|
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τον πρωτογενή τομέα, κυρίως με την καλλιέργεια καπνών, κόκκινης πιπεριάς, σιτηρών, κηπευτικών καθώς με τη κτηνοτροφία. Η [[γουναρική]] αποτελεί τη μόνη βιοτεχνική ενασχόληση των κατοίκων του οικισμού.
Ιστορίες από τη γιαγιά…
Πρόσφυγες-Τούρκοι
Πριν την άφιξη των προσφύγων Έλληνες και Τούρκοι ζούσαν αγαπημένοι. Αντάλλασσαν προϊόντα, επισκέψεις και έκαναν από κοινού τις δουλειές των χωραφιών. Όταν έφυγαν οι Τούρκοι ήρθαν οι πρόσφυγες: Μικρασιάτες, Πόντιοι, Θρακιώτες και Τουρκόφωνοι.
Ενώθηκαν αμέσως όλοι μαζί χωρίς διακρίσεις. Από νωρίς άρχισαν να γίνονται γάμοι ντόπιων και προσφύγων
Στις γιορτές συγκεντρώνονταν όλοι μαζί και γλεντούσαν. Το χωριό εξελίχθηκε και πήρε πολλά από τον πολιτισμό των προσφύγων.
Η μετακίνηση των Τούρκων έγινε ήρεμα και μέχρι σήμερα απόγονοί τους επισκέπτονται το χωριό και ψάχνουν να βρουν τα σπίτια των παππούδων τους.
Μαρτυρίες-Πόλεμος του ‘40
Οι Γερμανοί που έμεναν στο χωριό ήταν πολύ τίμιοι και ζούσαν ειρηνικά μαζί με τους κατοίκους. Ένα θλιβερό γεγονός ήταν όταν τραυματίστηκε η Κ.Ασημένια, η οποία μου έδωσε αυτή τη συνέντευξη. Θυμάται ότι ήταν στο ποτάμι όπου εργαζόταν στα χωράφια του πατέρα της. Τότε οι Γερμανοί κατέφτασαν εξαγριωμένοι, έχοντας πληροφορίες ότι στο ποτάμι ήτανε αντάρτες. Έτσι άρχισαν να πυροβολούν παντού με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά. Όταν αμέσως κατάλαβαν το λάθος τους, την πήραν και την έβαλαν μέσα στο κάρο για να την πάνε στην Κοζάνη στο Νοσοκομείο για να τη σώσουν. Στο δρόμο λέει «νόμιζα ότι θα πέθαινα! Άκουγα πυροβολισμούς και νόμιζα ότι ερχότανε κατά πάνω μου»
Όταν άνοιξε τα μάτια βρέθηκε μέσα σε ένα θάλαμο νοσοκομείου. Αυτό που είπε πρώτα ήταν «είμαι ζωντανή και επέζησα». Η γυναίκα αυτή ταλαιπωρήθηκε πολύ με την υγεία της αλλά μας είπε ότι οι Γερμανοί ήταν δίπλα της και τη βοηθήσανε.
Η συνέντευξη πάρθηκε από την κυρία Ασημένια Φίλου, ετών 87.
Οι γονείς της ήταν πρόσφυγες αλλά αυτή γεννήθηκε το 1925 και μεγάλωσε στο Καλονέρι μέχρι και σήμερα
Ιστορίες από τη γιαγιά…
Το Καλονέρι εκείνη την εποχή φημιζόταν για τα αξιοθέατά του όσο και για τις ιστορίες του. Το πιο φημισμένο από αυτά ήταν μια πέτρα στην τοποθεσία του κοίτου. Είχε ένα άνοιγμα μέσα από το οποίο περνούσαν οι άρρωστοι Έλληνες και Τούρκοι πιστεύοντας ότι θα γίνουν καλά. Έλεγαν ότι αν τους έσφιγγε η πέτρα και τους εμπόδιζε να περάσουν δε θα γινότανε ποτέ καλά. Πολύ κόσμος, ακόμη και από μακριά ερχότανε για να περάσει τη θαυματουργή πέτρα. Κάθε φορά που περνούσανε αφήνανε δωρεά κάποια νομίσματα. Αυτή η πέτρα σώζεται μέχρι και σήμερα. Στη συνέχεια το εξωκκλήσι της Αγίας Κυριακής έπαιζε καθοριστικό ρόλο εκείνη την εποχή. Ήταν πολύ παλιό και ο προπάππους μου διηγούνταν πολλές ιστορίες τις οποίες είχε ζήσει ο ίδιος.
Οι Χριστιανοί κάτοικοι επισκέπτονταν συνέχεια την εκκλησία και την είχαν προστάτιδα στα δύσκολα χρόνια. Εκεί τελούνταν οι γάμοι γιατί στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που βρίσκονταν στο κέντρο του χωριού γίνονταν οι κηδείες. Οι Τούρκοι σέβονταν την Αγία Κυριακή και απέφευγαν να κόβουν δέντρα, γιατί πίστευαν ότι η Αγία θα τους τιμωρήσει.Την αποκαλούσαν «Μπίσμπο» γιατί έλεγαν ότι όσες φορές παρουσιάστηκε ήταν γριούλα μαυροφόρα.
