Βικιπαίδεια

Ξέρξης Α΄ της Περσίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ Αντικατάσταση παρωχημένου προτύπου με references tag
μ μβελτιώσεις
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
[[Αρχείο:Xerxes I of Persia.jpg|thumb|250px|Ο Ξέρξης Α' της Περσίας σε ανάγλυφο στην [[Περσέπολη]]. ]]
[[Αρχείο:Trilingual inscription of Xerxes, Van, 1973.JPG|thumb|250px|Επιγραφή του Ξέρξη στη περιοχή Βαν της [[Τουρκία]]ς.]]
Ο '''Ξέρξης Α΄''' ήταν βασιλιάς ([[Σάχης]]) της [[Περσία]]ς και [[Φαραώ]] της [[Αρχαία Αίγυπτος|Αιγύπτου]], ένας από τους κορυφαίους βασιλείς από την [[Οίκος των Αχαιμενιδών|δυναστεία των Αχαιμενιδών]]. Το όνομά του είναι παραφθορά του αρχαίου περσικού Κσαγιαρσά (''Xšayāršā'') και σημαίνει ''Κυρίαρχος Ηρώων''.<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/xerxes-1-name</ref> Βασίλεψε από το [[486 π.Χ.]] έως το [[465 π.Χ.]]
 
==Η άνοδος του Ξέρξη στον περσικό θρόνο==
 
Ο Ξέρξης ήταν γιος του βασιλιά [[Δαρείος Α΄|Δαρείου του A']] του Υστάσπη και της [[ΑτόσσαΆτοσσα της Περσίας|Άτοσσας,]] κόρης του [[Κύρος Β'|Κύρου του πρεσβυτέρου]]. Διαδέχτηκε στο θρόνο τον πατέρα του το 486 π.Χ. και έγινε Βασιλιάς των Περσών και [[Μήδοι|Μήδων]] και [[Φαραώ]] της Αιγύπτου στα 35 του ενώ προηγουμένως, όσο βασίλευε ο πατέρας του, ήταν [[σατράπης]] της [[Βαβυλώνα]]ς. Κανονικά δεν ήταν ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου, καθώς ο Δαρείος είχε μεγαλύτερο γιο από τη πρώτη στου σύζυγο, τον Αρτοβαζάνη. Όμως ο Ξέρξης κατάφερε να πείσει τον πατέρα του να παραγκωνίσει τον νόμιμο διάδοχο και να ανακηρύξει αυτόν ως διάδοχο πρίγκηπα. Ακολούθως οι πηγές δεν αναφέρουν ξανά τον Αρτοβαζάνη οπότε οι ιστορικοί υποθέτουν ότι δολοφονήθηκε για να μην υπάρξει εμπόδιο στον Ξέρξη. Αυτό μαρτυράει και τη σκληρότητα του [[Πέρσες|Πέρση]] [[Μοναρχία|μονάρχη]]. Ένα χρόνο μετά την ανάρρησή του στο θρόνο, ο Ξέρξης κατέλαβε την [[Αρχαία Αίγυπτος|Αίγυπτο]] που είχε επαναστατήσει και λεηλάτησε τα ιερά που βρισκόντουσαν στο [[Δέλτα του Νείλου]]. Ακολούθως υπέταξε την Βαβυλώνα, που είχε επίσης επαναστατήσει, ενώ δεν σεβάστηκε το ιερό του προστάτη θεού της πόλης, του [[Μαρδούκ]]. Έκλεψε το χρυσό άγαλμα του θεού των Βαβυλωνίων και σκότωσε τους ιερείς του ναού του.
 
==Η απόφαση για εισβολή στην Ελλάδα==
Γραμμή 17:
Ο Ξέρξης ξεκίνησε αμέσως τις προετοιμασίες για να πολεμήσει τους Έλληνες και η εκστρατεία προετοιμαζόταν για τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Ο περσικός στρατός, σύμφωνα με τον [[Ηρόδοτος|Ηρόδοτο]], αριθμούσε 1.700.000 [[πεζικό|πεζούς]] άνδρες και 100.000 βοηθητικό προσωπικό που προέρχονταν από 46 έθνη ενώ ο [[Κορνήλιος Νέπως]] αναφέρει 700.000 πεζούς και 400.000 ιππείς. Οι σύγχρονοι μελετητές θεωρούν αυτούς τους αριθμούς εξαιρετικά διογκωμένους. Ο [[Ηρόδοτος]] αναφέρει από ποια έθνη αποτελούνταν ο στρατός του Ξέρξη και ποιος διοικούσε τα στρατεύματα κάθε έθνους. Αναλυτικά ήταν:
 
