Μονή Βλατάδων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

H '''Μονή Βλατάδων''' ή '''Βλαττάδων''' ή '''Βλατταίων''', γνωστή και ως '''Τσαούς Μοναστήρι''', είναι [[Μοναστήρι (θρησκεία)|μοναστήρι]] στην περιοχή της Άνω Πόλης της [[Θεσσαλονίκη|Θεσσαλονίκης]], 80 περίπου μέτρα από τα τείχη του [[Επταπύργιο (Θεσσαλονίκη)|Επταπυργίου]]. Είναι το μοναδικό μοναστήρι της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|βυζαντινής]] περιόδου της πόλης που εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα.

Ιδρύθηκε κατά τα μέσα του [[14ος αιώνας|14ου αιώνα]] σε χώρο που πιθανώς να φιλοξενούσε παλαιότερο ναό, από τους αδελφούς [[Δωρόθεος Βλαττής|Δωρόθεο]] και [[Μάρκος Βλαττής|Μάρκο Βλάττη]], μαθητές του Αρχιεπικσόπου Θεσσαλονίκης [[Γρηγόριος Παλαμάς|Γρηγορίου Παλαμά]]. ΟιΩς πρώτεςκτητόρισσα ιστορικέςτης αναφορέςΜονής γιαφέρεται τηη Μονήαυτοκράτειρα ΒλαττάδωνΆννα γίνονταιΠαλαιολογίνα, η οποία είχε ἐγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη το 14051351 και παρέμεινε στην πόλη ως κυβερνήτις έως το τέλος της ζωής της. Τό πατριαρχικό Σιγίλλιο εκδόθηκε λίγο αργότερα από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Νείλο. Από το 1387, με την πρώτη κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, το καθολικό μετατράπηκε σε τζαμί, όπως διακρίνεται από ορισμένα κτίσματα οθωμανικής τεχνοτροπίας. Ιστορική αναφορά για τη μονή βρίσκεται στο οδοιπορικό του [[Ρωσία|Ρώσου]] περιηγητή [[Ιγνατίος του Σμολένσκ|Ιγνατίου του Σμολένσκ]]. Κατάτο τον 15ο αιώνα η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή1405. Μετά τη [[Οι τρεις αλώσεις της Θεσσαλονίκης|τηνδεύτερη άλωση της Θεσσαλονίκηςπόλης]] οιτο [[Οθωμανοί]]1430 από τους Οθωμανούς αφέθηκε να λειτουργεί κανονικά ως μονή και την περίοδο αυτή αποκαλούνταν ''Τσαούς Μοναστήρι''. Μάλιστα γνώρισε μεγάλη ακμή καθώς της έδωσαν κάποια προνόμια, που επικυρώθηκαν και με [[φιρμάνι]] του [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής|Μωάμεθ Β΄]] το 1446. Σύμφωνα με παράδοση του 16ου αιώνα, η προνομιακή αυτή μεταχείριση οφειλόταν στη βοήθεια που είχαν προσφέρει οι μοναχοί της στους Τούρκους για την άλωση της πόλεως. Εξάλλου, από ορισμένα κτίσματα οθωμανικής τεχνοτροπίας φαίνεται ότι τον 16ο αιώνα στη μονή εγκαταστάθηκαν Τούρκοι. Το 1633, με [[σιγίλλιο]] του Πατριάρχη [[Κύριλλος Λούκαρις|Κυρίλλου Λούκαρι]], η Μονή Βλαττάδων προσαρτήθηκε ως [[μετόχιο]] στη [[Μονή Ιβήρων]] του [[Άγιον Όρος|Αγίου Όρους]]. Το 1801 ανακαινίσθηκε το καθολικό της μονής, αλλά το 1870 μια πυρκαγιά κατέστρεψε μέρος της, συμπεριλαμβανόμενης και της βιβλιοθήκης. Οι ζημιές επισκευάσθηκαν με έξοδα του [[Οικουμενικό Πατριαρχείο|Οικουμενικού Πατριαρχείου]].<ref>[http://www.orthodoxia.gr/show.cfm?id=1129&obcatid=3 Ιερά Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων Θεσσαλονίκης - orthodoxia.gr]</ref><ref>[http://www.monastiria.gr/makedonia/nomos-thessalonikis/iera-moni-vlatadwn/ Ιερά Μονή Βλατάδων Θεσσαλονίκης - monastiria.gr]</ref>

Η Μονή Βλαττάδων βρίσκεται σε υψόμετρο 120 μέτρων περίπου και έχει θέα προς την πόλη της Θεσσαλονίκης. Σημερινός Ηγούμενος είναι ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου Νικηφόρος Ψυχλούδης, ενώ Προηγούμενος ο Μητροπολίτης Τυρολόης και Σερεντίου Παντελεήμων (Ροδόπουλος), Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ.