319 π.Χ.]], αποκλείοντας τον γιό του Αντίπατρου, [[Κάσσανδρος|Κάσσανδρο]]. Ο Αντίγονος αποφάσισε να γίνει κύριος της Ασίας και σε συνδυασμό με τον [[Κάσσανδρος]] και τον [[Πτολεμαίος ο Σωτήρ|Πτολεμαίο]] αρνήθηκε να αναγνωρίσει την εξουσία του Πολυπέρχοντα.
Κατά παράβαση της [[Συμφωνία του Τριπαραδείσου|συμφωνίας του Τριπαράδεισου]] (παράβαση που είχε διαπράξει και ο Πτολεμαίος προσαρτώντας την [[Κοίλη Συρία]]) προσάρτησε της σατραπείες της Ελλησποντικής Φρυγίας και της [[Λυδία]]ς από τους [[Αρριδαίος (σατράπης)|Αρριδαίο]] και τον [[Κλείτος ο Λευκός|Κλείτο τον Λευκό]] αντίστοιχα. Άρχισε διαπραγματεύσεις με τον Ευμένη, αλλά ο Ευμένης παρέμενε πιστός στη βασιλική οικογένεια. Ο Ευμένης δραπέτευσε από τα Νώρα, συγκέντρωσε στρατό και συμμάχησε με τους σατράπες των ανατολικών επαρχιών. Ο Αντίγονος έδωσε δυο μεγάλες μάχες κατά του Ευμένη, στην [[Μάχη της Παραιτακηνής|Παραιτακηνή]] το [[317 π.Χ.]] και στην [[Μάχη της Γαβιηνής|Γαβιηνή]] το 316 π.Χ. Τελικά ο [[Ευμένης ο Καρδιανός|Ευμένης]] παραδόθηκε με προδοσία στον Αντίγονο και θανατώθηκε το [[316 π.Χ.]]
Μετά
== Κύριος της Ασίας ==
[[File:Diadoch.png|thumb|right|350px|Το Βασίλειο του Αντιγόνου και των αντιπάλων του [[303 π.Χ.]]]]
Το [[311 π.Χ.]] συνάχθηκε ειρήνη σύμφωνα με την οποία η Μικρά Ασία και η Συρία, προσωρινά, μέχρι την ενηλικίωση του (εκ [[Ρωξάνη]]ς) [[Αλέξανδρος Δ΄ της Μακεδονίας|Αλέξανδρου
Με την κατάληψη της [[Κύπρος|Κύπρου]] από τον Δημήτριο το 306 π.Χ., ο Αντίγονος ανακηρύχθηκε από το στρατό του βασιλιάς και διάδοχος του Αλέξανδρου. Εν συνεχεία ετοίμασε ισχυρό στρατό και στόλο, με διοικητή το Δημήτριο, και έσπευσε να επιτεθεί στη χώρα του Πτολεμαίου. Η απόπειρα αυτή απέτυχε καθώς δεν μπόρεσε να διασπάσει την άμυνα του Πτολεμαίου και αναγκάστηκε να αποσυρθεί. Το [[305 π.Χ.]] ο Δημήτριος θέλησε να τιμωρήσει την πόλη της [[Ρόδος|Ρόδου]] η οποία αρνήθηκε να βοηθήσει τον Αντίγονο κατά της Αιγύπτου. Η πολιορκία κράτησε ένα χρόνο και, μετά τη σθεναρή αντίσταση που βρήκε, ο [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Δημήτριος]] υποχρεώθηκε να συνθηκολογήσει.
