Μεγάλος Μοράβας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 21:
Ο Μεγάλος Μοράβας αποτελεί παράδειγμα για μελέτη μαιανδρικού ποταμού. Είχε μήκος 245 χιλιόμετρα, αλλά η απευθείας απόσταση από τις πηγές του μέχρι το Δούναβη είναι μόλις 118 χιλιόμετρα. Ο λόγος μαιανδρισμού του, 118: 245, είναι ένας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.
Η κοίτη του ποταμού έχει πλάτος 80-200 μ. και βάθος έως και 10 μ. Πασίγνωστος για τις πλημμύρες του, ο Μοράβας έχει αλλάξει τη ροή
Από το 1966 άρχισαν τεράστια έργα και στα τρία ποτάμια για την αποτροπή μελλοντικών πλημμυρών. Σειρά ταμιευτήρες κατασκευάστηκαν σε παραποτάμους (λίμνες Μπόβαν, [[Λίμνη Τσέλιε|Τσέλιε]], Γκαζίβοντε, κ.λπ.) και αποκόπηκαν μαίανδροι, ευθυγραμμίζοντας τις ροές των ποταμών, γεγονός που τους κατέστησε βραχύτερους (στην περίπτωση του Μεγάλου Μοράβα, από 245 σε 185 χλμ.). Σχεδιαζόταν να μειωθεί στά 152 χιλιόμετρα και να γίνει πάλι πλωτός.
Γραμμή 28:
Ο Μοράβας και οι παραπόταμοί του εξακολουθούν να πλημμυρίζουν συχνά, έτσι η κοίτη του εξακολουθεί να είναι ρηχή, παρά τις δεκάδες εταιρείες απόληψης χαλικιών σε πόλεις και χωριά κοντά στην ανώτερη ροήτου ποταμού (Λόζοβικ, Λουγκάβτσινα, Λούτσιτσα, Βελίκα Πλάνα κ.λπ.).
==Πλευσιμότητα==
Σήμερα είναι ο Μεγάλος Μοράβας είναι πλωτός για μόλις 3 χλμ. από τις εκβολές του. Στο παρελθόν ήταν πλωτός ως την πόλη [[Τσούπρια]], περίπου στα 3/4 του μήκους της. Αλλά, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η κοίτη του ανυψώνεται δεχόμενη τα υλικά που φέρνει ο Νότιος Μοράβας. Όταν άρχισε το πρόγραμμα των εγγειοβελτιωτικών έργων το 1966, σχεδιαζόταν να γίνει και πάλι πλωτός, στην πρώτη φάση ως την Τσούπρια, και στην επόμενη σε όλο το μήκος του ως το [[Στάλατς]], καθιστώντας τον 100% πλωτό. Καμμία από αυτές δεν ολοκληρώθηκε. Από καιρό σε καιρό επανέρχεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης η ιδέα της διάνοιξης της πλωτής διώρυγας [[Δούναβης|Δούναβη]]-Μοράβα-[[Αξιός|Αξιού]]-[[Αιγαίο Πέλαγος|Αιγαίου]]. Τα τεχνικά προβλήματα της κατασκευής αυτής της πλωτής οδού θα ήταν τεράστια (ούτε ο Μοράβας ούτε ο Αξιός είναι πλωτός), η χρησιμότητα της δημιουργίας της είναι συζητήσιμη (αν θα γινόταν μεγάλη χρήση της) και πιθανώς θα κόστιζε πάρα πολύ (17 δισεκατομμύρια δολάρια).
==Οικισμοί==
Παρόλο που η κοιλάδα του Μοράβα ήταν πάντα το πιο πυκνοκατοικημένο τμήμα της Σερβίας, καταστροφικές πλημμύρες εμπόδισαν τους κατοίκους να εγκατασταθούν στις ίδιες τις όχθες του ποταμού. Ο μόνος αστικός οικισμός στις όχθες του ποταμού είναι η Τσούπρια, αλλά συχνά υποφέρει από πλημμύρες (συμπεριλαμβανομένων αρκετών τη δεκαετία του 1990). Άλλοι αστικοί οικισμοί, χτισμένοι λίγο πιο μακριά από τον ίδιο τον ποταμό, είναι οι: Πάρατσιν, [[Γιάγκοντινα]], Μπάτοτσινα, Λάποβο, Σβίλιανατς, Βέλικα Πλάνα, [[Ποζάρεβατς]] και [[Σμεντέρεβο]]. Μικρότεροι οικισμοί και χωριά είναι: Βάβαριν, Γκλόγκοβατς, Μάρκοβατς, Βέλικο Οράσιε, Μιλόσεβατς και Λόζοβικ.
==Παράδοση==
Οι Ρωμαίοι τον ονόμαζαν ''Margus'' (εκτός από αυτόν, ο Δυτικός Μοράβας ονομαζόταν ''Brongus'' και ο Νότιος Μοράβας ''Angrus''). Η σύγχρονη πόλη Τσούπρια υπήρχε τη Ρωμαϊκή εποχή ως ''Horreum Margi'' (που σημαίνει "Ο Αμπελώνας του Margus"). Στη Σερβική ιστορία η κοιλάδα του έγινε το λίκνο του σύγχρονου Σερβικού κράτους στις αρχές του 19ου αιώνα (αποκαλούμενη "Μοραβική Σερβία", Moravska Srbija). Πολλά τραγούδια γράφτηκαν για την εξύμνηση του Μοράβα και της γονιμότητά του, αλλά τα περισσότερα μιλούσαν επίσης για τις απώλειες και τις ζημιές που προκαλούσεο ποταμός κατά τις πλημμύρες. Τραγούδια γράφονται ακόμη και σήμερα γι 'αυτόν, τα πιο διάσημα είναι: ''Oj Moravo'' ("Ω Μοράβα"), ''Moravo, tija reko'' ("Μοράβα, εσύ ήσυχο ποτάμι"), ''Uz Moravu vetar duva'' ("Αέρας φυσάει στο ΜΟράβα"), ''Na Moravi vodenica stara'' ("Παλιός μύλος στη Μοράβα"), ''Moravac kolo'' ("Χορός του Μοράβα"), κλπ.
== Παραπομπές ==
| |||