* [[Πέρσες]] υπό τις διαταγές του Οτάνη, πεθερού του Ξέρξη.
* [[Μήδοι]] υπό τις διαταγές του Τιγράνη.
* [[Κίσσιοι]] υπό τις διαταγές του Ανάφη, γιου του Οτάνη.
* [[Ασσυρία|Ασσύριοι]] υπό τις διαταγές του Οτάσπη.
* [[Βακτρία|Βάκτριοι]] και [[Σάκες]] υπό τις διαταγές του Υστάσπη, αδερφού του Ξέρξη.
* [[Ινδία|Ινδοί]] υπό τις διαταγές του Φαρναζάρθη.
* [[Αρία|Άριοι]] υπό τις διαταγές του Σισάμνη.
* [[Αίγυπτος|Αιγύπτιοι]] υπό τις διαταγές του Αρτάβανου .
* [[Παρθία|Πάρθοι]] και [[Χωρασμία|Χωράσμιοι]] υπό τις διαταγές του Αρτάβαζου.
* [[Σογδιανή|Σόγδοι]] υπό τις διαταγές του Αζάνη.
* [[Γανδάρα|Γανδάριοι]] και Δαδίκες υπό τις διαταγές του Αρτύφιου.
* [[Κάσπιοι]] υπό τις διαταγές του Αριόμαρδου, αδερφού του Αρτύφιου.
* [[Δράγγες|Σαράγγες]] υπό τις διαταγές του Φερενδάτη.
* [[Παστούν|Πάκτυες]] υπό τις διαταγές του Αρτάυνου.
* Ούτιοι και Μύκοι υπό τις διαταγές του Αρσαμένη, αδελφού του Ξέρξη.
* Παρικάνιοι υπό τις διαταγές του Σιρομήτρη.
* [[Άραβες]] και [[Αιθιοπία|Αιθίοπες]] υπό τις διαταγές του Αρσάμη, αδελφού του Ξέρξη.
* [[Λιβύη|Λίβυοι]] υπό τις διαταγές του Μασάγη.
* [[Παφλαγονία|Παφλαγόνες]] και οι Ματιηνοί υπό τις διαταγές του Δώτου.
* [[Μαριανδυνοί]], [[Συρία|Σύροι]] και Λίγυες υπό τις διαταγές του Γωβρύα, αδελφού του Ξέρξη.
* [[Φρυγία|Φρύγες]] και [[Αρμενία|Αρμένιοι]] υπό τις διαταγές του Αρτόχμη, σύζυγος αδελφής του Ξέρξη.
* [[Λυδία|Λυδοί]] και [[Μυσία|Μυσοί]] υπό τις διαταγές του Αρταφέρνη, γιου του [[Αρταφέρνης ο νεότερος|ομώνυμου στρατηγού]] από τη [[μάχη του Μαραθώνα]].
* [[Κολχίδα|Κόλχοι]], [[Θράκη|Θράκες]], Λασόνιοι, Μόσχοι, Μιλύες και [[Πισιδία|Πισίδες]] ήταν υπό την ηγεσία άλλων αρχόντων-συγγενών του Ξέρξη.
Την ηγεσία όλου του πεζικού είχαν οι Μαρδόνιος και Τριτανταίχμης, εξάδελφοι του Ξέρξη, ο Μασίστης, μικρότερος αδελφός του βασιλιά, ο Μεγαβύζος και ο Σμερδομένης. Το ιππικό διοικούσαν οι αδελφοί Τίθαιος και Αρμαμίθρας, γιοι του στρατηγού [[Δάτης|Δάτη]], που είχε πάρει μέρος στη [[Μάχη του Μαραθώνα]]. Την επίλεκτη προσωπική σωματοφυλακή του Ξέρξη, τους 10.000 «Αθάνατους» διοικούσε ο [[Υδάρνης]]. Ο περσικός στόλος προερχόταν από τις υποτελείς περιοχές της Περσικής Αυτοκρατορίας, καθώς οι Πέρσες δεν ήταν ναυτικός λαός. Τον στόλο αποτελούσαν μοίρες των [[Φοίνικες|Φοινίκων]] υπό την ηγεσία του Μεγαβάζου, των [[Κίλικες|Κιλίκων]], των Σύρων, των [[Αρχαία Αίγυπτος|Αιγυπτίων]] υπό την ηγεσία του Αχαιμένη, των [[Λυκία|Λυκίων]], των [[Ελλήσποντος|Ελλησπόντιων]], των [[Παμφυλία|Παμφύλων]], των Κυπρίων, των [[Ίωνες|Ιώνων]] της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]] και των [[Καρία|Καρών]] υπό την ηγεσία του Αριαβίγνη. Οι στρατιωτικές δυνάμεις πάνω σε αυτά ήταν όλες ιρανικής καταγωγής, δηλαδή Πέρσες, Μήδοι και Σάκες. Την ανώτερη ηγεσία του στόλου είχε ο [[Αριαμένης]].
 