Γραμμή 60:
== Η προσωπικότητα του Αντίγονου ==
Ο Αντίγονος, ο γηραιότερος και σπουδαιότερος από τους διαδόχους του Αλέξανδρου,<ref>[[Πλούταρχος]], ''Δημήτριος'', ΙΙΙ, 3</ref> ήταν η αδρότερη φυσιογνωμία της εποχής εκείνης. Από το βασιλικό γένος της [[Ελιμία|Ελιμείας]] (περί τον άνω Αλιάκμονα), πανύψηλος και δυνατός, έχοντας χάσει το αριστερό του μάτι σε μια μάχη, ήταν άντρας με μεγάλες ικανότητες και πολύ μεγάλες φιλοδοξίες. Φύσει βαρύς και υπερόπτης, τραχύς στα λόγια όσο και στα έργα,<ref>[[Πλούταρχος]] ''Δημήτριος'', XXVIII, 2.</ref> παρουσιαζόταν άλλοτε ωμός και άλλοτε μεγαλόψυχος. Σαν στρατηγός ήταν ικανός αλλά ιδιόρρυθμος. Όταν πλεονεκτούσε, δίσταζε, το καλοσκεφτόταν κι αργούσε ν’ αποφασίσει. Όταν μειονεκτούσε, προχωρούσε αδίστακτα<ref>Πολύαινος, ''Στρατηγήματα'', Δ΄6, 5.</ref> και συνήθως το αποτέλεσμα τον δικαίωνε. Ψύχραιμος κατά τ’ άλλα, φρόνιμος, μετρημένος και οικονόμος, ήταν ακριβώς το αντίθετο του γιου του Δημητρίου,<ref>Droysen, Droysen
== Ανέκδοτα του Αντίγονου ==
Ο Αντίγονος είχε σπινθηροβόλο πνεύμα, με το οποίο μαστίγωνε τους πάντες αλλά και τον εαυτό του τον ίδιο. Ανεχόταν τις αντιλογίες, αλίμονο όμως σ’ όποιον έκανε την απερισκεψία ν’ αναφερθεί στο τυφλό του μάτι.<ref>[[Πλούταρχος]], ''Περί παίδων αγωγής'', 11c.</ref> Χαρακτηριστικά της ζωηρότητας του πνεύματός του είναι τα όσα αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς
Όταν ο [[Δημήτριος ο Πολιορκητής|Δημήτριος]] πρόβαλε τις αντιρρήσεις του για το γάμο του με την κόρη του Αντίπατρου Φίλα, με την οποία είχαν μεγάλη διαφορά ηλικίας, ο Αντίγονος τον έπεισε ψιθυρίζοντάς του στο αυτί παραφρασμένη μια ρήση του Ευριπίδη (Φοίνισσαι, στ. 396)
Σ’ ένα αυλοκόλακα ποιητή που τον αποκαλούσε γιο του Ήλιου και θεό είπε
Ένας σοφιστής του έδωσε κάποτε ένα σύγγραμμά του. Περί δικαιοσύνης, διάβασε ο Αντίγονος τον τίτλο και εξανέστη. ''«Δεν είσαι στα καλά σου ! Βλέπεις που χτυπάω ξένες πόλεις και μου μιλάς για δικαιοσύνη
Ένας κυνικός φιλόσοφος του ζήτησε μία δραχμή. Ο Αντίγονος απόρησε
Οι ασωτίες του Δημητρίου ήταν προσφιλής στόχος της ειρωνείας του Αντίγονου
Όταν κάποτε γύρισε από μακριά ο Δημήτριος, αγκάλιασε θερμά και καταφιλούσε τον πατέρα του, ο οποίος του είπε γελώντας
–Μιαν άλλη φορά, ο Δημήτριος, ύστερα από πολυήμερη απουσία λόγω οινοποσίας, δικαιολογήθηκε στον πατέρα του ότι τον χτύπησε ρεύμα. ''«Το έμαθα»'' είπε ο Αντίγονος. ''«Αλλά ήταν άραγε Θασίτικο ή Χιώτικο
–Και κάποτε που έμαθε ότι ο Δημήτριος ήταν πάλι «άρρωστος», πήγε να τον δει αλλά συνάντησε στην πόρτα κάποια από τις αναρίθμητες ερωμένες του γιου του. Εντούτοις μπήκε μέσα, κάθησε δίπλα του και του έπιασε το χέρι για να δει πως είναι. Όταν ο Δημήτριος είπε απολογητικά πως ο πυρετός έφυγε πια, ο Αντίγονος απάντησε: ''«Το ξέρω, γιε μου, τον συνάντησα στην πόρτα»''.<ref>[[Πλούταρχος]], ''Δημήτριος'', XIΧ, 6.</ref>
Γραμμή 148:
|-
! 306 π.Χ.
| Ο Δημήτριος νικά τον Πτολεμαίο στη [[Σαλαμίνα
|-
!
|