Προμηθέας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Κατά τη διάρκεια της [[Τιτανομαχία]]ς ο Προμηθέας τάχθηκε υπέρ του [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] και γι' αυτό δεν τιμωρήθηκε όπως οι άλλοι [[Τιτάνες]]. Η συμβολή του στην ανάπτυξη του ανθρώπινου γένους ήταν πολύ σημαντική. Κατά τον [[Λουκιανός|Λουκιανό]], ο Προμηθέας, με την αρωγή της θεάς [[Αθηνά|θεάς Αθηνά]]ς, δημιουργεί τον πρώτο άνθρωπο ([[Χρυσό Γένος]]) από πηλό και φωτιά (κατά άλλους με το νερό του ήρωα [[Πανοπέας (μυθολογία)|Πανοπέα]] της Φωκίδας) και με μορφή όμοια με αυτή των θεών. Αυτό έλαβε χώρα μετά την Τιτανομαχία. Κατά τους Ορφικούς αυτός ο πηλός ήταν το χώμα που ποτίστηκε από το αίμα των Τιτάνων. Αναφερόμενος στην δημιουργία του ανθρώπου, ο [[Πλάτωνας]] μας μεταφέρει την εικόνα ενός όντος σφαιρικού, που διακρίνονταν σε τρία γένη (αρσενικό, θηλυκό και μεικτό) και είχε διπλή σειρά από μέλη και όργανα. Αργότερα ο Δίας, επειδή εξοργίστηκε από την αλαζονεία τους και φοβήθηκε τη δύναμή τους, τα χώρισε στα δύο. Τα [[Ζώο|ζώα]] δημιουργήθηκαν την ίδια περίοδο (μετά την [[Τιτανομαχία]]), αλλά από μίξη υλικών της Γης και της φωτιάς. Η δημιουργία των όντων και του ανθρώπου έγινε μέσα στη γη.

Όταν κλήθηκαν όλα τα όντα της Γης να βγουν στο φως, ανατέθηκε στον Προμηθέα και στον [[Επιμηθέας|Επιμηθέα]] να δώσουν στο κάθε ον τα χαρακτηριστικά που έπρεπε να έχει. Ο [[Επιμηθέας]] έπεισε τον αδελφό του να του επιτρέψει να αναλάβει μόνος αυτή τη δουλειά. Έτσι ο [[Επιμηθέας]] ονομάτισε και απέδωσε στο κάθε ον τα χαρακτηριστικά που ήθελε ο ίδιος, με τρόπο ώστε να μην μπορούν να αλληλοκαταστραφούν (αὐτοῖς ἀλληλοφθοριῶν διαφυγὰς ἐπήρκεσε, Πλάτων, Πρωταγόρας 321α). Όταν έφτασε στο τέλος η ώρα του [[Άνθρωπος|Ανθρώπου]], δεν είχε να του δώσει παρά λίγες [[Τρίχα|τρίχες]] και [[Νύχι|νύχια]] ευπαθή και ανίσχυρα. Από αυτό το λάθος ο Προμηθέας ανέλαβε την προστασία του [[Άνθρωπος|Ανθρώπου]].

Βλέποντας την κατάντια του ανθρώπινου γένους και την αδυναμία του απέναντι στη [[φύση]], ο Προμηθέας αποφασίζει να του χαρίσει τη [[φωτιά]]. Έτσι, επισκεπτόμενος το εργαστήρι του [[Ήφαιστος|θεού Ήφαιστου]], τοποθετεί τη φωτιά σε ένα κούφιο βλαστό [[νάρθηκας (φυτό)|νάρθηκα]] και τη δίνει κρυφά στους ανθρώπους. Ως τόπος παράδοσης της φωτιάς αναφέρεται η πόλη [[Σικυώνα]] της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]].

Ο Προμηθέας έμαθε τους ανθρώπους να χειρίζονται τη [[φωτιά]], να δημιουργούν εργαλεία και τους έμαθε τις Επιστήμες (που έκλεψε από την [[Αθηνά|θεά Αθηνά]]) και τα Γράμματα. Για να γλυτώσει την ανθρωπότητα από το μένος των [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεών]], την έμαθε να τους λατρεύει και να τους προσφέρει θυσίες.

Όταν έμαθαν οι άνθρωποι να κάνουν θυσίες στους [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεούς]] τέθηκε θέμα για το ποια κομμάτια του [[Ζώο|ζώου]] θα άνηκαν στους [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεούς]] και ποια στους [[Άνθρωπος|θνητούς]]. Τότε ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] συμφώνησε με τον Προμηθέα να δώσει το λόγο του πως όποιο μερίδιο διαλέξει, αυτό θα παίρνουν οι [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεοί]] και το άλλο οι [[Άνθρωπος|άνθρωποι]]. Έτσι, κατά μια μαρτυρία στη [[Σικυώνα]], κατέβηκε ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] να κάνει το ξεδιάλεγμα. Όμως ο Προμηθέας έντεχνα στο ένα μερίδιο έβαλε κόκκαλα και τα σκέπασε με λαχταριστό λίπος και στο άλλο κρέας που το σκέπασε με δέρμα. Ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] επέλεξε αυτό με το λίπος και όταν έμαθε την απάτη ήταν πλέον αργά, είχε δώσει το λόγο του.