Ο Ξέρξης με το στρατό του πέρασε χωρίς δυσκολία τον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]], με γέφυρες που κατασκεύασαν οι μηχανικοί του. Τη πρώτη φορά οι γέφυρες κατέρρευσαν ύστερα από τρικυμία και έτσι ο Ξέρξης αποκεφάλισε τους μηχανικούς του και διέταξε να μαστιγώσουν τη θάλασσα γιατί δεν υπάκουσε στις διαταγές του, ενώ της πέταξε και αλυσίδες για να τη δέσουν. Ακόμα για να περάσει ο στόλος του άνοιξε μια [[διώρυγα του Ξέρξη|διώρυγα]] στη χερσόνησο του [[Χερσόνησος του Άθω|Άθω]] και έθεσε επικεφαλής του έργου, τους Βούβαρη του Μεγαβάζου και Αρταχαίη του Αρταίου. Πέρασε χωρίς προβλήματα τη [[Θράκη]], τη [[Μακεδονία]] και τη [[Θεσσαλία]] και έφτασε στις [[Θερμοπύλες]], όπου αντιμετώπισε τους 300 Σπαρτιάτες του [[Λεωνίδας|Λεωνίδα]]. Μετά τη [[Μάχη των Θερμοπυλών|νίκη του στις Θερμοπύλες]] έφτασε στην [[Αρχαία Αθήνα|Αθήνα]] και την κατέλαβε. Οι κάτοικοί της είχαν φύγει πρόσφυγες στα γύρω νησιά.
Γραμμή 48:
==Το τέλος του Ξέρξη==
 
[[Αρχείο:Tomb of Xerxes.jpg|thumb|Ο τύμβος του Ξέρξη σκαμμένος μέσα σε βράχο στη Περσέπολη.]]
Ο Ξέρξης μετά την ήττα στη Σαλαμίνα, αναγκάστηκε να επιστρέψει στη [[Βαβυλώνα]] για να καταπνίξει νέα επανάσταση που υποκινούσαν οι ιερείς του [[Μαρδούκ]]. Ύστερα από την καταστολή της επανάστασης σκότωσε τους αυλικούς του που, όσο έλειπε, έκλεψαν το βασιλικό θησαυρό του. Τα νέα για τις ήττες στις Πλαταιές και στη Μυκάλη τον συντάραξαν ψυχολογικά, με αποτέλεσμα να κλειστεί στον εαυτό του και να περνάει ώρες μελετώντας πολεοδομικά σχέδια καθώς είχε στο μυαλό του την ανοικοδόμηση της [[Περσέπολη]]ς και την δημιουργία ενός θαυμαστού πολεοδομικού συγκροτήματος εκεί. Όμως καθώς ήταν κλειστός στον εαυτό του και εύκολος στόχος των ραδιούργων εμφανίστηκαν πολλοί επίδοξοι διάδοχοί του. Αυτός αγανακτισμένος και στα όρια της παράνοιας δολοφόνησε όλους τους επίδοξους διαδόχους, ανάμεσα στους οποίους ήταν και αρκετοί στενοί συγγενείς του. Τελικά έπεσε ο ίδιος θύμα μιας αυλικής συνωμοσίας το 465 π.Χ.. Μετά από εικοσάχρονη βασιλεία, δολοφονήθηκε από τον [[Αρτάβανος της Περσίας|Αρτάβανο]] που φιλοδοξούσε να ανέβει στο θρόνο της Περσίας. Ο Αρτάβανος βασίλεψε για ένα χρόνο μέχρι που ο γιος του Ξέρξη, ο Αρταξέρξης ο Μακρόχειρ, τον παραμέρισε για να ανεβεί ο ίδιος στο θρόνο το 464 π.Χ.
Από τα παιδιά του Ξέρξη γνωρίζουμε τα εξής:
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Ξέρξης_Α΄_της_Περσίας"