Τριακόντορος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

H '''τριακόντορος''' ήταν τύπος [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαίας ελληνικής]] [[Γαλέρα (πλοίο)|γαλέρας]], που χρησιμοποιήθηκε (τουλάχιστον) από την [[Αρχαϊκή εποχή]], αλλά μάλλον παρόμοια πλοία υπήρξαν και προγενέστερα, αν ληφθούν υπόψη οι σχετικές αναφορές στα ομηρικά έπη.

Αλλά και πριν από την Αρχαϊκή εποχή, ο [[Όμηρος]] στην [[Ιλιάδα]] του αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια του [[Τρωικός πόλεμος|Τρωικού Πολέμου]] υπήρχαν πλοία με διάφορους αριθμούς κουπιών. Ο μικρότερος αριθμός που αναφέρεται στα ομηρικά έπη είναι είκοσι (20, δηλαδή ήταν εικοσικόντορες), όπως το πλοίο που μετέφερε τη [[Χρυσηίδα]] πίσω στον πατέρα της,<ref>Homer, Iliad, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text;jsessionid=2913D2E6859ACE9A00183F942240BD9E?doc=Hom.+il.+1.300&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0135 book 1 309].</ref> Το πλοίο του [[Οδυσσέας|Οδυσσέα]] αναφέρεται ότι είχε πενήντα (50) κουπιά,<ref>Homer's Odyssey [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0218%3Abook%3D10%3Acard%3D4 book 10, 311, 344] describes two groups of twenty-two men, plus Odysseus and Eurylokhos (six men were already lost by Polyphemus).</ref> οπότε ήταν πεντηκόντορος. Αναφέρονται, όμως, και μεγαλύτερα πλοία, τα μεγαλύτερα από τα οποία ήταν τα [[Νομός Βοιωτίας|Βοιωτικά]] πλοία με 120 κωπηλάτες. Αυτός ο αριθμός κωπηλατών αντιστοιχεί περίπου σε [[Διήρης|διήρεις]], αλλά ο Όμηρος δεν αναφέρει πουθενά πόσες σειρές κουπιών ή και κωπηλατών είχαν.

Οι τριακόντορες εμφανίστηκαν σε μια εποχή που δεν γινόταν ακόμη διάκριση ανάμεσα στα εμπορικά και στα πολεμικά πλοία. Ήταν σκάφη ευέλικτα, μακράς ακτίνας δράσης, που χρησιμοποιήθηκαν για [[εμπόριο]], [[πειρατεία]] και [[πόλεμος|πολεμικές επιχειρήσεις]]. Μετέφεραν αγαθά ή και στρατιώτες. Η τριακόντορος προωθούνταν από τριάντα (30) κωπηλάτες που τοποθετούνταν ανά 15 σε κάθε της πλευρά. Στο μεσαίο κατάρτι της, το τετράγωνο [[ιστίο]] χρησιμοποιούνταν επίσης για την προώθηση του πλοίου, όταν υπήρχε ευνοϊκός [[άνεμος]]. Ήταν μακρυά σκάφη με μικρό βύθισμα και συχνά χαρακτηρίζονταν ως «νῆες μακραί». Τυπικά δεν είχαν [[κατάστρωμα]] και γι' αυτό αποκαλούνταν και «ἄφρακτοι νῆες». Οι τριακόντορες ήταν ανάμεσα στα πρώτα πλοία που ήταν εξοπλισμένα με έμβολο στην πλώρη. Αυτό δείχνει ότι ο σκοπός κατασκευής τους ήταν κατά κύριο λόγο πολεμικός.

Οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν ακόμη τις [[πεντηκόντορος|πεντηκοντόρες]], μια μακρύτερη έκδοση της τριακοντόρου με 50 κουπιά. Δεν είναι γνωστό ποιος τύπος προηγήθηκε.

Οι τριακόντοροι ήταν μια πρώιμη μορφή γαλέρας, που ήταν μακρόστενη και επίπεδη. Η σχεδίασή τους είχε στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα για απότομους ελιγμούς. Τα πλοία αυτά ήταν εξοπλισμένα με ορθογώνιο ιστίο και επιπρόσθετα πηδάλια.