Βρετανική Αυτοκρατορία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 12:
Η '''Βρετανική Αυτοκρατορία''' ([[αγγλικά]]: ''British Empire'') αποτελούνταν από τις [[ντομίνιον|κτήσεις]], τις [[αποικία|αποικίες]], τα [[Προτεκτοράτο|προτεκτοράτα]], τις [[Εντολή της Κοινωνίας των Εθνών|εντολές]] και άλλα [[εξαρτημένο κράτος|εδάφη]] που κυβερνήθηκαν ή διοικήθηκαν από το [[Ηνωμένο Βασίλειο]] και τα οποία προήλθαν από υπερπόντιες αποικίες και [[εμπορικοί σταθμοί|εμπορικούς σταθμούς]] ιδρυμένους από την [[Αγγλία]] στον ύστερο 16ο και πρώιμο 17ο αιώνα<ref>{{Cite journal|url=http://dx.doi.org/10.1080/03017605.2016.1199629|title=Divide et Impera: Vertical and Horizontal Dimensions of British Imperialism|last=Xypolia|first=Ilia|date=2016-07-02|journal=Critique|issue=3|doi=10.1080/03017605.2016.1199629|volume=44|pages=221–231|issn=0301-7605}}</ref>. Κατά την ακμή της ήταν η [[Κατάλογος των μεγαλύτερων αυτοκρατοριών|μεγαλύτερη]] [[αυτοκρατορία]] στην ιστορία και για πάνω από ένα αιώνα ήταν η μεγαλύτερη [[Μεγάλη Δύναμη|παγκόσμια δύναμη]]. Το [[1922]] η Βρετανική Αυτοκρατορία διοικούσε έναν πληθυσμό περίπου 458 εκατομμυρίων, το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού,<ref>[[#refMaddison2001|Madisson 2001]], σ.98, 242.</ref> και κάλυπτε περισσότερο από 33.670.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, το ένα τέταρτο περίπου της συνολικής έκτασης της ξηράς της Γης.<ref>[[#refFerguson2004|Ferguson 2004]], σ.15.</ref> Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την έντονη πολιτική, γλωσσική και πολιτισμική της επίδραση παγκοσμίως. Στο ύψιστο σημείο της δύναμής της, συχνά λεγόταν ότι ''«ο ήλιος δεν δύει ποτέ στην Βρετανική Αυτοκρατορία»'', επειδή η εξάπλωσή της στον κόσμο διαβεβαίωνε ότι ο ήλιος πάντα ανέτειλε σε τουλάχιστον ένα από τα πολυάριθμα εδάφη της.
 
Κατά την Εποχή των ανακαλύψεων το [[15ος αιώνας|15ο]] και [[16ος αιώνας|16ο αιώνα]], η [[Πορτογαλική Αυτοκρατορία|Πορτογαλία]] και η [[Ισπανική Αποικιακή Αυτοκρατορία|Ισπανία]] πρωτοστάτησαν στην ευρωπαϊκή εξερεύνηση του πλανήτη και εγκαθίδρυσαν τεράστιες πολυπληθείς αυτοκρατορίες. Εποφθαλμιώντας τον πλούτο που προσέφεραν αυτές οι αυτοκρατορίες, η Αγγλία, η [[Γαλλία]] και η [[Ολλανδία]] άρχισαν και αυτές να ιδρύουν αποικίες και εμπορικά δίκτυα στην Αμερική και την Ασία.<ref>[[#refFergusonEmpire2004|Ferguson 2004]], σ.2.</ref> Μία σειρά πολέμων το [[17ος αιώνας|17ο]] και [[18ος αιώνας|18ο αιώνα]] ενάντια στην Ολλανδία και τη Γαλλία κατέστησε την Αγγλία ([[Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας|Βρετανία]] μετά την πράξη ένωσης με τη [[Σκωτία]] το [[1707]]) κυρίαρχη αποικιακή δύναμη στη Βόρεια Αμερική και την Ινδία. Η απώλεια όμως των [[Δεκατρείς Αποικίες|δεκατριών αποικιών]] στη Βόρεια Αμερική το [[1783]] μετά από την [[Αμερικανική Επανάσταση]] ήταν βαρύ πλήγμα για τη Βρετανία καθώς της στέρησε τις πιο πολυπληθείς αποικίες της. Παρά το γεγονός αυτό, το βρετανικό ενδιαφέρον σύντομα στράφηκε προς την Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό. Μετά την ήττα της [[Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία|Ναπολεόντειας Γαλλίας]] το [[1815]], η Βρετανία γνώρισε έναν αιώνα αδιαμφισβήτητης κυριαρχίας και επεξέτεινεεπκτεινε την κυριαρχία της σε όλο τον κόσμο. Δόθηκε σταδιακή αυτονομία στις αποικίες με λευκό πληθυσμό, κάποιες από τις οποίες μετατράπηκαν σε κτήσεις.
 
Η ανάπτυξη της Γερμανίας και των ΗΠΑ περιόρισε την οικονομική κυριαρχία της Βρετανίας στο τέλος του 19ου αιώνα. Οι επακόλουθες στρατιωτικές και οικονομικές εντάσεις ανάμεσα στη Βρετανία και τη Γερμανία ήταν τα κύρια αίτια του [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκοσμίου Πολέμου]], κατά τη διάρκεια του οποίου η Βρετανία στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στην αυτοκρατορία της. Ο πόλεμος επέφερε τεράστια οικονομική επιβάρυνση στη Βρετανία και παρόλο που η αυτοκρατορία πέτυχε τη μεγαλύτερη εδαφική επέκταση της αμέσως μετά τον πόλεμο, δεν ήταν πια μια απαράμιλλη βιομηχανική ή στρατιωτική δύναμη. Κατά το [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] οι βρετανικές αποικίες της Νοτιοανατολικής Ασίας καταλήφθηκαν από την Ιαπωνία, γεγονός που έπληξε το γόητρό της και επιτάχυνε την παρακμή της αυτοκρατορίας παρά τη νίκη της στον πόλεμο. Δυο χρόνια μετά τον πόλεμο η Βρετανία παραχώρησε ανεξαρτησία στην Ινδία, την πολυπληθέστερη και πολυτιμότερη αποικία της.