Μυκηναϊκός πολιτισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 285:
θεοί
|}
[[Αρχείο:Lady of Phylakopi, 14th c BC, AM Milos, B 655, 152499.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Η [[Κυρά της Φυλακωπής]], αγαλματίδιο που απεικονίζει θεότητα ή ιέρεια (περ. 1350 Π.Κ.Χ.)<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/7551708|title=An Island polity : the archaeology of exploitation in Melos|last=Renfrew|first=Colin|last2=Wagstaff|first2=Malcolm|date=1982|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9780521237857|location=Cambridge|page=|id=7551708}}</ref>]]▼
Οι πηγές που διαθέτουμε για τη μυκηναϊκή θρησκεία είναι τα αρχαιολογικά ευρήματα σε χώρους ιερών, οι εικονογραφικές μαρτυρίες στη [[μυκηναϊκή τέχνη]] και ιδιαίτερα στη [[σφραγιδογλυφία]], και οι αναφορές των κειμένων της [[Γραμμική Β|Γραμμικής Β]] σε θεότητες (βλ. διπλανό πίνακα), αφιερώματα και τελετουργίες.<ref>T.G. Palaima, "Mycenaean Religion", στο: C.W. Shelmerdine (επιμ.), ''The Cambridge Companion to the Aegean Bronze Age'', Cambridge 2008, σ. 342.</ref> Οι πηγές αυτές δεν είναι χωρίς προβλήματα. Η αρχαιολογική ταύτιση ιερών χώρων και ευρημάτων (ειδωλίων, λατρευτικών σκευών), καθώς και η θρησκευτική ερμηνεία εικονογραφικών παραστάσεων εμπεριέχουν πάντοτε το στοιχείο της υποκειμενικότητας και της αβεβαιότητας, καθώς δεν υπάρχουν επιγραφές που να καθοδηγούν αυτές τις ερμηνείες. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ότι οι λατρευτικές πρακτικές, τα ιερά σκεύη και σύμβολα και η θρησκευτική τέχνη των Μυκηναίων αναπτύχθηκαν υπό την έντονη επίδραση του Μινωικού Πολιτισμού σε τέτοιο βαθμό, ώστε ακόμη και στο επίπεδο της έκφρασης να είναι εξαιρετικά δύσκολη η διάκριση του καθαρά μυκηναϊκού από το μινωικό στοιχείο ήδη από την ΥΕ Ι περίοδο. Η διάκριση της μυκηναϊκής από τη μινωική θρησκεία είναι πράγματι ένα από τα πιο ακανθώδη προβλήματα της θρησκειολογικής έρευνας του Μυκηναϊκού Πολιτισμού.
Γραμμή 301:
== Το τέλος ==
Τα πρώτα σημάδια κρίσης στα ανακτορικά κέντρα εμφανίζονται με εκτεταμένες καταστροφές από σεισμό στο τέλος της ΥΕ ΙΙΙΒ1. Λίγο αργότερα καίγεται η ακρόπολη του Γλα και εγκαταλείπεται. Στην Τίρυνθα, τις Μυκήνες και την Αθήνα συνεχίζεται η ζωή, στις αρχές της ΥΕ ΙΙΙΒ2 όμως προστίθενται ολόκληρες πτέρυγες στους οχυρωματικούς περιβόλους για να διασφαλιστεί η πρόσβαση στις πηγές νερού από το εσωτερικό των ακροπόλεων. Εργασίες οχύρωσης καταγράφονται στη Μιδέα και στη [[Φυλακωπή]] της [[Μήλος|Μήλου]] την ίδια περίοδο, ενώ στις Μυκήνες και την Πύλο επεκτείνονται οι αποθηκευτικοί χώροι και οι βιοτεχνικές εγκαταστάσεις που γειτνιάζουν άμεσα με τα ανάκτορα. Όλα αυτά μοιάζουν με μέτρα ασφαλείας σε αναμονή κάποιας πολιορκίας. Επίσης κατά την ΥΕ ΙΙΙΒ2 αρχίζει η ανάπτυξη τοπικών ιδιαιτεροτήτων στο μυκηναϊκό κόσμο και η διάσπαση της πολιτισμικής ομοιομορφίας της ανακτορικής περιόδου, προφανώς λόγω χειροτέρευσης της επικοινωνίας.
▲[[Αρχείο:Lady of Phylakopi, 14th c BC, AM Milos, B 655, 152499.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Η [[Κυρά της Φυλακωπής]], αγαλματίδιο που απεικονίζει θεότητα ή ιέρεια (περ. 1350 Π.Κ.Χ.)<ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/7551708|title=An Island polity : the archaeology of exploitation in Melos|last=Renfrew|first=Colin|last2=Wagstaff|first2=Malcolm|date=1982|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9780521237857|location=Cambridge|page=|id=7551708}}</ref>]]
Στο πέρασμα από τον 12ο στον 11ο αι. [[Κοινή Χρονολογία (Χρονολόγηση)|Π.Κ.Χ.]] παρατηρείται ένα δεύτερο, ισχυρότερο κύμα καταστροφών, από το οποίο δεν θα συνέλθουν ποτέ τα μυκηναϊκά βασίλεια. Η Τίρυνθα, οι Μυκήνες και η Μιδέα καταστρέφονται από ισχυρό σεισμό, ενώ η Πύλος και η Θήβα καίγονται και σχεδόν εγκαταλείπονται. Εγκαταλείπονται επίσης οικισμοί στην [[Τσούγγιζα]] της [[Νομός Κορινθίας|Κορινθία]]ς και στα [[Νιχώρια]] της [[Νομός Μεσσηνίας|Μεσσηνία]]ς, αν και δεν φανερώνουν ίχνη καταστροφής. Ο πληθυσμός μειώνεται δραματικά κατά την ΥΕ ΙΙΙΓ, η κατοίκηση όμως συνεχίζεται σε οχυρούς οικισμούς στην Τίρυνθα, τις Μυκήνες, τη Μιδέα και την [[Ασίνη]] της Αργολίδας, την [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]], την [[Νομός Αχαΐας|Αχαΐα]], τη [[Νομός Βοιωτίας|Βοιωτία]], την [[Εύβοια]], τη [[Νομός Φωκίδας|Φωκίδα]] και τις [[Κυκλάδες]]. Ο διοικητικός μηχανισμός των ανακτόρων καταρρέει και η [[Γραμμική Β]] γραφή εγκαταλείπεται και ξεχνιέται.
| |||