Μια φορά πάλι διηγούνταν ο παππούς μου ότι υπήρχε ένα μελίσσι στην κουφάλα μιας βελανιδιάς. Ένας θείος του που είχε μελίσσια, θέλησε να πάει να το πάρει. Πήγε μαζί του ο παππούς μας με τον ξάδερφό του. Όταν έφτασαν στην Αγία Κυριακή ο καιρός ήταν θαυμάσιος. Την ώρα που ανέβηκε ο θείος να πάρει το μελίσσι ακούστηκε μια βροντή σα να έπεφτε κεραυνός. Φοβήθηκε και αμέσως κατέβηκε και είπε: «έτσι μας φάνηκε θα ανέβω να πάω να το πάρω». Το κατέβασε και το πήρε στο σπίτι. Όταν έφτασε βρήκε την κόρη του βουβή, ενώ ήταν καλά πριν, σε λίγες μέρες πέθανε. Τότε πίστεψε ότι έγινε αυτό γιατί πήρε το μελίσσι από την Αγία. Έτσι λοιπόν όλοι φοβόντουσαν την εκκλησία αυτή.
Μια ακόμη παρόμοια ιστορία είναι του Αγίου Αθανασίου. Μια τουρκάλα ονειρεύτηκε τον Άγιο να της λέει να πει ελάχιστους Χριστιανούς που διέμεναν στο χωριό να πάνε να τον βγάλουνε από την περιοχή που ήταν θαμμένος. Η τουρκάλα όμως δεν το έκανε γιατί φοβότανε την αντίδραση των Χριστιανών. Την επόμενη μέρα το ίδιο πάλι αλλά σώπασε. Την τρίτη μέρα βρίσκει τον γιο της βαριά άρρωστο και τον Άγιο να της λέει ότι αν δεν το πει θα πέθαινε. Τότε λοιπόν έπιασε τους Χριστιανούς και τους τα είπε όλα, τους έδειξε το μέρος και όταν έσκαψαν βρήκαν μια εικόνα του Αγίου. Η εικόνα προσκυνήθηκε από όλο το χωριό, καθώς και από άλλα μέρη.
Ο ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΝΕΡΙΟΥ
Ο προϊστορικός ελέφαντας του Καλονερίου ανακαλύφθηκε το 2006, κατά τη διάρκεια εργασιών για τη διάνοιξη κάθετης στην Εγνατία οδού (Σιάτιστα-Κρυσταλλοπηγή) από την εταιρία Κ/Ξ ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε., στην περιοχή του Καλονερίου (θέση Πέρα Ράχες), του Δήμου Ασκίου, του Νομού Κοζάνης. Το έργο ήταν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού: Λ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων (Λ' ΕΚΠΑ, Μουσείο Αιανής) και Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδας (ΕΠαΣπηΒΕ). Ακολούθως η ΕΠαΣπηΒΕ ειδοποίησε το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σε συνεργασία με το Δήμαρχο κ. Βασ. Πάτρα, το Μάιο του 2006, πραγματοποιήθηκε σωστική ανασκαφή. Έγινε επιτόπια συντήρηση εξαιτίας της κακής διατήρησης των απολιθωμάτων και μετά η κατασκευή καλουπιών για την ασφαλή μεταφορά των απολιθωμάτων. Τα καλούπια παρέμειναν στο σχολείο του Καλονερίου υπό την ευθύνη της δημοτικής αρχής μέχρι το καλοκαίρι του 2008, οπότε έγινε και ο τελικός καθαρισμός και η συντήρησή τους, δουλειά εξαιρετικά δύσκολη λόγω της φύσης του υλικού που αποτελούσε τους χαυλιόδοντες. Το Δεκέμβριο του 2008, με πρωτοβουλία του Δημάρχου έγινε η τελική αποκατάσταση και τοποθέτηση στο νέο Δημαρχείο Ασκίου.