Οργισμένος ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]] ζητά από τον [[Ήφαιστος|Ήφαιστο]] να του φτιάξει μια Γυναίκα. Έτσι δημιουργείται η [[Πανδώρα]], από ξηρά και [[θάλασσα]]. Ονομάστηκε έτσι επειδή έλαβε πολλά χαρίσματα και δώρα από τους [[Δώδεκα θεοί του Ολύμπου|θεούς]]. Μαζί με αυτά παρέλαβε και ένα κουτί. Τέλος ο [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμής]] την οδήγησε στον [[Επιμηθέας|Επιμηθέα]] και εκείνος, παρά την συμβουλή του αδελφού του να μην δεχτεί δώρο από τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]], την έκανε γυναίκα του. Από το κουτί της [[Πανδώρα|Πανδώρας]] ξεχύθηκαν τα δεινά των ανθρώπων, ο θάνατος και η ελπίδα. Όμως ο Προμηθέας τους μαθαίνει την [[Ιατρική]] και τα βότανα.

Ο Δίας, θέλοντας να τιμωρήσει τους ανθρώπους που έγιναν κακοί και άδικοι αλλά και τον Προμηθέα, βρίσκει ευκαιρία να προκαλέσει κατακλυσμό. Η αφορμή ήταν οι γιοί του [[Λυκάων της Αρκαδίας|Λυκάονα]], απόγονοι του [[Πελασγός|Πελασγού]]. Κατά την επίσκεψή του στους γιους του [[Λυκάων ο Αρκάδιος|Λυκάονα]], με μεταμφίεση ταξιδιώτη, του προσφέρεται ως φίλεμα μια σούπα φτιαγμένη από τα μέλη του σκοτωμένου αδελφού τους, του [[Νύκτιμος|Νύκτιμου]]. Εξοργισμένος τους μετατρέπει σε [[Γκρίζος λύκος|λύκους]] και ανασταίνει τον [[Νύκτιμος|Νύκτιμο]]. Αποφασίζει να εξαφανίσει την ανθρωπότητα ([[Χάλκινο Γένος]]). Ο Προμηθέας ενημερώνει τον γιο του, [[Δευκαλίωνας|Δευκαλίωνα]], βασιλιά της Φθίας, για τις βουλές του [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] και τον προτρέπει να φτιάξει μια κιβωτό (λάρνακα), να τη γεμίσει με εφόδια και ζώα και να μείνει μέσα μαζί με την γυναίκα του [[Πύρρα]], κόρη του [[Επιμηθέας|Επιμηθέα]].

Πράγματι όταν έγινε ο [[Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα|Κατακλυσμός]], σώθηκε ο [[Δευκαλίων|Δευκαλίωνας]] με την [[Πύρρα]] που δημιούργησαν το [[Γένος των Ηρώων]] (Τέταρτο Γένος) και την ανθρωπότητα.

Φυσικά, αυτό εξόργισε τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] ο οποίος έδεσε τον Προμηθέα σε βράχια, στο όρος [[Καύκασος|Καύκασο]], και έβαλε έναν [[Αετός|αετό]] να του τρώει το [[Ήπαρ|συκώτι]] κάθε πρωί. Επειδή ο Προμηθέας ήταν αθάνατος, κάθε βράδυ τα σπλάχνα του γιατρεύονταν. Στον «[[Προμηθέας Δεσμώτης|Προμηθέα Δεσμώτη]]» του [[Αισχύλος|Αισχύλου]], μαθαίνουμε τη στάση του [[Τιτάνες|Τιτάνα]] απέναντι στην τιμωρία του και το μυστικό που κρατούσε από τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]]. Τελικά ο Προμηθέας αποκαλύπτει το μυστικό που αφορούσε την [[Θέτις|Θέτιδα]], την οποία ποθούσε ο [[Δίας (μυθολογία)|Δίας]], σε αντάλλαγμα την απελευθέρωσή του. Πράγματι περνώντας από τον Καύκασο ο [[Ηρακλής]], με κατεύθυνση τη [[Χώρα των Εσπερίδων]], σκοτώνει τον αετό και σπάει τις αλυσίδες του [[Ήφαιστος|Ήφαιστου]]. Ο Προμηθέας, από ευγνωμοσύνη προς τον ημίθεο, του λέει πως θα πάρει τα Χρυσά Μήλα.

Όμως ο Προμηθέας ήταν [[Τιτάνες|Τιτάνας]] και δεν μπορούσε να κατοικήσει τα δώματα του [[Όλυμπος|Ολύμπου]]. Η λύση δόθηκε από τον Κένταυρο [[Χείρων]]α. Ο Χείρωνας τραυματίστηκε κατά λάθος από βέλος του [[Ηρακλής (μυθολογία)|Ηρακλή]], το οποίο είχε ποτιστεί με το δηλητηριώδες αίμα της [[Λερναία Ύδρα|Λερναίας Ύδρας]]. Το αίμα αυτό σκότωνε οτιδήποτε ζωντανό άγγιζε.

Ο [[Χείρων]] επειδή ήταν αθάνατος, βασανιζόταν φρικτά από την πληγή που του έκανε το βέλος. Έτσι ζήτησε από τον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] να δώσει την αθανασία του σε κάποιον άλλον, ώστε να πεθάνει και να λυτρωθεί από τους πόνους. Με αυτήν την αίτηση, η αθανασία του [[Κένταυρος|Κένταυρου]] [[Χείρων|Χείρωνα]] δόθηκε στον Προμηθέα.