Μονοθεϊσμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ προστέθηκε η Κατηγορία:Μονοθεϊσμός (με το HotCat)
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 10:
== Ιστορία ==
 
Ο μονοθεϊσμός διαδέχθηκε και αντικατέστησε τον [[πολυθεϊσμός|πολυθεϊσμό]]. Η πιο σημαντική πρώτη μονοθεϊστική θρησκεία θεωρείται ο [[Ιουδαϊσμός]], αν και οι [[Ιουδαίοι]] απέδιδαν στο [[Θεός|Θεό]] ιδιότητες εθνικού προστάτη όπως γινόταν με τις θεότητες των πολυθεϊστών. Ωστόσο έμειναν πιστοί στη μοναδικότητα του Θεού και ο ασπασμός και διαφορετικών θεοτήτων στη θρησκεία στηλιτευόταν και καταστελλόταν. Παρόμοιο πραγματικό ή μυθικό περιστατικό αναφέρεται στην [[παλιάΠαλαιά διαθήκηΔιαθήκη]], όπου ο [[Μωυσής]] αντέδρασε έντονα όταν ο εβραϊκός λαός ασπάστηκε το ''χρυσό μοσχάρι'' και ζήτησε από το Θεό μετάνοια.
 
Ο [[Ιουδαϊσμός]] είναι η βάση για τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες που ιδρύθηκαν στον πρώιμο [[Μεσαίωνας|Μεσαίωνα]] και εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να ιδρύονται.
 
Εκτός από τον Ιουδαϊσμό στην Ελλάδα εμφανίστηκαν κάποια πρώτα ψήγματα μονοθεϊσμού κυρίως ως ιδεολογικό ή φιλοσοφικό ρεύμα παρά ως θρησκευτική πεποίθηση ή πρακτική. Εξάλλου οι [[αρχαίοι Έλληνες]] είχαν ανάγει όλες τις θεότητες γενεαλογικά σε τρεις οντότητες, τη [[Γαία (μυθολογία)|γαία]] το [[Χάος (μυθολογία)|χάος]] και τον [[έρως]] περιορίζοντας έτσι τις μυθολογικές πρωταρχικές οντότητες της θρησκείας τους.
Γραμμή 18:
=== Μονοθεϊσμός στην αρχαία ανατολή ===
 
Αν και μερικές θρησκείες της ανατολής θεωρούσαν πώς τα θεία ήταν εκφάνσεις ενός ενιαίου θείου στοιχείου του ( όπως του [[Άτμαν]] στον [[Ινδουισμός|Ινδουισμό]] και του [[τάο]] στον [[ταοϊσμός|ταοϊσμό]]) δεν υπήρχαν καθαρά μονοθεϊστικές θρησκείες στην αρχαιότητα στην ανατολή αν εξαιρέσουμε το [[ζωροαστρισμός|ζωροαστρισμό]], δηλαδή δεν υπήρχαν θρησκείες οι οποίες να συμπεριλάμβαναν στη [[θεολογία]] τους την ύπαρξη ''ενός και μοναδικού θεού'' και πρακτικές που σχετίζονταν με τη [[λατρεία]] του. Χαρακτηριστικά του ζωροαστρισμού είναι η εξύψωση μιας θεότητας ως ανώτατης και ο υποβιβασμός των άλλων θεοτήτων της πρώην πολυθεϊστικής θρησκείας ως ''δαιμονικές''. Παρόμοιο φαινόμενο συνέβη και στην [[Αίγυπτο]] την περίοδο της βασιλείας του [[Ακενατόν]] ο οποίος όπως ο [[Ζωροάστρης]] εξύψωσε μια θεότητα, τον [[Ατόν]] της πολυθεϊστικής αιγυπτιακής θρησκείας ως ανώτατο ον και υποβίβασε τις υπόλοιπες θεότητες. Η θρησκεία του Ακενατόν δεν άντεξε για πολλά χρόνια, ενώ εξαφανίστηκε σχεδόν από τις αιγυπτιακές γραφές με την καταστροφή των έγγραφων μνημείων.
 
Αυτές οι ενέργειες υποδηλώνουν [[θρησκευτικός επεκτατισμός|θρησκευτικό επεκτατισμό]] ο οποίος εμφανίζεται σε κάθε θεότητα-προστάτιδα πόλης στις [[πολυθεϊσμός|πολυθεϊστικές θρησκείες]] και στο μετέπειτα μονοθεϊσμό όπως αυτός εκφράστηκε ιστορικά από το Χριστιανικό και τον ισλαμικό κόσμο. Άλλο φαινόμενο με το οποίο μπορεί να συσχετιστεί είναι η δαιμονοποίηση εκ μέρους των πρώτων χριστιανών των θεοτήτων των πολυθεϊστών της ρωμαϊκής εποχής, των ''ειδωλολατρών''.
 
Οι πρώτες προσπάθειες επιβολής του μονοθεϊσμού στον πολυθεϊσμό στηρίζονταν στην εξύψωση μιας πρωταρχικής θεότητας έναντι των υπολοίπων, ενώ η καινούργια θρησκεία στηριζόταν η ίδια σε κάποια πρώην πολυθεϊστική θρησκεία ή μυθολογία. Αντίθετα, ο [[Ιουδαίοι]] δεν φαίνεται να είχαν κάποιο είδος πολυθεϊσμού πριν ασπαστούν το μονοθεϊσμό.
 
=== Χριστιανισμός και Ισλάμ ===