Ο ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΝΕΡΙΟΥ
Elephas (Paleoloxodon) antiquus FALCONER & CAUTLEY, 1847
Ο προϊστορικός ελέφαντας του Καλονερίου ανακαλύφθηκε το 2006, κατά τη διάρκεια εργασιών για τη διάνοιξη κάθετης στην Εγνατία οδού (Σιάτιστα-Κρυσταλλοπηγή) από την εταιρία Κ/Ξ ΙΟΝΙΟΣ Α.Ε., στην περιοχή του Καλονερίου (θέση Πέρα Ράχες), του Δήμου Ασκίου, του Νομού Κοζάνης. Το έργο ήταν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού: Λ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων (Λ' ΕΚΠΑ, Μουσείο Αιανής) και Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδας (ΕΠαΣπηΒΕ). Ακολούθως η ΕΠαΣπηΒΕ
ειδοποίησε το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και σε συνεργασία με το Δήμαρχο κ. Βασ. Πάτρα, το Μάιο του 2006, πραγματοποιήθηκε σωστική ανασκαφή. Έγινε επιτόπια συντήρηση εξαιτίας της κακής διατήρησης των απολιθωμάτων και μετά η κατασκευή καλουπιών για την ασφαλή μεταφορά των απολιθωμάτων. Τα καλούπια παρέμειναν στο σχολείο του Καλονερίου υπό την ευθύνη της δημοτικής αρχής μέχρι το καλοκαίρι του 2008, οπότε έγινε και ο τελικός καθαρισμός και η συντήρησή τους, δουλειά εξαιρετικά δύσκολη λόγω της φύσης του υλικού που αποτελούσε τους χαυλιόδοντες. Το Δεκέμβριο του 2008, με πρωτοβουλία του Δημάρχου έγινε η τελική αποκατάσταση και τοποθέτηση στο νέο Δημαρχείο Ασκίου.
Είναι ένα τμήμα του κρανίου υπέργηρου ελέφαντα με ολόκληρους τους χαυλιόδοντες, ηλικίας 125.000 ετών περίπου. Το κοινό όνομα αυτού του ζώου είναι «ελέφαντας των δασών» και χαρακτηρίζεται από τους χαυλιόδοντές του, οι οποίοι αναπτύσσονται πάνω σε μια ευθεία. Οι ελέφαντες των δασών είναι ένα ζώο του Πλειστόκαινου (γεωλογική ηλικία από 10.000 μέχρι 1,8 εκατομ. χρόνια). Ήρθαν από τη μακρινή Αφρική, περίπου 700.000 χρόνια πριν και εξαφανίστηκαν, καθώς όλα δείχνουν, 28.000 χρόνια περίπου πριν από σήμερα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του δείχνει να ήταν ένα μεγαλόσωμο ζώο (6000-7000 κιλά) στο οποίο το δεξιό τμήμα του χαυλιόδοντα πρέπει να είχε σπάσει πολύ πριν από το τέλος της ζωής του, χωρίς να έχει διευκρινιστεί ακόμη η αιτία, κάτι το οποίο διερευνάται. Οι αρσενικοί ελέφαντες χαρακτηρίζονται από πολύ μεγαλύτερους χαυλιόδοντες και μπορούσαν να φτάσουν σε ύψος από το σημείο του ώμου περίπου τα 3.50 μ., ενώ τα θηλυκά ήταν κατά πολύ μικρότερα σε ύψος περίπου 2.50 μ.. Παρόλα αυτά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως γίγαντες της εποχής εκείνης. εξαπλώθηκαν από τα βόρεια της Πολωνίας έως τα νότια της Ελλάδας και από τα δυτικά της Αγγλίας έως τα ανατολικά της Ρωσίας. Αυτά τα ζώα ζούσαν σε εύκρατα κλίματα σε αντίθεση με τους Τριχωτούς Ελέφαντες (Μαμούθ) που ζούσαν παράλληλα, σε πολύ ψυχρό κλίμα σε ψυχρές και ξηρές στέπες. Οι ελέφαντες των δασών θεωρούνται επίσης οι πρόγονοι των νάνων ελεφάντων των νησιών της Μεσογείου όπως είναι η Τήλος, η Κρήτη, η Κύπρος, η Μάλτα και η Σαρδηνία. Τα ενήλικα άτομα των νάνων ελεφάντων μερικές φορές είχαν ύψος που μπορούσε να φτάσει το 1μ..
Στην έκθεση του νέου Δημαρχείου υπάρχει επίσης μια σειρά από φωτογραφικό υλικό που απεικονίζει τα διάφορα στάδια της ανασκαφής και της συντήρησης των χαυλιοδόντων.
Η έκθεση του παρόντος έγινε επί δημαρχίας Βασιλείου Πάτρα, από την ομάδα του ΑΠΘ: Σπυριδούλα Παππά, Ευάγγελο Βλάχο, Κατερίνα Τσεκούρα, γεωλόγους με επικεφαλής την παλιοντολόγο Ε. Τσουκαλά αν. καθηγήτρια ΑΠΘ σε συνεργασία με τον Βασίλη Μακρίδη και τον Dick Mol, επιστημονικό συνεργάτη του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ρότερνταμ και ειδικό σε θέματα προβοσκιδωτών. Η απεικόνιση σε σχεδόν φυσικό μέγεθος του ζώου έγινε από τη ζωγράφο Δήμητρα Λαμπρέτσα και η προέλευση των εικόνων της αναπαράστασης ήταν από τον ολλανδό Remie Bakker .
==Πληθυσμός==
| 